นิลส์ โปร์
นิลส์ เฮนเรก เตวิด โปร์ (เดนมาร์ก: Niels Henrik David Bohr, ออกเสียง: [ˈne̝ls ˈpoɐ̯ˀ]; 7 ตุลาคม ค.ศ. 1885 – 18 พฤศจิกายน ค.ศ. 1962) เป็นนักฟิสิกส์ชาวเดนมาร์กที่มีส่วนสนับสนุนพื้นฐานเพื่อความเข้าใจในโครงสร้างอะตอมและทฤษฎีควอนตัม ซึ่งทำให้เขาได้รับรางวัลโนเบลสาขาฟิสิกส์ใน ค.ศ. 1922 โปร์ยังเป็นนักปรัชญาและสนับสนุนงานวิจัยวิทยาศาสตร์
นิลส์ โปร์ | |
---|---|
โปร์ใน ค.ศ. 1922 | |
เกิด | นิลส์ เฮนเรก เตวิด โปร์ 7 ตุลาคม ค.ศ. 1885 โคเปนเฮเกน, ประเทศเดนมาร์ก |
เสียชีวิต | 18 พฤศจิกายน ค.ศ. 1962 (77 ปี) โคเปนเฮเกน, ประเทศเดนมาร์ก |
สุสาน | Assistens Cemetery |
ศิษย์เก่า | มหาวิทยาลัยโคเปนเฮเกน |
มีชื่อเสียงจาก | |
คู่สมรส | Margrethe Nørlund (สมรส 1912) |
บุตร | 6; รวม Aage และ Ernest |
รางวัล | รางวัลโนเบลสาขาฟิสิกส์ (1922)
|
อาชีพทางวิทยาศาสตร์ | |
สาขา | ฟิสิกส์ทฤษฎี |
สถาบันที่ทำงาน | |
วิทยานิพนธ์ | Studies on the Electron Theory of Metals (1911) |
อาจารย์ที่ปรึกษาในระดับปริญญาเอก | Christian Christiansen |
อาจารย์ที่ปรึกษาอื่น ๆ | |
ลูกศิษย์ในระดับปริญญาเอก | Hendrik Kramers I. H. Usmani |
ลูกศิษย์ที่มีชื่อเสียงอื่น ๆ | เลฟ ลันเดา |
มีอิทธิพลต่อ | |
ได้รับอิทธิพลจาก | |
ลายมือชื่อ | |
โปร์พัฒนาแบบจำลองของโปร์สำหรับอะตอม ซึ่งเขาเสนอว่าระดับพลังงานของอิเล็กตรอนไม่ต่อเนื่องและมันยังคงโคจรรอบนิวเคลียสของอะตอม แต่สามารถกระโดดขึ้นจากชั้นพลังงานหนึ่ง (หรือวงโคจร) ไปยังอีกอัน ถึงแม้ว่าแบบจำลองของเขาถูกปัดตกด้วยแบบจำลองอื่นแล้ว หลักการที่ยึดมั่นในนั้นยังคงใช้งานได้
โปร์ก่อตั้งสถาบันฟิสิกส์ทฤษฎีที่มหาวิทยาลัยโคเปนเฮเกน ปัจจุบันมีชื่อว่าสถาบันนิลส์ โปร์ ซึ่งเปิดบริการใน ค.ศ. 1920 เขาทำนายการมีตัวตนของธาตุใหม่คล้ายเซอร์โคเนียม หลังค้นพบธาตุนี้ มันจึงถูกตั้งชื่อเป็นแฮฟเนียม ตามชื่ออักษรลาตินของโคเปนเฮเกน ต่อมามาการตั้งชื่อธาตุใหม่เป็นโบห์เรียมตามชื่อเขา
ในช่วงคริสต์ทศวรรษ 1930 โปร์ช่วยเหลือผู้ลี้ภัยจากลัทธินาซี หลังเยอรมนียึดครองเดนมาร์ก เขามีชื่อเสียงจากการพบปะกับแวร์เนอร์ ไฮเซินแบร์ค ผู้กลายเป็นหัวหน้าโครงการอาวุธนิวเคลียร์ของเยอรมนี ในเดือนกันยายน ค.ศ. 1943 มีข่าวถึงโปร์ว่าชาวเยอรมันจะจับกุมเขา ทำให้เขาหลบหนีไปที่สวีเดน แล้วต่อมาจึงไปที่บริเตนเพื่อเข้าร่วมโครงการอาวุธนิวเคลียร์ทิวบ์อัลลอย และเป็นส่วนหนึ่งของภารกิจโครงการแมนฮัตตัน หลังสงครามสิ้นสุดลง โปร์มีส่วนร่วมในการก่อตั้ง CERN และResearch Establishment Risø of the Danish Atomic Energy Commission และกลายเป็นประธานNordic Institute for Theoretical Physicsคนแรกใน ค.ศ. 1957
ชีวิตช่วงต้น
