|
ro89
{{ความหมายอื่น|||การปฏิวัติสยาม}}
{{กล่องข้อมูล เหตุการณ์ประวัติศาสตร์
|Event_Name = การปฏิวัติสยาม พ.ศ. 2475
|Image_Name = Siam-tries-a-peoples-party.jpg
|Imagesize = 330px
|Image_Alt =
|Image_Caption = [[พระยามโนปกรณ์นิติธาดา (ก้อน หุตะสิงห์)|พระยามโนปกรณ์นิติธาดา]] ปราศรัยต่อฝูงชนอาณาประชาราษฎร์ ณ [[พระที่นั่งอนันตสมาคม]]
|Participants = [[คณะราษฎร]]
|Location = [[จังหวัดพระนคร]] [[ประเทศสยาม]]
|Date = {{วันเกิด-อายุ|2475|6|24|ปีที่แล้ว}}
|Result = การปฏิวัติสำเร็จ
* การเลิกระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ และใช้ระบอบราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ
* ประกาศใช้รัฐธรรมนูญฉบับแรกของสยาม
* การมีอิทธิพลทางการเมืองของคณะราษฎรเป็นเวลาประมาณ 15 ปี
}}
'''การปฏิวัติสยาม พ.ศ. 2475'''<ref>สำหรับการปฏิวัติ [[ชาวไทย]]ทั่วไปนิยมเรียกโดยง่ายว่า ''การเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475'' หรือเรียกโดยผิดจากความหมายที่แท้จริงว่า ''[[รัฐประหาร]]''</ref> หรือบ้างก็เรียก '''การอภิวัฒน์สยาม'''<ref>{{cite web
|author=ยสินทร กลิ่นจำปา|author2=ณขวัญ ศรีอรุโณทัย
|website=WAY Magazine
|title=อำนาจนาม อำนาจนำ และการช่วงชิงความหมาย จากกรณีนามพระราชทาน 'กรุงเทพอภิวัฒน์'
|date=6 มกราคม 2023
|url=https://waymagazine.org/hegemony-in-grand-station-name/
|archive-url=https://web.archive.org/web/20230106080718/https://waymagazine.org/hegemony-in-grand-station-name/
|archive-date=6 มกราคม 2023
|url-status=live
|quote=มากไปกว่านั้น ยังบ่งบอกถึงความพยายามช่วงชิงความหมายของคำว่า ‘อภิวัฒน์สยาม’ หรือเหตุการณ์เปลี่ยนแปลงการปกครอง 2475 ไปจากคณะราษฎรอีกครั้ง [...]
}}<br>
{{cite news
|author=ปนัดดา ฤทธิมัต
|work=[[ประชาชาติธุรกิจ]]
|title=90 ปี 2475 อภิวัฒน์สยาม ประวัติศาสตร์การเมืองไทย
|date=24 มิถุนายน 2022
|url=https://www.prachachat.net/d-life/news-962324
|archive-url=https://web.archive.org/web/20220925100305/https://www.prachachat.net/d-life/news-962324
|archive-date=25 กันยายน 2022
|url-status=live
}}<br>
{{cite news
|work=BBC News ไทย
|title=89 ปีอภิวัฒน์สยามกับการชุมนุมครั้งแรกหลังออกจากเรือนจำของแกนนำ "ราษฎร"
|date=24 มิถุนายน 2021
|url=https://www.bbc.com/thai/thailand-57597789
|archive-url=https://web.archive.org/web/20210701143357/https://www.bbc.com/thai/thailand-57597789
|archive-date=1 กรกฎาคม 2021
|url-status=live
}}<br>
{{cite news
|author=ฐิตินันท์ เสมพิพัฒน์
|work=The Momentum
|title=กลุ่มประชาธิปไตยจัดกิจกรรม ‘ลบยังไงก็ไม่ลืม’ รำลึกครบรอบ 88 ปีการอภิวัฒน์สยาม ที่อนุสาวรีย์ประชาธิปไตย
|date=24 มิถุนายน 2020
|url=https://themomentum.co/24-june-event-88-years-of-2475/
|archive-url=https://web.archive.org/web/20210421224702/https://themomentum.co/24-june-event-88-years-of-2475/
