ผลต่างระหว่างรุ่นของ "วิสุทธิ"

{{พุทธศาสนา}}

*'''ศีลวิสุทธิ''' หรือ ความหมดจดแห่ง[[ศีล]] คือ การถือศีลอย่างไม่งมงาย ละสีลัพพัตตปรามาส ด้วยการมีศรัทธาพละสมดุลกับปัญญาพละ ไม่ศรัทธาจนถืออย่างไม่เข้าใจ หรือมีปัญญามาก เกิดความลังเลสงสัย ได้แต่ถือแต่ใจกลับไม่มีศรัทธา

 

#''ปาฏิโมกขสังวรศีล'' หมายถึง ศีลคือความสำรวมในพระ[[ปาฏิโมกข์]] เว้นจากข้อห้าม และทำตามข้ออนุญาต ตลอดจนประพฤติเคร่งครัดใน[[สิกขาบท]] (คือ ศีลและมารยาทที่มีอยู่ใน[[พระไตรปิฎก]]นั่นเอง)

#''อินทรียสังวรศีล'' หมายถึง ศีลคือความสำรวม[[อินทรีย์]]6 ระวังไม่ให้[[บาป]][[อกุศลธรรม]]เกิดขึ้นได้ ในขณะที่รับรู้อินทรีย์ทั้งหก คือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย และใจ

*'''ปฏิปทาญาณทัสสนวิสุทธิ''' หมายถึง ความหมดจดแห่งญาณอันรู้เห็นทางดำเนิน ([[ญาณ|วิปัสสนาญาณ 9]])รู้ทุกขอริยสัจจ์ทั้ง๘ระดับจึงรู้สมุทัยอริยสัจจ์ทั้ง๘ จึงรู้นิโรธอริยสัจจ์ทั้ง๘ จึงรู้มรรคอริยสัจจ์ทั้ง๘ และพิจารณาทั้งสิ้นพร้อมกัน (สามัคคีธรรม)เมื่อถึงสัจจานุโลมมิกญาณ คือหมุนธรรมจักรทั้ง๘ และพิจารณาดุจผู้พิพากษาพิจารณาเหตุทั้งสิ้น

*'''ญาณทัสสนวิสุทธิ''' หมายถึง ความหมดจดแห่งญาณทัสสนะ คือการปฏิบัติบริบูรณ์จนก้าวผ่านภูมิจิตเดิมคือโคตรภูญาณและวิทานะญาณ ได้ความรู้แจ้งใน[[มรรค|อริยมรรค]]หรือมรรคญาณ ความบรรลุเป็น[[อริยบุคคล]]หรือผลญาณ พิจารณาธรรมที่ได้บรรลุแล้วคือปัจจเวกขณะญาณ ย่อมเกิดขึ้นในวิสุทธิข้อนี้ เป็นอันบรรลุผลที่หมายสูงสุดแห่งวิสุทธิ หรือไตรสิกขา หรือการปฏิบัติธรรมในพระพุทธศาสนาทั้งสิ้น

== วิสุทธิ 7 กับ วิปัสสนาญาณ ==

วิสุทธิ 7 เป็นปัจจัยส่งต่อกันขึ้นไปเพื่อบรรลุนิพพาน เป็นพระ[[อริยบุคคล]]ในพระพุทธศาสนา ดังบรรยายในรถวินีตสูตร (พระสูตรหนึ่งใน[[พระไตรปิฎกภาษาบาลี]]) เปรียบวิสุทธิ 7 ว่าเสมือนรถเจ็ดผลัด ส่งต่อกันให้บุคคลถึงที่หมาย สามารถเปรียบเทียบ [[ไตรสิกขา]], วิสุทธิ 7, [[ญาณ]] 16 , [[ปาริสุทธิศีล]] 4 และสมาธิ ได้ดังนี้

* [http://84000.org/tipitaka/dic/ พระธรรมปิฎก (ประยุทธ์ ปยุตฺโต). "พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลธรรม".]

* พระธรรมปิฎก (ประยุทธ์ ปยุตฺโต). "พุทธธรรม".

[[หมวดหมู่:หลักธรรมของศาสนาพุทธ]]

[[หมวดหมู่:อภิธานศัพท์ศาสนาพุทธ]]