ภาษาข้อมูลเชิงโต้ตอบ
ภาษาข้อมูลเชิงโต้ตอบ (Interactive Data Language) นิยมเรียกย่อว่า IDL เป็นภาษาโปรแกรมชนิดหนึ่งสำหรับวิเคราะห์ข้อมูลที่ใช้ในการคำนวณทางวิทยาศาสตร์
| ผู้ออกแบบ | เดวิด สเติร์น |
|---|---|
| ผู้พัฒนา | เดวิด สเติร์น & ITT VIS |
| เริ่มเมื่อ | ค.ศ. 1977 |
| รุ่นเสถียร | IDL 9.0
/ 30 พฤศจิกายน 2023 |
| ระบบชนิดตัวแปร | ไดนามิก |
| เว็บไซต์ | www |
อนึ่ง ภาษาจำกัดความส่วนต่อประสาน (Interface Definition Language) เองก็ใช้ตัวย่อเป็น IDL เหมือนกัน แต่ว่าไม่ได้มีความเกี่ยวข้องกันแต่อย่างใด
ประวัติความเป็นมา แก้
IDL รุ่นดั้งเดิมได้รับการพัฒนาในปี 1970 โดย ห้องปฏิบัติการบรรยากาศและฟิสิกส์ดาราศาสตร์ (LASP) ที่มหาวิทยาลัยโคโลราโด โบลเดอร์ เดวิด สเติร์น จาก LASP ได้มีส่วนร่วมในโครงการที่อนุญาตให้นักวิทยาศาสตร์ตั้งโปรแกรมด้วยตัวเองเพื่อทดสอบสมมติฐานและปรับเปลี่ยนแอปพลิเคชัน ซอฟต์แวร์ชื่อว่า Rufus ที่พัฒนาขึ้นโดนสเติร์นนี้เป็นที่มาของ IDL ในภายหลัง Rufus นั้นเป็นเครื่องคิดเลขเวกเตอร์อย่างง่ายที่ทำงานบน หน่วยประมวลผลข้อมูลโปรแกรม PDP-12 เมื่อพอร์ต Rufus ไปยัง PDP-8 จึงเกิดเป็นโปรแกรมชื่อ Mars Mariner Spectrum Editor (MMED) นักวิทยาศาสตร์ของ LASP ได้ใช้ MMED เพื่อวิเคราะห์ข้อมูลจากยานมาริเนอร์ 7 และ ยานมาริเนอร์ 9 ต่อมาสเติร์นได้เขียนภาษาที่เรียกว่า SOL ขึ้นมา ซึ่งก็ใช้งานได้กับ PDP-8 ในขณะที่ Rufus และ MMED เป็นเหมือนเครื่องคิดเลข แต่ SOL เป็นภาษาโปรแกรมเต็มรูปแบบที่มีไวยากรณ์เหมือน ภาษาฟอร์แทรน SOL นั้นไม่ได้มีแค่ฟังก์ชันการประมวลผลอาร์เรย์เท่านั้น แต่มีฟังก์ชันกราฟิกอย่างง่ายอีกด้วย
IDL ถูกนำมาใช้อย่างกว้างขวางในการพัฒนาด้านอวกาศ ในองค์การอวกาศยุโรปมีการใช้ IDL เพื่อประมวลผลภาพเกือบทั้งหมดของดาวหางแฮลลีย์ที่ถ่ายโดย ยานจอตโต IDL ยังถูกใช้เพื่อปรับกระจกเงาปฐมภูมิของกล้องโทรทรรศน์อวกาศฮับเบิล ในปี 1995 ลูกเรือของกระสวยอวกาศได้ติดตั้ง IDL บนแล็ปท็อปและนำติดตัวไปด้วยเพื่อศึกษารังสีอัลตราไวโอเลต IDL ยังใช้เพื่อวิเคราะห์ข้อมูลที่รวบรวมโดย SECCHI ของ STEREO
