วิกิพีเดีย

รถไฟฟ้าในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล

(เปลี่ยนทางจาก โครงข่ายระบบรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนในกรุงเทพมหานครและพื้นที่ต่อเนื่อง)

โครงข่ายระบบรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนในกรุงเทพมหานครและพื้นที่ต่อเนื่อง เป็นระบบขนส่งทางรางในเขตเมืองในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล เริ่มเปิดให้บริการเป็นครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ. 2542 ในเส้นทางรถไฟฟ้าบีทีเอส สายสุขุมวิท (สถานีหมอชิต-สถานีอ่อนนุช) และรถไฟฟ้าบีทีเอส สายสีลม (สถานีสนามกีฬาแห่งชาติ-สถานีสะพานตากสิน) โดยในปัจจุบันมีรถไฟฟ้าที่เปิดให้บริการแล้วทั้งสิ้น 8 สาย 141 สถานี ครอบคลุมระยะทางกว่า 211.94 กิโลเมตร

รถไฟฟ้าในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล
รถไฟฟ้าในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล.jpg
ข้อมูลทั่วไป
เจ้าของกรุงเทพมหานคร
การรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย
การรถไฟแห่งประเทศไทย
ที่ตั้งกรุงเทพมหานครและปริมณฑล
ประเภทระบบขนส่งมวลชนเร็ว, โมโนเรล, รถไฟฟ้าชานเมือง และระบบขนส่งผู้โดยสารอัตโนมัติ
จำนวนสาย8 สาย (ปัจจุบัน)
12 สาย (โครงการ)[ต้องการอ้างอิง]
จำนวนสถานี141 (ปัจจุบัน)
308 (โครงการ)[ต้องการอ้างอิง]
ผู้โดยสารต่อวันบีทีเอส: 900,000 คน
มหานคร: 470,000 คน
เชื่อมท่าอากาศยาน: 90,000 คน
รวมทั้งหมด: 1,460,000 คน[ต้องการอ้างอิง]
การให้บริการ
เริ่มดำเนินงาน5 ธันวาคม พ.ศ. 2542 (23 ปี 118 วัน)
ผู้ดำเนินงานระบบขนส่งมวลชนกรุงเทพ
กรุงเทพธนาคม
ทางด่วนและรถไฟฟ้ากรุงเทพ
รถไฟฟ้า ร.ฟ.ท.
อีสเทิร์น บางกอกโมโนเรล
นอร์ทเทิร์น บางกอกโมโนเรล
เอเชีย เอรา วัน
ข้อมูลทางเทคนิค
ระยะทาง211.94 กม. (ปัจจุบัน)[1]
565.54 กม. (โครงการ)
จำนวนราง2
รางกว้างรถไฟฟ้าขนส่งมวลชน: 1.435 เมตร
รถไฟฟ้าชานเมือง: 1.000 เมตร
การจ่ายไฟฟ้ารางที่สาม และ จ่ายไฟเหนือหัว
ความเร็วสูงสุดรถไฟฟ้าขนส่งมวลชน: 80 กม./ชม.
รถไฟฟ้าชานเมือง: 120-160 กม./ชม.
ผังเส้นทาง

Bkk masstransit 2020 clear version english wiki-01.png

ประวัติ

นับตั้งแต่เริ่มเกิดปัญหาการจราจรติดขัดในกรุงเทพมหานคร ช่วงยุคคริสต์ทศวรรษ 1960 และได้ทวีความรุนแรงมากขึ้นเป็นลำดับจนกระทั่งในปี พ.ศ. 2514 รัฐบาลไทยได้รับความช่วยเหลือจากรัฐบาลเยอรมันส่งคณะผู้เชี่ยวชาญมาทำการศึกษา สำรวจ และวางแผนแม่บทสำหรับการจราจรและขนส่งในกรุงเทพมหานคร ซึ่งได้เสนอแนะให้มีระบบรถขนส่งมวลชนแบบเร็ว (Mass Rapid Transit System) เพื่อแก้ไขปัญหาการเดินทางและการจราจรในกรุงเทพมหานคร จึงได้มีการจัดตั้งการทางพิเศษแห่งประเทศไทย และดำเนินการระบบรถไฟฟ้าขนส่งมวลชน (Mass Rapid Transit System)[2]

ต่อมากระทรวงคมนาคมได้รับความช่วยเหลือจากรัฐบาลญี่ปุ่น โดยองค์กรความร่วมมือระหว่างประเทศของญี่ปุ่น (ไจก้า) ได้ส่งผู้เชี่ยวชาญมาศึกษาความเหมาะสมทางด้านเศรษฐกิจและวิศวกรรม เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการเดินขบวนรถไฟของการรถไฟแห่งประเทศไทย โดยเน้นการยกระดับทางรถไฟฟ้าจากผิวดิน เพื่อให้สามารถเดินรถไฟได้โดยไม่มีจุดตัด และไม่กีดขวางการไหลของกระแสการจราจรบนท้องถนน จึงเกิดเป็นโครงการระบบการขนส่งทางรถไฟและทางด่วนยกระดับ (Bangkok Elevated Road & Trains System (BERTS)) ของการรถไฟแห่งประเทศไทย กระทรวงคมนาคมและการถไฟแห่งประเทศไทยจึงได้นำผลการศึกษาของไจก้าไปสู่ภาคปฏิบัติในรัฐบาลชาติชาย ชุณหะวัณ[3]

