ผลต่างระหว่างรุ่นของ "คาร์ล มาคส์"

| school_tradition = [[ลัทธิมาคส์]], [[คอมมิวนิสต์]], [[เฮเกลเลียน]] |

| main_interests = การเมือง เศรษฐศาสตร์ ปรัชญา ประวัติศาสตร์ |

| influenced = [[วลาดีมีร์ เลนิน]], [[โจเซฟ สตาลิน]], [[เลออน ทรอตสกี]], [[เหมา เจ๋อตง]], [[ฟีเดล กัสโตร]], [[เช เกบารา]], [[โรซา ลุคเซิมบวร์ค]], [[ฌ็อง-ปอล ซาทร์]], ''และอื่น ๆ'' |

| notable_ideas = [[มูลค่าส่วนเกิน]], ขยาย[[ทฤษฎีมูลค่าแรงงาน]], [[การต่อสู้ระวห่างชนชั้น]], [[ทฤษฎีความแปลกแยก|ความแปลกแยก]]และ[[การขูดรีดแรงงาน]], [[วัสดุนิยมประวัติศาสตร์]]

| signature = Karl Marx Signature.svg

}}

'''คาร์ล ไฮน์ริช มาคส์''' ({{lang-de|Karl Heinrich Marx}}, 5 พฤษภาคม พ.ศ. 2361 — 14 มีนาคม พ.ศ. 2426) เป็นนักปรัชญา นักเศรษฐศาสตร์ นักประวัติศาสตร์ นักทฤษฎีการเมือง นักสังคมวิทยา นักหนังสือพิมพ์และนัก[[สังคมนิยมปฏิวัติ]]ชาวเยอรมัน

 

 

ทฤษฎีของมาคส์เกี่ยวกับสังคม เศรษฐศาสตร์และการเมือง ที่เรียกรวมว่า [[ลัทธิมาคส์]] ถือว่าสังคมมนุษย์พัฒนาผ่าน[[การต่อสู้ระหว่างชนชั้น]] ใน[[ทุนนิยม]] การต่อสู้ระหว่างชนชั้นแสดงออกมาในรูปการต่อสู้ระหว่างชนชั้นปกครอง (เรียก [[ชนชั้นกระฎุมพี]]) ซึ่งควบคุม[[ปัจจัยการผลิต]]และชนชั้นแรงงาน (เรียก [[ชนกรรมาชีพ]]) นำปัจจัยการผลิตดังกล่าวไปใช้โดยขายากำลังแรงงานของพวกตนเพื่อแลกกับ[[ค่าจ้าง]] มาคส์ใช้แนวเข้าสู่การศึกษาวิพากษ์ที่เรียก [[วัสดุนิยมทางประวัติศาสตร์]] ทำนายว่าทุนนิยมจะก่อเกิดความตึงเครียดภายในซึงจะนำไปสู่การทำลายตนเองเช่นเดียวกับระบบสังคมและเศรษฐกิจก่อนหน้านี้ และแทนท่ด้วยระบบใหม่ คือ [[สังคมนิยม]]; สำหรับมาคส์ การต่อต้านชนชั้นภายใต้ทุนนิยมซึ่งบางส่วนมีสาเหตุจากความไม่มั่นคงและสภาพที่มีแนวโน้มเกิดวิกฤติ จะลงเอยด้วยการพัฒนาความสำนึกเรื่องชั้นชนของชนชั้นแรงงาน และนำไปสู่การพิชิตอำนาจทางการเมืองและสุดท้ายการสถาปนาสังคม[[คอมมิวนิสต์]]ปราศจากชนชั้นอันประกอบด้วยการรวมกันเป็นสมาคมอิสระของผู้ผลิต<ref>Karl Marx: [http://www.marxists.org/archive/marx/works/1875/gotha/index.htm ''Critique of the Gotha Program'']</ref> มาคส์เรียกร้องให้นำความคิดดังกล่าวไปปฏิบัติอย่างแข็งขัน โดยแย้งว่าชนชั้นแรงงานควรเป็นผู้ลงมือปฏิวัติแบบจัดระเบียบเพื่อโค่นทุนนิยมและนำมาซึ่ง[[การปลดปล่อยให้เป็นอิสระ]]ทางสังคมและเศรษฐกิจ

== ประวัติ ==

=== วัยเด็ก ===

 

=== การศึกษา ===

มาคส์ได้คะแนนดีใน ''ยิมเนเซียม'' ซึ่งเป็นโรงเรียนระดับมัธยมปลายในปรัสเซีย เขาได้รางวัลจากวิทยานิพนธ์ระดับมัธยมปลายที่มีชื่อว่า "ศาสนา: กาวที่เชื่อมต่อสังคมเข้าด้วยกัน" งานชิ้นแรกนี้เป็นจุดเริ่มต้นให้กับงานวิเคราะห์ศาสนาของเขาต่อไปในภายหลัง

 

 

