Lac operon

Lac operon ของ E. coli เป็นการควบคุมการแสดงออกของยีนที่เกี่ยวข้องกับการย่อยสลายน้ำตาลแลกโตส ประกอบด้วยยีน 3 ชนิดคือ Lac Z ควบคุมการสร้างเอนไซม์ เบตากาแลกโตซิเดส Lac Y ควบคุมการสร้างเอนไซม์ เบตากาแลกโตซิเดส เพอร์เมส มีหน้าที่นำแลกโตสเข้าสู่เซลล์ Lac A ควบคุมการสร้างเอนไซม์ ทรานอะซิลเลส เติมหมู่เอซิลให้กับแลกโตส

Layout of the lac operon.

ในสภาพปกติเมื่อเลี้ยงเชื้อในอาหารที่มีทั้งแลกโตสและกลูโคส เซลล์จะใช้กลูโคส จึงไม่ต้องการเอนไซม์จาก Lac operon ยีนควบคุมจะสร้างโปรตีนมากดการแสดงออกของยีนโดยโปรตีนจะมาเกาะที่ยีนโอเปอเรเตอร์ทำให้เกิดทรานสคริบชันไม่ได้ ต่อมาเมื่อกลูโคสหมดลง เซลล์ต้องใช้แลกโตส แลกโตสจะมาเกาะที่โปรตีน ทำให้โปรตีนหลุดออกจากยีนโอเปอเรเตอร์ เกิดทรานสคริบชันได้ เมื่อแลกโตสทุกโมเลกุลถูกย่อยหมด รวมทั้งตัวที่เกาะกับโปรตีน โปรตีนจะเข้าไปจับกับยีนโอเปอเรเตอร์อีกครั้ง การสังเคราะห์เอนไซม์จึงสิ้นสุดลง

รายละเอียดของ lac operon

แหล่งข้อมูลอื่น

• Lac Operon ในหอสมุดแพทยศาสตร์แห่งชาติอเมริกัน สำหรับหัวข้อเนื้อหาทางการแพทย์ (MeSH)
• Virtual Cell Animation Collection Introducing: The Lac Operon เก็บถาวร 2014-01-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• Staining Whole Mouse Embryos for β-Galactosidase (lacZ) Activity
• Mcgraw hill animation for Lac Operon
• Lac Operon Discussion in USMLE Forums