วิกิพีเดีย

ผลต่างระหว่างรุ่นของ "อาณาจักรสุโขทัย"

เรียกดูประวัติแบบโต้ตอบ
← การแก้ไขก่อนหน้าการแก้ไขถัดไป →
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
เห็นภาพข้อความวิกิ
แก้สีในแผนที่อาณาจักรครับ:)
ป้ายระบุ: แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 1:
{{ข้อความแก้กำกวม|สุโขทัย|สุโขทัย (แก้ความกำกวม)}}
{{โปร}}'''าจักรสุโขทัย''' หรือ '''รัฐสุโขทัย''' ({{lang-en|Kingdom of Sukhothai}}) เป็นอาณาจักร หรือรัฐในอดีตรัฐหนึ่ง ตั้งอยู่บนที่ราบลุ่ม[[แม่น้ำยม]] เป็นชุมชนโบราณมาตั้งแต่ยุคเหล็กตอนปลาย จนกระทั่งสถาปนาขึ้นราวพุทธศตวรรษที่ 18ละมีความเจริญรุ่งเรืองตามลำดับและเพิ่มถึงขีดสุดในสมัย[[พ่อขุนรามคำแหงมหาราช]] ก่อนจะค่อย ๆ ตกต่ำ และประสบปัญหาทั้งจากปัญหาภายนอกและภายใน จนต่อมาถูกรวมเป็นส่วนหนึ่งของ[[อาณาจักรอยุธยา]]ไปในที่สุด
{{โปร}}
{{เพิ่มอ้างอิง}}
{{กล่องข้อมูล อดีตประเทศ
| native_name =
| conventional_long_name = อาณาจักรสุโขทัย
| common_name = สุโขทัย
| continent = เอเซีย
| country = ไทย
| status = ราชอาณาจักร
| government_type = [[สมบูรณาญาสิทธิราชย์]]แบบ[[ระบบเจ้าขุนมูลนาย|ศักดินา]]
| year_start = [[พ.ศ. 1792]]
| year_end = [[พ.ศ. 2126]]
| event_start = สถาปนา
| date_start =
| event_end = ถูกผนวกเข้ากับกรุงศรีอยุธยาแล้วสิ้นสุดลง
| date_end =
| event1 = เป็น[[รัฐร่วมประมุข]]กับ[[กรุงศรีอยุธยา]]
| date_event1 = [[พ.ศ. 1981]]
| event2 =
| date_event2 =
| event3 =
| date_event3 =
| event_pre =
| date_pre =
| p1 = อาณาจักรละโว้
| flag_p1 =
| p2 =
| flag_p2 =
| p3 =
| flag_p3 =
| p4 =
| flag_p4 =
| p5 =
| flag_p5 =
| p6 =
| p7 =
| p8 =
| p9 =
| p10 =
| s1 = อาณาจักรอยุธยา
| flag_s1 = Flag of Thailand (Ayutthaya period).svg
| s2 =
| flag_s2 =
| s3 =
| flag_s3 =
| s4 =
| flag_s4 =
| s5 =
| flag_s5 =
| s6 =
| flag_s6 =
| s7 =
| flag_s7 =
| s8 =
| flag_s8 =
| s9 =
| flag_s9 =
| s10 =
| flag_s10 =
| s11 =
| flag_s11 =
| s12 =
| flag_s12 =
| s13 =
| flag_s13 =
| s14 =
| flag_s14 =
| s15 =
| flag_s15 =
| image_flag =
| flag =
| flag_type =
| image_coat = Seal of Siamese Podduang 6directionDharmaChakra.png
| symbol = ตราแผ่นดินของอาณาจักรสุโขทัย
| symbol_type = ตราแผ่นดิน
| image_map = Southeast Asian history - 13th century.png
| image_map_caption = แผนที่อาณาจักรสุโขทัยช่วง[[พ่อขุนรามคำแหงมหาราช]] (สีม่วง)
| capital = สุโขทัย<br>พิษณุโลก และ อุตรดิตถ์ส่วนหนึ่ง
| national_motto =
| national_anthem =
| common_languages = ภาษาไทย
| currency =
|
| leader1 = [[พ่อขุนศรีอินทราทิตย์]]
| leader2 =
| leader3 =
| leader4 =
| leader5 =
| leader6 =
| leader7 =
| year_leader1 = ผู้ก่อตั้ง
| year_leader2 =
| year_leader3 =
| year_leader4 =
| year_leader5 = ผู้ก่อตั้ง
| year_leader6 =
| year_leader7 =
| title_leader = กษัตริย์
| stat_year1 =
| stat_area1 =
| stat_pop1 =
| footnotes =
| utc_offset =
| cctld =
| today = {{flag|ไทย}}<br /> {{flag|พม่า}}<br /> {{flagicon|ลาว}}[[ลาว]]
}}
 
'''อาณาจักรสุโขทัย''' หรือ '''รัฐสุโขทัย''' ({{lang-en|Kingdom of Sukhothai}}) เป็นอาณาจักร หรือรัฐในอดีตรัฐหนึ่ง ตั้งอยู่บนที่ราบลุ่ม[[แม่น้ำยม]] เป็นชุมชนโบราณมาตั้งแต่ยุคเหล็กตอนปลาย จนกระทั่งสถาปนาขึ้นราวพุทธศตวรรษที่ 18 ในฐานะสถานีการค้าของรัฐละโว้ หลังจากนั้นราวปี 1800 [[พ่อขุนบางกลางหาว]]และ[[พ่อขุนผาเมือง]] ได้ร่วมกันกระทำการยึดอำนาจจาก[[ขอมสบาดโขลญลำพง]] ซึ่งทำการเป็นผลสำเร็จและได้สถาปนาเอกราชให้สุโขทัยเป็นรัฐอิสระ และมีความเจริญรุ่งเรืองตามลำดับและเพิ่มถึงขีดสุดในสมัย[[พ่อขุนรามคำแหงมหาราช]] ก่อนจะค่อย ๆ ตกต่ำ และประสบปัญหาทั้งจากปัญหาภายนอกและภายใน จนต่อมาถูกรวมเป็นส่วนหนึ่งของ[[อาณาจักรอยุธยา]]ไปในที่สุด
 
== ที่ตั้งและอาณาเขต ==
เส้น 120 ⟶ 13:
=== การแทรกแซงจากอยุธยา ===
{{ประวัติศาสตร์ไทย}}
หลังจากพ่อขุนรามคำแหงแล้ว เมืองต่างๆเริ่มอ่อนแอลงเมือง ส่งผลให้ในรัชกาลพญาเลอไท และรัชกาลพญาไสลือไท ต้องส่งกองทัพไปปราบหลายครั้งแต่มักไม่เป็นผลสำเร็จ และการปรากฏตัวขึ้นของอาณาจักรอยุธยาทางตอนใต้ซึ่งกระทบกระเทือนเสถียรภาพของสุโขทัยจควต่อจนในท้ายที่สุดก็ถูกแทรกแทรงจากอยุธยาสิ้นรัชกาล จนมีฐานะเป็นหัวเมืองของส่วนทางอยุธยาไปในที่สุด โดยมีนั้น ทรงได้สถาปนา[[สมเด็จพระมหาธรรมราชาบรมราชาธิราชที่ 43]] (บรมปาล)พระราชโอรส เป็นผู้ปกครองสุโขทัยในฐานะรัฐอิสระพระองค์สุดท้ายพระมหาอุปราช โดยขณะนั้น ด้วยการแทรกแซงของดูแลอยุธยา รัฐสุโขทัยจึงถูกแบ่งออกเป็น 4 ส่วน คือและหัวเมืองฝ่ายใต้
* เมืองสรวงสองแคว (พิษณุโลก) อันเป็นเมืองเอก มีพระมหาธรรมราชาที่ 4 (บรมปาล) เป็นผู้ปกครอง
* เมืองสุโขทัย เมืองรอง มี พระยาราม เป็นผู้ปกครองเมือง
* เมืองเชลียง (ศรีสัชนาลัย) มี พระยาเชลียง เป็นผู้ปกครองเมือง
* เมืองชากังราว (กำแพงเพชร) มี พระยาแสนสอยดาว เป็นผู้ปกครองเมือง
 
