ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ขุนหลวงพระยาไกรสี (เปล่ง เวภาระ)"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 1:
{{เพิ่มอ้างอิง}}
{{ความหมายอื่น|เกี่ยวกับ= |สำหรับ= |ดูที่= ขุนหลวงพระยาไกรสี}}
[[ไฟล์:ขุนหลวงพระยาไกรสี(เปล่ง เวภาระ).jpg|thumb|250px|ขุนหลวงพระยาไกรสี (เปล่ง เวภาระ)]]
'''ขุนหลวงพระยาไกรสี สุภาวภักดี ศรีมนธาตุราช อำมาตยคณาการ (เปล่ง เวภาระ)''' เป็นนักกฎหมายชาวไทยคนแรกที่สำเร็จการศึกษาเป็นเนติบัณฑิตจากประเทศอังกฤษ อดีตอธิบดีกรมอัยการคนแรก อดีตผูดำรงตำแหน่งลูกขุน ณ ศาลหลวง และอดีตอธิบดีผู้พิพากษาศาลพระราชอาญา
[[ไฟล์:ขุนหลวงพระยาไกรสี(เปล่ง เวภาระ).jpg|thumbnail]]
 
== ประวัติ ==
ขุนหลวงพระยาไกรสี สุภาวภักดี ศรีมนธาตุราช อำมาตยคณาการ มีนามเดิมว่า เปล่ง เกิดเมื่อวันจันทร์ขึ้น 5 ค่ำ เดือน 12 ปีจอ จุลศักราช 1224 ตรงกับวันที่ [[27 ตุลาคม]] [[พ.ศ. 2405]] ที่บ้านของหม่อมเจ้าหญิงประดับ ตำบลบางลำพู ริม[[วัดบวรนิเวศวิหาร]] บิดาเป็นมหาดเล็กหลวงชื่อนายหริ่ง ซึ่งเป็นบุตรคนที่ 9 ของเจ้าพระยาพลเทพ (ฉิม) มารดาชื่อ แก้ว
 
เริ่มเรียนหนังสือไทยเมื่ออายุได้ 9 ขวบ กับสำนักพระครูปริตโกศล (แปร่ม) วัดบวรนิเวศวิหาร เรียนได้ปีเศษ ก็มาเรียนกับป้าชื่อแสง ซึ่งเป็นบุตรีของเจ้าพระยาพลเทพ (ฉิม) เรียนทั้งหนังสือไทย หนังสือขอมและภาษาบาลี จนอายุได้ 13 ปี ก็ไปเป็นศิษย์เรียนหนังสือไทย หนังสือขอม ภาษาบาลีและวิชาเลข อยู่กั่บพระอริยมุนี (เอม) แต่เมื่อยังเป็นพระครูพุทธมนต์ปรีชา ที่วัดบวรนิเวศวิหาร
 
จนอายุได้ 15 ปี [[กรมหลวงพิชิตปรีชาการ|พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหลวงพิชิตปรีชาการ]]ได้ทรงเอาไปบำรุงเลี้ยง และทรงสั่งสอนและฝึกหัดกฎหมายไทยและขนบธรรมเนียมราชการอยู่ 2 ปีเศษ จึงโปรดส่งให้ไปเล่าเรียนที่โรงเรียน[[พระราชวังนันทอุทยาน]] ซึ่งเป็นโรงเรียนชายล้วนสอนภาษาอังกฤษ มีหมอแมคฟาร์แลนด์ (S.G. Mcfarland) เป็นอาจารย์ใหญ่ และ แหม่มโคล (Miss Edna S.Cole) เป็นครูสอน
 
พออายุได้ 20 ปี พระเจ้าอยู่หัว[[รัชกาลที่ 5พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว]] ทรงส่งพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ส่งตัวไปเรียนกฎหมายที่กรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ เรียนกฎหมายโรมัน กฎหมายอังกฤษ กฎหมายระหว่างประเทศ ฯลฯ และฝึกหัดว่าความ จนจบเป็นเนติบัณฑิตในปี [[พ.ศ. 2431]] นับเป็นคนไทยคนแรกที่ไปเรียนกฎหมายสำเร็จเป็นเนติบัณฑิตอังกฤษ จากสำนักมิดเดิลเทมเปิล (Middle Temple) แห่งกรุงลอนดอน ได้รับพระราชทางเงินรางวัลเรียนดีชั้นที่ 1 จากพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเป็นเงิน 50 ปอนด์
 
ขุนหลวงพระยาไกรสี (เปล่ง เวภาระ)มีบุตรกับคุณหญิงทองคำ 4 คน คือ คุณชื่นจิต คุณสฤษดิ์ลาภ คุณ[[ผ่องศรี เวภาระ]] (สมรสกับ [[พระสุทธิสารวินิจฉัย (มะลิ บุนนาค)]]) และคุณสฤษดิ์พร
 
