ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ลัทธิเต๋า"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
แปลเน้อหาเพิ่มเติม |
||
บรรทัด 3:
'''ลัทธิเต๋า''' หรือ '''ศาสนาเต๋า''' ({{lang-zh|道教}} ''Dàojiao''; {{lang-en|Taoism}}) เป็น[[ปรัชญา]]และ[[ศาสนา]]ที่มีต้นกำเนิดใน[[ประเทศจีน]] เน้นการใช้ชีวิตกลมกลืนกับ[[เต๋า]] ซึ่งเป็นแนวคิดหลักในสำนักปรัชญาจีนส่วนใหญ่ แต่ในศาสนาเต๋า เต๋าหมายถึงต้นกำเนิด แบบแผน และสารัตถะของสรรพสิ่ง<ref name="Pollard; Rosenberg; Tignor 2011 164">{{Cite book | title = Worlds Together Worlds Apart | last = Pollard; Rosenberg; Tignor | first = Elizabeth; Clifford; Robert | publisher = Norton | year = 2011 | isbn = 9780393918472 | location = New York, New York | page = 164}}</ref><ref>Creel 1970, p.48,62-63. What Is Taoism? https://books.google.com/books?id=5p6EBnx4_W0C&pg=PA48
* S.Y. Hsieh, 1995. p.92 Chinese Thought: An Introduction. https://books.google.com/books?id=-E5LZeR7QKwC&pg=PA92
* Julia Ching, R. W. L. Guisso. 1991. p.75,119. Sages and Filial Sons. https://books.google.com/books?id=ynfrlFZcUG8C&pg=PA75</ref> ไม่เน้นเรื่องพิธีกรรมซับซ้อนและระเบียบสังคมอย่าง[[ลัทธิขงจื๊อ]]<ref name="Pollard; Rosenberg; Tignor 2011 164"/> แม้ลัทธิเต็าในแต่ละนิกายจะมีคำสอนด้านจริยธรรมแตกต่างกัน แต่โดยทั่วไปเน้นหลักการเดียวกันคือ "[[อู๋เว่ย]]" หรือ ความไร้เจตนา ความเป็นธรรมชาติ และความเรียบง่าย กับ[[สมบัติสามประการ]] ได้แก่ 慈 ความเมตตา 儉 ความมัธยัสถ์ และ 不敢為天下先 ความอ่อนน้อมถ่อมตน
ศาสนาเต๋ากำเนิดขึ้นราวศตวรรษที่ 4 ก่อนคริสต์ศักราช<ref>Robinet 1997, p. xix</ref> โดยรับแนวคิดทางจักรวาลวิทยาจากสำนักยินหยาง และแนวปฏิบัติตนให้สอดคล้องกับวัฏจักรของธรรมชาติตามคัมภีร์[[อี้จิง]] ต่อมาใช้[[เต้าเต๋อจิง]]ของ[[เล่าจื๊อ]]และคัมภีร์[[จวงจื๊อ]]เป็นคัมภีร์หลักประจำศาสนา ถึงสมัย[[ราชวงศ์ฮั่น]] ลัทธิเต๋าใน[[จ๊กก๊ก]]เริ่มมีองค์กรและพิธีกรรมเป็นระบบ<ref>''Nadeau (2012)'', p. 42</ref> จนถึงปัจจุบันศาสนาเต๋าแบ่งเป็น 2 นิกายหลักคือ [[สำนักฉวนเจิน]]และ[[สำนักเจิ้งอี]] หลังสมัยของเล่าจื๊อและจวงจื๊อ มีการจัดสารบบวรรณกรรมศาสนาเต๋าต่าง ๆ จนได้เป็นคัมภีร์[[เต้าจั้ง]]และพิมพ์เผยแพร่ตามรับสั่งของ[[จักรพรรดิจีน]] และเป็นศาสนาประจำชาติจีนมาตลอดจนหลังคริสต์ศตวรรษที่ 17 จึงไม่ได้อยู่ในอุปถัมภ์ของราชสำนัก
ปัจจุบัน ศาสนาเต๋าเป็นหนึ่งในห้าศาสนาที่ได้รับการรับรองอย่างเป็นทางการใน[[ประเทศจีน]]และ[[ประเทศไต้หวัน]] แม้ศาสนานี้จะไม่แพร่หลายนอกประเทศจีนนัก<ref>''The Ancient Chinese Super State of Primary Societies: Taoist Philosophy for the 21st Century'', You-Sheng Li, June 2010, p. 300</ref> แต่ก็พบว่ามีศาสนิกชนจำนวนหนึ่งใน[[ฮ่องกง]] [[มาเก๊า]] และ[[เอเชียตะวันออกเฉียงใต้]]
==หลักคำสอน==
[[File:Tao.svg|thumb|ตัวอักษรจีนคำว่า "เต๋า"]]
===จริยศาสตร์===
หัวข้อทางจริยศาสตร์หลักของคัมภีร์[[เต้าเต๋อจิง]]ของ[[เล่าจื๊อ]]และคัมภีร์[[จวงจื๊อ]] พุ่งเน้นความสนใจไปที่สภาวะ "[[อู๋เว่ย]]" ได้แก่ ความเป็นธรรมชาติ ความเรียบง่าย ไม่ขัดเกลา และความเป็นอิสระจากแรงปรารถนา
===เต๋า และเต๋อ===
เต๋า ({{zh|c=道|p=dào}}) หมายถึง "มรรคา" ซึ่งสื่อความหมายในแง่ของวิถีทาง และหลักการ โดยในลัทธิเต๋า "มรรคา" หรือ 道 หมายถึงสิ่งที่เป็นธรรมชาติ เกิดมีขึ้นเอง เป็นนิรันดร์ ไร้ชื่อเรียกขาน และไม่สามารถอธิบายได้ สิ่งนี้เป็นทั้งจุดเริ่มต้นของสรรพสิ่ง และเป็นวิถีที่ทุกสรรพสิ่งดำเนินไปตาม. เต๋าได้รับการเรียกขานว่าเป็น "การไหลไปของเอกภพ", เป็น "มโนทัศน์ที่จำเป็นด้วยเหตุผลเชิงภววิทยา" (conceptually necessary ontological ground) หรือ "การสาธิตให้ปรากฏโดยธรรมชาติ" นอกจากนี้ "เต๋า" ยังหมายถึงสิ่งที่แต่ละบุคคลและแต่ละสิ่งมีแผ่ซ่านอยู่ภายใน (อัพภันตรภาพ) ตนเอง
การภวนาและดำรงตนอยู่ในวิถีแห่งเต๋าย่อมทำให้เกิดผลประเสริฐเรียกว่า "เต๋อ" ({{zh|c=德|p=dé}}) ซึ่งหมายถึงคุณธรรม หรือพลัง
===อู๋เว่ย===
({{zh|s=无为|t=無爲|p=wú wéi}})
== อ้างอิง ==
| |||