วิกิพีเดีย

ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ปลายประสาทรับร้อน"

เรียกดูประวัติแบบโต้ตอบ
← การแก้ไขก่อนหน้าการแก้ไขถัดไป →
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
เห็นภาพข้อความวิกิ
Tikmok (คุย | ส่วนร่วม)
การแก้ไข 13,884 ครั้ง
เพิ่มข้อมูลและจัดโครงใหม่
Tikmok (คุย | ส่วนร่วม)
การแก้ไข 13,884 ครั้ง
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 1:
{{Infobox anatomy
| Name = ปลายประสาทรับร้อน<br/>(thermoreceptor)
| Image = Structure_of_sensory_system_ (4_models) _E.PNG
| Caption = [[เซลล์ประสาทรับความรู้สึก]] 4 อย่างพร้อมกับ[[ตัวรับความรู้สึก]]ที่คู่กัน ปลายประสาทรับร้อนเป็น[[ปลายประสาทอิสระ]]ที่แสดงเป็นแบบ A
}}
'''ปลายประสาทรับร้อน'''<ref name=RoyalDict>{{Citation | title = thermoreceptor | quote = (แพทยศาสตร์) ปลายประสาทรับร้อน | work = ศัพท์บัญญัติอังกฤษ-ไทย, ไทย-อังกฤษ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน (คอมพิวเตอร์) รุ่น ๑.๑ ฉบับ ๒๕๔๕ }}</ref>
หรือ '''ตัวรับอุณหภูมิ'''
เส้น 6 ⟶ 11:
{{harvnb | Saladin | 2010 | pp = 1197 }} "thermoreceptor - A neuron specialized to respond to heat or cold, found in the skin and mucous membranes, for example."</ref><ref>
{{harvnb | Rice | Albrecht | 2008 | loc = Glossary, pp. 3 }} "'''''thermoreceptor''''' - A sensory ending that that responds optimally to heat exchange"</ref>
คือ ตัวรับอุณหภูมิ ไม่ว่าจะรับเย็นหรืออุ่น จะตอบสนองต่ออุณหภูมิโดยเฉพาะ ๆ หรือต่อการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิ โดยเป็น[[ฟังก์ชัน (คณิตศาสตร์)|ฟังก์ชัน]]ของการแลกเปลี่ยนความร้อนระหว่าง[[ผิวหนัง]]กับวัตถุที่สัมผัส<ref>{{harvnb | Rice | Albrecht | 2008 | loc = 6.01.1.3.1. (ii) Stimulus modality, pp. 5 }}</ref>
และโดยหลักในพิสัยที่ไม่มีอันตราย เพราะ[[โนซิเซ็ปเตอร์]]ที่รับอุณหภูมิจะเป็นตัวส่งข้อมูลในพิสัยอุณหภูมิที่อาจเป็นอันตราย<ref name=Willis2008-p94-95 />
 
ในช่วงอุณหภูมิ 31-36°C (32-34°C<ref name=Willis2008-p94-95 />) ถ้าอุณหภูมิที่ผิวหนังเปลี่ยนอย่างช้า ๆ เราจะไม่รู้สึกอะไร ถ้าต่ำกว่าช่วงนี้ เราจะรู้สึกเย็นไปจนถึงหนาวและเริ่ิมที่ 10-15°C จะรู้สึกหนาวเหน็บ (เจ็บ) และถ้าต่ำสูงกว่าช่วงนี้ เราจะรู้สึกอุ่นไปจนถึงร้อนและเริ่มที่ 45°C จะรู้สึกร้อนลวก (เจ็บ)<ref name=Kandel2013-p486>{{harvnb |Gardner |Johnson | 2013a | p = 486 }} อ้างอิง
* {{cite journal | last1 = Julius | first1 = D | last2 = Basbaum | first2 = AI | year = 2001 | title = Molecular mechanisms of noiception | journal = Nature | volume = 413 | pages = 203-210 }}
</ref>
เส้น 15 ⟶ 20:
 
ตัวรับอุณหภูมิที่ผิวหนังเชื่อว่าเป็น[[ใยประสาทนำเข้า|ใยประสาท]]ใน 3 กลุ่ม ทั้งหมดเป็นแบบปรับตัวช้า ๆ (slowly adapting) คือ
ตัวรับเย็นสองชนิดที่มีใยประสาทในกลุ่ม A delta และกลุ่ม C และตัวรับอุ่นหนึ่งชนิดที่มีใยประสาทในกลุ่ม C<ref name=Willis2008-p94-95 />
 
ความอุ่นขึ้นเป็น[[สิ่งเร้า]]ที่[[การกระตุ้นที่เหมาะสม|พอกระตุ้น]]ตัวรับอุ่น ซึ่งจะเพิ่มอัตราการยิง[[ศักยะงาน]]ของ[[นิวรอน]]
และความอุ่นที่ลดลงก็จะลดอัตราการยิงศักยะงาน
สำหรับตัวรับเย็น อัตราการยิงศักยะงานจะสูงขึ้นเมื่ออุณหภูมิลดลง และจะต่ำลงเมื่ออุณหภูมิสูงขึ้น
บางครั้งตัวรับเย็นยังปรากฏว่าตอบสนองด้วยการยิงศักยะงานระยะสั้นต่อความร้อน ๆ(เช่นที่ เมื่อประสบกับอุณหภูมิสูง46°C) คือปกติสูงกว่าและตัวรับร้อนตอบสนองต่อความเย็น (เช่นที่ 4516°C) ซึ่งเป็นการตอบสนองแบบขัดแย้ง (paradoxical response)<ref>{{harvnb ต่อความร้อน| Krantz |2012 | loc = Receptors, pp. 12.2-12.4 }} อ้างอิง
* {{cite journal | authors = Somino, R; Dubner, R | year = 1981 | title = Response characteristics of specific thermoreceptive afferents innervating monkey facial skin and their relationship to human thermal sensitivity | journal = Brain Research Reviews | volume = 3 | issue = 2 | pages = 105-122 }}
แต่กลไกที่ทำให้มีพฤติกรรมเยี่ยงนี้ก็ยังระบุไม่ได้▼
</ref>
▲แต่กลไกที่ทำให้มีพฤติกรรมการตอบสนองเยี่ยงนี้ก็ยังระบุไม่ได้
 
ใน[[มนุษย์]] ความรู้สึกอุ่นเย็นจะส่งไปสู่[[คอร์เทกซ์รับความรู้สึกทางกาย]] (postcentral gyrus) ผ่านวิถีประสาทสองระบบ คือ<ref name=Kandel2013-p488-495 />
เส้น 27 ⟶ 34:
* จากศีรษะด้านหน้ารวมทั้ง[[ใบหน้า]] จะส่งผ่าน[[ก้านสมอง]]ในระบบ [[Trigeminothalamic tract]]
 
ตัวรับอุณหภูมิแบบพิเศษยังพบในงูบางชนิด เช่น งูใน[[วงศ์งูแมวเซา]] (Viperidae) มี[[อวัยวะ]]เหนือ[[ปาก]]ที่เรียกว่า pit organs ซึ่งมีตัวรับอุณหภูมิที่ไวความร้อนซึ่งเกิดจากการแผ่รังสี[[อินฟราเรด]] ซึ่งเมื่อบวกกับการเห็น ช่วยให้งูสามารถรับรู้สิ่งแวดล้อมและเหตุการณ์ที่กำลังเกิดขึ้นรอบ ๆ ตัวตลอด 24 ชม. ช่วยหาเหยื่อที่เป็นสัตว์เลือดอุ่น และช่วยหาที่อุ่น ๆ เพื่อพักและทำรัง<ref name=Johnson2008-p333334-335>{{harvnb | Johnson | 2008 | loc = 6.16.2.4 Heat-Sensory Pit Organs of Snakes, p. 334-335 }}</ref>
 
== โครงสร้าง ==
เส้น 34 ⟶ 41:
 
== ใยประสาทรับอุณหภูมิ 3 อย่าง ==
ตัวรับอุณหภูมิที่ผิวหนังเชื่อว่าเป็น[[ใยประสาทนำเข้า|ใยประสาท]]ใน 3 กลุ่ม ทั้งหมดเป็นแบบปรับตัวช้า ๆ (slowly adapting) มี[[ลานรับสัญญาณ]]แบบเป็นจุด โดยตัวรับเย็นมีทั้งตัวเซลล์ทั้งใยประสาทมากกว่าตัวรับอุ่น คือ<ref name=Willis2008-p94-95 /><ref>{{harvnb |Gardner |Johnson |2013a | p = 477, 486-487 }}</ref><ref name=Johnson2008-p333332-335>{{harvnb | Johnson | 2008 | loc = 6.16.2.2 LocationThermal Sensory Systems, p. 333332-335 }}</ref>
* ตัวรับเย็น เป็นใยประสาทกลุ่ม A delta และกลุ่ม C ทั้งสองชนิดตอบสนองต่อสารเคมีบางชนิด เช่น เมนทอล ที่ทำให้รู้สึกเย็น
** กลุ่ม A delta - พบใน[[หนังกำพร้า]] มี[[ปลอกไมอีลิน]]บาง ๆ ([[เส้นผ่าศูนย์กลาง]] 1-6&nbsp;[[ไมโครเมตร]]) จึงสื่อประสาทได้เร็วกว่า (4-36&nbsp;[[เมตรต่อวินาที]]) มีขีดเริ่มเปลี่ยนต่ำและไวต่อการเปลี่ยนลดอุณหภูมิอย่างฉับพลันมากกว่าค่อย ๆ เปลี่ยนถึง 100 เท่า ทำให้สามารถรู้สึกลมพัดจากหน้าต่างที่ไกล ๆ มี[[การแสดงออกของยีน|การแสดงออก]]ของ[[ช่องไอออน]] TRPM8
** กลุ่ม C - พบใน[[หนังกำพร้า]] ไร้ปลอกไมอีลิน (เส้นผ่าศูนย์กลาง 0.2-1.5&nbsp;ไมโครเมตร) จึงสื่อประสาทได้ช้ากว่า (0.4-2&nbsp;เมตร/วินาที) มีขีดเริ่มเปลี่ยนสูงแต่สามารถส่งสัญญาณการเปลี่ยนอุณหภูมิแบบฉับพลันแม้ต่ำกว่า 0°C มีการแสดงออกของช่องไอออน TRPM8 และ TRPA1
* ตัวรับอุ่น ตอบสนองต่อสารเคมีบางชนิด เช่น [[การบูร]]
** กลุ่ม C - พบใน[[หนังแท้]]ด้านบน (ลึกกว่าตัวรับเย็น) ไร้ปลอกไมอีลิน จึงสื่อประสาทได้ช้า ไวต่อการเปลี่ยนอุณหภูมิน้อยกว่าตัวรับเย็น การเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิสำหรับคนไวสุดต้องอย่างน้อย 0.1°C ใยประสาทจะตอบสนองตามความอุ่นอย่างเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ จนถึงจุดร้อนลวก แล้วก็จะตอบสนองแบบอิ่มตัวโดยไม่เพิ่มขึ้นอีก มีการแสดงออกของช่องไอออน TRPV3
 
