ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ปลาพลวง (สกุล)"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 1:
{{Taxobox
| colorname = pink
| image = Erawan fall fishK7NB20061206161936&Y.jpg
| name = ปลาพลวง
| image_width = 240px
| image = Erawan fall fish.jpg
| image_caption = [[ปลาพลวงหิน]] (''N. stracheyi'')
| image_width = 240px
| image_caption = ฝูงปลาพลวงที่[[น้ำตกเอราวัณ]] [[จังหวัดกาญจนบุรี]]
| status = lc
| status_ref = <ref name="iucn">[http://www.iucnredlist.org/details/168498/0 จาก [[IUCN]]]</ref>
| status_system = iucn3.1
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
เส้น 13 ⟶ 9:
| ordo = [[Cypriniformes]]
| familia = [[Cyprinidae]]
| genus = ''[['''Neolissochilus]]'''''
| genus_authority = [[Rainboth]], [[ค.ศ. 1985|1985]]
 
| subdivision_ranks = [[สปีชีส์|ชนิด]]
| species = '''''N. stracheyi'''''
| subdivision = <center>22 ชนิด (ดูในเนื้อหา)</center>
| binomial = ''Neolissochilus stracheyi''
| binomial_authority = ([[ฟรานซิส เดย์|Day]], [[ค.ศ. 1871|1871]])
| synonyms = *''Barbus blanci'' <small>Pellegrin & Fang, 1940</small>
*''Barbus stracheyi'' <small>Day, 1871</small>
*''Neolissochilus blanci'' <small>(Pellegrin & Fang, 1940)</small>
| synonyms_ref = <ref name="iucn"/>
}}
'''ปลาพลวง''' ({{lang-en|Mahseer}}) เป็น[[genus|สกุล]]ของ[[ปลาน้ำจืด]]ขนาดกลางที่ค่อนข้างไปทางใหญ่สกุลหนึ่ง ใช้ชื่อสกุลว่า ''Neolissochilus'' (/นี-โอ-ลิส-โซ-คิล-อัส) ใน[[วงศ์ปลาตะเพียน]] (Cyprinidae)
'''ปลาพลวง''' ({{lang-en|Mahseer barb}}) เป็นชื่อปลาน้ำจืดชนิดหนึ่ง มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า ''Neolissochilus stracheyi'' อยู่ใน[[วงศ์ปลาตะเพียน]] (Cyprinidae) จัดเป็นปลาในวงศ์ปลาตะเพียนที่มีขนาดใหญ่ ลำตัวยาว ด้านข้างแบน มีเกล็ดขนาดใหญ่ หัวเล็ก มีหนวด 2 คู่ อยู่ปากบนและมุมปาก ครีบหางเว้าเป็นแฉกลึก กระโดงหลังค่อนข้างสูงมีก้านแข็ง 1 อัน ครีบหูมีขนาดเล็ก ครีบท้องและครีบก้นมีขนาดใกล้เคียงกัน ลำตัวมีสีน้ำตาล ปนเขียว สีของปลาชนิดนี้ขึ้นอยู่กับสิ่งแวดล้อม บางแหล่งอาจจะมีสีน้ำตาลปนดำเข้ม มีแถบสีคล้ำพาดกลางลำตัวตามยาวไปใกล้โคนหาง ด้านท้องสีจาง ขนาดโดยประมาณ 60 [[เซนติเมตร]] พบใหญ่สุดถึง 1.5 [[เมตร]]
 
