น้อยก๋า
สามภูแห่งมนต์ขลัง แก้
ตั้งอยู่ในพื้นที่ของหน่วยพิทักษ์ป่าภูแลลาว เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าแม่จริม อยู่ในพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติป่าน้ำปาด และป่าจริม โดยในอดีตบริเวณภูแลลาวเป็นฐานปฏิบัติการชั่วคราวของหน่วยพิทักษ์ป่าภูแลลาว ที่มาของคำว่าภูแลลาวนั้น เนื่องจากภูอยู่ในบริเวณที่สูง จึงสามารถมองเห็นหมู่บ้านของประเทศลาว และหมู่บ้านห้วยยางของประเทศไทยได้ จึงตั้งชื่อว่า “ภูแลลาว”
ตั้งอยู่ในอุทยานแห่งชาติภูสอยดาว เขตรักษาต้นน้ำปาด บ้านม่วงเจ็ดต้น ติดต่อกับบ้านผาแก้ว เมืองปากลาย แขวงไชยบุรี (ประเทศลาว) โดยมีภูทุ่งแร้งเป็นแนวแบ่งเขต บนยอดกว้างกว่ายอดภูสอยดาว เป็นป่าแคระ ผสมทุ่งหญ้า ลักษณะพื้นทีไม่ราบเท่าภูสอยดาว มีพื้นที่สูงต่ำต่างกันพอให้หลงทางได้ ข้างบนมีแหล่งน้ำใช้หุงต้มได้ ถ้าฝนทิ้งช่วงนานแหล่งน้ำอาจจะแห้งเหือดไปได้ ทุ่งแร้งทุ่งกา อยู่บนตะเข็บชายแดนไทย - ลาว มีหลักเขตที่ 5 - 17 อยู่บนยอด ถ้าท้องฟ้าปลอดโปร่ง สามารถมองเห็นฝั่งลาวได้อย่างชัดเจน
ด่านภูดู่ในอดีต คือ เส้นทางคมนาคมระหว่างกรุงสุโขทัยกับอาณาจักรล้านช้าง โดยการเดินทางได้ปรากฏในศิลาจารึกหลักที่ 1 ที่มีตัวอักษรจารึกไว้ว่า "การเดินทางไปยังอาณาจักรล้านช้างต้องใช้เมืองสวางคบุรีเป็นทางผ่านในการขนส่งสินค้าจากกรุงสุโขทัยไปยังล้านช้าง" ซึ่งจากคำจารึกนี้สามารถบอกได้ว่าอุตรดิตถ์นั้นเดิมเป็นทางเดินผ่านจากกรุงสุโขทัยไปยังล้านช้าง เมืองสวางคบุรีที่กล่าวถึง คือ เมืองเมืองหนึ่งที่ตั้งอยู่ในเขตจังหวัดอุตรดิตถ์ มีหลักฐานบางอย่างกล่าวว่าเป็นเมืองลูกหลวงของอาณาจักรสุโขทัย แต่ในหนังสือประวัติศาสตร์จะไม่ปรากฏชื่อเมืองสวางคบุรีเป็นเมืองลูกหลวง ในเชิงวิชาการสามารถอธิบายได้ว่า อุตรดิตถ์เป็นเมืองผ่านที่สำคัญในสมัยกรุงสุโขทัย เพราะการเดินไปยังลาวต้องใช้เส้นทางนี้
ชื่อของด่านภูดู่มาจากชื่อภูเขาที่กั้นเป็นพรมแดนธรรมชาติระหว่างประเทศไทยและประเทศลาวชื่อว่า ภูเขาภูดู่ จึงนำมาใช้เป็นชื่อของด่านชายแดน ในระยะแรกเมื่อเปิดด่านถาวรรัฐบาลไทยจะใช้ชื่อว่าจุดผ่านแดนถาวรภูดู่ ส่วนด่านผาแก้ว - บวมเลา ซึ่งแต่เดิมเป็นด่านประเพณี ถูกยกระดับขึ้นเป็นด่านท้องถิ่นผาแก้ว และเปลี่ยนชื่อใหม่ในวันที่ 5 มีนาคม พ.ศ. 2558 ให้ใช้ชื่อด่านชายแดนนี้ว่า "ด่านสากลภูดู่" ปัจจุบันด่านภูดู่อยู่ในความดูแลขององค์การบริหารส่วนจังหวัดอุตรดิตถ์ และองค์การบริหารส่วนตำบลม่วงเจ็ดต้น โดยจุดแข็งของด่านภูดู่คือการเชื่อมต่อการเดินทาง และการขนส่งสินค้าจากประเทศไทยไปนครหลวงเวียงจันทน์ และเมืองหลวงพระบาง ประเทศลาว ที่สั้นและสะดวกที่สุดของประเทศไทย รวมทั้งเป็นจุดผ่านแดนขนถ่ายสินค้าไม่ว่าจะเป็น เครื่องมือ และอุปกรณ์ในการก่อสร้างสะพานข้ามแม่น้ำโขงเชื่อมระหว่างเมืองปากลายกับนครหลวงเวียงจันทน์ ประเทศลาวอีกด้วย
"สามภูแห่งมนต์ขลัง" แก้
ภูแลลาว หนาวฟ้า ดาราไกล
สูงลิ่วไป เป็นสง่า น่าหลงใหล
แล้วเอียงมอง เบิ่งดู ภูลาวไทย
สองแดนไพร ใกล้กัน ตะวันรอน
ภูดู่ด่าน ชายแดน ภูเขากั้น
ดอยเชิงชั้น เป็นแนว แถวสิงขร
เส้นทางค้า เชื่อมโยง ถิ่นอมร
ผู้คนจร เดินทาง ข้ามไทย – ลาว
ภูทุ่งแร้ง แดนนี้ มีมนต์ขลัง
เหมือนเวียงวัง สวรรค์ วิมานพราว
ลุยทุ่งหญ้า ลานป่า ชมเมืองลาว
อากาศหนาว อุ่นฤทัย ในสามภู่
- ธ.สุธานพงษ์, อ.ศรีวรวิทย์ , ช.สามชาย - หมวดหมู่:การท่องเที่ยว หมวดหมู่:อำเภอบ้านโคก หมวดหมู่:ภูดู่ หมวดหมู่:ภูทุ่งแร้ง หมวดหมู่:ภูแลลาว