พระนางสิริราชเทวีแห่งหงสาวดี
พระนางสิริราชเทวีแห่งหงสาวดี (သီရိရာဇာဒေဝီ မွေ့မဂူသောက်) เป็นพระมเหสีของ พระยาอู่ กษัตริย์ลำดับที่ 8 แห่ง อาณาจักรหงสาวดี และเป็นพระมารดาของ พ่อขุนเมือง ทายาทผู้มีสิทธิโดยตรง ระหว่างปลายรัชสมัยของ พระยาอู่
พระประวัติ แก้
อ้างอิงจากพงศาวดารเรื่อง ราชาธิราช ว่าพระนางเป็นหญิงสาวสามัญชนจากหมู่บ้านทางเหนือของราชธานีของอาณาจักรในขณะนั้นคือ เมาะตะมะ วันหนึ่ง พระยาอู่ เสด็จกลับจากคล้องช้างป่าและหยุดพักที่หมู่บ้านแห่งนี้และทอดพระเนตรเห็นพระนางและหลงใหลในความสวยของพระนาง พระยาอู่จึงสถาปนาพระนางเป็นพระสนมของพระองค์[1]
พระยาอู่โปรดปรานพระนางอย่างมาก ภายหลังพระนางได้รับการสถาปนาเป็นพระมเหสีพร้อมกับรับพระราชทานพระอิสริยยศที่ สิริราชเทวี [2][note 1] พระนางมีพระประสูติกาลพระโอรส, พ่อขุนเมือง, อีกสองทศวรรษต่อมา[3] พระยาอู่โปรดปรานพ่อขุนเมือง และสถาปนาเป็นทายาทผู้มีสิทธิโดยตรงหรือรัชทายาทของอาณาจักรในปี พ.ศ. 1925[4] แต่พระนางมิเคยได้เป็นพระพันปีหลวง ใน พ.ศ. 1927, พระยาอู่เสด็จสวรรคต, และ พระยาน้อย เข้ายึดราชบัลลังก์ด้วยความช่วยเหลือของราชสำนัก พระยาน้อยซึ่งตอนนี้เป็นที่รู้จักในพระนาม พระเจ้าราชาธิราช ได้จับพ่อขุนเมืองขังคุกและมีพระบรมราชโองการให้สำเร็จโทษพ่อขุนเมืองในปี พ.ศ. 1932/1933[5]
บันทึก แก้
- ↑ Her full title per Razadarit Ayedawbon (Pan Hla 2005: 62) was Thiri Yaza Dewi although she is usually referred to as Yaza Dewi elsewhere in the chronicle.
อ้างอิง แก้
บรรณานุกรม แก้
- Pan Hla, Nai (1968). Razadarit Ayedawbon (ภาษาพม่า) (8th printing, 2005 ed.). Yangon: Armanthit Sarpay.