ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ไอโซเมอร์เรขาคณิต"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Pinksomtam (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
Pinksomtam (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 3:
[[File:Cis-2-butene.svg|thumb|''cis''-but-2-ene]]
[[File:Trans-2-butene.svg|thumb|''trans''-but-2-ene]]
'''ไอโซเมอร์เรขาคณิต''' ({{lang-en|geometric isomerism}}), ไอโซเมอริซึมซิส–ทรานส์ ({{lang-en|cis-trans isomerism}}) หรือ configurational isomerism เป็นคำที่ใช้ใน[[เคมีอินทรีย์]] คำนำหน้า "''cis''" และ "''trans''" มาจากภาษาละติน แปลว่า "ด้านนี้ของ" และ "อีกด้านหนึ่งของ" ตามลำดับ ในทางเคมี ''cis'' ระบุว่า[[หมู่ฟังก์ชัน]]อยู่ในด้านเดียวกันของห่วงโซ่คาร์บอน<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0059:entry=cis Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary (Clarendon Press, 1879)] Entry for ''cis''</ref> ในขณะที่ ''trans'' บอกว่าหมู่ฟังก์ชันอยู่ในด้านตรงข้ามของห่วงโซ่คาร์บอน cis-trans isomers เป็น[[สเตอริโอไอโซเมอร์]] (stereoisomers) ซึ่งเป็นคู่ของโมเลกุลที่มีสูตรโมเลกุลเดียวกัน แต่มีกลุ่มฟังก์ชันที่ถูกหมุนไปในทิศทางที่ต่างกันบนพื้นที่สามมิติ ในทางกลับกัน [[:en:E-Z notation|''E''–''Z'' isomerism]] คือคำอธิบายแบบ ''[[:en:Absolute configuration|absolute]]'' stereochemistry ที่ใช้เฉพาะกับ[[แอลคีน]]เท่านั้น โดยทั่วไป สเตอริโอไอโซเมอร์ มีพันธะคู่ที่ไม่หมุนหรืออาจมีโครงสร้างวงแหวนซึ่งการหมุนของพันธะถูกจำกัด หรือป้องกันไม่ให้หมุน<ref name="Reusch10">{{cite web|first=William |last=Reusch |date=2010 |title=Stereoisomers Part I |website=Virtual Textbook of Organic Chemistry |publisher=Michigan State University |url=http://www2.chemistry.msu.edu/faculty/reusch/VirtTxtJml/sterisom.htm#start |accessdate=7 April 2015}}</ref> Cis และ trans isomers เกิดขึ้นทั้งในโมเลกุลอินทรีย์และในสารเชิงซ้อนโคออร์ดิเนชั่นแบบอนินทรีย์ cis และ trans descriptors ไม่ได้ถูกใช้สำหรับกรณีของ conformational isomerism ซึ่งมีรูปแบบทางเรขาคณิตสองรูปที่สามารถเปลี่ยนรูปร่างได้ง่ายเช่น โครงสร้างแบบ open-chain single-bonded โดยจะใช้คำว่า "syn" และ "anti" แทน
 
ทาง [[IUPAC]] จัดให้คำว่า "geometric isomerism" เป็นคำพ้องความหมายของ "cis-trans isomerism"<ref>{{GoldBookRef|file=G02620|title=geometric isomerism}}</ref>
 
== เคมีอินทรีย์ ==
เมื่อ[[หมู่แทนที่]] (substituent groupgroups) ถูกจัดเรียงไปในทิศทางเดียวกัน diastereomer จะถูกเรียกว่า cis ในขณะที่เมื่อ substituents ถูกจัดเรียงไปในทิศทางตรงกันข้าม diastereomer จะถูกเรียกว่า trans ตัวอย่างของไฮโดรคาร์บอนขนาดเล็กที่แสดง cis-trans isomerism คือ but-2-ene
 
[[สารประกอบอลิไซคลิก]]ก็สามารถแสดงลักษณะของ cis-trans isomerism ได้ ตัวอย่างของไอโซเมอร์เรขาคณิตที่มีโครงสร้างวงแหวน เช่น 1,2-dichlorocyclohexane: