ผลต่างระหว่างรุ่นของ "มะลิ"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
|||
บรรทัด 19:
'''มะลิ''' ([[ชื่อวิทยาศาสตร์]]: ''Jasminum''; [[ภาษาอังกฤษ|อังกฤษ]]: Jasmine; {{lang-id|Melati}}) เป็นพรรณไม้ยืนต้น พบได้ในแถบ[[เอเชีย]]ใต้ และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ลักษณะเป็นไม้พุ่มขนาดเล็ก จนถึงขนาดกลาง บางชนิดมีลำต้นแบบเถาเลื้อย ลำต้นมีความสูงประมาณ 1-3 เมตร ผิวเปลือกลำต้นสีขาวมีสะเก็ดรอยแตกเล็กน้อย ลำต้นเล็กกลมแตกกิ่งก้านสาขาไปรอบ ๆ ลำต้น ใบเป็นใบเดี่ยว แตกใบเรียงกันเป็นคู่ ๆ ตามก้านและกิ่งลักษณะของใบมนป้อม โคนใบสอบเรียว ปลายใบแหลม ขอบใบเรียบเป็นมันสีเขียวเข้ม ใบกว้างประมาณ 2-3 เซนติเมตร และยาวประมาณ 3-5 เซนติเมตร ออกดอกเป็นช่อ ออกตามส่วนยอดหรือง่ามใบ ดอกมีขนาดเล็กสีขาว และมีกลิ่นหอม ดอกมีกลีบดอกประมาณ 6-8 กลีบ เรียงกันเป็นวงกลมหรือซ้อนกันเป็นชั้นแล้วแต่ชนิดพันธุ์ ขนาดดอกบานเต็มที่มีเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 2-3 เซนติเมตร ผลเป็นรูปกลมรีเล็กเมื่อสุกจะมีสีดำภายในมีเมล็ดอยู่ 1 เมล็ด นอกจากนี้ลักษณะของลำต้นและดอกแตกต่างกันไปตามชนิดพันธุ์<ref>http://www.maipradabonline.com/maimongkol/mali.htm</ref>
==อนุกรมวิธาน==
[[สปีชีส์]]ภายใต้[[สกุล]] ''Jasminum'' จัดอยู่ภายใต้เผ่า [[Jasmineae]] ของวงศ์ [[Oleaceae]]<ref name="singh2006">{{cite book|author=A.K. Singh|title =Flower Crops: Cultivation and Management|publisher =New India Publishing|year =2006|pages=193–205|isbn =978-81-89422-35-6|url =http://books.google.com.ph/books?id=Bfb1T6QbfaAC&lpg=PA193&dq=Jasminum%20genus&pg=PA193#v=onepage&q=Jasminum%20genus&f=false}}</ref> ''Jasminum'' แบ่งเป็น 5 หมู่ ประกอบด้วย ''Alternifolia'', ''Jasminum'', ''Primulina'', ''Trifoliolata'', และ ''Unifoliolata''<ref name="GRIN"/> ชื่อสกุลกลายมาจากคำว่า ''Yasameen'' ("ของขวัญจากพระเจ้า") ใน[[ภาษาเปอร์เซีย]]มาเป็น[ภาษาอาหรับ]]และ[[ภาษาละติน]]<ref name="OED-jasmine">"jasmine, -in, jessamine, -in", OED</ref><ref>"jasmine." Webster's Third New International Dictionary, Unabridged. Merriam-Webster, 2002.</ref><ref name=Metcalf>Metcalf, 1999, p. 123.</ref>
===สปีชีส์===
ประกอบด้วย:<ref name=grin>{{ cite web |url=http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/splist.pl?6186 |title=''Jasminum'' information from NPGS/GRIN |author=[[Germplasm Resources Information Network|GRIN]] |work=Taxonomy for Plants |publisher=[[United States Department of Agriculture|USDA]], [[Agricultural Research Service|ARS]], National Genetic Resources Program |location=National Germplasm Resources Laboratory, [[Beltsville, Maryland]] |accessdate=October 19, 2012}}</ref>
{{div col|colwidth=300px}}
* ''[[Jasminum abyssinicum|J. abyssinicum]]'' <small>Hochst. ex DC.</small><br> – <span style="color:gray;">forest jasmine</span><sup> </sup>
* ''[[Jasminum adenophyllum|J. adenophyllum]]'' <small>Wall.</small><br> – <span style="color:gray;">bluegrape jasmine, pinwheel jasmine, princess jasmine</span><sup> </sup>
* ''[[Jasminum angulare|J. angulare]]'' <small>Vahl</small>
* ''[[Jasminum angustifolium|J. angustifolium]]'' <small>(L.) Willd.</small>
* ''[[Jasminum auriculatum|J. auriculatum]]'' <small>Vahl</small><br> – <span style="color:gray;">Indian hasmine<!--May be typo; spelled "hasmine'' according to http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/taxon.pl?405167-->, needle-flower jasmine</span><sup> </sup>
* ''[[Jasminum azoricum|J. azoricum]]'' <small>L.</small>
* ''[[Jasminum beesianum|J. beesianum]]'' <small>Forrest & Diels</small><br> – <span style="color:gray;">red jasmine</span><sup> </sup>
* ''[[Jasminum dichotomum|J. dichotomum]]'' <small>Vahl</small><br> – <span style="color:gray;">Gold Coast jasmine</span><sup> </sup>
* ''[[Jasminum didymum|J. didymum]]'' <small>G.Forst.</small>
* ''[[Jasminum dispermum|J. dispermum]]'' <small>Wall.</small>
* ''[[Jasminum elegans|J. elegans]]'' <small>Knobl.</small>
* ''[[Jasminum elongatum|J. elongatum]]'' <small>(P.J.Bergius) Willd.</small>
* ''[[Jasminum floridum|J. floridum]]'' <small>Bunge</small>
* ''[[Jasminum fluminense|J. fluminense]]'' <small>Vell.</small>
* ''[[Jasminum fruticans|J. fruticans]]'' <small>L.</small>
* ''[[Jasminum grandiflorum|J. grandiflorum]]'' <small>L.</small><br> – <span style="color:gray;">Catalonian jasmine, jasmin odorant, royal jasmine, Spanish jasmine</span><sup> </sup>
* ''[[Jasminum humile|J. humile]]'' <small>L.</small><br> – <span style="color:gray;">Italian jasmine, Italian yellow jasmine</span><sup> </sup>
* ''[[Jasminum lanceolarium|J. anceolarium]]'' <small>Roxb.</small>
* ''[[Jasminum mesnyi|J. mesnyi]]'' <small>Hance</small><br> – <span style="color:gray;">Japanese jasmine, primrose jasmine, yellow jasmine</span><sup> </sup>
* ''[[Jasminum multiflorum|J. multiflorum]]'' <small>(Burm.f.) Andrews</small><br> – <span style="color:gray;">Indian jasmine, star jasmine, winter jasmine</span><sup> </sup>
* ''[[Jasminum multipartitum|J. multipartitum]]'' <small>Hochst.</small><br> – <span style="color:gray;">starry wild jasmine</span><sup> </sup>
* ''[[Jasminum nervosum|J. nervosum]]'' <small>Lour.</small>
* ''[[Jasminum nobile|J. nobile]]'' <small>C.B.Clarke</small>
* ''[[Jasminum nudiflorum|J. nudiflorum]]'' <small>Lindl.</small><br> – <span style="color:gray;">winter jasmine</span><sup> </sup>
* ''[[Jasminum odoratissimum|J. odoratissimum]]'' <small>L.</small><br> – <span style="color:gray;">yellow jasmine</span><sup> </sup>
* ''[[Jasminum officinale|J. officinale]]'' <small>L.</small><br> – <span style="color:gray;">common jasmine, jasmine, jessamine, poet's jasmine, summer jasmine, white jasmine</span><sup> </sup>
* ''[[Jasminum parkeri|J. parkeri]]'' <small>Dunn</small><br> – <span style="color:gray;">dwarf jasmine</span><sup> </sup>
* ''[[Jasminum polyanthum|J. polyanthum]]'' <small>Franch.</small>
* ''[[Jasminum sambac|J. sambac]]'' <small>(L.) Aiton</small><br> – <span style="color:gray;">Arabian jasmine, Sambac jasmine</span><sup> </sup>
* ''[[Jasminum simplicifolium|J. simplicifolium]]'' <small>G.Forst.</small>
* ''[[Jasminum sinense|J. sinense]]'' <small>Hemsl.</small>
* ''[[Jasminum subhumile|J. subhumile]]'' <small>W.W.Sm.</small>
* ''[[Jasminum subtriplinerve|J. subtriplinerve]]'' <small>Blume</small>
* ''[[Jasminum tortuosum|J. tortuosum]]'' <small>Willd.</small>
* ''[[Jasminum urophyllum|J. urophyllum]]'' <small>Hemsl.</small>
{{div col end}}
== ความเกี่ยวข้องกับวัฒธรรมและชนชาติ ==
| |||