ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ราชวงศ์เว็ททีน"

|estate = แซกโซนีซัคเซิน

|country =[[แซกโซนีซัคเซิน]]

|titles =เคานท์กราฟ, ดยุก และ พระมหากษัตริย์

* [[ดัชชีแห่งแซกโซนีดัชชีซัคเซิน|ดยุกแห่งแซกโซนีซัคเซิน]]

* [[แซ็กซ์ซัคเซิน-ไวมาร์-ไอเซ็นนาคเซอนัค|แกรนด์ดยุกแห่งแซกโซนีซัคเซิน]]

* [[ราชอาณาจักรแซกโซนีซัคเซิน|กษัตริย์แซกโซนีแห่งซัคเซิน]]

* [[เครือจักรภพโปแลนด์-ลิทัวเนีย|กษัตริย์แห่งโปแลนด์ และ แกรนด์ดยุกแห่งลิทัวเนีย]]

* [[ราชวงศ์อังกฤษ|กษัตริย์แห่งสหราชอาณาจักรและจักรวรรดิอังกฤษ]]

* [[สมเด็จพระจักรพรรดิแห่งอินเดีย|จักรพรรดินีห่งอินเดียแห่งอินเดีย]]

* [[รายพระนามพระมหากษัตริย์บัลแกเรีย|กษัตริย์แห่งบัลแกเรีย]]

* [[รายพระนามพระมหากษัตริย์เบลเยียม|กษัตริย์แห่งชาวเบลเยียม]]

| current head = [[มิคาเอลชชาเอิล เจ้าชายแซ็กซ์ซัคเซิน-ไวมาร์-ไอเซ็นนาคเซอนัค]] แกรนด์ดยุกแห่งแซกโซนีในนามซัคเซินในนาม

'''สายเอิร์นเนสทีนแอ็นสท์:'''

*[[แซ็กซ์ซัคเซิน-ไวมาร์-ไอเซ็นนาคเซอนัค]]

*[[แซ็กซ์ซัคเซิน-โคบวร์กบวร์คและโกทา]]

'''สายอัลเบอร์ทีนอัลแบร์ท:'''

*[[อาณาจักรเลือกตั้งแห่งแซกโซนีรัฐผู้คัดเลือกซัคเซิน|อาณาจักรเลือกตั้ง]]/[[ราชอาณาจักรแซกโซนีซัคเซิน]]

'''ราชวงศ์เว็ททีน''' ({{lang-en|House of Wettin}}) เป็นราชตระกูล[[เคานท์กราฟ (บรรดาศักดิ์)|กราฟ]], [[ดยุก]], [[พรินซ์อีเล็คเตอร์เจ้านครรัฐผู้คัดเลือก]] (Kurfürsten) และ [[พระมหากษัตริย์]]เชื้อชาติ[[ชาวเยอรมัน|เยอรมัน]]ที่เคยปกครองดินแดนที่ในปัจจุบันคือรัฐ[[แซกโซนีรัฐซัคเซิน]]ใน[[ประเทศเยอรมนี]] เป็นเวลากว่า 953 ปี, ส่วนที่เป็นแซ็กซอนในและปกครองซัคเซินใน[[แซกโซนีรัฐซัคเซิน-อันฮาลท์ฮัลท์]] และ [[ทูริงเกียรัฐทือริงเงิน]] เป็นเวลากว่า 800 ปี นอกจากนั้นในบางครั้งก็ยังครองโปแลนด์ และ ลิทัวเนีย, บริเตนใหญ่, โปรตุเกส, บัลแกเรีย และเบลเยียม ในปัจจุบันเหลือเพียงใน[[บริเตนใหญ่]] (สหราชอาณาจักร) กับ[[เบลเยียม]]เท่านั้นที่ยังครองราชบัลลังก์อยู่

[[File:Coat of Arms of the Kingdom of Saxony 1806-1918.svg|120px|left|thumb|ตราสัญลักษณ์ของราชวงศ์เว็ททีนสายอัลเบอร์ทีนเว็ททีนสายอัลแบร์ท]]

ราชวงศ์ได้แบ่งเป็นทั้งหมด 2 สายปกครองใหญ่ๆ ในปีค.ศ. 1485 เมื่อพระโอรสของ[[เฟรเดอริกที่ฟรีดริชที่ 2 เจ้านครรัฐผู้คัดเลือกแห่งแซกโซนีซัคเซิน]] แบ่งดินแดนและปกครองร่วมกัน