== หน้าที่ ตำแหน่ง และการกระจายตัว==
เส้น 54 ⟶ 61:
ตัวรับอุณหภูมิที่มือช่วยให้รู้สึกความร้อนเย็นของวัตถุที่สัมผัส และตัวรับอุณหภูมิที่ผิวหนังที่มีขน มีบทบาทในกระบวน[[การปรับอุณหภูมิกาย]]<ref>{{harvnb | Goodwin | Wheat | 2008 | loc = 6.03.1 Introduction, p. 39 }}</ref>
คือ
* ปลายประสาทที่ผิวหนังจะส่งข้อมูลความเย็นร้อนไปยังสมอง ซึ่งส่งสัญญาณให้เส้นเลือดตีบเพื่อลดการเสียถ่ายเทความร้อนของร่างกายถ้าหนาว หรือให้เส้นเลือดขยายเพื่อเพิ่มการถ่ายเทความร้อนถ้าร้อน ถ้านี่ยังไม่ทำให้เป็นปกติ สมองก็จะส่งสัญญาณให้เหงื่อออก<ref>{{harvnb | Saladin | 2010 | loc = Chapter 6 - The Integumentary System, pp. 189 (205) }}</ref> ให้ขนลุก (ซึ่งไม่ช่วยอะไรในมนุษย์) ให้ตัวสั่น ให้เพิ่ม[[เมแทบอลิซึม]]ใน[[ฤดูหนาว]] และสนับสนุนให้เกิด[[พฤติกรรม]]ที่ปรับความร้อนเย็น เช่น ใส่[[เสื้อผ้า]]มากขึ้น หลบออกจาก[[แดด]]เป็นต้น<ref name=Saladin2010-p1040>{{harvnb | Saladin | 2010 | loc = Chapter 26 - Nutrition and Metabolism, pp. 1040 (1056)}}</ref>
* บริเวณ preoptic ของ[[ไฮโปทาลามัส]]ใน[[สมอง]]ที่อยู่ก่อนส่วนไขว้ประสาทตา (optic chiasm) ทำหน้าที่เป็นตัวรับอุณหภูมิจากเลือด โดยได้รับสัญญาณจากตัวรับอุณหภูมิที่ผิวหนังด้วย แล้วส่งสัญญาณไปในบริเวณสมองอื่นที่ลดหรือเพิ่มการเสียความร้อนของร่างกายดังกล่าวในข้อแรก โดยเป็นกระบวนการป้อนกลับแบบลบ<ref name=Saladin2010-p1040 />
 
