ผลต่างระหว่างรุ่นของ "พระอภิธรรมปิฎก"

คำสอนของ[[พระโคตมพุทธเจ้า|พระำพุทธเจ้าพระพุทธเจ้า]] เ้ดิมเรียกว่าเดิมเรียกว่า "ธรรมวินัย" ทั้งหมด ยังมิได้แยกเป็นปิฎกสามปิฎก ดังพระพุทธวจนะว่่าว่า ''"ธรรมและวินัยใดที่เราตถาคตแสดงไว้แล้วบัญญัติไว้แล้ว ธรรมและวินัยนั้นจะเ้ป็นเป็นศาสดาของพวกเธอเมื่อเราตถาคตล่วงลับไปแล้ว"''<ref>พระไตรปิฎก ทีฆนิกาย มหาวรรค ฉบับภาษาไทย, เล่ม 10/ข้อ 141/หน้า 178.</ref> ต่อมาใน[[การสังคายนา]]ครั้งที่ 3 ธรรมวินัยได้รับการแบ่งแยกออกเป็นปิฎกสามปิฎก คือ [[พระวินัียปิฎกวินัยปิฎก]] [[พระสุตตันตปิฎก]] และพระอภิธรรมปิฎก

อรรถกา[[อัตถสาลินี]] อันเป็น[[อรรถกา]]ที่ิที่อธิบายคัมภีร์สังคณีแห่งพระัอภิธรรมปิฎกสังคณีแห่งพระอภิธรรมปิฎก และอรรถกาธัมมปทัฏฐกถา อันเป็นอรรถกถาที่อธิบายคัมภีร์ธรรมบทแห่งพระสุตตันตปิฎก ว่า พระพุทธเจ้าได้เสด็จขึ้นไปเทศน์พระอภิธรรมโปรดพระพุทธมารดาบนสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ในพรรษที่ 7 หลังจากทรงตรัสรู้ และได้ทรงถ่ายทอดพระอภิธรรมนั้นแก่[[พระสารีบุตร]]ในเวลาต่อมา<ref>พระไตรปิฎก พระอภิธรรม ฉบับภาษาไทย, เล่ม 9/ข้อ 67.</ref>

สำนวนในการเขียนพระอภิธรรมปิฎกเป็น "ภาษาหนังสืิอหนังสือ" แตกต่างจากสำนวนภาษาในพระวินัยปิำฎกวินัยปิฎกและพระสุตตันตปิฎก จึงมีผู้สันนิษฐานว่าพระอภิไธยปิฎกนี้เป็นของแ่้ต่งเติมชึ้นในหม่่ภายหลังแ้ต่งเติมชึ้นในหม่ภายหลัง

สำหรับพระอภิธรรมปิฎกนั้นแบ่งออกเป็นเจ็ดคัมภีร์ ซึ่งเรียกย่อว่า สํ. วิ. ธา. ปุ. ก. ย. และ ป. ตามลำดับ ประักอบประกอบไปด้วย

2. [[วิภังค์]] (เรียกโดยย่อว่า "วิ.") - ยกหมวดธรรมขึ้นตั้งเป็นหัวข้่อหัวข้อเรื่องแล้วแยกแยะออกอธิบายชี้แจงวินิจฉัยโดยละเอียด

5. [[กถาวัตถุ]] (เรียกโดยย่อว่า "ก.") - แถลงและวินิจฉัยทัศนะที่ขัดแย้งกันของนิกายต่าง ๆ ในสมัยสังคายนาครั้งที่ 3 โดยเน้นความถูกต้องของฝ่ายเถรวาท คัมภีร์นี้เป็นบทนิพนธ์ของ[[พระโมคคัลลีบุตรติสสเถระัสสเถระ]]

* ราชบัณฑิตยถาน. (2551, กุมภาพันธ์). ''พจนานุุกรมพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542''. เข้าถึงได้จาก: < http://rirs3.royin.go.th/dictionary.asp >. (เข้าถึงเมื่อ: 18 ตุลาคม 2551)..