ในปี พ.ศ. 2533 กระทรวงคมนาคมได้มีการลงนามสัมปทานโครงการรถไฟฟ้าลาวาลินกับ บริษัท เอสเอ็นซี-ลาวาลิน จำกัด ในเดือนพฤษภาคมและลงนามสัมปทานโครงการโฮปเวลล์กับบริษัท โฮปเวลล์ (ประเทศไทย) จำกัด ในวันที่ 9 พฤศจิกายนปีเดียวกัน เพื่อดำเนินการก่อสร้างระบบขนส่งมวลชนทางรางในพื้นที่กรุงเทพมหานคร[4][5] แต่ทั้งสองโครงการประสบความล่าช้าเนื่องมาจากภาวะเศรษฐกิจไม่เติบโตตามที่คาดการณ์ รวมถึงปัญหาการส่งมอบพื้นที่และปัญหาการทุจริต ภายหลังรัฐประหาร พ.ศ. 2534 รัฐบาลอานันท์ ปันยารชุน โดยนายนุกูล ประจวบเหมาะ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคมในขณะนั้น ได้เข้ามาตรวจสอบสัญญาสัมปทานทั้งหมดที่มีเงื่อนไขการผูกขาด จึงได้ประกาศยกเลิกโครงการทั้งสอง และจัดตั้งองค์การรถไฟฟ้ามหานครขึ้นมาดำเนินการ และจัดทำแผนแม่บทระบบขนส่งมวลชนแทนในปี พ.ศ. 2535[6]

อย่างไรก็ตาม แม้ว่าโครงการโฮปเวลล์จะถูกประกาศยกเลิกแล้ว แต่ยังไม่ได้มีการบอกเลิกสัญญา โครงการจึงยังคงเดินหน้าต่อ แต่ทว่าในเงื่อนไขกลับไม่ระบุรายละเอียดให้ชัดเจนบวกกับปัญหาในการจัดหาแหล่งเงินทุน เงินกู้ หลักทรัพย์ค้ำประกันสัญญา และปัญหาเรื่องแบบก่อสร้าง ต่อมาจึงบอกเลิกสัญญาและมีผลจริงในรัฐบาลชวน หลีกภัย สมัยที่ 2 ซึ่งขณะนั้นนายสุเทพ เทือกสุบรรณ เป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม ลงนามบอกเลิกสัญญาสัมปทานอย่างเป็นทางการ เมื่อวันที่ 20 มกราคม พ.ศ. 2541[7]

ขณะเดียวกัน ในระหว่างที่ได้ประกาศยกเลิก 2 โครงการดังกล่าวไปแล้ว กรุงเทพมหานคร โดยพลตรีจำลอง ศรีเมือง ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครในขณะนั้น ได้อนุมัติโครงการระบบขนส่งมวลชนกรุงเทพมหานคร และลงนามสัมปทานกับบริษัท ธนายง จำกัด ในวันที่ 9 เมษายน พ.ศ. 2535[8] ให้ดำเนินการระบบขนส่งมวลชนทางรางในพื้นที่กรุงเทพมหานคร ในระยะแรกของการก่อสร้างกลับพบปัญหาในการหาสถานที่ตั้งศูนย์ซ่อมบำรุงโครงการ เนื่องจากเดิมกรุงเทพมหานครได้อนุมัติให้มีการใช้พื้นที่ของสวนลุมพินีในการก่อสร้างศูนย์ซ่อมบำรุง แต่การก่อสร้างถูกคัดค้านเนื่องจากประชาชนไม่เห็นด้วย กรุงเทพมหานครจึงพิจารณาย้ายศูนย์ซ่อมบำรุงไปใช้พื้นที่ราชพัสดุของกรมธนารักษ์ อันเป็นที่ตั้งของสถานีขนส่งหมอชิต จนในที่สุด บริษัท ธนายง ก็สามารถพัฒนาโครงการสำเร็จเป็นโครงการรถไฟฟ้าบีทีเอส เมื่อปี พ.ศ. 2542 ถือเป็นระบบขนส่งมวลชนสายแรกในประเทศไทย และได้รับชื่อพระราชทานโครงการว่า "รถไฟฟ้าเฉลิมพระเกียรติ 6 รอบพระชนมพรรษา"[9]

ต่อมาในปี พ.ศ. 2543 สภาได้มีการพิจารณาและประกาศใช้พระราชบัญญัติองค์การรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย พ.ศ. 2543 เพื่อดำเนินการเปลี่ยนแปลงและจัดตั้งองค์การรถไฟฟ้ามหานคร เป็นการรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย เพื่อดำเนินการระบบขนส่งมวลชนในพื้นที่ความรับผิดชอบตามนโยบายและแผนแม่บทของสำนักงานนโยบายและแผนการขนส่งและจราจร จนเป็นโครงการรถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคล อันเป็นรถไฟฟ้าใต้ดินสายแรกของประเทศไทย เมื่อปี พ.ศ. 2547[10][11]

ปัจจุบันรถไฟฟ้าในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล อยู่ภายใต้แผนแม่บทการพัฒนาระบบขนส่งมวลชนทางราง M-Map ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2553 ซึ่งแต่เดิมโครงการมีเส้นทางระบบขนส่งมวลชนทั้งหมด 9 เส้นทาง โดยรวมเส้นทางของรถไฟฟ้าบีทีเอสที่กำลังก่อสร้างในขณะนั้น และต่อมาได้มีการขยายออกเป็นทั้งหมด 14 เส้นทาง เปิดให้บริการแล้วกว่า 211.94 กิโลเมตร อยู่ระหว่างการก่อสร้าง 112.20 กิโลเมตรจากโครงข่ายทั้งหมด 553.41 กิโลเมตรในปัจจุบัน และกำลังอยู่ในระหว่างการศึกษา M-Map ระยะที่ 2 เพื่อปรับปรุงแผนแม่บทรถไฟฟ้าให้มีความทันสมัย สอดคล้องกับสถานการณ์ปัจจุบัน และพฤติกรรมการเดินทางของผู้โดยสารในอนาคต[12]