=== ที่กระเพาะปัสสาวะ ===
ในกระเพาะปัสสาวะ ช่องไอออนที่อำนวยการรับรู้อุณหภูมิพบอยู่ในที่ต่าง ๆ รวมทั้ง<ref name=Birder2008-p585-587>{{harvnb | Birder |2008 | loc = 5.40.1.1 Sensor Molecules Expressed in Urothelium Which Could Contribute to Bladder Pain, pp. 585-587 }} อ้างอิง
* เกี่ยวกับบทบาทของ TRPV1 ใน[[โนซิเซ็ปชัน]]และการทำงานเป็นปกติของกระเพาะปัสสาวะ
** {{cite journal | authors = Szallasi, A | year = 2001 | title = Vanilloid receptor ligands: hopes and realities for the future | journal = Drugs Aging | volume = 18 | pages = 561-573 }}
* เกี่ยวกับ TRPV1 ที่ Urothelial cells
** {{cite journal | authors = Birder, L; Kanai, AJ; de Groat, WC; Kiss, S; Nealen, ML; Burke, NE; Dineley, KE; Watkins, S; Reynolds, IJ; Caterina, MJ | year = 2001 | title = Vanilloid receptor expression suggests a sensory role for urinary bladder epithelial cells | journal = Proc. Natl. Acad. Sci. | location = U. S. A. | volume = 98 | pages = 13396-13401 }}
** {{cite journal | authors = Birder, L; Nakamura, Y; Kiss, S; Nealen, ML; Barrick, SR; Kanai, AJ; Wang, E; Ruiz, WG; de Groat, WC; Apodaca, G; Watkins, S; Caterina, MJ | year = 2002a | title = Altered urinary bladder function in mice lacking the vanilloid receptor TRPV1 | journal = Nat. Neurosci. | volume = 5 | pages = 856-860 }}
* เกี่ยวกับบทบาทของ TRPV1 ในนิวรอน
** {{cite journal | authors = Ghuang, HH; Prescott, ED; Kong, H; Shields, S; Jordt, SE; Basbaum, AI; Chao, MV; Julius, D | year = 2001 | title = Bradykinin and nerve growth factor release the capsaicin receptor from PtdIns (4,5)P 2-mediated inhibition | journal = Nature | volume = 411 | pages = 957-962 }}
** {{cite journal | authors = Holzer, P | year = 2004 | title = TRPV1 and the gut: from a tasty receptor for a painful vanilloid to a key player in hyperalgesia | journal = Eur. J. Pharmacol | volume = 500 | pages = 231-241 }}
</ref>
(ดูรายละเอียดเกี่ยวกับช่องไอออนในหัวข้อ "[[#ช่องไอออนกลุ่ม TRP|ช่องไอออนกลุ่ม TRP]]")
* TRPV1 - มีตลอดวิถีประสาทนำเข้ารวมทั้ง Urothelial cells ซึ่งบุ Urinary tract, ปลายส่วนนอก (peripheral terminal) ของใยประสาทนำเข้าที่อยู่ใกล้ ๆ กับ Urothelial cell, ตัวนิวรอนใน[[ปมประสาทรากหลัง]] (dorsal root ganglion) ที่มีใยประสาทขนาดเล็กจนถึงกลาง, ปลายส่วนกลาง (central terminal) ของใยประสาทนำเข้า, และใน[[ปีกหลังของไขสันหลัง]] (dorsal horn) ชั้นแรก ๆ
* TRPV1 ในใยประสาทกลุ่ม C ที่ตรวจจับการพองของกระเพาะ (เป็นตัวรับแรงกลแบบยืดหด) หรือสารเคมีที่ระคายเคือง
* TRPV2, TRPV4, TRPM8, และ TRPA1 ใน Urothelial cells
แต่ว่า ช่องไอออนเหล่านี้อาจมีบทบาทอื่น ๆ นอกจากการรับรู้อุณหภูมิรวมทั้ง<ref name=Birder2008-p585-587 />
* TRPV1 มีบทบาทสำคัญเกี่ยวกับ[[โนซิเซ็ปชัน]]และการทำงานเป็นปกติของกระเพาะปัสสาวะ
* TRPV1 ใน Urothelial cells สัมพันธ์กับระดับแคลเซียมในเซลล์ที่สูงขึ้นและการปล่อยสารสื่อประสาทต่าง ๆ
* ในนิวรอน TRPV1 เชื่อว่ามีหน้าที่รวบรวมหรือเพิ่มการตอบสนองต่อสิ่งเร้าต่าง ๆ และมีบทบาทสำคัญในภาวะรู้สึกเจ็บมากกว่าปรกติที่เกิดจากการอักเสบ
* แม้ว่า[[การแสดงออกของยีน|การแสดงออก]]ของช่อง TRPV2, TRPV4, TRPM8, และ TRPA1 จะแสดงนัยว่า Urothelial cells มีการรับรู้อุณหภูมิ แต่ว่า บทบาทหลักความจริงอาจเป็นเพื่อตรวจจับ[[สิ่งเร้าอันตราย]] (noxious stimuli)
* นอกจากนั้น TRPM8 อาจมีบทบาทเกี่ยวกับการเพิ่มจำนวนเซลล์อีกด้วย
 
== กลไกการถ่ายโอนสัญญาณประสาท ==
เส้น 64 ⟶ 93:
ในระดับมากน้อยโดยเป็นสัดส่วนผกผันกับอุณหภูมิ
 
