ผู้ใช้:Luentai/กระบะทราย
ပိုၼ်းၵႅပ်ႈ [[ไฟล์:
.jpg|20px|thumbnail|ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ထမ်ႇမတိင်ႇၼ]]
• ၸိုဝ်ႈ - ၸဝ်ႈထမ်ႇမတိင်ႇၼ။ • ၸိုဝ်ႈမိူဝ်ႈလဵၵ်ႉ - ၸၢႆးၶမ်းတိုၼ်း။ • ၸိုဝ်ႈဢူႈ - လုင်းထမ်းဢူ။ • ၸိုဝ်ႈမႄႈ - ပႃႈထမ်းၶွတ်ႇ။ • ပီႊၵိူတ်ႇ - ပီတႆး-1636 ၼီႈ (ပီၶရဵတ်ႈ-1542)၊ လိူၼ်သိပ်းသွင်မႂ်ႇ(9)ၶမ်ႈ ဝၼ်းသဝ်။ • တီႈၵိူတ်ႇ - ဝၢၼ်ႈၶၢင်၊ ၸႄႈႁၵ်ႉ၊ ဢိူင်ႇမိူင်းတိင်၊ (ယၢမ်းလဵဝ်တူၵ်းၼႂ်းမိူင်းၶႄႇ) မိူဝ်ႈဢယုၸဝ်ႈလႆႈ(8)ၶူပ်ႇယူႇဝတ်ႉ(ၵျွင်း)ပဵၼ်ၵပ်ႉပီႇ၊ ဢယု(9)ၶူပ်ႇၼုင်ႈသၢင်ႇၵၢၼ်း၊ ပဵၼ်ၸဝ်ႈသၢင်ႇ ၸိုဝ်ႈယူႇၵျွင်းႁွင်ႉၸဝ်ႈထမ်ႇမတိင်ႇၼႃႉ မိူဝ်ႈဢယုၸဝ်ႈလႆႈ(20)ၶၢမ်ႇပဵၼ်ၸၢင်း၊ ၸိုဝ်ႈၸဝ်ႈထမ်ႇမတိင်ႇၼၼင်ႇၵဝ်ႇ၊ ၸဝ်ႈၸၢင်းၼႆႉယွၼ်ႉၺၢၼ်ႇၽၢႆ လႅတ်းဝႆးၸဵမ်လဵၵ်ႉ ၵတ်ႉၶႅၼ်ႇသႅၼ်ပိူင်၊ မိူၼ်ၼင်ႇၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင်-ဝတ်ႉ(ၵျွင်း)ဝၢၼ်ႈၶၢင်ၸႄႈႁၵ်ႉ၊ ဢၼ်ပဵၼ်ြသႃႇဢုပၸ်ႉသေႇတူၼ်ငဝ်ႈၸဝ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈၸၢင်းထမ်ႇမတိင်ႇၼ ဝႃႇတေႃႇယႂ်ႇမႃးၸိုဝ်ႈသဵင်ၵေႃႈလိုဝ်းလင်မႃးသေ ၸင်ႇၼၼ်ႉၸဝ်ႈၾႃႉမိူင်းသႅၼ်ဝီလူင် ၸဝ်ႈၶမ်းၶႅင်ၾႃႉ ပၢင်းၶၢႆႉမႃးႁဵတ်းသြႃႇတေႃႇၼင်ႈဝတ်ႉ ဝဵင်းသူပ်းတၢတ်ႇ မိူဝ်ႈပီႊတႆး-1684ၼီႈ (ပီႊၶရဵတ်ႈ-1590) ၼၼ်ႉ၊ မိူဝ်ႈပွၵ်ႈၼိုင်ႈ တင်းၸဝ်ႈၾႃႉ လူင်လူင်းဝႆႈၽြႃးၸဝ်ႈၵၢင်ႉမေႃႇ(ပေႃႇၵျူဝ်ႇ)ဝဵင်းသီႇပေႃႉပွၵ်ႈၶိုၼ်းမိူဝ်း၊ဢမ်ႇႁိုင်သင်သြႃႇတေႃႈၸဝ်ႈ ထမ်ႇမတိင်ႇၼ လႆႈထႂၢၵ်ႈလူင်းဝတ်ႉ(ၵျွင်း)သေတေႇၼႃႈႁိူၼ်းယဝ်ႉၵေႃႈ လႆႈၸိုဝ်ႈဝႃႈၶိင်းလူင်ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢၼ်ယၢမ်းၼၼ်ႉယွၼ်ႉပိူၼ်ႈၸဝ်ႈသူင်ႁတ်ႉသၢႆႁၢင်ႉ-သၢႆၵႅတ်းၼႃႇလႄႈ ၸပ်းၸိုဝ်ႈဝႃႈၸဝ်ႈ ၶိင်းလူင်သၢႆႁၢင်ႉၼႆၵေႃႈဝႃႈယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပီႊတႆး-1694ၼီႈ (ပီႊၶရေတ်ႈ-1600)၊ၼၼ်ႉယွၼ်ႉဝႃႈၼႂ်း ဝၢင်း ႁေႃ မီးလွင်ႈသုၵ်ႉယုင်ႈၽိတ်းၽႅၵ်ႇၵၼ်လႄႈ ၸဝ်ႈၶိင်းလူင်သၢႆႁၢင်ႉၵေႃႈ ၸင်ႇလႆႈဢွၵ်ႇယၢၼ်ဝၢင်း ႁေႃသေ မိူဝ်းယူႇသဝ်းတီႈၸႄႈလၢၼ်ႉႁိမ်းၼမ်ႉၶမ်းၼႆယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈထမ်ႇမတိင်ႇၼ (ၸဝ်ႈၶိင်းလူင်သၢႆႁၢင်ႉ)ပဵၼ်ၸဝ်ႈဢၼ် ၵတ်ႉၶႅၼ်ႇလွင်ႈလိၵ်ႈလၢႆး လင်ႇၵႃႇ၊ လွင်ႈထၢတ်ႈပိင်းတေႃး ၽၢႆႇယူတ်းယႃ၊ ၽၢႆႇၼၢၵ်ႈၶၢတ်ႈ လိူၼ်လၢဝ် ပေႇတၢင်ႇၵႃႇလႃး၊ ပဵၼ်ပေႃႈလဵင်ႉ ပေႃႈပိုင်ႈပိူၼ်ႈတင်းလၢႆႊ၊ တေႃႇထိုင်ဢယုထူၼ်ႈထိုင်(99)သေသဵင်ႈၵၢမ်ႇသုတ်းမုၼ်ၵႂႃႇ မိူဝ်ႈ ပီတႆး-1734ၼီႈ (ပီၶရဵတ်ႈ-1641) လိူၼ်ႁူၵ်းလွင်ႈ ႁူၵ်းၶမ်ႈဝၼ်းသဝ်ၼႆယဝ်ႉ။
မူႇလိၵ်ႈၽိုၼ်ထမ်းဢၼ်ၸဝ်ႈတႅမ်ႈဝႆႉ 1. သုတ်ႉတၼိပ်ႉပၢၼ်ႇၼ မွၼ်းထမ်း။ 2. ပရမၢတ်ႈသုတ်ႉတၢၼ်ႇၶဵဝ်ဢူမ်သႅင်။ 3. ဢၼိၵ်ႉၸမူႇလသၢၵ်ႈသေႇ။ 4. လိၵ်ႈၼမေႃးလူင်။ 5. လိၵ်ႈၸဝ်ႈႁူဝ်ထမ်း။ 6. မင်ႇၵႃႇလသုတ်ႈလူင်။ 7. သၢမ်ၵွင်လူင်။ 8. ၸဝ်ႈသၢင်ႇထၢမ်ၸႃး။ 9. ဝေႃးၵႃႇလသုတ်ႈ။ 10.သင်ႇၶႄႇပပိုၼ်းတႆး။ 11.ဝၢင်ႇၵူဝ်းဝၢင်ႇ။ 12.ထမ်ႇမဝဝတ်ႈသိပ်းသွင် ၸိူဝ်ၼႆႉ၊ လိူဝ်ၼႆႉဢၼ်ပႆႇႁၼ်ပႆႇထူပ်းယင်းမီးထႅင်ႈတင်းၼမ်လူးၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။
ၼပ်ႉယမ်ယႂ်ႇၼမ်သေ
လိူၼ်တႆး
သိုပ်ႇၶဝ်ႈတူၺ်းႁူဝ်ယွႆႈမၼ်းပိုၼ်းၵႅပ်ႈၸဝ်ႈၶူးမေႃတႆး