ลำดับเหตุการณ์

ลำดับเหตุการณ์การพัฒนา
ปี (พ.ศ.) วันที่ เหตุการณ์
2542 5 ธันวาคม เปิดให้บริการ รถไฟฟ้าบีทีเอส สายสุขุมวิท (สถานีหมอชิต-อ่อนนุช)
เปิดให้บริการ รถไฟฟ้าบีทีเอส สายสีลม (สถานีสนามกีฬาแห่งชาติ-สะพานตากสิน)
2547 3 กรกฎาคม เปิดให้บริการ รถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคล (สถานีบางซื่อ-หัวลำโพง)
2552 15 พฤษภาคม เปิดให้บริการส่วนต่อขยาย รถไฟฟ้าบีทีเอส สายสีลม (สถานีสะพานตากสิน-วงเวียนใหญ่)
2553 23 สิงหาคม เปิดให้บริการ รถไฟฟ้าแอร์พอร์ต เรล ลิงก์ (สถานีสุวรรณภูมิ-พญาไท)
2554 12 สิงหาคม เปิดให้บริการส่วนต่อขยาย รถไฟฟ้าบีทีเอส สายสุขุมวิท (สถานีอ่อนนุช-แบริ่ง)
2556 12 มกราคม เปิดให้บริการส่วนต่อขยาย รถไฟฟ้าบีทีเอส สายสีลม (สถานีวงเวียนใหญ่-โพธิ์นิมิตร)
14 กุมภาพันธ์ เปิดให้บริการส่วนต่อขยาย รถไฟฟ้าบีทีเอส สายสีลม (สถานีโพธิ์นิมิตร-ตลาดพลู)
5 ธันวาคม เปิดให้บริการส่วนต่อขยาย รถไฟฟ้าบีทีเอส สายสีลม (สถานีตลาดพลู-บางหว้า)
2559 6 สิงหาคม เปิดให้บริการ รถไฟฟ้ามหานคร สายฉลองรัชธรรม (สถานีคลองบางไผ่-เตาปูน)
2560 3 เมษายน เปิดให้บริการส่วนต่อขยาย รถไฟฟ้าบีทีเอส สายสุขุมวิท (สถานีแบริ่ง-สำโรง)
11 สิงหาคม เปิดให้บริการส่วนต่อขยาย รถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคล (สถานีบางซื่อ-เตาปูน)[13]
2561 6 ธันวาคม เปิดให้บริการส่วนต่อขยาย รถไฟฟ้าบีทีเอส สายสุขุมวิท (สถานีสำโรง-เคหะฯ)[14]
2562 29 กรกฎาคม เปิดให้บริการส่วนต่อขยาย รถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคล (สถานีหัวลำโพง-ท่าพระ)[15]
9 สิงหาคม เปิดให้บริการส่วนต่อขยาย รถไฟฟ้าบีทีเอส สายสุขุมวิท (สถานีหมอชิต-ห้าแยกลาดพร้าว)
24 สิงหาคม เปิดให้บริการส่วนต่อขยาย รถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคล (สถานีท่าพระ-บางหว้า)[16]
21 กันยายน เปิดให้บริการส่วนต่อขยาย รถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคล (สถานีบางหว้า-หลักสอง)
4 ธันวาคม เปิดให้บริการส่วนต่อขยาย รถไฟฟ้าบีทีเอส สายสุขุมวิท (สถานีห้าแยกลาดพร้าว-มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์)
เปิดให้บริการส่วนต่อขยาย รถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคล (สถานีเตาปูน-สิรินธร)
23 ธันวาคม เปิดให้บริการส่วนต่อขยาย รถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคล (สถานีสิรินธร-ท่าพระ)
2563 5 มิถุนายน เปิดให้บริการส่วนต่อขยาย รถไฟฟ้าบีทีเอส สายสุขุมวิท (สถานีมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์-วัดพระศรีมหาธาตุ)
16 ธันวาคม[17][18] เปิดให้บริการส่วนต่อขยาย รถไฟฟ้าบีทีเอส สายสุขุมวิท (สถานีวัดพระศรีมหาธาตุ-คูคต)
เปิดให้บริการ รถไฟฟ้าสายสีทอง (สถานีกรุงธนบุรี-สถานีคลองสาน)
2564 8 กุมภาพันธ์[19] เปิดให้บริการสถานีเพิ่มเติมในเส้นทาง รถไฟฟ้าบีทีเอส สายสีลม (สถานีเซนต์หลุยส์)
29 พฤศจิกายน[20] เปิดให้บริการ รถไฟฟ้าชานเมือง สายธานีรัถยา (สถานีกลางกรุงเทพอภิวัฒน์-รังสิต)
เปิดให้บริการ รถไฟฟ้าชานเมือง สายนครวิถี (สถานีกลางกรุงเทพอภิวัฒน์-ตลิ่งชัน)