=== มาคส์และกลุ่มนิยมเฮเกิลรุ่นใหม่ ===

ที่เบอร์ลิน มาคส์เริ่มหันไปสนใจ[[ปรัชญา]]ท่ามกลางความไม่พอใจของบิดา เขาได้เข้าเป็นสมาชิกของกลุ่มนักศึกษาและอาจารย์ที่มีอายุไม่มากที่เป็นที่รู้จักในชื่อ "[[กลุ่มนิยมเฮเกิลรุ่นใหม่]]" ([[:en:Young Hegelians|Young Hegelians]]) ซึ่งนำโดย[[บรูโน บาวเออร์]] ([[:en:Bruno Bauer|Bruno Bauer]]) สมาชิกหลายคนในกลุ่มพยายามโยงปรัชญาแนวหลัง[[อริสโตเติล]]เข้ากับปรัชญาหลังเฮเกิล [[มักซ์ สเตอร์เนอร์]] สมาชิกกลุ่มเฮเกิลรุ่นใหม่อีกคนหนึ่ง นำการวิพากษ์แบบเฮเกิลมาใช้เพื่อสร้างคำอธิบายที่แทบจะเป็นแบบ[[สุญนิยม]] ว่าสุดท้ายแล้ว[[อีโกนิยม]]คือเป้าหมายสูงสุดของมนุษย์ แนวคิดเช่นนี้ไม่เป็นที่ยอมรับของแทบทุกคนในกลุ่ม และมาคส์ได้โต้แนวคิดนี้บางส่วนใน ''Die Deutsche Ideologie'' ([[อุดมการณ์เยอรมัน]])

 

 

 

=== อาชีพ ===

 

== แนวคิดที่มีอิทธิพลต่อความคิดของมาคส์ ==

 

ปรัชญาของมาคส์ (ที่เฮเกล เรียกว่า [[วัตถุนิยมประวัติศาสตร์]]) นั้นได้รับอิทธิพลอย่างสูงมาจากแนวคิดของเฮเกิลที่ว่าความจริง (รวมถึงประวัติศาสตร์) นั้นจะต้องพิจารณาแบบ[[วิภาษวิธี]] ([[:en:dialectic|dialectic]]) โดยมองว่าเป็นการปะทะกันของแรงคู่ตรงข้าม หลายครั้งแนวคิดนี้ถูกเขียนย่อว่าเป็น '''thesis + antithesis → synthesis''' (ข้อวินิจฉัย + ข้อโต้แย้ง → การประสม, การสังเคราะห์) เฮเกลเชื่อว่าทิศทางของประวัติศาสตร์นั้นสามารถพิจารณาได้เป็นช่วง ๆ ที่มีเป้าหมายไปสู่ความสมบูรณ์และจริงแท้ เขากล่าวว่าหลายครั้งพัฒนาการจะเกิดขึ้นแบบค่อยเป็นค่อยไป แต่ก็อาจมีบางช่วงที่ต้องมีการต่อสู้และเปลี่ยนแปลงผู้ที่อยู่ในอำนาจเดิม มาคส์ยอมรับภาพรวมของประวัติศาสตร์ตามที่เฮเกลเสนอ อย่างไรก็ตามเฮเกลนั้นเป็นนักปรัชญาแนว[[จิตนิยม]] ส่วนมาคส์นั้นต้องการจะอธิบายสิ่งที่เกิดขึ้นในรูปของวัตถุ เขาได้เขียนว่านักปรัชญาสายเฮเกลนั้นวางความเป็นจริงไว้บนหัว ดังนั้นจึงจำเป็นที่จะต้องจับมันให้วางเสียใหม่บนเท้าของตนเอง

 

 

ผลงานอีกชิ้นหนึ่ง ที่มีส่วนสำคัญในการปรับปรุงแนวคิดของเฮเกลของมาคส์ คือ หนังสือที่เขียนโดย[[ฟรีดริช เองเงิลส์]] ชื่อว่า "The Condition of the Working Class in England in 1844" (สภาพของชนชั้นกรรมาชีพในอังกฤษในปี 1844) หนังสือเล่มนี้ทำให้มาคส์มองวิภาษวิธีเชิงประวัติศาสตร์ออกมาในรูปของ[[ความขัดแย้งระหว่างชนชั้น]] และมองเป็นว่า[[ชนชั้นกรรมาชีพ]]สมัยใหม่จะเป็นแรงผลักดันที่ก้าวหน้าที่สุดสำหรับการปฏิวัติ

แนวคิดหลักของมาคส์วางอยู่บนความเข้าใจเกี่ยวกับ '''[[แรงงาน]]''' โดยพื้นฐานแล้ว มาคส์กล่าวว่ามนุษย์มีความสามารถในการเปลี่ยนแปลงสิ่งรอบข้าง เขาเรียกกระบวนการเปลี่ยนแปลงนี้ว่าการ '''ใช้แรงงาน''' และความพลังในการเปลี่ยนแปลงนี้ว่า '''กำลังแรงงาน''' สำหรับมาคส์แล้ว การใช้แรงงานนี้นอกจากจะเป็นความสามารถโดยธรรมชาติของกิจกรรมต่าง ๆ ทางกายภาพแล้ว แรงงานยังเกี่ยวข้องอย่างลึกซึ้งกับความคิดและจินตนาการของมนุษย์ด้วย:

 

 

นอกเหนือจากการที่อ้างว่าความสามารถของมนุษย์คือการเปลี่ยนแปลงธรรมชาติแล้ว มาคส์มิได้ใช้ข้ออ้างอื่น ๆ เกี่ยวกับธรรมชาติของมนุษย์อีกเลย.