ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ภาษาเซบัวโน"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
|||
บรรทัด 21:
'''ภาษาซีบัวโน'''เป็นภาษาตระกูลออสโตรนีเซียน มีผู้พูดใน[[ฟิลิปปินส์]] 18 ล้านคน ชื่อของภาษามาจาก[[เกาะเซบู]] รวมกับปัจจัยจาก[[ภาษาสเปน]] –ano หมายถึงเชื้อชาติ
== การแพร่กระจายทางภูมิศาสตร์ ==
==สรรพนาม==▼
มีผู้พูดเป็นภาษาแม่ใน[[เซบู]] [[โบโฮล]] ทางตะวันออกของ[[เกาะเนกรอส]] ทางตะวันตกของ[[เกาะเลย์เต]] และ[[บิลิรัน]] ทางใต้ของ[[เกาะมัสบาเต]] และเกือบตลอด[[มินดาเนา]] มีผู้พูดเป็นบางเมืองใน[[ซามัร]] กระทั่ง พ.ศ. 2518 ภาษาเป็นรอง[[ภาษาตากาล็อก]]ในด้านจำนวนผู้พูดทั้งหมดแต่ภาษาเซบูมีผู้พูดเป็นภาษาแม่มากกว่า การอพยพจากเซบู โบโฮล และเนกรอสเข้าสู่มินดาเนา ทำให้มีประชากรที่พูดภาษาเซบูมากขึ้น บางสำเนียงของภาษาเซบูเรียกชื่อเป็นภาษาใหม่ ผู้อยู่ในโบโฮลมักเรียกภาษาเซบูว่า โบล-อาโนน ในขณะที่ผู้พูดภาษาเซบูในเลย์เตเรียกภาษาของตนเองว่ากานา
นอกจากนั้น ภาษานี้ยังใช้โดยชาววารายในซามัรและเลย์เต ชาวโปโรฮานอนในโปโร ชาวอีลองกอสในเนกรอสตะวันออก ชาวเอสกายาในโบโฮล และโดยชนกลุ่มน้อยทั้งที่เป็นชนพื้นเมืองและผู้อพยพในมินดาเนา ภาษาเซบูเรียงประโยคแบบกริยา-ประธาน –กรรม ส่วนแรกของประโยคเป็นส่วนที่เน้น คำนามและคำคุณศัพท์เชื่อมเข้าด้วยกันด้วยคำเชื่อม nga
== เสียง ==
ภาษาเซบูมีพยัญชนะ 17 เสียง p, t, k, ʔ, b, d, g, m, n, ng, s, h, w, l, r, y, และ j มีสระ 4 เสียง คือ : i, e, a, และ u/o u และ o แทนเสียงเดียวกันโดย u มักใช้ต้นพยางค์ ส่วน o ใช้ตอนท้ายของพยางค์ แต่ก็มีข้อยกเว้น เช่น kamatuoran (ความจริง) hangtúd (จนกระทั่ง) e พบในคำบางคำเช่น babaye (เด็กหญิง/ผู้หญิง) parayeg (ความรัก) pangadye (สวดมนต์) ในพยางค์ท้าย e มักเป็น I คำที่มี e มักเป็นคำยืมจากภาษาสเปน
== คำศัพท์และคำยืม ==▼
ภาษาเซบูมีคำยืมจาก[[ภาษาสเปน]]มาก เช่น krus มาจาก cruz หมายถึง ตัด ข้าม merkado มาจาก mercado หมายถึงตลาด และมีคำยืมจาก[[ภาษาอังกฤษ]]ที่เปลี่ยนเสียงไปบ้าง เช่น hayskul มาจาก high school syapin มาจาก shopping และ drayber มาจาก driver ส่วนคำยืมจากภาษาอื่นๆ ได้แก่ [[ภาษาอาหรับ]]ที่เข้ามาพร้อม [[ศาสนาอิสลาม ]] เช่น imam, sharif, jihad และ[[ภาษาสันสกฤต]] เช่น mahárlika karma เป็นต้น
==ไวยากรณ์==
▲===สรรพนาม===
คำนามในภาษาซีบัวโนผันตามบุคคล จำนวนและการก บุรุษที่หนึ่เอกพจน์ไม่มีการแยกเพศ แต่มีการแยกสรรพนามรวมและไม่วมผู้ฟังสำหรับบุรุษที่หนึ่ง พหูพจน์ มีสี่การกคือสมบูรณ์ ความเป็นเจ้าของ (กำหนดก่อนหรือหลัง) และกรรม
{| border="1" cellpadding="2" class="wikitable"
เส้น 72 ⟶ 86:
|kanila, nila
|}
===การใช้ asa และ hain===
ทั้งสองคำหมายถึง ที่ไหน แต่ใช้ต่างกันในการเขียนที่เป็นทางการ
* Asa ใช้ถามเกี่ยวกับสถานที่ เช่น Asa ka padulong? คุณจะไปไหน Asa ta molarga? เราจะไปเที่ยวที่ไหน
* Hain ใช้ถามเกี่ยวกับคนหรือสิ่งของ เช่น Hain na ang gunting? กรรไกรอยู่ที่ไหน Hain na si Arsenia? อาร์ซีเนียอยู่ที่ไหน
ภาษาเซบูที่ใช้ในการพูดปัจจุบัน มักใช้ asa แทนที่ hain จะพบการใช้ hain น้อยมาก และมักเป็นการใช้ของผู้พูดภาษาเซบูเป็นภาษาแม่ที่อายุมาก
== การสนับสนุน ==
การใช้ภาษาตากาล็อกเป็นพื้นฐานของ[[ภาษาฟิลิปิโน]]สร้างปัญหาให้กับผู้พูดภาษาอื่นๆในฟิลิปปินส์ มีบางกลุ่มออกมาต่อต้าน บางกลุ่มใช้ภาษาเซบูแทนภาษาฟิลิปิโนเช่นบนเกาะเซบู กลุ่มที่สนับสนุนภาษาเซบูมีเหตุผลดังนี้
▲==คำศัพท์และคำยืม==
* ตามประวัติศาสตร์ เซบูเป็นเมืองแห่งแรกสุดและเก่าสุดของฟิลิปปินส์ เก่ากว่า[[มะนิลา]]และเคยเป็นเมืองสำคัญทางการค้ามาก่อน
* ตามหลักของภาษา ภาษาเซบูเป็นภาษาที่มีผู้ใช้มากเป็นอันดับสองและเป็นภาษาแม่ของประชาชนบนเกาะเซบู และยังใช้พูดในมินดาเนา ตะวันออกของเนกรอสและโบโฮล
* บริเวณที่ใช้ภาษาเซบูเป็นภาษาแม่กว้างกว่าของภาษาตากาล็อก
{{วิกิภาษาอื่น|ceb}}
| |||