กำหนดการในอนาคต

กำหนดการในอนาคต
ปี (พ.ศ.) เดือน เหตุการณ์
2566 ยังไม่กำหนด เปิดให้บริการ รถไฟฟ้ามหานคร สายสีชมพู (สถานีศูนย์ราชการนนทบุรี-มีนบุรี)[21] และ รถไฟฟ้ามหานคร สายสีเหลือง (สถานีลาดพร้าว-สำโรง)
2568 เปิดให้บริการส่วนต่อขยาย รถไฟฟ้ามหานคร สายสีชมพู (สถานีเมืองทองธานี-ทะเลสาบเมืองทองธานี)
2569 มกราคม เปิดให้บริการส่วนต่อขยาย รถไฟฟ้าชานเมือง สายธานีรัถยา (รังสิต-ธรรมศาสตร์รังสิต) และ ส่วนต่อขยาย รถไฟฟ้าชานเมือง สายนครวิถี (ตลิ่งชัน-ศาลายา และ ตลิ่งชัน-ศิริราช)
มีนาคม เปิดให้บริการส่วนต่อขยาย รถไฟฟ้ามหานคร สายฉลองรัชธรรม (สถานีเตาปูน-สถานีครุใน)
2570 ธันวาคม เปิดให้บริการส่วนต่อขยาย รถไฟฟ้าแอร์พอร์ต เรล ลิงก์ (ลาดกระบัง-ท่าอากาศยานอู่ตะเภา)[22]
ยังไม่กำหนด เปิดให้บริการส่วนต่อขยาย รถไฟฟ้าชานเมือง สายธานีรัถยา (บางซื่อ-หัวลำโพง) และ ส่วนต่อขยาย รถไฟฟ้าชานเมือง สายนครวิถี (บางซื่อ-หัวหมาก)
เปิดให้บริการ รถไฟฟ้ามหานคร สายสีส้ม ส่วนตะวันออก (สถานีศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย-สถานีแยกร่มเกล้า)
2572 เปิดให้บริการ รถไฟฟ้าสายสีเงิน (สถานีบางนา-สถานีธนาซิตี้)[23]
เปิดให้บริการส่วนต่อขยาย รถไฟฟ้าแอร์พอร์ต เรล ลิงก์ (สถานีพญาไท-สถานีท่าอากาศยานดอนเมือง)
เปิดให้บริการ รถไฟฟ้ามหานคร สายสีส้ม ส่วนตะวันตก (สถานีบางขุนนนท์-สถานีศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย)

รายชื่อสายรถไฟฟ้า

สายที่ให้บริการในปัจจุบัน

สาย รูปแบบ เจ้าของ ผู้ให้บริการ สถานีปลายทาง จำนวนสถานี ระยะทาง
(กิโลเมตร) 		จำนวนผู้โดยสาร
ต่อวัน (คน) 		ปีที่เปิดให้บริการ (พ.ศ.)
ส่วนแรก ส่วนต่อขยาย
ล่าสุด
รถไฟฟ้าบีทีเอส (3 สาย) 63[ก] 70.05 900,000
 สายสุขุมวิท  ขนส่งมวลชนเร็ว กทม. เคที / บีทีเอสซี คูคต - เคหะฯ 47 53.58 รวมกัน
900,000[24]		 2542 2563
 สายสีลม  สนามกีฬาแห่งชาติ - บางหว้า 14 14.67 2564
 สายสีทอง  ขนส่งผู้โดยสารอัตโนมัติ กรุงธนบุรี - คลองสาน 3 1.80 — 2563 —
รถไฟฟ้ามหานคร (2 สาย) 53[ข] 70.6 470,000
 สายเฉลิมรัชมงคล  ขนส่งมวลชนเร็ว รฟม. บีอีเอ็ม ท่าพระ - ศูนย์วัฒนธรรมฯ - หลักสอง 38[ข] 47 400,000[25] 2547 2562
 สายฉลองรัชธรรม  คลองบางไผ่ - เตาปูน 16 23.6 70,000[26] 2559 —
รถไฟฟ้าแอร์พอร์ต เรล ลิงก์ (1 สาย) 8 28.6 90,000
 สายซิตี้  ชานเมือง (เชื่อมท่าอากาศยาน) รฟท. เอฟเอส / เอราวัน สุวรรณภูมิ - พญาไท 8 28.6 90,000[27] 2553 —
รถไฟฟ้าสายสีแดง (2 สาย) 13[ค] 41.0 ไม่มีข้อมูล
 สายธานีรัถยา  ชานเมือง รฟท. รฟฟท. (ชั่วคราว) กรุงเทพอภิวัฒน์ - รังสิต 10 26 ไม่มีข้อมูล 2564 —
 สายนครวิถี  กรุงเทพอภิวัฒน์ - ตลิ่งชัน 4 15 —
รวมทั้งหมด 137 210.25 1,460,000
หมายเหตุ
  • ก นับสถานีเชื่อมต่อ (สยาม) เป็นสถานีเดียว ยกเว้นสถานีกรุงธนบุรี
  • ข นับสถานีเชื่อมต่อ (เตาปูน/ท่าพระ) เป็นสถานีเดียว
  • ค นับสถานีเชื่อมต่อ (กรุงเทพอภิวัฒน์) เป็นสถานีเดียว

สายที่อยู่ในระหว่างการดำเนินการ

สาย รูปแบบ ผู้ให้บริการ จำนวนสถานี ระยะทาง
(กิโลเมตร) 		สถานีปลายทาง การดำเนินงาน (พ.ศ.)
ก่อสร้าง เปิดบริการ/กำหนดเสร็จ
 สายสีชมพู  รางเดี่ยว รฟม.
เอ็นบีเอ็ม 		32 34.5 ศูนย์ราชการนนทบุรี - มีนบุรี 2561 พ.ศ. 2566
 สายสีเหลือง  รางเดี่ยว รฟม.
อีบีเอ็ม 		25 32 ลาดพร้าว - สำโรง
 สายสีส้ม  ขนส่งมวลชนเร็ว รฟม.
บีอีเอ็ม 		29 34.1 บางขุนนนท์ - ศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย - แยกร่มเกล้า 2560 พ.ศ. 2570
 สายฉลองรัชธรรม 
(ส่วนต่อขยาย) 		ขนส่งมวลชนเร็ว รฟม.
บีอีเอ็ม 		17 23.6 เตาปูน - ครุใน 2565
 สายซิตี้  และ  HSR เชื่อม 3 สนามบิน 
(ส่วนต่อขยาย) 		เชื่อมท่าอากาศยาน
ความเร็วสูง 		ร.ฟ.ท.
เอราวัน 		7 215.3 ท่าอากาศยานดอนเมือง - พญาไท
ลาดกระบัง - ท่าอากาศยานอู่ตะเภา
(ผ่าน 5 จังหวัด: กรุงเทพฯ สมุทรปราการ ฉะเชิงเทรา ชลบุรี และระยอง) 		2567 - 2570[28]