หลังสิ้นรัชกาล[[พระมหาธรรมราชาที่ 4]] (บรมบาล) [[พระยายุทธิษฐิระ]]ซึ่งเดิมทีอยู่ศรีสัชนาลัย ได้เข้ามาครองเมืองสองแคว (พิษณุโลก) และเมื่อแรกที่สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ เสด็จขึ้นผ่านพิภพ เป็นพระมหากษัตริย์กรุงศรีอยุธยา ปรากฏว่าขณะนั้น พระยายุทธิษฐิระ เกิดความน้อยเนื้อต่ำใจ ที่ได้เพียงตำแหน่งพระยาสองแคว เนื่องด้วย [[สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ]]ทรงเคยดำริไว้สมัยทรงพระเยาว์ว่า หากได้ขึ้นเป็นพระมหากษัตริย์ จะชุบเลี้ยงพระยายุทธิษฐิระให้ได้เป็นพระร่วงเจ้าสุโขทัย [[พ.ศ. 2011]] พระยายุทธิษฐิระจึงเอาใจออกห่างจากสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ไปขึ้นกับ พระยาติโลกราช กษัตริย์ล้านนาในขณะนั้น เหตุการณ์นี้ส่งผลให้เกิดการเฉลิมพระนามกษัตริย์ล้านนา จากพระยา เป็น พระเจ้า เพื่อให้เสมอศักดิ์ด้วยกรุงศรีอยุธยา พระนามพระยาติโลกราช จึงได้รับการเฉลิมเป็น[[พระเจ้าติโลกราช]]
 
หลังจากที่พระยายุทธิษฐิระ นำสุโขทัยออกจากอยุธยาไปขึ้นกับล้านนา สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถจึงเสด็จจากกรุงศรีอยุธยา กลับมาพำนัก ณ เมืองสรลวงสองแคว พร้อมทั้งสร้างกำแพงและค่ายคู ประตู หอรบ แล้วจึงสถาปนาขึ้นเป็นเมือง พระพิษณุโลกสองแคว เป็นราชธานีฝ่ายเหนือของอาณาจักรแทนสุโขทัย ในเวลาเจ็ดปีให้หลัง สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถจึงทรงตีเอาสุโขทัยคืนได้ แต่เหตุการณ์ทางเมืองเหนือยังไม่เข้าสู่ภาวะที่น่าไว้วางใจ จึงทรงตัดสินพระทัยพำนักยังนครพระพิษณุโลกสองแควต่อจนสิ้นรัชกาล ส่วนทางอยุธยานั้น ทรงได้สถาปนา[[สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 3]] พระราชโอรส เป็นพระมหาอุปราช ดูแลอยุธยาและหัวเมืองฝ่ายใต้
ด้วยความที่เป็นคนละประเทศมาก่อน และมีสงครามอยู่ด้วยกัน ชาวบ้านระหว่างสุโขทัยและอยุธยา จึงมิได้ปรองดองเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน จึงต้องแยกปกครอง โดยพระมหากษัตริย์อยุธยา จะทรงสถาปนาพระราชโอรส หรือพระอนุชา หรือพระญาติ อันมีเชื้อสายสุโขทัย ปกครองพิษณุโลกในฐานะราชธานีฝ่ายเหนือ และควบคุม[[หัวเมืองเหนือ]]ทั้งหมด
 
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/wiki/อาณาจักรสุโขทัย"