วิกิพีเดีย

ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ปลวก"

เรียกดูประวัติแบบโต้ตอบ
← การแก้ไขก่อนหน้าการแก้ไขถัดไป →
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
เห็นภาพข้อความวิกิ
Patsagorn Y. (คุย | ส่วนร่วม)
การแก้ไข 4,869 ครั้ง
ล อย่างที่คาด
ไม่มีความย่อการแก้ไข
ป้ายระบุ: ถูกย้อนกลับแล้ว แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่
บรรทัด 1:
{{Taxobox
|name=ปลวก
| fossil_range = {{fossilrange|Early Cretaceous|Recent}}
|image=Coptotermes formosanus shiraki USGov k8204-7.jpg
|image_caption=ปลวกใต้ดิน Formosan (''Coptotermes formosanus'')<br>ปลวกทหาร (หัวแดง)<br> ปลวกงาน (หัวขาว)
|image_width=250px
|regnum=[[Animalia]]
|phylum=[[Arthropoda]]
|classis=[[Insecta]]
|superordo=[[Dictyoptera]]
|ordo=[[Blattodea]]
|infraordo='''Isoptera'''
|infraordo_authority = [[Gaspard Auguste Brullé|Brullé]], 1832
|subdivision_ranks=[[วงศ์ (ชีววิทยา)|วงศ์]]
|subdivision= † [[Cratomastotermitidae]]<ref name="fossilworks" /><br>
[[Mastotermitidae]]<br>
† [[Termopsidae]]<ref name=Engel2009/><br>
[[Archotermopsidae]]<br>
[[Hodotermitidae]]<br>
[[Stolotermitidae]]<br>
[[Kalotermitidae]]<br>
† [[Archeorhinotermitidae]]<br>
[[Stylotermitidae]]<br>
[[Rhinotermitidae]]<br>
[[Serritermitidae]]<br>
[[Termitidae]]
}}
 
'''ปลวก'''เป็นแมลงสังคมชั้นสูง (eusocial insect) ที่ถูกจัดลำดับ[[อนุกรมวิธาน]]อยู่ในอันดับฐาน '''Isoptera''' หรือวงศ์ Terimitoidae ซึ่งอยู่ภายใต้อันดับ[[แมลงสาบ]] Blattodea ปลวกเคยถูกจัดลำดับในอันดับแยกจากแมลงสาบแต่จากการศึกษาทาง[[วงศ์วานวิวัฒนาการ]]ล่าสุดพบว่าปลวกวิวัฒนาการมาจากบรรพบุรุษร่วมกับแมลงสาบในยุค[[จูแรสสิก]]หรือ[[ไทรแอสซิก]] อย่างไรก็ตามปลวกตัวแรกอาจจะกำเนิดใน[[ยุคเพอร์เมียน]]หรือแม้กระทั่ง[[ยุคคาร์บอนิเฟอรัส]] ประมาณ 3106 สปีชีส์ได้ถูกศึกษาแล้วยังคงเหลืออีกประมาณไม่กี่ร้อยสปีชีส์ที่ยังไม่ได้รับการศึกษา
 
ปลวกมีการแบ่งวรรณะในลักษณะเดียวกับมดและผึ่งและตัวต่อบางชนิด โดยมีปลวกงานและปลวกทหารซึ่งมีทั้งตัวผู้และตัวเมียที่เป็นหมัน และ ราชาและราชินีปลวกซึ่งสามารถสืบพันธ์ได้ ในแต่ละรังจะมีราชินีปลวกหนึ่งตัวหรือมากกว่าและมีราชาปลวกหลายตัว ปลวกกินอาหารจากซากพืชและ[[เซลลูโลส]]จากไม้, เศษใบไม้, ดิน หรือ มูลสัตว์ ปลวกนับว่าเป็น[[ผู้บริโภคซากพืชซากสัตว์]]ที่สำคัญโดยเฉพาะในเขตร้อนและกึ่งเขตร้อน การย่อยสลายไม้และซากพืชของปลวกนั้นมีความสำคัญต่อ[[ระบบนิเวศ|ระบบนิเวศน์]]อย่างมาก
 
ปลวกจัดว่าเป็นแมลงกลุ่มที่ประสบความสำเร็จมากที่สุดในโลกกลุ่มหนึ่งเพราะว่ากระจายอยู่ทุกพื้นดินในโลกยกเว้นแอนตาร์กติกา รังของมันมีขนาดตั้งแต่ไม่กี่ร้อยตัวจนถึงกลุ่มขนาดยักษ์ที่มีสมาชิกหลายล้านตัวเลยทีเดียว ราชินีปลวกมีอายุขัยยาวนานที่สุดในแมลงทุกชนิด บางตัวอยู่ได้ถึง 30-50 ปี  ปลวกแต่ละตัวจะมี[[การเปลี่ยนสัณฐาน]] (metamorphosis) แบบไม่สมบูรณ์ โดยเริ่มจากไข่ไปยังตัวอ่อนและตัวเต็มวัย รังของปลวกสามารถถูกเรียกว่าเป็นระบบมีชีวิตพิเศษ (superorganism) เพราะว่าในรังของปลวกนั้นมีระบบจัดการบริหารตัวเองและแบ่งหน้าที่เหมือนอวัยวะต่างๆ ทำงานร่วมกันเพื่อชีวิตที่ดำรงอยู่เป็นหนึ่งเดียว {{sfn|Bignell|Roisin|Lo|2010|p=2}}
 
ในบางวัฒนธรรมปลวกถูกบริโภคเป็นอาหารและยารักษาโรค ปลวกหลายร้อยชนิดเป็น[[สัตว์รังควาน]] สร้างความเสียหายให้กับสิ่งปลูกสร้างพืชไร่และสวน บางสปีชีส์เช่น ปลวกไม้แห้งอินเดียตะวันตก (''Cryptotermes brevis'') เป็นชนิดพันธุ์รุกราน (invasive species) อีกด้วย
 
== ชื่อ ==
ชื่ออันดับฐาน Isoptera มาจาก[[ภาษากรีก]] iso (เท่ากัน) และ ptera (มีปีก) ซึ่งมาจากขนาดที่เท่ากันของปีกหน้าและปีกหลัง<ref name="Bugsrule">{{cite book|last1=Cranshaw|first1=W.|title=Bugs Rule!: An Introduction to the World of Insects|date=2013|publisher=Princeton University Press|location=Princeton, New Jersey|isbn=978-0-691-12495-7|page=188|url=https://books.google.com/?id=p_3c0qGP_t0C&pg=PA188&lpg=PA188&dq=Etymology+of+termite#v=onepage&q=Etymology%20of%20termite&f=false|chapter=11}}</ref> ส่วนคำภาษาอังกฤษ termite มาจาก[[ภาษาละติน]] ''termes'' (หนอนไม้, มดขาว) <ref name="termitety">{{OEtymD|Termite}}</ref><ref>{{cite book|last1=Lobeck|first1=A. Kohl|title=Geomorphology; an Introduction to the Study of Landscapes|date=1939|publisher=McGraw Hill Book Company, Incorporated|location=University of California|pages=431–432|edition=1st|asin=B002P5O9SC}}</ref>
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/wiki/ปลวก"