|archive-date=21 เมษายน 2021
|url-status=live
}}<br>
{{cite web
|first=Tyrell |last=Haberkorn
|website=[[ประชาไท]]
|title=ไทเรล ฮาเบอร์คอร์น: ผู้หญิงก่อน-หลัง การอภิวัฒน์ 24 มิถุนายน 2475
|date=25 มิถุนายน 2015
|url=https://prachatai.com/journal/2015/06/59966
|archive-url=https://web.archive.org/web/20220808012238/https://prachatai.com/journal/2015/06/59966
|archive-date=8 สิงหาคม 2022
|url-status=live
}}<br>
{{cite web
|website=The101.world
|title=อภิวัฒน์สยาม 2475: อดีต ปัจจุบัน อนาคต
|url=https://www.the101.world/2475-archive-page/
|archive-url=https://web.archive.org/web/20220707135824/https://www.the101.world/2475-archive-page/
|archive-date=7 กรกฎาคม 2022
|url-status=live
}}<br>
{{cite web
|author=อนุชา อชิรเสนา
|website=[[สถาบันปรีดี พนมยงค์]]
|title=ปรีดีศัพท์ : “อภิวัฒน์” “กษัตริย์” และ “ราษฎร”
|date=22 มิถุนายน 2022
|url=https://pridi.or.th/th/content/2022/06/1143
|archive-url=https://web.archive.org/web/20230106080843/https://pridi.or.th/th/content/2022/06/1143
|archive-date=6 มกราคม 2023
|url-status=live
|quote=‘ปรีดี พนมยงค์’ เป็นผู้เสนอให้เรียกการเปลี่ยนแปลงการปกครองเมื่อวันที่ 24 มิถุนายน พ.ศ. 2475 ว่า “อภิวัฒน์” ซึ่งมาจากคำว่า “อภิ” หมายถึง ยิ่ง วิเศษ เหนือ กับคำว่า “วัฒน์” หมายถึง ความเจริญ ความงอกงาม [...]
}}<br>
{{cite book
|author=นครินทร์ เมฆไตรรัตน์
|author-link=นครินทร์ เมฆไตรรัตน์
|editor1=ธนาพล อิ๋วสกุล
|editor2=ชัยธวัช ตุลาธน
|editor3=พัชรี อังกูรทัศนียรัตน์
|title=การปฏิวัติสยาม พ.ศ. 2475
|series=สยามพากษ์
|volume=1
|publisher=[[ฟ้าเดียวกัน]]
|chapter=อุดมคติและอุดมการณ์ของกลุ่มผู้นำทางความคิดในสมัยการปฏิวัติ
|page=223
|orig-year=1992
|date=2010
|edition=3rd
|location=[[กรุงเทพมหานคร]]
|isbn=9786169023852
|quote=[...] ด้วยเหตุดังนั้น นายปรีดี พนมยงค์ จึงได้คิดและอธิบายในภายหลังว่าเหตุการณ์คราวนั้นหากจะพึงเรียกเสียใหม่ ก็ต้องเรียกว่า การ "อภิวัฒน์" คือการเปลี่ยนแปลงชนิดที่ก้าวหน้า ไม่ใช่การ "ปฏิวัติ" ซึ่งแปลว่าการหมุนกลับ
}}</ref> เป็นจุดเปลี่ยนสำคัญของ[[ประวัติศาสตร์ไทย]]ในช่วง[[คริสต์ศตวรรษที่ 20]] เหตุการณ์ดังกล่าวเกิดขึ้นเมื่อวันที่ [[24 มิถุนายน]] [[พ.ศ. 2475]] ซึ่งมีผลทำให้ราชอาณาจักรสยามเปลี่ยนรูปแบบประเทศจากระบอบ[[สมบูรณาญาสิทธิราชย์]]ไปเป็น[[ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ]] และเปลี่ยนรูปแบบการปกครองไปเป็นระบอบ[[ประชาธิปไตย]]แบบรัฐสภา เกิดขึ้นจากคณะนายทหารและพลเรือนที่ประกอบกัน เรียกตนเองว่า "[[คณะราษฎร]]" โดยเป็นผลพวงจากการเปลี่ยนแปลงทางประวัติศาสตร์โลก ตลอดจนการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและการเมืองภายในประเทศ การปฏิวัติดังกล่าวทำให้ประเทศสยามมี[[พระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินสยามชั่วคราว พุทธศักราช 2475|รัฐธรรมนูญฉบับแรก]]
== เบื้องหลัง ==
| 