ช่องนี้ไวต่ออุณหภูมิระหว่าง 108-3528°C
แต่ก็อาจทำงานเนื่องจากการยึดกับ[[ลิแกนด์]]นอก[[เซลล์]]
เช่น เมนทอล/การบูรอาจเริ่มการทำงานของช่อง TRPM8
เส้น 76 ⟶ 105:
อนึ่ง อุณหภูมิยังควบคุมการทำงานของ Na<sup>+</sup>/K<sup>+</sup>-ATPase ด้วย
ซึ่งเป็นปั๊มแบบ P-type ที่ปั๊มไอออน 3Na<sup>+</sup> ออกจากเซลล์แลกเปลี่ยนกับไอออน 2K<sup>+</sup> โดยได้พลังงานจากการแยก ATP ที่อาศัยน้ำ
ผลก็คือการไหลของประจุบวกออกจากเซลล์โดยสุทธิ คือ เป็นกระแสไฟฟ้าแบบ[[การลดขั้ว|ลดเพิ่มขั้ว]] (hyperpolarizing) ซึ่งทำให้เซลล์กระตุ้นได้ยากขึ้น
โดยระดับกระแสไฟจะขึ้นอยู่กับอัตราการปั๊ม
 
มีนักวิชาการที่เสนอว่า นิวรอนต้องอาศัยโปรตีนไวอุณหภูมิต่าง ๆ รวมกันเพื่อสร้างตัวรับอุณหภูมิ<ref>{{cite journal | title = Specificity of cold thermotransduction is determined by differential ionic channel expression. | journal = Nature Neuroscience | year = 2002 | first = Felix | last = Viana | coauthors = la Peña E, Belmonte C | volume = 5 | issue = 3 | pages = 254-260 | doi = 10.1038/nn809 | pmid = 11836533 }}</ref>
[[คุณสมบัติแบบอุบัติ]] (emergence)
ของนิวรอนเช่นนี้เชื่อว่าประกอบด้วยการแสดงออกของโปรตีนดังที่กล่าวแล้ว พร้อมกับช่องไวความต่างศักย์ (voltage-sensitive channel) ต่าง ๆ รวมทั้งช่อง HCN ที่ทำงานโดยการลดขั้ว (hyperpolarization-activated) และเปิดปิดโดยนิวคลีโอไทด์แบบไซคลิก (cyclic nucleotide-gated), และช่อง IK<sub>A</sub> (rapidly activating and inactivating transient potassium channel)
 
=== ช่องไอออนกลุ่ม TRP ===
เส้น 87 ⟶ 116:
 