แก้โปร์เกิดที่โคเปนเฮเกน ประเทศเดนมาร์กในวันที่ 7 ตุลาคม ค.ศ. 1885 เป็นลูกคนที่สองจากสามคนของ Christian Bohr[1][2] ศาสตราจารย์สรีรวิทยาที่มหาวิทยาลัยโคเปนเฮเกน กับ Ellen Bohr (สกุลเดิม Adler) ผู้เป็นลูกสาวของDavid B. Adler จากครอบครัวเศรษฐีชาวเดนมาร์กเชื้อสายยิว[3] เขามีพี่สาวชื่อเจนนี และน้อยชายชื่อฮารัลด์[1] เจนนีกลายเป็นครู[2] ส่วนฮารัลด์กลายเป็นนักคณิตศาสตร์และนักฟุตบอลที่เล่นให้กับฟุตบอลทีมชาติเดนมาร์กในโอลิมปิกฤดูร้อน 1908 ที่ลอนดอน นิลส์ก็เป็นนักฟุตบอลด้วย โดยเขาเล่นเป็นผู้รักษาประตู[4]
โปร์เริ่มศึกษาที่โรงเรียนลาติน Gammelholm ตอนอายุ 7 ปี[5] ใน ค.ศ. 1903 โปร์ลงทะเบียนเรียนระดับปริญญาตรีที่มหาวิทยาลัยโคเปนเฮเกน เขาเรียนในสาขาฟิสิกส์ ซึ่งเรียนกับศาสตราจารย์ Christian Christiansen ศาสตราจารย์ฟิสิกส์คนเดียวของมหาวิทยาลัยในเวลานั้น เขายังศึกษาดาราศาสตร์และคณิตศาสตร์กับศาสตราจารย์Thorvald Thiele และปรัชญากับศาสตราจารย์Harald Høffding ผู้เป็นเพื่อนของพ่อเขา[6][7]
บรรณานุกรม
แก้- Bohr, Niels (1922). The Theory of Spectra and Atomic Constitution; three essays. Cambridge: Cambridge University Press.
- —— (2008). Nielsen, J. Rud (บ.ก.). Volume 1: Early Work (1905–1911). Niels Bohr Collected Works. Amsterdam: Elsevier. ISBN 978-0-444-53286-2. OCLC 272382249.
- —— (2008). Hoyer, Ulrich (บ.ก.). Volume 2: Work on Atomic Physics (1912–1917). Niels Bohr Collected Works. Amsterdam: Elsevier. ISBN 978-0-444-53286-2. OCLC 272382249.
- —— (2008). Nielsen, J. Rud (บ.ก.). Volume 3: The Correspondence Principle (1918–1923). Niels Bohr Collected Works. Amsterdam: Elsevier. ISBN 978-0-444-53286-2. OCLC 272382249.
- —— (2008). Nielsen, J. Rud (บ.ก.). Volume 4: The Periodic System (1920–1923). Niels Bohr Collected Works. Amsterdam: Elsevier. ISBN 978-0-444-53286-2. OCLC 272382249.
- —— (2008). Stolzenburg, Klaus (บ.ก.). Volume 5: The Emergence of Quantum Mechanics (mainly 1924–1926). Niels Bohr Collected Works. Amsterdam: Elsevier. ISBN 978-0-444-53286-2. OCLC 272382249.
- —— (2008). Kalckar, Jørgen (บ.ก.). Volume 6: Foundations of Quantum Physics I (1926–1932). Niels Bohr Collected Works. Amsterdam: Elsevier. ISBN 978-0-444-53286-2. OCLC 272382249.
- —— (2008). Kalckar, Jørgen (บ.ก.). Volume 7: Foundations of Quantum Physics I (1933–1958). Niels Bohr Collected Works. Amsterdam: Elsevier. ISBN 978-0-444-53286-2. OCLC 272382249.
- —— (2008). Thorsen, Jens (บ.ก.). Volume 8: The Penetration of Charged Particles Through Matter (1912–1954). Niels Bohr Collected Works. Amsterdam: Elsevier. ISBN 978-0-444-53286-2. OCLC 272382249.
