ผลต่างระหว่างรุ่นของ "กรรมฐาน"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Nullzerobot (คุย | ส่วนร่วม) ล เก็บกวาด |
Nullzerobot (คุย | ส่วนร่วม) ล เก็บกวาด |
||
บรรทัด 1:
{{พุทธศาสนา}}
'''กรรมฐาน''' (บาลี :kammaṭṭhāna)
== กรรมฐาน 40 ==
บรรทัด 7:
;กสิณ 10
{{บทความหลัก|กสิณ}}
: แปลว่า วัตถุอันจูงใจ หรือวัตถุสำหรับเพ่ง เพื่อจูงจิตให้เป็นสมาธิ เป็นวิธีใช้วัตถุภายนอกเข้าช่วย โดยวิธีเพ่งเพื่อรวมจิตให้เป็นหนึ่ง มี 10 อย่าง คือ
# '''ภูตกสิณ 4''' (กสิณคือมหาภูตรูป) ได้แก่ ปฐวีกสิณ อาโปกสิณ เตโชกสิณ วาโยกสิณ
# '''วรรณกสิณ 4''' ได้แก่ นีลกสิณ ปีตกสิณ โลหิตกสิณ โอทาตกสิณ
บรรทัด 14:
;อสุภะ 10
{{บทความหลัก|อสุภะ}}
: ได้แก่ การพิจารณาซากศพระยะต่างๆรวมกัน 10 ระยะ ตั้งแต่ศพเริ่มขึ้นอืด ไปจนถึงศพที่เหลือแต่โครงกระดูก
;อนุสติ 10
: คือ อารมณ์ดีงามที่ควรระลึกถึงเนืองๆ ได้แก่ [[พุทธานุสติ]] [[ธัมมานุสติ]] [[สังฆานุสติ]] [[สีลานุสติ]] [[จาคานุสติ]] [[เทวตานุสติ]] [[มรณสติ]] [[กายคตาสติ]] [[อานาปานสติ]] [[อุปสมานุสติ]]
;อัปปมัญญา 4
: คือ ธรรมที่พึงแผ่ไปในมนุษย์ สัตว์ทั้งหลาย อย่างมีจิตใจสม่ำเสมอทั่วกันไม่มีประมาณ ไม่จำกัดขอบเขต โดยมากเรียกกันว่า [[พรหมวิหาร]] 4 คือ
# '''[[เมตตา]]''' คือ ปรารถนาดี มีไมตรีอยากให้มนุษย์ สัตว์ทั้งหลาย มีความสุขทั่วหน้า
บรรทัด 28:
;อาหาเร ปฏิกูลสัญญา
: กำหนดหมายความเป็นปฏิกูลในอาหาร
;จตุธาตุววัฏฐาน
: กำหนดพิจารณา[[ธาตุ 4]] คือ พิจารณาเห็นร่างกายของตน โดยสักว่าเป็นธาตุ 4 แต่ละอย่างๆ
;อรูป 4
: กำหนดสภาวะที่เป็นอรูปธรรมเป็นอารมณ์ ใช้ได้เฉพาะผู้ที่เพ่งกสิณ 9 อย่างแรก จนได้จตุตถฌานมาแล้ว กรรมฐานแบบอรูป มี 4 อย่าง คือ อากาสานัญจายตนะ วิญญาณัญจายตนะ อากิญจัญญายตนะ เนวสัญญานาสัญญายตนะ
บรรทัด 41:
<div class="NavContent">
{| style="width:100%;border-width:0px 1px 1px 1px; border-color:#aaaaaa; border-style:solid;text-align:left"
!
|-
| bgcolor = "#f8f8ff"|อากาสานัญจายตนะ || bgcolor="#f8f8ff"|- || bgcolor="#f8f8ff" |กำหนดช่องว่างหาที่สุดไม่ได้ (ซึ่งเกิดจากการเพิกกสิณออกไป) เป็นอารมณ์
|
|-
| วิญญาณัญจายตนะ || - || กำหนด[[วิญญาณ]]หาที่สุดมิได้ (คือเลิกกำหนดที่ว่าง เลยไปกำหนดวิญญาณแผ่ไปสู่ที่ว่างแทน) เป็นอารมณ์
|
|-
| bgcolor = "#f8f8ff"|อากิญจัญญายตนะ || bgcolor="#f8f8ff"|- || bgcolor="#f8f8ff"| (เลิกกำหนดวิญญาณเป็นอารมณ์ เลยไป) กำหนดภาวะไม่มีอะไรเลยเป็นอารมณ์
|
|-
| เนวสัญญานาสัญญายตนะ || - || (เลิกกำหนดแม้แต่ภาวะที่ไม่มีอะไรเลย) เข้าสู่ภาวะมี[[สัญญา]]ก็ไม่ใช่ ไม่มีสัญญาก็ไม่ใช่
|}
</div></div>
บรรทัด 61:
<div class="NavContent">
{| style="width:100%;border-width:0px 1px 1px 1px; border-color:#aaaaaa; border-style:solid;text-align:left"
!