{| class="wikitable"
|+[[ช่องไอออน]]กลุ่ม TRP (Transient potential receptor)<ref>{{harvnb |Gardner |Johnson |2013a | loc = Thermo Receptors DetecDetect Changes in Skin Temperature, pp. 485-486; Figure 22-8, pp. 487 }}</ref>
|-
! [[ช่องไอออน]]
เส้น 94 ⟶ 123:
! หมายเหตุ
|-
|! TRPA1
| <17
| [[กระเทียม]] (allicin), ผักกาด (allyl isothiocyanate), icilin<ref name=Lackie2007-p.433 />,
[[ขิง]] (gingerol), cinnamic aldehyde, [[เมทิลซาลิไซเลต]], [[ยูเจนอล]] (น้ำมัน[[กานพลู]])<ref name=Simons2008-p350-T1 />
| พบในตัวรับเย็นที่มีขีดเริ่มเปลี่ยนสูง
|-
|! TRPM8
| 8-28
| เมนทอล, [[วงศ์กะเพรา|พืชวงศ์กะเพรา]] ([[กะเพรา]] [[โหระพา]] [[แมงลัก]]เป็นต้น), icilin<ref name=Lackie2007-p.433 />
| พบในตัวรับเย็นทั้งมีขีดเริ่มเปลี่ยนสูงและต่ำ
|-
|! TRPV4
| >27
| กรด<ref name=Simons2008-p350-T1 />
| -
| รับรู้[[สัมผัส]]/แรงกล
|-
|! TRPV3
| >31/39<!--*** เริ่มเชิงอรรถ ***-->{{Efn-ua |
| >31/39
32-40°C<ref>{{harvnb |Beisel et al |2008 | loc = 3.05.2.1.1 The transient receptor potential superfamily, p. 86}}</ref>
| [[การบูร]]
}}<!--*** จบเชิงอรรถ ***-->
| [[การบูร]], [[ยูเจนอล]], carvacrol, thymol<ref name=Simons2008-p350-T1 />
| พบในตัวรับอุ่น
|-
|! TRPV1
| >43
| [[แคปเซอิซินไซซิน]] (จาก[[พริก]]), กรด, Anandamide<ref>{{harvnb |Purves et al |2008b | loc = Box 10A - Capsaisin, pp. 234}}</ref>,
resiniferatoxin<ref name=Lackie2007-p.433>{{cite book | authors = Lackie, JM | year = 2007 | title = The Dictionary of Cell and Molecular Biology | edition = 4th | publisher = Elsevier | isbn = 978-0-12-373986-5 | at = TRP Channels, p. 433 | quote = '''Capsaicin''' and resiniferatoxin are agonists for TRPV1, menthol for TRPM8 (cold receptor), and icilin for both TRPM8 and TRPA1. }}</ref>,
| พบใน[[โนซิเซ็ปเตอร์]]รับร้อนทั้งแบบ Aδ และ C<ref name=Purves2008-p233>{{harvnb |Purves et al |2008b |loc = Transduction of Nociceptive Signals, pp. 233}}</ref>▼
[[เอทานอล]], ยูเจนอล<ref name=Simons2008-p350-T1>{{harvnb | Simons | Carstens |2008 | loc = Table 1 Thermo- and chemosensitive transient receptor potentials (TRPs), p. 350 }}</ref>
▲ | พบใน[[โนซิเซ็ปเตอร์]]รับร้อนทั้งแบบ Aδ และ C<ref name=Purves2008-p233>{{harvnb |Purves et al |2008b | loc = Transduction of Nociceptive Signals, pp. 233}}</ref>
|-
|! TRPV2
| >52
| -
เส้น 129 ⟶ 163:
== วิถีประสาท ==
:''ดูเทียบกับ "[[ระบบรับความรู้สึกทางกาย#neuron3|วิถีประสาทของระบบรับความรู้สึกทางกาย]]"''
ใน[[มนุษย์]] ความรู้สึกร้อนเย็น (รวมทั้งแบบหนาวเหน็บร้อนลวก) จะส่งไปสู่[[ทาลามัส]]แล้วสู่[[เปลือกสมอง]]ส่วนต่าง ๆ ผ่านวิถีประสาทสองระบบ คือ<ref name=Kandel2013-p488-495>{{harvnb |Gardner |Johnson |2013a | p = 488-495 }}</ref><ref name=Willis2008-p94-95>{{harvnb | Willis |2008 | loc = 6.06.2.2 Thermoreceptive Circuits, pp. 94-95 }}
ในเรื่องการเชื่อมต่อของ lamina I STT กับ VMpo ที่อยู่ทาง medial ของ VPL อ้าง
* {{cite journal | authors = Craig, AD; Bushnell, MC; Zhang, ET; Blomqvist, A | year = 1994 | title = A thalamic nucleus specific for pain and temperature sensation | journal = Nature | volume = 372 | pages = 770-773 }}
เส้น 135 ⟶ 169:
* {{cite journal | authors = Craig, AD | year = 2004 | title = Distribution of trigeminothalamic and spinothalamic lamina I terminations in the macaque monkey | journal = J. Comp. Neurol | volume = 477 | pages = 119-148 }}
</ref>
* [[Trigeminothalamic tract]] ส่งข้อมูลต่าง ๆ รวมทั้ง[[อุณหภูมิ]]ที่มาจาก[[ศีรษะ]]ส่วนหน้ารวมทั้ง[[ใบหน้า]] ผ่าน[[ก้านสมอง]]ไปยัง[[ทาลามัส]] แล้วต่อไปยังส่วนต่าง ๆ ของ[[เปลือกสมอง]] โดย '''first order neuron''' อยู่ที่ปมประสาทของ[[เส้นประสาทสมอง]] (รวมทั้ง trigeminal {{bracket |V}}, facial {{bracket |VII}}, glossopharyngeal {{bracket |IX}}, และ vagus {{bracket |X}}) ซึ่งส่ง[[แอกซอน]]ลงไปยัง '''second order neuron''' ใน medulla ซีกร่างกายเดียวกันที่ spinal trigeminal nucleus ซึงก็จะส่งแอกซอนข้ามไขว้ทแยง medulla ไปสุดที่ทาลามัสส่วน ventral posterior medial nucleus (VPM)<ref name=Purves2008-p241-242>{{harvidharvnb |Purves et al |2008b | pp = 241-242 }}</ref>
* anterolateral system/[[spinothalamic tract]] ส่งข้อมูลต่าง ๆ รวมทั้งอุณหภูมิจากร่างกายรวมศีรษะครึ่งหลัง ผ่าน[[ไขสันหลัง]]ไปยังทาลามัส แล้วต่อไปยังส่วนต่าง ๆ ของ[[เปลือกสมอง]] โดย '''first order neuron''' อยู่ที่[[ปมประสาทรากหลัง]] (dorsal root ganglion) ซึ่งส่งแอกซอนขึ้น/ลงผ่าน Lissauer's tract 1-2 ข้อไขสันหลังไปยัง '''second order neuron''' ใน[[ปีกหลังของไขสันหลัง]] (dorsal horn) ในซีกร่างกายเดียวกันแต่อยู่ต่างระดับไขสันหลังกัน second order neuron ก็จะส่งแอกซอนข้ามไขว้ทแยงที่ไขสันหลังแล้วขึ้นไปตาม anterolateral column/spinothalamic tract ไปยังทาลามัสส่วน ventral posteriorlateral nucleus (VPL)<ref name=Purves2008-p233-238,242>{{harvnb |Purves et al |2008b | p = 233-238, 242 }}</ref>
 
