ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ญาณ"

'''ญาณที่ ๑. นามรูปปริจเฉทญาณ''' ปัญญาที่กำหนดจนเห็นรูปและนามว่าเป็นคนละสิ่ง คนละส่วน รูปนามแยกออกจากกันและไม่ใช่สิ่งเดียวกัน ญาณนี้มาจากพระไตรปิฎก คัมภีร์ขุททกนิกาย ปฏิสัมภิทามรรค โดยมีเนื้อหาสาระตรงกับชื่อ ธัมมัฏฐิติญาณ(ปัญญาในการกำหนดปัจจัย หรือญาณในการกำหนดที่ตั้งแห่งธรรม) ที่เป็นญาณที่ ๔ ในญาณ ๗๓ แต่เดิมมิได้เรียกว่า นามรูปปริจเฉทญาณ

 

กล่าวคืออัตตาตัวตนที่แท้จริงไม่มีเลย

 

แม้ว่าจะมีเวทนารุนแรงที่สุดมารบกวน ความปวดก็ไม่กระทบ หรือเข้าถึงจิตที่วางเฉยได้ ในช่วงนี้โยคีอาจจะนอนไม่ค่อยหลับ หรืออาจนอนเพียงไม่กี่ชั่วโมง เพราะจิตจะตื่นตัว โดยไม่รู้สึกอ่อนเพลียเลย ในญาณนี้สำนักวิปัสสนาบางแห่งจะให้ผู้ปฏิบัติ เจริญการกำหนดเดินนั่งไปตลอด ๒๔ ช.ม. โดยไม่ต้องนอนเป็นเวลาหลายวัน เพราะโยคีมักจะเพลิดเพลิน และไม่มีอารมณ์ อยากพักผ่อนหรือรู้สึกง่วงเลย นอกจากนั้นผู้ปฏิบัติที่มีโรคภัยไข้เจ็บบางอย่าง เมื่อถึงญาณนี้โรคร้ายนั้นอาจจะบรรเทาเบาคลายลงมาก หรือโรคอาจหายไปเลยก็ได้

 

 

๑. '''เคยตั้งเจตนาปรารถนาพุทธภูมิ''' ถ้าผู้ปฏิบัติต้องการ และยังยึดมั่นในการปรารถนาพุทธภูมิอย่างแน่วแน่แล้ว จะต้องหยุดปฏิบัติเพียงแค่วิปัสสนาญาณที่ ๑๑ นี้เท่านั้น แต่ถ้าต้องการเดินหน้าสู่พระนิพพาน ให้ผู้ปฏิบัติอธิษฐานถอนพุทธภูมิ ทั้งที่จำได้หรือจำไม่ได้ก็ตาม ต่อหน้าพระประธานเพื่อพัฒนาสู่ญาณที่สูงขึ้นต่อไป