|-
| กสิณ 10 || ปฏิภาคนิมิต || อุปจารสมาธิ || ปฐมฌาน || ทุติยฌาน || ตติยฌาน || จตุตถฌาน ||
|
|-
| bgcolor = "#f8f8ff"|อสุภะ 10 || bgcolor="#f8f8ff"|ปฏิภาคนิมิต || bgcolor="#f8f8ff"|อุปจารสมาธิ || bgcolor="#f8f8ff"|ปฐมฌาน || ทุติยฌาน || ตติยฌาน || จตุตถฌาน || || bgcolor="#f8f8ff"| || bgcolor="#f8f8ff"| || bgcolor="#f8f8ff"|
|
|-
| อนุสติ 8ข้อแรก || || อุปจารสมาธิ || || || || ||
|
|-
| bgcolor = "#f8f8ff"|กายคตาสติ || bgcolor="#f8f8ff"|ปฏิภาคนิมิต || bgcolor="#f8f8ff"|อุปจารสมาธิ || bgcolor="#f8f8ff"|ปฐมฌาน || bgcolor="#f8f8ff"| || bgcolor="#f8f8ff"| || bgcolor="#f8f8ff"| || bgcolor="#f8f8ff"|
|
|-
| อานาปานสติ || ปฏิภาคนิมิต || อุปจารสมาธิ || ปฐมฌาน || ทุติยฌาน || ตติยฌาน || จตุตถฌาน ||
|
|-
| bgcolor = "#f8f8ff"|อัปปมัญญา 3ข้อแรก || bgcolor="#f8f8ff"| || bgcolor="#f8f8ff"|อุปจารสมาธิ || bgcolor="#f8f8ff"|ปฐมฌาน || bgcolor="#f8f8ff"|ทุติยฌาน || bgcolor="#f8f8ff"|ตติยฌาน || bgcolor="#f8f8ff"| || bgcolor="#f8f8ff"|
|
|-
| อุเบกขาพรหมวิหาร || || อุปจารสมาธิ || || || || จตุตถฌาน ||
|
|-
| bgcolor = "#f8f8ff"|อาหาเรปฏิกูลสัญญา || bgcolor="#f8f8ff"| || bgcolor="#f8f8ff"|อุปจารสมาธิ || bgcolor="#f8f8ff"| || bgcolor="#f8f8ff"| || bgcolor="#f8f8ff"| || bgcolor="#f8f8ff"| || bgcolor="#f8f8ff"|
|
|-
| จตุธาตุววัฏฐาน || || อุปจารสมาธิ || || || || ||
|
|-
| bgcolor = "#f8f8ff"|อากาสานัญจายตนะ || bgcolor="#f8f8ff"| || bgcolor="#f8f8ff"|อุปจารสมาธิ || bgcolor="#f8f8ff"| || bgcolor="#f8f8ff"| || bgcolor="#f8f8ff"| || bgcolor="#f8f8ff"|จตุตถฌาน || bgcolor="#f8f8ff"|อากาสานัญจายตนะ
|
|-
| วิญญาณัญจายตนะ || || อุปจารสมาธิ || || || || จตุตถฌาน || วิญญาณัญจายตนะ
|
|-
| bgcolor = "#f8f8ff"|อากิญจัญญายตนะ || bgcolor="#f8f8ff"| || bgcolor="#f8f8ff"|อุปจารสมาธิ || bgcolor="#f8f8ff"| || bgcolor="#f8f8ff"| || bgcolor="#f8f8ff"| || bgcolor="#f8f8ff"|จตุตถฌาน || bgcolor="#f8f8ff"|อากิญจัญจายตนฌาน
|
|-
| เนวสัญญานาสัญญายตนะ || || อุปจารสมาธิ || || || || จตุตถฌาน || เนวสัญญานาสัญญายตนะ
|}
</div></div>
| |||