ให้สังเกตว่า เนื่องจากว่า เป้าหมายในทาลามัสของความรู้สึกร้อนเย็นมาจาก[[การอนุมาน]]ที่เนื่องกับวิถีประสาทของ[[โนซิเซ็ปชัน|ความเจ็บปวด]] จึงยังไม่[[ความเห็นพ้องทางวิทยาศาสตร์|มติร่วมกัน]]ว่า ส่วนไหนของทาลามัสเป็นเป้าหมายของความรู้สึกร้อนเย็นกันแน่<ref name=Kandel2013-p494-495>{{harvnb |Gardner |Johnson |2013a | p = 494-495 }}</ref>
นอกจากที่ส่วน VPM<ref name=Willis2008-p94-95 /><ref name=Purves2008-p241-242 />และ VPL<ref name=Willis2008-p94-95 /><ref name=Purves2008-p233-238,242 /> ตามที่ว่าแล้ว ยังมีนักวิชาการที่กำหนดเขตต่อไปนี้ คือ
* ใยประสาทจาก lamina I (รวมทั้งจากตัวรับอุณหภูมิทั้งสามอย่าง) ของ dorsal horn ไปสุดที่ส่วนหลังของ VPN และส่วนหลังของ ventral medial nucleus ที่อยู่ติดกัน<ref name=Kandel2013-p494-495 />
* ใยประสาทจาก lamina I (รวมทั้งจากตัวรับอุณหภูมิทั้งสามอย่าง) ของ dorsal horn ไปสุดที่ VMpo (ventromedial posterior nucleus) ที่อยู่ทาง medial ของ VPL<ref name=Willis2008-p94-95 />
 
งานศึกษาโดยใช้ [[fMRI]] พบว่า [[เปลือกสมอง]]ส่วนต่าง ๆ จะทำงานเมื่อมนุษย์ได้[[ตัวกระตุ้น]]ร้อนเย็น รวมทั้ง superior parietal lobule, insular cortex, และ orbitofrontal cortex<ref name=Johnson2008-p333332-335 /><!-- 334 -->
 
== ดูเพิ่ม ==
* [[การลวงสัมผัสตะแกรงเหล็กร้อน]]
 
