ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ศุกร์ 13 (แฟรนไชส์)"

'''''ศุกร์ 13 ฝันหวาน''''' เป็น [[แฟรนไชส์สื่อ|แฟรนไชส์]]ของ [[ภาพยนตร์สยองขวัญ]] ประกอบไปด้วย [[https://en.wikipedia.org/wiki/Slasher_film ภาพยนตร์สยองขวัญแนวไล่เชือด|ภาพยนตร์]] จำนวนสิบสองภาค ภาพยนตร์โทรทัศน์ หนังสือนวนิยาย หนังสือการ์ตูนคอมมิค วีดีโอเกม และสินค้าจากภาพยนตร์ โดยเนื้อเรื่องส่วนใหญ่เน้นไปที่ [https://en.wikipedia.org/wiki/Jason_Voorhees เจสัน วอร์ฮีส์] ซึ่งเป็นเด็กผู้ชายที่จมน้ำตายในค่าย คริสตัลเลค เนื่องจากความประมาทของพนักงานในค่ายที่ละเลย ทศวรรษต่อมาได้มีข่าวลือว่าทะเลสาบแห่งนี้ถูก "สาปแช่ง" และเป็นสถานที่ที่มีการฆาตกรรมหมู่ เจสันปรากฏในภาพยนตร์ทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็นทั้งนักฆ่าหรือแรงจูงใจในการฆ่า ภาพยนตร์ดั้งเดิมเขียนบทโดย [https://en.wikipedia.org/wiki/Victor_Miller_(writer) วิคเตอร์ มิลเลอร์] และได้รับการผลิตและกำกับโดย [https://en.wikipedia.org/wiki/Sean_S._Cunningham ฌอน เอส คันนิงแฮม] อย่างไรก็ตามทั้งคู่ไม่ได้กลับไปเขียนหรือกำกับภาคต่อใด ๆ ภาพยนตร์เรื่องนี้ทำรายได้กว่า 465,000,000 [[ดอลลาร์สหรัฐ]] ในบ็อกซ์ออฟฟิศทั่วโลก

ศุกร์ 13 เรื่องแรกได้สร้างขึ้นตาม [https://en.wikipedia.org/wiki/Halloween_(1978_film) ฮาโลวีน] (1978) ที่ประสบความสำเร็จเป็นอย่างมาก<ref name="F1 insp">{{Cite book|last=Grove|first=David|title=Making Friday the 13th: The Legend of Camp Blood|publisher=FAB Press|date=February 2005|location=United Kingdom|pages=11–12|isbn=1-903254-31-0}}</ref> และความสำเร็จของ ศุกร์ 13 เองนั้นทำให้[[พาราเมาต์พิกเจอส์]]ซื้อลิขสิทธิ์ของ ''ศุกร์ 13'' มา [https://en.wikipedia.org/wiki/Frank_Mancuso_Jr. แฟรงก์ แมนคูโซ จูเนียร์] ซึ่งเป็นผู้ผลิตภาพยนตร์ ยังได้สร้างรายการโทรทัศน์ ''[[https://en.wikipedia.org/wiki/Friday_the_13th:_The_Series วันศุกร์ที่ 13: เดอะซีรีส์]]'' หลังจากค่ายพาราเมาต์เปิดตัว [[https://en.wikipedia.org/wiki/Friday_the_13th_Part_VI:_Jason_Lives ศุกร์ 13 ภาค 6: ชีวิตของเจสัน|ชีวิตของเจสัน]] ทีวีซีรีส์มีเนื้อเรื่องที่ไม่ได้ต่อเนื่องกับแฟรนไชส์ ทั้งตัวละครและเนื้อหา แต่สร้างขึ้นบนพื้นฐานความคิดของ "ความโชคไม่ดีและคำสาปแช่ง" ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของภาพยนตร์เรื่องนี้<ref name="the series">Grove, David, pp. 189–196</ref> ในขณะที่แฟรนไชส์เป็นของพาราเมาต์ ภาพยนตร์สี่เรื่องได้ถูกนำมาดัดแปลงเป็นนวนิยาย โดย[[ศุกร์ 13 ภาค 3]] ได้ถูกนำมาดัดแปลงจากนักเขียน 2 โดยแยกกัน เมื่อภาพยนตร์ถูกขายให้กับ[[นิวไลน์ซินีมา]] คันนิงแฮมได้กลับมาเป็นผู้ผลิตและดูแลภาพยนตร์ 2 เรื่องและ[[ศึกวันนรกแตก|ภาพยนตร์ข้ามฝั่ง]]ซึ่งมีตัวละคร[[เฟรดดี้ ครูเกอร์]]จาก [[ฝันร้ายบนถนนเอล์ม (แฟรนไชส์)|''ซีรีส์ภาพยนตร์ฝันร้ายบนถนนเอล์ม'']] ภายใต้นิวไลน์ซินีมา ได้มีการตีพิมพ์[[นวนิยายเรื่องสั้น]] 13 เรื่องและหนังสือการ์ตูนคอมมิค ชุดต่าง ๆ ซึ่งมีการปรากฏตัวของเจสัน วอร์ฮีส์

แม้ว่าจะเป็นภาพยนตร์ที่ไม่เป็นที่นิยมในหมู่นักวิจารณ์ ''ศุกร์ 13'' ถือเป็นหนึ่งในภาพยนตร์ที่ประสบความสำเร็จมากที่สุดในอเมริกา ซึ่งไม่ได้เกิดจากความสำเร็จของภาพยนตร์เท่านั้น แต่ยังรวมถึงการขายสินค้าจากภาพยนตร์และการอ้างถึงซ้ำหลายครั้งจากวัฒนธรรมสมัยนิยม<ref name="IGN ranking"/> ความนิยมของแฟรนไชส์ยังทำให้ผู้ที่ชื่นชอบสร้างภาพยนตร์ ''ศุกร์ 13'' ของพวกเขาเอง โดยจำลองแบบเครื่องแต่งกายเจสัน วูร์ฮีส์วอร์ฮีส์ และสักงานศิลปะจากเรื่อง ''ศุกร์ 13'' บนร่างกาย หน้ากากฮอกกี้ของเจสันยังได้กลายมาเป็นหนึ่งในภาพที่รู้จักมากที่สุดในวัฒนธรรมสมัยนิยม<ref name="ABC"/>