การมีคู่ครองหลายคน
การมีคู่ครองหลายคน หรือ หลายผัวหลายเมีย (อังกฤษ: Non-Monogamy) เป็น เป็นคำที่ครอบคลุมการปฏิบัติหรือปรัชญาความสัมพันธ์ใกล้ชิด ที่ไม่ปฏิบัติตามกฎเกณฑ์ของ การมีคู่สมรสคนเดียว หรือ ผัวเดียวเมียเดียว ที่มีความรัก ความเสน่หาและความสัมพันธ์ทางเพศกับคนเพียงคนเดียว เพราะฉะนั้น คำว่าการมีคู่ครองหลายคน อาจถูกนำไปใช้กับการนอกใจและการมีเซ็กส์นอกสมรส ในการแต่งงานกลุ่มหรือ การมีคนรักหลายคน หรือพอลีแอเมอรี
ยิ่งไปกว่านั้นการมีคู่ครองหลายคน ยังรวมไปถึงความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลที่ไม่ได้จำกัดกับแค่คนเดียว ทั้งความสัมพันธ์ทางเพศ และอารมณ์ โดยสามารถ ความสัมพันธุ์เชิงรักและทางเพศกับหลายคนในเวลาเดียวกัน[1] ตรงกันข้ามกับการมีคู่สมรสคนเดียวแต่อาจเกิดขึ้นจากหลักจิตวิทยาเดียวกัน[2]
คำนี้ได้รับการวิพากษ์วิจารณ์ว่าเป็นการสื่อว่าการมีคู่สมรสคนเดียวเป็นเรื่องปกติ และไลฟ์สไตล์ที่ต่างออกไป เป็นความผิดปกติและผิดศีลธรรม
ประเภท แก้
หลายคำที่ใช้ในการมีคู่ครองหลายคน มีความยืดหยุ่นในคำจำกัดความ โดยยึดตามเกณฑ์เช่น "ความสัมพันธ์" หรือ "ความรัก" ผู้ปฏิบัติที่นับตัวเองว่าเป็น ผู้มีคู่ครองหลายคนอย่างมีจริยธรรม ได้คำหนดบางคำเพื่อแยกตัวเองออกจากหลอกลวง ในรูปแบบความสัมพันธ์อื่น ๆ การใช้งานจะสร้างความแตกต่าง นอกเหนือความหมายตรงตัวของคำ ดังนั้นแม้บางความสัมพันธ์ในทางเทคนิคอาจจะนับเป็น การมีคู่ครองหลายคน (Polygamy) และ การมีคนรักหลายคน (Polyamory) การมีคู่ครองหลายคน ปกติแล้วสื่อถึงการแต่งงานหลายครั้ง จากพื้นฐานของหลักศาสนา ขณะที่การมีคนรักหลายคน เป็นความความสมัครใจส่วนบุคคล มากกว่าข้อกำหนดทางสังคมกำหนดหรือแบบอย่างที่มีมาก่อน
รูปแบบของการมีคู่ครองหลายคน มีหลากหลายและบางครั้งทับซ้อนกัน
- ความสัมพันธ์แบบไม่เป็นทางการ —เป็นความสัมพันธ์ทางกายและอารมณ์ ระหว่างสองคนยังไม่ได้แต่งงาน อาจจะมีความสัมพันธ์ทางเพศ
- ชู้ —เป็นคนมีเซ็กซ์กับอีกคนโดยไม่ได้รับการยินยอมจากคู่สมรส
- การแต่งงานกลุ่ม —หลายคนแต่งงานกัน โดบทุกคนในกลุ่มนับว่าแต่งงานกับทุกคน
- เพศสัมพันธ์หมู่ —เพศสัมพันธ์กับมากกว่าสองคนในเวลาเดียวกัน
- menage à trois —การมีเพศสัมพันธ์ และการตกลงที่จะอยู่ร่วมกันของคนสามคน
- ความสัมพันธ์แบบเปิดกว้าง รวมทั้งการแต่งงานแบบเปิด —หนึ่งหรือทั้งสองคู่สมรส(หรือคู่รัก) ตกลงให้อิสรภาพแก่อีกคนให้มีการร่วมเพศกับคนอื่นได้
- การมีคนรักหลายคน (Polyamory) —ผู้เข้าร่วมมีคนรักหลายคน
- ครอบครัวพอลี (Poly families) —เหมือนกับการแต่งงานกลุ่มแต่คนบางคนอาจจะไม่คิดว่าตัวเองแต่งงานกับทุกคนในกลุ่ม
- ความซื่อสัตย์ต่อหลายคน (Polyfidelity) —ผู้เข้าร่วมมีคู่ครองหลายคน แต่จำกัดกิจกรรมทางเพศกับกลุ่มคนบางกลุ่ม
- การมีคู่ครองหลายคน —หนึ่งคนในความสัมพันธ์ได้แต่งงานกับหลายคน
- การมีสามีหลายคน —ผู้หญิงมีหลายสามี
- การมีภรรยาหลายคน—ชายมีหลายภรรยา
- ความสัมพันธ์แบบไร้กฎเกณฑ์ —ร่วมไม่มีพันธะร่วมกันด้วยตั้งกฏ
- สวิงกิง —คล้ายความสัมพันธ์แบบเปิดแต่เป็นกิจกรรมที่มีการวางแผน
แหล่งค้นคว้าเพิ่มเติม แก้
- ปวีณา กุดแถลง. (2562, ส.ค.-2563, ก.ค.). มโนทัศน์รักเดียวใจเดียวและปัญหาเมียน้อยในทศวรรษ 2490-2530. วารสารประวัติศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. 44: 49-67.
- ภาสกร ศูนย์ตรง. (2560, ม.ค.-มิ.ย.). มโนทัศน์ของความรักและการเลือกคู่ครองบนพื้นที่สิ่งพิมพ์ในสังคมไทยทศวรรษ 2460 ถึง 2480. วารสารประวัติศาสตร์ ธรรมศาสตร์. 4(1): 325-70.