- —— (2008). Peierls, Rudolf (บ.ก.). Volume 9: Nuclear Physics (1929–1952). Niels Bohr Collected Works. Amsterdam: Elsevier. ISBN 978-0-444-53286-2. OCLC 272382249.
- —— (2008). Favrholdt, David (บ.ก.). Volume 10: Complementarity Beyond Physics (1928–1962). Niels Bohr Collected Works. Amsterdam: Elsevier. ISBN 978-0-444-53286-2. OCLC 272382249.
- —— (2008). Aaserud, Finn (บ.ก.). Volume 11: The Political Arena (1934–1961). Niels Bohr Collected Works. Amsterdam: Elsevier. ISBN 978-0-444-53286-2. OCLC 272382249.
- —— (2008). Aaserud, Finn (บ.ก.). Volume 12: Popularization and People (1911–1962). Niels Bohr Collected Works. Amsterdam: Elsevier. ISBN 978-0-444-53286-2. OCLC 272382249.
- —— (2008). Aaserud, Finn (บ.ก.). Volume 13: Cumulative Subject Index. Niels Bohr Collected Works. Amsterdam: Elsevier. ISBN 978-0-444-53286-2. OCLC 272382249.
อ้างอิง
แก้- ↑ 1.0 1.1 Politiets Registerblade [Register cards of the Police] (ภาษาเดนมาร์ก). Copenhagen: Københavns Stadsarkiv. 7 June 1892. Station Dødeblade (indeholder afdøde i perioden). Filmrulle 0002. Registerblad 3341. ID 3308989. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 29 November 2014.
- ↑ 2.0 2.1 Pais 1991, pp. 44–45, 538–539.
- ↑ Pais 1991, pp. 35–39.
- ↑ There is no truth in the oft-repeated claim that Bohr emulated his brother, Harald, by playing for the Danish national team. Dart, James (27 July 2005). "Bohr's footballing career". The Guardian. London. สืบค้นเมื่อ 26 June 2011.
- ↑ "Niels Bohr's school years". Niels Bohr Institute. 18 May 2012. สืบค้นเมื่อ 14 February 2013.
- ↑ Pais 1991, pp. 98–99.
- ↑ "Life as a Student". Niels Bohr Institute. 16 July 2012. สืบค้นเมื่อ 14 February 2013.
ข้อมูล
แก้- Aaserud, Finn (2006). Kokowski, M. (บ.ก.). Niels Bohr's Mission for an 'Open World' (PDF). Proceedings of the 2nd ICESHS. Cracow. pp. 706–709. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-09-02. สืบค้นเมื่อ 26 June 2011.
- Aaserud, Finn; Heilbron, J. L. (2013). Love, Literature and the Quantum Atom: Niels Bohr's 1913 Trilogy Revisited. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-968028-3.
- Bohr, Niels (1928). "The Quantum Postulate and the Recent Development of Atomic Theory". Nature. 121: 580–590. doi:10.1038/121580a0.
- Bohr, Niels (1985) [1922]. "Nobel Prize Lecture: The Structure of the Atom (excerpts)". ใน French, A. P.; Kennedy, P. J. (บ.ก.). Niels Bohr: A Centenary Volume. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. pp. 91–97. ISBN 978-0-674-62415-3.
- Bohr, Niels (1985) [1949]. "The Bohr-Einstein Dialogue". ใน French, A. P.; Kennedy, P. J. (บ.ก.). Niels Bohr: A Centenary Volume. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. pp. 121–140. ISBN 978-0-674-62415-3.
- Excerpted from: Bohr, Niels (1949). "Discussions with Einstein on Epistemological Problems in Atomic Physics". ใน Schilpp, Paul Arthur (บ.ก.). Albert Einstein: Philosopher-Scientist. Evanston, Illinois: Library of Living Philosophers. pp. 208–241.
- Camilleri, K.; Schlosshauer, M. (2015). "Niels Bohr as Philosopher of Experiment: Does Decoherence Theory Challenge Bohr's Doctrine of Classical Concepts?". Studies in History and Philosophy of Modern Physics. 49: 73–83. arXiv:1502.06547. Bibcode:2015SHPMP..49...73C. doi:10.1016/j.shpsb.2015.01.005. S2CID 27697360.
- Cockroft, John D. (1 November 1963). "Niels Henrik David Bohr. 1885–1962". Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society. 9 (10): 36–53. doi:10.1098/rsbm.1963.0002.
- Favrholdt, David (1992). Niels Bohr's Philosophical Background. Copenhagen: Munksgaard. ISBN 978-87-7304-228-1.
- Faye, Jan (1991). Niels Bohr: His Heritage and Legacy. Dordrecht: Kluwer Academic Publishers. ISBN 978-0-7923-1294-9.