แผนแม่บท

แนวคิดในการพัฒนาแผนแม่บท มีขึ้นตั้งแต่ปี พ.ศ. 2515 โดยรัฐบาลไทยได้ขอความร่วมมือไปยังรัฐบาลเยอรมนีในการพัฒนาโครงข่ายระบบขนส่งมวลชนร่วมกัน ซึ่งต่อมาคณะรัฐมนตรีได้มีมติอนุมัติให้มีการศึกษา ผลักดัน และสนับสนุนการจัดทำแผนแม่บทอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ปี พ.ศ. 2537 โดยมีลำดับการพัฒนาแผนแม่บทดังต่อไปนี้

พ.ศ. 2537 : แผนแม่บทระบบขนส่งมวลชนกรุงเทพมหานคร (MTMP)

ในวันที่ 27 กันยายน พ.ศ. 2537 คณะรัฐมนตรีได้อนุมัติแผนแม่บทระบบขนส่งมวลชนกรุงเทพมหานคร และกำหนดให้มีการพัฒนาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2538 ถึง พ.ศ. 2554 แผนแม่บทฉบับนี้มีระบบขนส่งมวลชนที่รอการพัฒนาทั้งหมดสามโครงการคือ รถไฟฟ้าธนายง (สายสีเขียว) ตอน 1 และ ตอน 2 รถไฟฟ้าสายสีน้ำเงิน ตอน 1 และโครงการระบบขนส่งมวลชนทางรถไฟยกระดับในกรุงเทพมหานคร (สายสีแดง) พร้อมส่วนต่อขยายและสายทางใหม่ ระยะทางรวม 135 กิโลเมตร แบ่งการดำเนินการออกเป็นสองระยะ ดังนี้

  • ระยะที่ 1 (พ.ศ. 2538 – พ.ศ. 2544) ประกอบด้วย รถไฟฟ้าสายสีน้ำเงินส่วนต่อขยายทิศตะวันตกเฉียงเหนือและส่วนต่อขยายทิศตะวันตก รถไฟฟ้าสายสีเขียวส่วนต่อขยายทิศเหนือ ส่วนต่อขยายทิศตะวันตกเฉียงใต้ และส่วนต่อขยายทิศตะวันออก และโครงการรถไฟฟ้าสายสีส้ม ช่วงตะวันออก-ตะวันตก และช่วงเหนือ-ใต้ รวมระยะทางทั้งหมด 71.4 กิโลเมตร
  • ระยะที่ 2 (พ.ศ. 2544 – พ.ศ. 2554) ประกอบด้วย รถไฟฟ้าสายสีม่วงตอน 1 และตอน 2 รถไฟฟ้าสายสีแดงส่วนต่อขยายด้านตะวันออก ส่วนต่อขยายตะวันออก-ตะวันตก และรถไฟฟ้าสายสีส้มส่วนต่อขยายตะวันออกและส่วนต่อขยายตะวันออกเฉียงใต้ รวมระยะทางทั้งหมด 63.6 กิโลเมตร

ต่อมาในปี พ.ศ. 2539 สจร. (สนข. ในปัจจุบัน) ได้มีการนำแผนแม่บทฉบับนี้ไปปรับปรุงเพิ่มเติมจนเป็นโครงการศึกษาและออกแบบเพื่อนำแผนแม่บทไปสู่การปฏิบัติ (CTMP) พร้อมกับขยายเส้นทางเพิ่มเติมออกไปอีกเป็น 178.9 กิโลเมตร และในปีเดียวกันได้มีการพิจารณาเพิ่มเติมโครงการระบบขนส่งมวลชนขนาดรองทั้งรถไฟฟ้าโมโนเรล และรถไฟฟ้าขนาดเบา เพื่อเสริมให้กรุงเทพมหานครเป็นมหานครแห่งการขนส่งทางราง ด้วยโครงการระบบขนส่งมวลชนทั้งหมด 11 โครงการ ระยะรวม 206 กิโลเมตร ดังต่อไปนี้

