ผลต่างระหว่างรุ่นของ "พระพรหม"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 15:
| อาวุธ =
| พระชายา = [[พระสุรัสวดี]]
| เทวพาหนะ = หงส์/ ห่าน
| ดาวพระเคราะห์ =
}}
'''พระพรหม''' ({{lang-en|Brahma}}; {{lang-te|బ్రహ్మ}}; [[สันสกฤต]]: ब्रह्मा; [[เทวนาครี]]: ब्रह्मा) เป็นเทพเจ้าสูงสุด ([[ตรีมูรติ]]) ในคติของ[[ศาสนาพราหมณ์-ฮินดู]] เป็นเทพเจ้าแห่งการสร้างสรรค์ เป็นเทพเจ้าแห่งความเมตตา เป็นผู้สร้างโลกและให้กำเนิดสิ่งต่าง ๆ ในจักรวาล และให้กำเนิด[[คัมภีร์พระเวท]]<ref name="กเนศ"/>
 
พระพรหมมีสี่พักตร์ พระศอสวมลูกประคำ พระหัตถ์แต่ละข้างถือดอกบัว, คัมภีร์ และหม้อน้ำ มีพาหนะเป็น[[หงส์]] หรือ [[ห่าน]] พระชายา คือ [[พระสุรัสวดี]] เทพีแห่งศิลปะวิทยาการและความรอบรู้
 
ในคัมภีร์มัตสยาปุราณะเล่าว่า พระพรหมเดิมทีมีถึงห้าพักตร์ การที่มีห้าพักตร์เกิดจาก การที่พระพรหมให้ได้กำเนิดผู้หญิงนางหนึ่งชื่อ ศตรูป ขึ้นมา ความงามของศตรูปทำให้พระองค์หลงใหล เมื่อศตรูปนี้เคลื่อนไปทางใด พระพรหมก็จะหันพระพักตร์เพื่อมองตามไปด้วย แต่ว่ามีครั้งหนึ่งที่พระพรหมไปดูแคลนพระศิวะเข้า ทำให้พระศิวะพิโรธ และใช้ไฟบรรลัยกัลป์จากพระเนตรที่สามที่กลางพระนลาฏเผาพระพักตร์ที่อยู่ด้านบนเศียรของพระพรหม จนเหลือเพียงสี่พักตร์ แต่อีกความเชื่อหนึ่งเล่าว่า เพราะพักตร์ด้านบนของพระพรหมนั้นเจิดจรัสมาก ทำให้พวกสุระและอสุระทนไม่ได้ จึงขอร้องให้พระศิวะเป็นผู้ตัดให้ <ref>{{cite web|url=http://www.thairath.co.th/column/pol/kumpee/413145|title= พระพรหม|date=30 March 2014|accessdate=30 March 2014|publisher=ไทยรัฐ}}</ref>
บรรทัด 26:
และยัง[[ความเชื่อ|เชื่อด้วยว่า]]พระพรหมเป็นผู้สร้างบุคคลใน[[วรรณะ (ศาสนาฮินดู)|วรรณะ]]ต่าง ๆ จาก[[อวัยวะ]]แต่ละส่วน ได้แก่ [[พราหมณ์|วรรณะพราหมณ์]] เกิดจากพระโอษฐ์, [[กษัตริย์|วรรณะกษัตริย์]] เกิดจากอก, วรรณะแพศย์ เกิดจากส่วนท้อง และวรรณะศูทร เกิดจากเท้า<ref>[http://www.montradevi.org/customize-%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%AB%E0%B8%A1-66182-1.html ประวัติพระพรหม]</ref>
 
ในคติของ[[ชาวไทย]]ที่รับคติความเชื่อจากศาสนาพรหมณ์-ฮินดู เชื่อว่าพระพรหมเป็นผู้ลิขิต ชะตาชีวิตของบุคคลต่าง ๆ ตั้งแต่เกิดจนตาย เรียกว่า "พรหมลิขิต" และผู้ใดที่บูชาพระพรหมอยู่เป็นนิจ พระองค์จะประทานพรให้สมหวัง เรียกว่า "พรพรหม" หรือ "พรหมพร"<ref name="กเนศ">[http://www.sil5.net/index.asp?catid=2&contentID=10000004&getarticle=72&title=%BE%C3%D0%BE%C3%CB%C1 พระพรหม]</ref> และยังเป็นเทพประจำทิศเบื้องบนอีกด้วย<ref>{{cite web|url=http://www.baanjomyut.com/library_2/tradition_and_phanom_rung/03.html|title=
ประเพณีขึ้นเขาพนมรุ้ง|date=|accessdate=10 June 2014|publisher=บ้านจอมยุทธ์}}</ref>
 
ด้วยเหตุดังนี้ พระพรหมจึงมีพระนามต่าง ๆ อาทิ "พรหมธาดา" หรือ "ประชาบดี" (ผู้สร้าง), "หงสรถ" หรือ "หงสวาหน" (ผู้มีหงส์เป็นพาหนะ), "จตุรพักตร์" (ผู้มีสี่หน้า), "ปรเมษฐ์" (ผู้ประเสริฐ) เป็นต้น<ref name="สนุก"/>