- Gowing, Margaret (1985). "Niels Bohr and Nuclear Weapons". ใน French, A. P.; Kennedy, P. J. (บ.ก.). Niels Bohr: A Centenary Volume. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. pp. 266–277. ISBN 978-0-674-62415-3.
- Heilbron, John L. (1985). "Bohr's First Theories of the Atom". ใน French, A. P.; Kennedy, P. J. (บ.ก.). Niels Bohr: A Centenary Volume. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. pp. 33–49. ISBN 978-0-674-62415-3.
- Heisenberg, Elisabeth (1984). Inner Exile: Recollections of a Life With Werner Heisenberg. Boston: Birkhäuser. ISBN 978-0-8176-3146-8.
- Hilberg, Raul (1961). The Destruction of the European Jews. Vol. 2. New Haven, Connecticut: Yale University Press. ISBN 978-0-300-09557-9.
- Honner, John (March 1982). "The Transcendental Philosophy of Niels Bohr". Studies in History and Philosophy of Science Part A. 13 (1): 1–29. doi:10.1016/0039-3681(82)90002-4. ISSN 0039-3681.
- Hund, Friedrich (1985). "Bohr, Göttingen, and Quantum Mechanics". ใน French, A. P.; Kennedy, P. J. (บ.ก.). Niels Bohr: A Centenary Volume. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. pp. 71–75. ISBN 978-0-674-62415-3.
- Jammer, Max (1989). The Conceptual Development of Quantum Mechanics. Los Angeles: Tomash Publishers. ISBN 978-0-88318-617-6. OCLC 19517065.
- Jones, R . V. (1978). Most Secret War. London: Hamilton. ISBN 978-0-241-89746-1. OCLC 3717534.
- Jones, R. V. (1985). "Meetings in Wartime and After". ใน French, A. P.; Kennedy, P. J. (บ.ก.). Niels Bohr: A Centenary Volume. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. pp. 278–287. ISBN 978-0-674-62415-3.
- Kennedy, P. J. (1985). "A Short Biography". ใน French, A. P.; Kennedy, P. J. (บ.ก.). Niels Bohr: A Centenary Volume. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. pp. 3–15. ISBN 978-0-674-62415-3.
- Kieler, Jørgen (2007). Resistance Fighter: A Personal History of the Danish Resistance. Translated from the Danish by Eric Dickens. Jerusalem: Gefen Publishing House. ISBN 978-965-229-397-8.
- Kragh, Helge (1985). "The Theory of the Periodic System". ใน French, A. P.; Kennedy, P. J. (บ.ก.). Niels Bohr: A Centenary Volume. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. pp. 50–67. ISBN 978-0-674-62415-3.
- Kragh, Helge (2012). Niels Bohr and the quantum atom: the Bohr model of atomic structure, 1913–1925. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-965498-7. OCLC 769989390.
- MacKinnon, Edward (1985). "Bohr on the Foundations of Quantum Theory". ใน French, A. P.; Kennedy, P. J. (บ.ก.). Niels Bohr: A Centenary Volume. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. pp. 101–120. ISBN 978-0-674-62415-3.
- Medawar, Jean; Pyke, David (2001). Hitler's Gift: The True Story of the Scientists Expelled by the Nazi Regime. New York: Arcade Publishing. ISBN 978-1-55970-564-6.
- Mermin, N. David (2004). "What's Wrong With This Quantum World?". Physics Today. 52 (2): 10. doi:10.1063/1.1688051.
- Pais, Abraham (1991). Niels Bohr's Times, In Physics, Philosophy and Polity. Oxford: Clarendon Press. ISBN 978-0-19-852049-8.
- Powers, Thomas (1993). Heisenberg's War: The Secret History of the German Bomb. New York: Knopf. ISBN 978-0-316-71623-9.
- Rhodes, Richard (1986). The Making of the Atomic Bomb. New York: Simon and Schuster. ISBN 978-0-671-44133-3.
- Richardson, W. Mark; Wildman, Wesley J., บ.ก. (1996). Religion and Science: History, Method, Dialogue. London, New York: Routledge. ISBN 978-0-415-91667-7.
- Rife, Patricia (1999). Lise Meitner and the Dawn of the Nuclear Age. Boston: Birkhäuser. ISBN 978-0-8176-3732-3.
- Rozental, Stefan (1967). Niels Bohr: His Life and Work as Seen by his Friends and Colleagues. Amsterdam: North-Holland. ISBN 978-0-444-86977-7. Previously published by John Wiley & Sons in 1964.
{{cite book}}
: CS1 maint: postscript (ลิงก์) - Stadtler, Bea; Morrison, David Beal; Martin, David Stone (1995). The Holocaust: A History of Courage and Resistance. West Orange, New Jersey: Behrman House. ISBN 978-0-87441-578-0.
- Stewart, Melville Y. (2010). Science and Religion in Dialogue, Two Volume Set. Maiden, Massachusetts: John Wiley & Sons. ISBN 978-1-4051-8921-7.
- Stuewer, Roger H. (1985). "Niels Bohr and Nuclear Physics". ใน French, A. P.; Kennedy, P. J. (บ.ก.). Niels Bohr: A Centenary Volume. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. pp. 197–220. ISBN 978-0-674-62415-3.
- Thirsk, Ian (2006). De Havilland Mosquito: An Illustrated History, Volume 2. Manchester: MBI Publishing Company. ISBN 978-0-85979-115-1.
- The Conferences at Quebec 1944. Foreign Relations of the United States. Washington, D.C.: U.S. Government Printing Office. 1972. OCLC 631921397.
- Wheeler, John A. (1985). "Physics in Copenhagen in 1934 and 1935". ใน French, A. P.; Kennedy, P. J. (บ.ก.). Niels Bohr: A Centenary Volume. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. pp. 221–226. ISBN 978-0-674-62415-3.
- The Coins and Banknotes of Denmark (PDF). Danmarks Nationalbank. 2005. ISBN 978-87-87251-55-6. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 23 May 2011. สืบค้นเมื่อ 7 September 2010.
อ่านเพิ่ม
แก้- Aaserud, Finn (February 2002). "Release of documents relating to 1941 Bohr-Heisenberg meeting". Niels Bohr Archive. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 21 October 2012. สืบค้นเมื่อ 2 March 2013.
- Blaedel, Niels (1988). Harmony and Unity: The Life of Niels Bohr. Madison, Wisconsin: Science Tech. ISBN 978-0-910239-14-1. OCLC 17411890.
- Feilden, Tom (3 February 2010). "The Gunfighter's Dilemma". news.bbc.co.uk. สืบค้นเมื่อ 2 March 2013. Bohr's researches on reaction times.
- Moore, Ruth (1966). Niels Bohr: The Man, His Science, and the World They Changed. New York: Knopf. ISBN 978-0-262-63101-3. OCLC 712016.
- Ottaviani, Jim; Purvis, Leland (2004). Suspended in Language: Niels Bohr's Life, Discoveries, and the Century He Shaped. Ann Arbor, Michigan: G.T. Labs. ISBN 978-0-9660106-5-7. OCLC 55739245.
- Frayn, Michael (2000). Copenhagen. New York: Anchor Books. ISBN 978-0-413-72490-8. OCLC 44467534.
- Segrè, Gino (2007). Faust in Copenhagen: A Struggle for the Soul of Physics. New York: Viking. ISBN 978-0-670-03858-9. OCLC 76416691.
- Vilhjálmsson, Vilhjálmur Örn; Blüdnikow, Bent (2006). "Rescue, Expulsion, and Collaboration: Denmark's Difficulties with its World War II Past". Jewish Political Studies Review. 18: 3–4. ISSN 0792-335X. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-04-08. สืบค้นเมื่อ 29 June 2011.
แหล่งข้อมูลอื่น
แก้- Niels Bohr Archive
- "The Bohr-Heisenberg meeting in September 1941". American Institute of Physics. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-07-04. สืบค้นเมื่อ 2 March 2013.
- "Resources for Frayn's Copenhagen: Niels Bohr". Massachusetts Institute of Technology. สืบค้นเมื่อ 9 October 2013.
- "Oral History interview transcript with Niels Bohr 31 October 1962". American Institute of Physics. สืบค้นเมื่อ 2 March 2013.
- "Video – Niels Bohr (1962) : Atomic Physics and Human Knowledge". Lindau Nobel Laureate Meetings. สืบค้นเมื่อ 9 July 2014.
- Author profile in the database zbMATH
- ผลงานของ นิลส์ โปร์ ที่โครงการกูเทินแบร์ค
- นิลส์ โปร์ ที่อินเทอร์เน็ตมูวีเดตาเบส
- กฤตภาคจากหนังสือพิมพ์เกี่ยวกับ นิลส์ โปร์ ในหอจดหมายเหตุข่าวสารคริสต์ศตวรรษที่ 20 ของ ZBW
- นิลส์ โปร์ ที่ Nobelprize.org including the Nobel Lecture, 11 December 1922 The Structure of the Atom