ในปี 1977 สเติร์นได้ลาออกจาก LASP เพื่อก่อตั้ง Research Systems Inc. (RSI) ขึ้นมา ผลิตภัณฑ์แรกของ RSI ก็คือ IDL ซึ่งใช้สำหรับ PDP-11 กราฟิกที่สนับสนุนโดย IDL ณ จุดนี้ยังจำกัดอยู่แค่เฉพาะบางเครื่องที่สามารถใช้ได้เท่านั้น (เครื่องของเทคโทรนิคและแรสเตอร์กราฟิก) RSI ได้ขายลิขสิทธิ์ IDL เริ่มต้นนี้ให้กับ ศูนย์การบินอวกาศก็อดเดิร์ด และ บอล แอโรสเปซ ของ NASA ในปี 1979 สองปีต่อมา RSI ได้เปิดตัว VAX/VMS เวอร์ชันแรกของ IDL ซึ่งถูกเขียนด้วย VAX-11 MACRO และ FORTRAN เป็นผลิตภัณฑ์ที่ใช้ประโยชน์จาก หน่วยความจำเสมือน และพื้นที่ที่อยู่แบบ 32 บิตของ VAX จากนั้นศูนย์วิจัยบรรยากาศอเมริกา (NCAR), มหาวิทยาลัยมิชิแกน, มหาวิทยาลัยโคโลราโด โบลเดอร์, ห้องวิจัยกองทัพเรือสหรัฐ และที่อื่น ๆ ก็ได้เริ่มใช้ IDL ในเวอร์ชันนี้
ในปี 1987 RSI ได้เริ่มทำงานกับ IDL สำหรับ UNIX และแทนที่จะพอร์ตเวอร์ชัน VAX โดยตรง ก็จำเป็นต้องเขียนใหม่ทั้งหมดด้วยภาษาซี สเติร์นและ Ali Bahrami เขียนแก้ IDL ใหม่สำหรับใช้กับ Sun-3 และในขณะเดียวกันก็ยังได้ปรับปรุงลักษณะการทำงานของภาษาด้วย ตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา IDL ได้รับการขยายและพอร์ตไปยังแพลตฟอร์มต่างๆ รวมถึง Linux, Microsoft Windows (ปี 1992) และ Mac OS (ปี 1994)
ในปี 1992 มีการเพิ่มวิดเจ็ตลงใน IDL เพื่อให้สามารถตั้งโปรแกรมส่วนต่อประสานกราฟิกกับผู้ใช้ ที่ตอบสนองได้ในทันที ในปี 1997 ION (IDL On the Net) ซึ่งทำงานบนเว็บเซิร์ฟเวอร์ ได้รับการเผยแพร่ในเชิงพาณิชย์ แอปพลิเคชัน ENVI ที่เขียนด้วย IDL เปิดตัวในปี 1994 (ซอฟต์แวร์ประมวลผลสำหรับภาพดิจิทัล และไฮเปอร์สเปกตรัมที่ใช้ในการรับรู้จากระยะไกล) ENVI ได้รับการพัฒนาโดย Better Solutions Consulting, LLC และอีสต์แมนโกดักได้ซื้อสิทธิ์ใน ENVI ไปพร้อมกับ RSI ในเดือนตุลาคม 2000 ก่อนหน้านั้น RSI ให้บริการด้านการขาย การตลาด และการสนับสนุน ENVI ภายใต้ข้อตกลงใบอนุญาตกับ BSC ในปี 1997 ได้มีการเพิ่มคุณสมบัติการเขียนโปรแกรมเชิงวัตถุแบบจำกัดให้กับ IDL ด้วย
RSI ได้กลายเป็นบริษัทในเครือของ ITT ตั้งแต่ในเดือนมีนาคม 2006 และเมื่อวันที่ 15 พฤษภาคม 2011 RSI ได้เปลี่ยนชื่อเป็น ITT Visual Information Solutions เมื่อ วันที่ 31 ตุลาคม 2554 บริษัทได้แยกออกเป็น Exelis Visual Information Solutions