ไฮโดรเจนฟลูออไรด์
ไฮโดรเจนฟลูออไรด์ (อังกฤษ: hydrogen fluoride) เป็นสารประกอบเคมีที่มีสูตรเคมีคือ HF ลักษณะเป็นแก๊สหรือของเหลวไม่มีสี ไฮโดรเจนฟลูออไรด์เป็นแหล่งฟลูออรีนหลักในทางอุตสาหกรรม มักใช้ในรูปสารละลายในน้ำคือกรดไฮโดรฟลูออริก ไฮโดรเจนฟลูออไรด์เป็นวัตถุดิบสำคัญในการเตรียมสารประกอบหลายชนิดที่ใช้ในเภสัชอุตสาหกรรมและพอลิเมอร์ เช่น พอลิเตตระฟลูออโรเอทิลีน (PTFE) และเป็นส่วนประกอบหนึ่งของกรดยวดยิ่ง (superacid) ที่ใช้ในอุตสาหกรรมปิโตรเคมี[4]
 | |||
| |||
| ชื่อ | |||
|---|---|---|---|
| ชื่ออื่น
Fluorane
| |||
| เลขทะเบียน | |||
3D model (JSmol)
|
|||
| ChEBI | |||
| เคมสไปเดอร์ | |||
| ECHA InfoCard | 100.028.759 | ||
| KEGG | |||
ผับเคม CID
|
|||
| RTECS number |
| ||
| UNII | |||
| UN number | 1052 | ||
CompTox Dashboard (EPA)
|
|||
| |||
| |||
| คุณสมบัติ | |||
| HF | |||
| มวลโมเลกุล | 20.006 g·mol−1 | ||
| ลักษณะทางกายภาพ | แก๊สไม่มีสี หรือของเหลวไม่มีสี (ต่ำกว่า 19.5 °C) | ||
| กลิ่น | ไม่น่าพึงพอใจ | ||
| ความหนาแน่น | แก๊ส: 1.15 g/L (25 °C) ของเหลว: 0.99 g/mL (19.5 °C) ของแข็ง: 1.663 g/mL (–125 °C) | ||
| จุดหลอมเหลว | −83.6 องศาเซลเซียส (−118.5 องศาฟาเรนไฮต์; 189.6 เคลวิน) | ||
| จุดเดือด | 19.5 องศาเซลเซียส (67.1 องศาฟาเรนไฮต์; 292.6 เคลวิน) | ||
| ผสมเข้ากันได้ (ของเหลว) | |||
| ความดันไอ | 783 mmHg (20 °C)[1] | ||
| pKa | 3.17 (ในน้ำ),
15 (ใน DMSO) [2] | ||
| กรด | Fluoronium | ||
| เบส | Fluoride | ||
ดัชนีหักเหแสง (nD)
|
1.00001 | ||
| โครงสร้าง | |||
| เส้นตรง | |||
| 1.86 D | |||
| อุณหเคมี | |||
Std molar
entropy (S⦵298) |
8.687 J/g K (แก๊ส) | ||
Std enthalpy of
formation (ΔfH⦵298) |
−13.66 kJ/g (แก๊ส) −14.99 kJ/g (ของเหลว) | ||
| ความอันตราย | |||
| อาชีวอนามัยและความปลอดภัย (OHS/OSH): | |||
อันตรายหลัก
|
เป็นพิษมาก มีฤทธิ์กัดกร่อน ระคายเคือง | ||
| GHS labelling: | |||
 
| |||
| อันตราย | |||
| H300+H310+H330, H314 | |||
| P260, P262, P264, P270, P271, P280, P284, P301+P310, P301+P330+P331, P302+P350, P303+P361+P353, P304+P340, P305+P351+P338, P310, P320, P321, P322, P330, P361, P363, P403+P233, P405, P501 | |||
| NFPA 704 (fire diamond) | |||
| จุดวาบไฟ | ไม่มี | ||
| ปริมาณหรือความเข้มข้น (LD, LC): | |||
LC50 (median concentration)
|
1276 ppm (หนู, 1 ชั่วโมง) 1774 ppm (ลิง, 1 ชั่วโมง) 4327 ppm (หนูตะเภา, 15 นาที)[3] | ||
LCLo (lowest published)
|
313 ppm (กระต่าย, 7 ชั่วโมง)[3] | ||
| NIOSH (US health exposure limits): | |||
PEL (Permissible)
|
TWA 3 ppm[1] | ||
REL (Recommended)
|
TWA 3 ppm (2.5 mg/m3) C 6 ppm (5 mg/m3) [15-minute][1] | ||
IDLH (Immediate danger)
|
30 ppm[1] | ||
| สารประกอบอื่นที่เกี่ยวข้องกัน | |||
แอนไอออนอื่น ๆ
|
ไฮโดรเจนคลอไรด์ ไฮโดรเจนโบรไมด์ ไฮโดรเจนไอโอไดด์ ไฮโดรเจนแอสทาไทด์ | ||
แคทไอออนอื่น ๆ
|
โซเดียมฟลูออไรด์ โพแทสเซียมฟลูออไรด์ รูบิเดียมฟลูออไรด์ ซีเซียมฟลูออไรด์ | ||
สารประกอบที่เกี่ยวข้อง
|
น้ำ แอมโมเนีย | ||
หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa
| |||
ไฮโดรเจนฟลูออไรด์เป็นแก๊สอันตรายอย่างยิ่ง เมื่อสัมผัสกับความชื้นจะแปรสภาพเป็นกรดไฮโดรฟลูออริกที่มีฤทธิ์กัดกร่อน[5] ไฮโดรเจนฟลูออไรด์ระคายเคืองต่อดวงตาเพราะสามารถกัดกร่อนกระจกตาอย่างรวดเร็ว[6]
อ้างอิง
แก้- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0334". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
- ↑ Evans, D. A. "pKa's of Inorganic and Oxo-Acids" (PDF). สืบค้นเมื่อ June 19, 2020.
- ↑ 3.0 3.1 "Hydrogen fluoride". Immediately Dangerous to Life and Health Concentrations (IDLH). National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
- ↑ "The alien nature of the superacid". Alfa Aesar. January 9, 2018. สืบค้นเมื่อ September 2, 2021.
- ↑ "Hydrogen Fluoride and Hydrofluoric Acid (HF) - Toxicological Overview" (PDF). GOV.UK. สืบค้นเมื่อ September 2, 2021.
- ↑ "Hydrogen Fluoride Protocol" (PDF). Environmental Health & Safety - University of Toronto. สืบค้นเมื่อ September 3, 2021.
แหล่งข้อมูลอื่น
แก้
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ ไฮโดรเจนฟลูออไรด์- "Hydrogen Fluoride - MSDS" (PDF). University of Louisville.
 | บทความเคมีนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |