วัดพระธาตุดอยเล็ง

วัดพระธาตุดอยเล็ง เป็นวัดที่ตั้งอยู่ในตำบลช่อแฮ อำเภอเมืองแพร่ จังหวัดแพร่ บนภูเขาสูงทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ของพระธาตุช่อแฮ ปัจจุบันมี พระเมธีวชิรธรรม เป็นเจ้าอาวาส

วัดพระธาตุดอยเล็ง
ที่ตั้ง	ตำบลช่อแฮ อำเภอเมืองแพร่ จังหวัดแพร่
ประเภท	วัด
นิกาย	เถรวาท (มหานิกาย)
เจ้าอาวาส	พระเมธีวชิรธรรม (บุญชิต อติธฺมโม)
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมพระพุทธศาสนา

วัดพระธาตุดอยเล็งไม่ปรากฏหลักฐานแน่ชัดว่าสร้างในปีใด องค์พระธาตุมีตำนานเล่าว่า ได้สร้างพร้อมกับพระธาตุช่อแฮและพระธาตุจอมแจ้ง โดยเล่าว่าสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้เสด็จไปโปรดเวไนยวัตว์มาดอยลูกหนึ่งอยู่ทางทิศใต้ของดอยธชัคคะบรรพต เสด็จมาถึงจวนแจ้ง (ใกล้สว่าง) จึงเรียกพระธาตุจอมแจ้ง หลังจากนั้นเสด็จมาทางทิศเหนือถึงธชัคคะบรรพตและได้ประทับอยู่ที่นั้นและทรงมอบ พระเกศาธาตุให้ขุนลัวะอ้ายก้อมได้เก็บไว้ จากนั้นจึงเสด็จไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ ทรงประทับอยู่ ณ ดอยหนึ่งในเมืองโกศัยจึงเอาบาตรวางไว้ใกล้ ๆ ดอยนั้นเรียกว่า ดอยภูวาง แล้วเสด็จมาประทับบนดอยอีกลูกหนึ่งและได้ประทับแลดูภูมิประเทศของเมืองโกศัย ทรงตรัสว่าเป็นนเมืองที่น่ารื่นรมย์ เหมาะแก่การสร้างบ้านสร้างเมือง การประทับแลดูเมืองนั้น ภาษาพื้นเมืองเหนือแปลว่า "เล็ง" ดังนั้นดอยลูกนี้จึงเรียกว่า "ดอยเล็ง" ซึ่งเป็นที่มาของชื่อพระธาตุ

แต่เดิมพื้นที่บนดอยเล็งมีเพียงพระธาตุองค์เดียว ภายหลังชาวบ้านได้ร่วมกันสร้างวัดขึ้น โดยพระเมธีวชิรธรรม เป็นประธานบูรณะตั้งแต่ พ.ศ. 2539 จนถึงปัจจุบัน

พระธาตุดอยเล็งเป็นพระธาตุขนาดเล็กกว้างราว 5 เมตร สูง 11 เมตร มีการบูรณะมาอย่างต่อเนื่อง อุโบสถภายในมีภาพจิตรกรรมฝาผนังและภาพวาดรัชกาลที่ 9 และรัชกาลที่ 10 ในครั้งที่ยังออกผนวช พระธาตุสร้างขึ้นระหว่างปี พ.ศ. 1883–1884

วัดมีประเพณีขึ้นดอยเล็งเพื่อระลึกถึงองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่ครั้งหนึ่งเคยมาประทับ ณ ดอยแห่งนี้