  1. รถไฟฟ้าสายสีแดง ระยะทาง 44.8 กิโลเมตร แบ่งออกเป็น 3 ส่วน ได้แก่
    • R-1 ระยะทาง 14.3 กิโลเมตร ต่อขยายทางทิศตะวันตก ประกอบด้วยช่วงยมราช-บางกอกน้อย-ตลิ่งชัน และตลิ่งชัน-วงแหวนรอบนอก
    • R-2 ระยะทาง 16.9 กิโลเมตร ต่อขยายทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ ประกอบด้วยช่วงหัวลำโพง-วงเวียนใหญ่-โพธิ์นิมิตร และโพธิ์นิมิตร-วงแหวนรอบนอก
    • R-3 ระยะทาง 13.6 กิโลเมตร ต่อขยายทางทิศตะวันออก ประกอบด้วยช่วงหัวหมาก-ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิด้านเหนือ
  2. รถไฟฟ้าสายสีเขียว ระยะทาง 33.4 กิโลเมตร แบ่งออกเป็น 4 ส่วน ได้แก่
    • G-1 ระยะทาง 21.4 กิโลเมตร ต่อขยายทางทิศตะวันออก ประกอบด้วยช่วงอ่อนนุช-ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิด้านใต้
    • G-2 ระยะทาง 3.4 กิโลเมตร ต่อขยายทางทิศเหนือ ประกอบด้วยช่วงหมอชิต-รัชโยธิน
    • G-3 ระยะทาง 2.7 กิโลเมตร ต่อขยายทางทิศตะวันตก ประกอบด้วยช่วงสาทร-วงเวียนใหญ่
    • G-4 ระยะทาง 5.9 กิโลเมตร ต่อขยายทางทิศตะวันออก ประกอบด้วยช่วงบางนา-สำโรง
  3. รถไฟฟ้าสายสีน้ำเงิน ระยะทาง 24 กิโลเมตร แบ่งออกเป็น 2 ส่วน ได้แก่
    • B-1 ระยะทาง 11 กิโลเมตร ต่อขยายทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ ประกอบด้วยช่วงบางซื่อ-สะพานพระนั่งเกล้า
    • B-2 ระยะทาง 13 กิโลเมตร ต่อขยายทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ ประกอบด้วยช่วงหัวลำโพง-บางกอกใหญ่-บางแค
  4. รถไฟฟ้าสายสีส้ม ระยะทาง 55 กิโลเมตร แบ่งออกเป็น 3 ส่วน ได้แก่
    • ON (ส่วนเหนือ) ระยะทาง 20.9 กิโลเมตร ประกอบด้วยช่วงบางกะปิ-ผ่านฟ้า
    • OS (ส่วนใต้) ระยะทาง 22.8 กิโลเมตร ประกอบด้วยช่วงผ่านฟ้า-ราษฎร์บูรณะ-สำโรงใต้
    • OE (ส่วนตะวันออก) ระยะทาง 11.8 กิโลเมตร ประกอบด้วยช่วงบางกะปิ-มีนบุรี
  5. รถไฟฟ้าสายสีม่วง ระยะทาง 21.2 กิโลเมตร แบ่งออกเป็นสองส่วน ได้แก่
    • PN (ส่วนเหนือ) ระยะทาง 16 กิโลเมตร ประกอบด้วยช่วงเตาปูน-บางพูด (ปากเกร็ด)
    • PS (ส่วนใต้) ระยะทาง 5.2 กิโลเมตร ประกอบด้วยช่วงเตาปูน-สามเสน (ซังฮี้)
  6. โครงการระบบขนส่งมวลชนรอง
    1. ศูนย์ชุมชนบางบัวทอง-ศูนย์ชุมชนตลิ่งชัน (เชื่อมต่อสายสีแดง R-1)
    2. สามแยกบางใหญ่-สะพานพระนั่งเกล้า (เชื่อมต่อสายสีน้ำเงิน B-1)
    3. สะพานพระราม 7-ดาวคะนอง (เชื่อมต่อสายสีส้ม OS)
    4. ราษฎร์บูรณะ-พุทธบูชา (เชื่อมต่อสายสีส้ม OS)
    5. ราษฎร์บูรณะ-บางมด (เชื่อมต่อสายสีส้ม OS)
    6. วงแหวนหัวลำโพง-พระราม 3 (เชื่อมต่อสายสีแดง R-2 สายสีเขียวตอน 2 และสายสีน้ำเงินตอน 1)
    7. สำโรง-ศรีสำโรง (เชื่อมต่อสายสีเขียว G-4 และสายสีส้ม OS)
    8. รัชโยธิน-ศรีเอี่ยม (เชื่อมต่อสายสีเขียว G-2 และ G-1)
    9. รามคำแหง-อ่อนนุช (เชื่อมต่อสายสีเขียวตอน 1 และสายสีส้ม OE)
    10. ปากเกร็ด-มีนบุรี (เชื่อมต่อสายสีม่วง PN สายสีแดงตอน 1 และสายสีส้ม ON)
    11. อ่อนนุช-พัฒนาการ
    12. รัชโยธิน-ศูนย์ชุมชนมีนบุรี
    13. ลำลูกกา-ประชาอุทิศ
    14. วัชรพล-ประชาอุทิศ
    15. นวลจันทร์-บางกะปิ

พ.ศ. 2543 : แผนแม่บทการขนส่งมวลชนระบบรางในกรุงเทพมหานครและพื้นที่ต่อเนื่อง (URMAP)

หลังเหตุการณ์ วิกฤตการณ์การเงินในเอเชีย พ.ศ. 2540 ซึ่งเกิดขึ้นจากการลอยตัวค่าเงินบาทในประเทศไทยจนส่งผลกระทบต่อประเทศรอบข้าง รัฐบาลไทยในสมัยชวลิต ยงใจยุทธ ได้มีแผนการฟื้นฟูเศรษฐกิจในประเทศไทย รวมถึงได้บอกเลิกสัญญาสัมปทานกับบริษัท​ โฮปเวลล์ หลังการดำเนินการไม่เป็นไปตามแผนและหยุดการดำเนินการมาเป็นระยะเวลานาน ในปี พ.ศ. 2541 คณะรัฐมนตรีจึงมีมติให้ สนข. รวมถึงหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจัดทำแผนแม่บทการขนส่งมวลชนระบบรางฉบับใหม่เพื่อใช้ทดแทนฉบับเดิม เนื่องมาจากการพัฒนาไม่เป็นไปตามแผน และประเทศอยู่ในระหว่างการฟื้นฟูสภาวะเศรษฐกิจ โดยมีสมมติฐานว่าสภาวะเศรษฐกิจในประเทศไทยจะกลับสู่สภาวะปกติและเริ่มฟื้นตัวทางบวกในปี พ.ศ. 2545 จึงมีแนวคิดในการศึกษาโครงการโดยเน้นการกระจายความเจริญของเมืองจากศูนย์กลางไปยังบริเวณรอบๆ ให้การพัฒนาเมืองกระจายตัวมากขึ้นตามถนนสายหลัก

แผนแม่บทฉบับนี้ได้มีการดัดแปลงเส้นทางหลายโครงการตามแผนแม่บทฉบับเดิม เน้นการกระจายตัวไปยังพื้นที่หลายส่วน ดังต่อไปนี้

  • ยกระดับสายสีแดงเดิมขึ้นมาเป็น รถไฟฟ้าชานเมืองสายสีแดง และกำหนดให้เป็นเส้นทางสายหลักสำหรับการเดินทางภายในกรุงเทพมหานคร
  • ยกระดับสายสีน้ำเงินขึ้นมาเป็น รถไฟฟ้าวงแหวน โดยเพิ่มช่วงเตาปูน-ท่าพระ ให้เป็นเส้นทางวงแหวนรอบใน และช่วงท่าพระ-คลองเตย ให้กลายเป็นเส้นทางวงแหวนรอบนอก
  • รวมเส้นทางระบบขนส่งมวลชนรองช่วงรัชโยธิน-ศรีเอี่ยม และช่วงสำโรง-ศรีสำโรง รวมถึงเพิ่มเส้นทางช่วงศรีเอี่ยม-ศรีสำโรง และยกระดับให้กลายเป็น รถไฟฟ้าสายสีเหลือง โดยแยกช่วงเป็นสองตอนคือตอน 1 ลาดพร้าว-พัฒนาการ และตอน 2 พัฒนาการ-สำโรงใต้
  • รวมเส้นทางระบบขนส่งมวลชนรองช่วงลำลูกกา-ประชาอุทิศ เข้ากับ รถไฟฟ้าสายสีเขียว และต่อขยายสายทางเพิ่มอีก 4 ช่วง ได้แก่ส่วนต่อขยายทิศเหนือ ประกอบด้วยช่วงหมอชิต-สะพานใหม่ ช่วงสะพานใหม่-คูคต และช่วงคูคต-ลำลูกกา ส่วนต่อขยายทิศใต้ ประกอบด้วยช่วงอ่อนนุช-แบริ่ง และช่วงแบริ่ง-สมุทรปราการ ส่วนต่อขยายทิศตะวันตก ประกอบด้วยช่วงสนามกีฬาแห่งชาติ-พรานนก และส่วนต่อขยายทิศตะวันตกเฉียงใต้ ประกอบด้วยช่วงสาทร-วงเวียนใหญ่ และช่วงวงเวียนใหญ่-บางหว้า และยกเลิกส่วนต่อขยายจากแผนแม่บทฉบับเดิมทั้งหมด

พ.ศ. 2547 : โครงการแปลงแผนแม่บทการขนส่งมวลชนระบบรางในกรุงเทพมหานครและพื้นที่ต่อเนื่องไปสู่การปฏิบัติ (BMT)

แผนแม่บทฉบับนี้เป็นการแปลงแผนแม่บท URMAP ให้ไปสู่การปฏิบัติจริงบนพื้นฐานของนโยบายภาครัฐฯ ที่กำหนดให้โครงการในระยะที่ 1 ต้องแล้วเสร็จภายใน 6 ปี (พ.ศ. 2547 – พ.ศ. 2552) ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่สภาวะเศรษฐกิจฟื้นฟูจากภาวะเศรษฐกิจตกต่ำดีขึ้น แผนแม่บทฉบับนี้กำหนดให้มีโครงข่ายระบบขนส่งมวลชนในพื้นที่ที่คาดการณ์ว่าจะมีการใช้ที่ดินอย่างต่อเนื่องและเพิ่มมากขึ้นในอนาคต โดยกำหนดให้มีสถานีรถไฟฟ้า 1 สถานีในระยะ 2 กิโลเมตรสำหรับพื้นที่ชั้นใน และในระยะ 1-1.5 กิโลเมตรสำหรับพื้นที่ชั้นนอก เพื่อให้โครงการรถไฟฟ้าเป็นโครงการชี้นำเพื่อให้เกิดการพัฒนาเมืองต่อไป

โครงข่ายที่ถูกนำเสนอในแผนแม่บทฉบับนี้มีทั้งหมด 7 สายทาง ระยะทางรวม 291.2 กิโลเมตร เป็นส่วนที่ก่อสร้างขึ้นใหม่ 247.5 กิโลเมตร และส่วนเดิม 43.7 กิโลเมตร แบ่งลักษณะและสายทางเป็นสามกลุ่มดังนี้

