ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ธีบส์ (กรีซ)"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Msirichit (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 33:
'''ธีบส์''' ({{lang-en| Thebes}}; {{lang-grc|Θῆβαι}},''Thēbai'', {{IPA-el|tʰɛ̂ːbai̯}}: (''แธไบ'')) เป็นเมืองที่ตั้งอยู่ใน [[บีโอเชีย]] (Boeotia) ตอนกลางของกรีซ ธีบส์เป็นเมืองที่มีบทบาทสำคัญใน[[เทพปกรณัมกรีก]] โดยเป็นสถานที่ของตำนานเกี่ยวกับวีรบุรุษและเทพเจ้าสำคัญๆของกรีซ เช่น [[แคดมอส]] [[อีดิปัส]] [[ไดโอไนซัส]] ฯลฯ การขุดค้นทางโบราณคดีในพื้นที่รอบๆธีบส์ เผยให้เห็นการตั้งรกรากของ[[อารยธรรมไมซีนี]] และการขุดค้นยังพบอาวุธ ศิลปะงาช้าง รวมทั้งแผ่นจารึกดินเหนียว[[ไลเนียร์บี]] ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของพื้นที่นี้ใน[[ยุคสำริด]]
 
ธีบส์เป็นเมืองที่ใหญ่ที่สุดในท้องที่บีโอเชียสมัยโบราณ และเป็นผู้นำของสหพันธรัฐบีโอเชีย (Boeotian confederacy) ในสมัย[[กรีซยุคอาร์เคอิก|อาร์เคอิก]] และ[[กรีซยุคคลาสสิค|สมัยคลาสสิค]]ของกรีซ ธีบส์เคยเป็นเมืองคู่แข่งที่สำคัญของเอเธนส์โบราณ และเคยเข้าเป็นพันธมิตรกับ[[จักรวรรดิอะคีเมนิด|เปอร์เซีย]] ในตอนที่เปอร์เซียภายใต้กษัตริย์[[จักรพรรดิเซิร์กซีสมหาราช|เซิร์กซีส]]ยกทัพเข้ารุกรานกรีซ ช่วงปีที่ ๔๘๐480 ก่อนค.ศ. กองกำลังของธีบส์ภายใต้บัญชาการของอีพามินอนดัส ({{lang-grc|Ἐπαμεινώνδας}}) นำจุดจบมาสู่อำนาจทางทหารของ[[สปาร์ตา]] ณ [[ยุทธการลิวค์ตรา]] ในปีที่ ๓๗๑371 ก่อนค.ศ. ต่อมาในปีที่ ๓๓๘338 ก่อนค.ศ. ''[[กองพันศักดิ์สิทธิ์แห่งธีบส์]]'' - หน่วยรบหัวกระเด็น (elite) ของธีบส์ที่เคยเป็นที่หวาดกลัวไปทั่วกรีซ - ได้ล้มลงใน[[ยุทธการที่ไคเรอนีอา|สมรภูมิที่ไคเรอนีอา]] (Battle of Chaeronea) อย่างอาจหาญต่อ[[พีลิปโปสที่ 2 แห่งมาเกโดนีอา|พระเจ้าฟิลิปที่ 2]] แห่งมาเกโดเนีย ฯ ต่อมาอเล็กซานเดอร์เผาทำลายเมืองธีบส์ลงอย่างราบคาบ เพราเห็นว่าไม่ยอมศิโรราบแก่พระองค์ จึงเผาเมืองเสียให้เป็นเยี่ยงอย่างในปีที่ ๓๓๕335 ก่อนค.ศ. แล้วขายชาวเมืองที่รอดชีวิตไปเป็นทาส ปิดฉากความเป็นนครรัฐที่มีอำนาจโดดเด่นในกรีซของธีบส์ลง
 
เมืองธีบส์ในปัจจุบันมีพิพิธภัณฑ์ทางโบราณคดี ซากหลงเหลือของป้อมยุคสำริด ''แคดเมีย'' และซากปรักหักพังโบราณยังปรากฎให้เป็นอยู่ทั่วไป เมืองธีบส์สมัยใหม่ยังคงเป็นเมืองที่ใหญ่ที่สุดในเขตปกครองบีโอเชีย
บรรทัด 42:
''ธีบส์'' มีฉายาเรียกขานมาแต่โบราณว่า "เมืองที่มีเจ็ดประตู" ({{lang-grc|Θῆβαι ἑπτάπυλοι}}, ''Thebai heptapyloi''; "seven-gated Thebes") ซึ่งปรากฎในมหากาพย์[[อีเลียด]]ของ[[โฮเมอร์]] เพื่อไม่ให้สับสนกับเมือง[[ธีบส์|ธีบส์ของอียิปต์]]
 
ธีบส์เริ่มมีความขัดแย้งกับ[[เอเธนส์ยุคคลาสสิค|เอเธนส์]] เป็นครั้งแรกราวปลายศตวรรษที่ 6 ก่อนค.ศ. เนื่องจากเอเธนส์ช่วยให้พลาทีอา (Plataea) ซึ่งตอนนั้นเป็นหมู่บ้านเล็กๆ ให้สามารถคงความเป็นอิสระของตนจากธีบส์ไว้ได้ และเอเธนส์ยังขับทัพของธีบส์ไม่ให้รุกเข้ามาในแอตติกาได้ ความขัดแย้งกับเอเธนส์ทำให้ธีบส์ตัดสินใจไปเข้ากับฝ่ายเปอร์เชีย ซึ่ง[[สงครามกรีก-เปอร์เซีย|ยกทัพมารุกรานกรีซ]]ในปีที่ ๔๘๐480-๔๗๙479 ก่อนค.ศ. โดยแม้ตอนแรกธีบส์จะส่งกำลังหนุนจำนวน ๔๐๐400 นาย ไปร่วมรบกับทัพของสปาร์ตาที่[[ยุทธการที่เทอร์มอพิลี|เทอร์มอพิลี]] แต่หลังจากนั้นชนชั้นปกครองของธีบส์ก็หันมาเป็นพันธมิตรกับ[[เจักรพรรดิเซิร์กซีสมหาราช|พระเจ้าเซิร์กซีส]]อย่างขมีขมัน และร่วมกับทัพเปอร์เซียต่อสู้กับฝ่ายกรีกอย่างดุเดือดใน''ยุทธการที่พลาตีอา'' ครั้นเมื่อฝ่ายกรีกได้ชัยต่อเปอร์เซีย ธีบส์ก็ถูกลงโทษโดยถูกปลดจากตำแหน่งประธานของสันนิบาตบีโอเชีย (Boeotian) และยังเกือบถูกขับออกจาก[[สันนิบาตแอมฟิกทีโอนี]] แห่งเดลฟี (Delphic Amphictyonic) อันเป็นสมาชิกภาพที่สำคัญของศาสนากรีกโบราณ
 
[[File:Amth82.jpg|thumb|160px|เหรียญโบราณแสดงรูปโล่แบบที่ชาวบีโอเชียใช้ (Boeotian shield)]]