พระโอรสพระองค์ใหญ่ [[เอิร์นเนส,แอ็นสท์ เจ้านครรัฐผู้คัดเลือกแห่งแซกโซนีซัคเซิน]] ได้รับตำแหน่งต่อจากพระราชบิดาในฐานะของ [[พรินซ์อีเล็คเตอร์พรินซ์ผู้คัดเลือก]] (เจ้านครรัฐผู้คัดเลือก) รวมทั้งดินแดนส่วนหนึ่งที่ตกอยู่ในปกครองของพระองค์ ได้แก่ [[รัฐผู้คัดเลือกแซกโซนีซัคเซิน]] (Electorate of Saxony) และ[[ทูริงเกียทือริงเงิน]] (Thuringia) ในขณะที่พระโอรสพระองค์เล็ก คือ [[ดยุกอัลเบิร์ตที่ 3 แห่งแซกโซนีซัคเซิน]] ได้รับดินแดน[[รัฐมาร์เกรฟไมเซิน]] ซึ่งทรงปกครองจาก[[เดรสเดิน]] ในฐานะที่พระองค์ทรงปกครองในฐานะ "[[ดัชชีแซกโซนีดัชชีซัคเซิน|ดยุกแห่งแซกโซนีซัคเซิน]]"

สายที่อาวุโสกว่า คือ สายเอิร์นเนสทีนแอ็นสท์นั้นเป็นสายหลักที่ปกครองจนกระทั่งปีค.ศ. 1547 และมีบทบาทสำคัญยิ่งในช่วงแรกของ[[การปฏิรูปศาสนาฝ่ายโปรเตสแตนต์]] บทบาทหลักของสายเอิร์นเนสทีนแอ็นสท์นั้นสิ้นสุดลงหลังจาก[[สงครามชมัลกัลดิก]] ซึ่งได้สนับสนุนกับฝ่ายโปรเตสแตนท์ของกลุ่มสันนิบาตชมัลกัลดิก กับ[[จักรพรรดิคาร์ลที่ 5 แห่งจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์|จักรพรรดิคาร์ลที่ 5]] และถึงแม้ว่าสายอัลเบอร์ทีนอัลแบร์ทจะเป็นโปรเตสแตนท์ด้วย แต่ก็ยกทัพเข้ากับฝ่ายของจักรพรรดิ พระองค์จึงพระราชทานรางวัลให้โดยตัดสมาชิกสายเอิร์นเนสทีนแอ็นสท์จากสิทธิ์ในการเป็น[[เจ้านครรัฐผู้คัดเลือก]] รวมทั้งดินแดน[[รัฐผู้คัดเลือกแซกโซนีซัคเซิน]]อีกด้วย ส่วนสายเอิร์นเนสทีนแอ็นสท์นั้นเหลือแต่การปกครองในดินแดน[[ทูริงเกียทือริงเงิน]]เท่านั้น แต่นั้นมาราชวงศ์สายนี้ก็ระส่ำระสาย

สายอัลเบอร์ทีนอัลแบร์ทนั้นได้คุมอำนาจการปกครองดินแดนแห่งแซกโซนีซัคเซิน และเป็นราชวงศ์สายที่มีอำนาจมากในดินแดนแถบนั้น และใช้การแบ่งดินแดนเล็กๆเพื่อให้รัชทายาทปกครองตามอาวุโส ซึ่งบางดินแดนนั้นอยู่รอดผ่านมาได้เป็นเวลายาวนาน ในขณะที่ราชวงศ์เว็ททีนสายเอิร์นเนสทีนนั้นเว็ททีนสายแอ็นสท์นั้น ได้เลือกที่จะแบ่งดินแดนเป็น[[กลุ่มดัชชีเออร์เนสตีน|ดัชชีและราชรัฐต่างๆ]]ในทูริงเกียทือริงเงิน

สายที่อาวุโสน้อยกว่า คือ สายอัลเบอร์ทีนอัลแบร์ทนั้นได้ปกครองในฐานะ [[เจ้านครรัฐผู้คัดเลือก]] (ค.ศ. 1546 - 1806) และต่อมากษัตริย์แห่งแซกโซนีซัคเซิน (ค.ศ. 1806 – 1918) และยังมีบทบาทสำคัญในประวัติศาสตร์ของโปแลนด์: สมาชิกสองพระองค์ได้เป็น[[รายพระนามพระมหากษัตริย์โปแลนด์|กษัตริย์แห่งโปแลนด์]] (ระหว่างปีค.ศ. 1697 - 1763) และอีกพระองค์ปกครอง[[ดัชชีแห่งวอร์ซอ]] (ค.ศ. 1807 - 1814) ในฐานะตัวแทนของ[[จักรพรรดินโปเลียนที่ 1|จักรพรรดินโปเลียน]] และหลังจาก[[สงครามนโปเลียน]] ได้สูญเสียดินแดนของสายนี้ไปถึง 40% รวมถึงดินแดน[[รัฐผู้คัดเลือกแซกโซนีซัคเซิน]] ให้กับปรัสเซีย ซึ่งกลายเป็นส่วนหนึ่งของดินแดนของ[[รัฐซัคเซิน]]ในยุคถัดมา (ดูรายละเอียดใน [[การประชุมใหญ่แห่งเวียนนา]])

[[Image:Dresden-Hofkirche-Gruft.jpg|thumb|สมาชิกฝ่าย[[โรมันคาทอลิก]]ของราชวงศ์เว็ททีนนั้นฝังอยู่ที่[[คริพท์]]ในโบสถ์คาทอลิกแห่งราชสำนักแซกโซนีซัคเซิน (Katholische Hofkirche) ที่[[เดรสเดิน]]]]

==ราชวงศ์ซัคเซิน-โคบูร์กบวร์คและโกทา==

{{main|ซัคเซิน-โคบูร์กบวร์คและโกทา}}

หลังจากที่สมาชิกอาวุโสสายเอิร์นเนสทีนแอ็นสท์ได้สูญเสียสิทธิการเป็น[[เจ้านครรัฐผู้คัดเลือก]]ให้แก่สายอัลเบอร์ทีนในปีคอัลแบร์ทในปีค.ศ. 1547 แต่ยังคงถือสิทธิ์ในดินแดน[[ทูริงเกียทือริงเงิน]] โดยแบ่งเป็นราชรัฐเล็กๆหลายแห่ง โดยหนึ่งในนั้นได้แก่ สายซัคเซิน-โคบูร์กและซาลเฟลด์บวร์คและซาลเฟลด์ และต่อมาเปลี่ยนเป็น สายซัคเซิน-โคบูร์กบวร์คและโกทา ตั้งแต่ปี[[ค.ศ. 1826]] เป็นต้นไป และจากนั้นได้รับการคัดเลือกเป็น[[รายพระนามพระมหากษัตริย์เบลเยียม|พระมหากษัตริย์แห่งชาวเบลเยียม]] (ตั้งแต่ปีค.ศ. 1831) และ[[บัลแกเรีย]] (ค.ศ. 1908 - 1946) รวมถึงการส่งเจ้าชายไปอภิเษกกับประมุขแห่ง[[โปรตุเกส]] ([[พระเจ้าเฟอร์นันโดที่ 2 แห่งโปรตุเกส]]) และ[[สหราชอาณาจักร]] ([[เจ้าชายอัลเบิร์ต พระราชสวามี]]) ดังนั้นจึงกล่าวได้ว่า ราชบัลลังก์ของบริเตนใหญ่ และโปรตุเกสนั้นสืบเชื้อสายมาจากราชวงศ์เว็ททีน

ตั้งแต่รัชสมัยของ[[สมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 1 แห่งบริเตนใหญ่|สมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 1]] จนกระทั่ง[[สมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรีย]] ราชวงศ์แห่งอังกฤษนั้นมักจะถูกเรียกบ่อยครั้งว่า [[ฮันโนเฟอร์]], [[ดัชชีเบราน์ชไวก์ดัชชีเบราน์ชไวค์-ลือเนบูร์ก|เบราน์ชไวก์เบราน์ชไวค์]] และ[[ตระกูลเวลฟ|เกลฟ]] ต่อมาปลายคริสต์ศตวรรษที่ 19 [[สมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรีย]] ทรงมีพระราชโองการให้ราชสำนักสืบค้นราชสกุลที่ถูกต้องที่สุดของพระราชสวามี คือ [[เจ้าชายอัลเบิร์ต พระราชสวามี|เจ้าชายอัลเบิร์ตแห่งซัคเซิน-โคบูร์กบวร์คและโกทา]]ซึ่งราชสกุลนี้จะกลายเป็นนามของพระราชวงศ์ที่จะใช้ในพระราชพิธีบรมราชาภิเษกของพระราชโอรสของพระองค์ และภายหลังจากการสืบค้นอย่างถี่ถ้วนแล้วสามารถสรุปได้ว่าเป็นราชวงศ์เว็ททีน แต่กระนั้นก็มิเคยเห็นนามนี้ปรากฏในพระปรมาภิไธยของสมเด็จพระราชินีนาถ พระราชโอรส หรือแม้กระทั่งพระราชนัดดาเลย โดย[[สมเด็จพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 7 แห่งสหราชอาณาจักร|สมเด็จพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 7]]และ[[สมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 5 แห่งสหราชอาณาจักร|สมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 5]] ได้ทรงให้ออกพระนามพระราชวงศ์ว่า "ซัคเซิน-โคบูร์กบวร์คและโกทา"

หลังจากสงครามโลกครั้งที่ 1 ทำให้กระแสการต่อต้านเยอรมันนั้นรุนแรงมากขึ้น ซึ่งส่งผลกระทบโดยตรงต่อพระราชวงศ์ เนื่องจากนามพระราชวงศ์นั้นออกเสียงไปในทางแบบเยอรมัน ที่ปรึกษาของ[[สมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 5 แห่งสหราชอาณาจักร|สมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 5]] ได้พยายามค้นหาชื่อที่เหมาะสมกว่าสำหรับพระราชวงศ์ แต่ "เว็ททีน" ก็ยังถูกปฏิเสธเนืื่องจากความไม่เหมาะสม และในที่สุดก็ออกประกาศให้เปลี่ยนนามพระราชวงศ์ใหม่เป็น "วินด์เซอร์" มาจนกระทั่งปัจจุบัน