ขุนหลวงพระยาไกรสี (เปล่ง เวภาระ) ถึงแก่กรรมเมื่อวันที่ [[29 เมษายน]] [[พ.ศ. 2444]] อายุได้ 38 ปี 6 เดือน แต่ร่างของท่านถูกเก็บไว้ที่[[วัดกัลยาณมิตร]] ธนบุรี โดยไม่มีผู้ใดทราบ จนปี [[พ.ศ. 2525]] มีผู้พบร่างของท่านและได้แจ้งให้ทายาทของท่านทราบ จึงได้จัดการดำเนินการขอพระราชทานเพลิงศพ ตามประเพณี โดยมีการพระราชทานเพลิงศพ ณ เมรุวัดเทพศิรินทราวาส เมื่อวันที่ [[20 มกราคม]] [[พ.ศ. 2526]]
 
== ประวัติการรับราชการ ==
* พ.ศ. 2431 - เริ่มรับราชการที่กระทรวงต่างประเทศ มีหน้าที่ร่างหนังสือโต้ตอบกับราชทูตและกงสุลต่างๆ
* พ.ศ. 2432 - รับพระราชทานบรรดาศักดิ์ เป็น หลวงรัตนญัป์ติ ศักดินา 800 ไร่ เป็นตัวแทนรัฐบาล ไปนั่งชำระความ ในศาลกงสุลต่างประเทศ
* พ.ศ. 2435 - รับราชการในตำแหน่ง เจ้ากรมสารบบ
* พ.ศ. 2436 - ได้รับแต่งตั้งเป็นเจ้ากรมอธิบดีกรมอัยการ คนแรก
* พ.ศ. 2437 - ได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์ "ขุนหลวงพระไกรสี" ตำแหน่งลูกขุน ณ ศาลหลวง
* พ.ศ. 2439 - ได้รับโปรดเกล้าฯ เป็น อธิบดีผู้พิพากษาศาลพระราชอาญา
* พ.ศ. 2441 - ได้รับโปรดเกล้าฯ เลื่อนบรรดาศักดิ์เป็น "ขุนหลวงพระยาไกรสี สุภาวภักดีศรีมนธาตุราช อำมาตยคณาการ" ดำรงตำแหน่งอธิบดีผู้พิพากษาศาลพระราชอาญา จนกระทั่งถึงแก่อนิจกรรมในปี พ.ศ. 2444
 
== ผลงานโดยสังเขป ==
บรรทัด 29:
* จัดทำสารบบความขึ้นเป็นครั้งแรก แบบคำฟ้อง คำให้การ ที้ใช้ในงานราชการ
* เป็นอาจารย์สอนกฎหมายที่โรงเรียนกฎหมายกระทรวงยุติธรรม
* เป็นกรรมการสอบเนติบัณฑิต ฯลฯ
 
==เครื่องราชอิสริยาภรณ์==
* พ.ศ. 2435 - [[ไฟล์:Dushdi_Mala_-_Civilian_(Thailand).png|80px|border]] [[เหรียญดุษฎีมาลา]] เข็มศิลปวิทยา<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2430/023/180_1.PDF ข่าวฉลองพระประจำพระชนม์พรรษา และพระราชทานเหรียญดุษฎีมาลานายเปล่ง], เล่ม ๔, ตอน ๒๓, ๑๖ กันยายน พ.ศ. ๒๔๓๐, หน้า ๑๘๐</ref><ref>ราชกิจจานุเบกษา, [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2430/021/163_1.PDF นักเรียนสยามกลับจากยุโรป เข้าเฝ้าทูลลอองธุลีพระบาท แลเรื่องนายเปล่ง], เล่ม ๔, ตอน ๒๑, ๑ กันยายน พ.ศ. ๒๔๓๐, หน้า ๑๖๓</ref>
 
{{เพิ่ม== อ้างอิง}} ==
{{reflist}}
 
== ดูเพิ่ม ==
* [http://www.museum.coj.go.th/SpPerson/prayakraisri.pdf ประวัติขุนหลวงพระยาไกรสี (เปล่ง เวภาระ) จากพิพิธภัณฑ์ศาลไทยและหอจดหมายเหตุ]
* http://www.coj.go.th/museum/SpPerson/maroot.html
* หนังสืออนุสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ ขุนหลวงพระยาไกรสี (เปล่ง เวภาระ) ม.ม., ท.ช., ร.ด.ม. ณ เมรุวัดเทพศริรนทราวาส วันที่ 20 มกราคม พ.ศ. 2526, พิมพ์ที่โรงพิมพ์รุ่งเรืองธรรม เลขที่ 47 ถนนเฟื่องนคร หลังกระทรวงมหาดไทย กรุงเทพฯ, โทร 2221746
 
 
[[หมวดหมู่:นักกฎหมายชาวไทย]]
[[หมวดหมู่:บรรดาศักดิ์ชั้นพระยา]]
{{อายุขัย|2405|2444}}
{{โครงชีวประวัติ}}