สกุลนี้ถูกแยกออกจาก[[สกุลปลาเวียน]] (''Tor'' spp.) ในปี [[ค.ศ. 1985]] โดย[[วอลเตอร์ เรนโบธ]] นัก[[มีนวิทยา]][[ชาวอเมริกัน]] โดยมีลักษณะที่สำคัญทาง[[อนุกรมวิธาน]]คือ ลำตัวยาวแบนข้าง จะงอยปากสั้นและทู่ ปากมีขนาดปานกลางยืดหดได้ ริมปากบนค่อนข้างหนา ริมฝีปากล่างบาง ส่วนกลางปากล่างเชื่อมติดกับ[[เอ็น]]คาง ด้านข้างมีร่องคั่นระหว่างริมปากบนขากรรไกร เกล็ดมีขนาดใหญ่ ตามแนว[[เส้นข้างลำตัว]]มีเกล็ด 24-29 แถว รอดคอดหางมีเกล็ด 12 แถว มีหนวด 2 คู่ มีตุ่มแบบเม็ด[[สิว]]ทั้งสองข้างของจะงอยปาก ใน[[ตัวผู้]] ก้านครีบเดี่ยวก้านสุดท้ายของครีบหลังมีขอบเรียบ มีก้านครีบแขนง 9 ก้าน<ref>[[สมโภชน์ อัคคะทวีวัฒน์]], ''สาระน่ารู้ปลาน้ำจืดไทย เล่ม ๑'' หน้า 114 ([[พ.ศ. 2547]]) ISBN 974-00-8701-9</ref>
อาศัยอยู่เป็นฝูงใหญ่นับ 100 ตัวขึ้นไป ตามแม่น้ำขนาดใหญ่ที่มีน้ำใสสะอาด เช่น บริเวณแหล่งน้ำเชิงภูเขา หรือตามลำธารน้ำตกต่าง ๆ ทั่วประเทศ
 
==[[Species|ชนิด]]==
อาหารได้แก่ เมล็ดพืชต่าง ๆ เป็นปลาใหญ่ที่มักไม่มีใครนำมารับประทาน เนื่องจากทานไปแล้วเกิดอาการมึนเมา จึงเชื่อว่าเป็นปลาเจ้า แต่ความจริงแล้ว ปลาชนิดนี้ได้สะสมพิษจากเมล็ดพืชที่รับประทานเข้าไปในร่างกาย เช่นเดียวกับกรณีของ[[ปลาบ้า]] (''Leptobarbus hoevenii'') มีการรวบรวมลูกปลาจากธรรมชาติเพื่อขายส่งเป็น[[ปลาสวยงาม]]
* ''[[Neolissochilus baoshanensis]]'' <small>([[Chen Xiao-Yong|X. Y. Chen]] & [[Yang Jun-Xing|J. X. Yang]], 1999)</small>
 
* ''[[Neolissochilus benasi]]'' <small>([[Jacques Pellegrin|Pellegrin]] & [[Pierre Chevey|Chevey]], 1936)</small>
ปลาพลวง มีชื่อเรียกต่างออกไปตาม[[ภาษาถิ่น]]เช่น [[ภาคเหนือ]]เรียก "พุง" หรือ "มุง" บางพื้นที่เรียกว่า "จาด" หรือ "โพ" หรือ "พลวงหิน" เป็นต้น และมีชื่อเป็นภาษา[[กะเหรี่ยง]]ว่า "ยะโม"
* ''[[Neolissochilus blythii]]'' <small>([[Francis Day|F. Day]], 1870)</small>
 