== เชิงอรรถ ==
{{notelist |group=upper-alpha |30em}}
 
== เชิงอรรถและอ้างอิง ==
{{รายการอ้างอิง | 30em }}
 
== แหล่งอ้างอิงอื่น ๆ ==
{{refbegin |30em}}
* {{cite web | ref = harv | year = 2012 | last = Krantz | first = John H. | title = Experiencing Sensation and Perception | chapter = 12 Skin Senses | url = http://psych.hanover.edu/classes/sensation/chapters/Chapter%212.pdf | format = [[PDF]] | publisher = Pearson Education }} (pre-printed files)
* {{cite book | ref = harv | last1 = Saladin | first1 = KS | year = 2010 | title = Anatomy and Physiology: The Unity of Form and Function | edition = 5th | location = New York | publisher = McGraw-Hill | isbn = 978-0-39-099995-5 }}▼
;''Neuroscience'' (2008)
* {{cite book | ref = {{harvid |Purves et al |2008b}} | year = 2008b | title = PainNeuroscience | chapter = 10 - Pain | pp = 231-251 | work = Neuroscience | edition = 4th | editors = Purves, Dale; Augustine, George J; Fitzpatrick, David; Hall, William C; Lamantia, Anthony Samuel; McNamara, James O; White, Leonard E | publisher = Sinauer Associates | isbn = 978-0-87893-697-7}}▼
* {{cite book | ref = {{harvid |Purves et al |2008}} | year = 2008 | title = Neuroscience | edition = 4th | editors = Purves, Dale; Augustine, George J; Fitzpatrick, David; Hall, William C; Lamantia, Anthony Samuel; McNamara, James O; White, Leonard E | publisher = Sinauer Associates | isbn = 978-0-87893-697-7 }}▼
;''Principles of Neural Science'' (2013)
* {{cite book | ref = harv | last1 = Gardner | first1 = Esther P | last2 = Johnson | first2 = Kenneth O | year = 2013a | title = ThePrinciples Somatosensoryof System:Neural Receptors and Central PathwayScience | edition = 5th | editors = Kandel, Eric R; Schwartz, James H; Jessell, Thomas M; Siegelbaum, Steven A; Hudspeth, AJ | work = Principles of Neural Science | location = United State of America | publisher = McGraw-Hill | isbn = 978-0-07-139011-8 | chapter = 22 - The Somatosensory System: Receptors and Central Pathway | pages = 475-497 }}▼
* {{cite book | ref = {{harvid |Purves et al |2008a}} | year = 2008a | title = Neuroscience | chapter = 9 - The Somatic Sensory System: Touch and Proprioception | chapter = 9 | pp = 207-229 | work = Neuroscience | edition = 4th | editors = Purves, Dale; Augustine, George J; Fitzpatrick, David; Hall, William C; Lamantia, Anthony Samuel; McNamara, James O; White, Leonard E | publisher = Sinauer Associates | isbn = 978-0-87893-697-7}}▼
;''The Senses: A Comprehensive Reference'' (2008)
* {{cite book | ref = {{harvid |Beisel et al |2008}} | authors = Beisel, KW; He, D; Hallworth, R; Fritzsch, B | year = 2008 | title = 3.05 Genetics of Mechanoreceptor Evolution and Development | editors = Dallos, Peter; Oertel, Donata | work = The Senses: A Comprehensive Reference | volume = 3: Audition | publisher = Elsevier }}
* {{cite book | ref = harv | last1 = Simons | first1 = CT | last2 = Carstens | first2 = E | year = 2008 | title = 4.18 Oral Chemesthesis and Taste | editors = Firestein, Stuart; Beauchamp, Gary K | work = The Senses: A Comprehensive Reference | volume = 4: Olfaction & Taste | publisher = Elsevier }}
* {{cite book | ref = harv | last1 = Birder | first1 = LA | year = 2008 | title = 5.40 Urothelium as a Pain Organ | editors = Bushnell, M Catherine; Basbaum, Allan I | work = The Senses: A Comprehensive Reference | volume = 5: Pain | publisher = Elsevier }}
* {{cite book | ref = harv | last1 = Rice | first1 = FL | last2 = Albrecht | first2 = PJ | year = 2008 | title = 6.01 Cutaneous Mechanisms of Tactile Perception: Morphological and Chemical Organization of the Innervation to the Skin | editors = Kaas, JH; Gardner, EP | work = The Senses: A Comprehensive Reference | volume = 6: Somatosensation | publisher = Elsevier }}
* {{cite book | ref = harv | last1 = Goodwin | first = AW | last2 = Wheat | first2 = HE | year = 2008 | title = 6.03 Physiological Responses of Sensory Afferents in Glabrous and Hairy Skin of Humans and Monkeys | editors = Kaas, JH; Gardner, EP | work = The Senses: A Comprehensive Reference | volume = 6: Somatosensation | publisher = Elsevier }}
* {{cite book | ref = harv | last = Willis | first = WD (Jr) | year = 2008 | title = 6.06 Physiological Characteristics of Second-Order Somatosensory Circuits in Spinal Cord and Brainstem | editors = Kaas, JH; Gardner, EP | work = The Senses: A Comprehensive Reference | volume = 6: Somatosensation | publisher = Elsevier }}
* {{cite book | ref = harv | last = Johnson | first = JI | year = 2008 | title = 6.16 Specialized Somatosensory Systems | editors = Kaas, JH; Gardner, EP | work = The Senses: A Comprehensive Reference | volume = 6: Somatosensation | publisher = Elsevier }}
▲* {{cite book | ref = harv | last1 = Gardner | first1 = Esther P | last2 = Johnson | first2 = Kenneth O | year = 2013a | title = The Somatosensory System: Receptors and Central Pathway | edition = 5th | editors = Kandel, Eric R; Schwartz, James H; Jessell, Thomas M; Siegelbaum, Steven A; Hudspeth, AJ | work = Principles of Neural Science | location = United State of America | publisher = McGraw-Hill | isbn = 978-0-07-139011-8 | chapter = 22 | pages = 475-497 }}
▲* {{cite book | ref = {{harvid |Purves et al |2008a}} | year = 2008a | title = The Somatic Sensory System: Touch and Proprioception | chapter = 9 | pp = 207-229 | work = Neuroscience | edition = 4th | editors = Purves, Dale; Augustine, George J; Fitzpatrick, David; Hall, William C; Lamantia, Anthony Samuel; McNamara, James O; White, Leonard E | publisher = Sinauer Associates | isbn = 978-0-87893-697-7}}
▲* {{cite book | ref = {{harvid |Purves et al |2008b}} | year = 2008b | title = Pain | chapter = 10 | pp = 231-251 | work = Neuroscience | edition = 4th | editors = Purves, Dale; Augustine, George J; Fitzpatrick, David; Hall, William C; Lamantia, Anthony Samuel; McNamara, James O; White, Leonard E | publisher = Sinauer Associates | isbn = 978-0-87893-697-7}}
▲* {{cite book | ref = {{harvid |Purves et al |2008}} | year = 2008 | title = Neuroscience | edition = 4th | editors = Purves, Dale; Augustine, George J; Fitzpatrick, David; Hall, William C; Lamantia, Anthony Samuel; McNamara, James O; White, Leonard E | publisher = Sinauer Associates | isbn = 978-0-87893-697-7 }}
▲* {{cite book | ref = harv | last1 = Saladin | first1 = KS | year = 2010 | title = Anatomy and Physiology: The Unity of Form and Function | edition = 5th | location = New York | publisher = McGraw-Hill | isbn = 978-0-39-099995-5 }}
{{refend}}
{{ระบบรับความรู้สึกทางกาย}}
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/wiki/ปลายประสาทรับร้อน"