* ''[[Neolissochilus compressus]]'' <small>([[Francis Day|F. Day]], 1870)</small>
ใน[[ประเทศไทย]]สถานที่ท่องเที่ยวที่สามารถพบปลาพลวงได้เป็นจำนวนมาก ได้แก่ [[น้ำตกตาดหลวง]] [[จังหวัดน่าน]], [[อุทยานแห่งชาติน้ำตกพลิ้ว|น้ำตกพลิ้ว]] และ [[น้ำตกลำนารายณ์]] [[จังหวัดจันทบุรี]], [[อุทยานถ้ำปลา]]และ[[อุทยานถ้ำธารลอด]] [[จังหวัดแม่ฮ่องสอน]] เป็นต้น<ref>''ปลาน้ำจืดไทย'' โดย ดร.[[ชวลิต วิทยานนท์]] ([[พ.ศ. 2547]]) ISBN 974-472-655-5</ref>
* ''[[Neolissochilus blancidukai]]'' <small>(Pellegrin[[Francis &Day|F. FangDay]], 19401878)</small>
* ''[[Neolissochilus hendersoni]]'' <small>([[Albert William Herre|Herre]], 1940)</small>
* ''[[Neolissochilus heterostomus]]'' <small>([[Chen Xiao-Yong|X. Y. Chen]] & [[Yang Jun-Xing|J. X. Yang]], 1999)</small>
* ''[[Neolissochilus hexagonolepis]]'' <small>([[John McClelland (doctor)|McClelland]], 1839)</small>
* ''[[Neolissochilus hexastichus]]'' <small>([[John McClelland (doctor)|McClelland]], 1839)</small>
* ''[[Neolissochilus longipinnis]]'' <small>([[Max Carl Wilhelm Weber|Weber]] & [[Lieven Ferdinand de Beaufort|de Beaufort]], 1916)</small>
* ''[[Neolissochilus namlenensis]]'' <small>([[Nguyen Van Hao|V. H. Nguyen]] & [[Doan Le Hoa|L. H. Doan]], 1969)</small>
* ''[[Neolissochilus nigrovittatus]]'' <small>([[George Albert Boulenger|Boulenger]], 1893)</small>
* ''[[Neolissochilus paucisquamatus]]'' <small>([[ฮิว แมคคอร์มิค สมิธ|H. M. Smith]], 1945)</small>
* ''[[ปลาพลวงทอง|Neolissochilus soroides]]'' <small>([[Paul Georg Egmont Duncker|Duncker]], 1904)</small>
* ''[[Neolissochilus spinulosus]]'' <small>([[John McClelland (doctor)|McClelland]], 1845)</small>
* ''[[Neolissochilus stevensonii]]'' <small>([[Francis Day|F. Day]], 1870)</small>
* ''Barbus[[Neolissochilus stracheyi]]'' <small>([[Francis Day|F. Day]], 1871)</small>
* ''[[Neolissochilus subterraneus]]'' <small>[[ชวลิต วิทยานนท์|Vidthayanon]] & [[Maurice Kottelat|Kottelat]], 2003</small>
* ''[[Neolissochilus sumatranus]]'' <small>([[Max Carl Wilhelm Weber|Weber]] & [[Lieven Ferdinand de Beaufort|de Beaufort]], 1916)</small>
* ''[[Neolissochilus thienemanni]]'' <small>([[Ernst Ahl|C. G. E. Ahl]], 1933)</small>
* ''[[Neolissochilus tweediei]]'' <small>([[Albert William Herre|Herre]] & [[George S. Myers|Myers]], 1937)</small>
* ''[[Neolissochilus vittatus]]'' <small>([[ฮิว แมคคอร์มิค สมิธ|H. M. Smith]], 1945)</small><ref>[http://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt จาก ITIS.gov {{en}}]</ref>
 
==อ้างอิง==
{{รายการอ้างอิง}}
 
[[หมวดหมู่:วงศ์ปลามีพิษตะเพียน]]
== แหล่งข้อมูลอื่น ==
[[หมวดหมู่:ปลาตู้|สกุลปลาพลวง]]
* [http://www.fishbase.org/summary/Neolissochilus-stracheyi.html รูปและข้อมูลปลาพลวงเพิ่มเติม {{en}}]
 
[[หมวดหมู่:ปลาน้ำจืด|พลวง]]
[[หมวดหมู่:สกุลปลาพลวง|สกุลปลาพลวง]]
[[หมวดหมู่:ปลาที่พบในประเทศไทย|พลวง]]
[[หมวดหมู่:ปลาตู้|พลวง]]
[[หมวดหมู่:ปลาที่พบในลุ่มแม่น้ำสาละวิน|พลวง]]
[[หมวดหมู่:ปลาที่พบในลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา|พลวง]]
[[หมวดหมู่:ปลาน้ำตกและลำธาร|พลวง]]
[[หมวดหมู่:ปลามีพิษ]]