  • เส้นทางวงแหวน ประกอบด้วย
    • สายสีน้ำเงิน (วงแหวนรัชดา-จรัญสนิทวงศ์) โดยยกเลิกช่วงท่าพระ-คลองเตยจากแผนแม่บทฉบับเดิม ให้เน้นเพียงแค่วงแหวนรอบใน กำหนดให้ช่วงท่าพระ-บางซื่อเป็นเส้นทางใต้ดิน และช่วงท่าพระ-บางแค และท่าพระ-บางซื่อ เป็นเส้นทางยกระดับ
  • เส้นทางแนวรัศมีเหนือ-ใต้ ประกอบด้วย
    • สายสีแดงเข้ม (รังสิต-มหาชัย) กำหนดให้เป็นเส้นทางยกระดับทั้งโครงการ
    • สายสีเขียวเข้ม (สะพานใหม่-บางหว้า) กำหนดให้เป็นเส้นทางยกระดับทั้งโครงการ
    • สายสีม่วง (บางใหญ่-ราษฎร์บูรณะ) เส้นทางสายนี้เกิดขึ้นจากการนำช่วงบางซื่อ-สะพานพระนั่งเกล้า ของรถไฟฟ้าสายสีน้ำเงิน (ส่วนต่อขยาย B-1) และช่วงผ่านฟ้า-ราษฎร์บูรณะ-สำโรงใต้ ของรถไฟฟ้าสายสีส้ม (ช่วง OS) ในแผนแม่บทฉบับเดิมมารวมเข้าด้วยกัน ก่อให้เกิดเส้นทางรถไฟฟ้าในแนวรัศมีเหนือ-ใต้ทางด้านทิศตะวันตกของกรุงเทพมหานคร โดยกำหนดให้ช่วงบางซื่อ-ดาวคะนอง เป็นเส้นทางใต้ดิน และช่วงบางใหญ่-บางซื่อ และช่วงดาวคะนอง-ราษฎร์บูรณะ เป็นเส้นทางยกระดับ
  • เส้นทางแนวรัศมีตะวันออก-ตะวันตก ประกอบด้วย
    • สายสีแดงอ่อน (ตลิ่งชัน-สุวรรณภูมิ) กำหนดให้เป็นเส้นทางยกระดับทั้งโครงการ รวมถึงเปลี่ยนแนวเส้นทางให้ไปยึดตามแนวทางรถไฟสายใต้แทนการออกจากสถานียมราชแล้วยึดแนวทางรถไฟสายธนบุรี-ศิริราช
    • สายสีเขียวอ่อน (พรานนก-สมุทรปราการ) กำหนดให้เป็นเส้นทางยกระดับทั้งโครงการ
    • สายสีส้ม (บางบำหรุ-บางกะปิ) เส้นทางสายนี้เกิดขึ้นจากการเปลี่ยนเส้นทางช่วงปลายด้านทิศตะวันตกให้ไปสิ้นสุดที่สถานีรถไฟบางบำหรุ เพื่อเชื่อมต่อรถไฟฟ้าชานเมืองสายสีแดง กำหนดให้ช่วงบางขุนนนท์-บางกะปิ เป็นเส้นทางใต้ดิน และช่วงบางขุนนนท์-บางบำหรุ เป็นเส้นทางยกระดับ

พ.ศ. 2549 : โครงข่ายรถไฟฟ้าขนส่งมวลชน 10 สายทาง

ในปี พ.ศ. 2549 รัฐบาลได้มีการปรับปรุงแผนแม่บทโครงข่ายระบบขนส่งมวลชนอีกครั้ง โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อขยายแนวเส้นทางจากแผนแม่บทระยะที่ 1 ให้มีความครอบคลุมในพื้นที่กรุงเทพมหานครมากยิ่งขึ้น โดยมีการกำหนดให้เพิ่มเส้นทางใหม่จำนวน 3 สายทาง ดังนี้

  • สายสีเหลือง (ลาดพร้าว-ศรีนครินทร์-สำโรง) ระยะทาง 32 กิโลเมตร เส้นทางนี้เคยปรากฏในแผนแม่บท URMAP แต่ถูกนำออกไปเมื่อครั้งปรับปรุงแผนแม่บท BMT
  • สายสีชมพู (แคราย-สุวินทวงศ์) ระยะทาง 33 กิโลเมตร เส้นทางนี้เคยปรากฏในแผนแม่บท CTMP แต่ถูกนำออกไปเมื่อครั้งปรับปรุงแผนแม่บท URMAP
  • สายสีน้ำตาล (บางกะปิ-มีนบุรี) ระยะทาง 9.5 กิโลเมตร

พ.ศ. 2551 : โครงข่ายระบบขนส่งมวลชนระยะที่หนึ่ง

ในปี พ.ศ. 2551 รัฐบาลได้มีการปรับปรุงแผนแม่บทโครงข่ายระบบขนส่งมวลชนอีกครั้ง โดยเน้นการขยายตัวของเมือง เพิ่มเส้นทางระบบขนส่งมวลชนในพื้นที่ชานเมืองโดยดูจากอัตราการเติบโตของเมืองที่มีแนวโน้มที่จะสูงขึ้นเรื่อย ๆ ในอนาคต โดยการปรับปรุงก่อให้เกิดเป็นแนวเส้นทางระบบขนส่งมวลชนทั้งหมด 9 สายทาง ระยะทาง 311 กิโลเมตร มีแนวเส้นทางที่ถูกปรับปรุงดังนี้

  • สายสีเขียวเข้ม ขยายปลายสายทางจากสะพานใหม่ ให้ไปสิ้นสุดที่ลำลูกกาตามแผนแม่บท BMT พร้อมกับร่างเส้นทางส่วนต่อขยายหนึ่งช่วง คือช่วง กม.25–รังสิต
  • สายสีเขียวอ่อน ขยายปลายสายทางจากสมุทรปราการ (บางปิ้ง) ให้ไปสิ้นสุดที่บริเวณบางปู พร้อมกับลดระยะทางในแผนแม่บท BMT จากพรานนกเหลือเพียงยศเส
  • สายสีม่วง ขยายปลายสายทางราษฎร์บูรณะให้ไปสิ้นสุดที่บริเวณป้อมประจุล
  • สายสีน้ำเงิน ขยายปลายสายทางจากบางแคให้ไปสิ้นสุดที่พุทธมณฑลสาย 4 พร้อมกับร่างเส้นทางส่วนต่อขยายไว้สองช่วง ได้แก่ช่วงลาดพร้าว-บางอ้อ และช่วงท่าพระ–คลองเตย
  • แอร์พอร์ต เรล ลิงก์ แยกโครงการออกมาดำเนินการแยกจากสายสีแดงอ่อน
  • สายสีแดงอ่อน ลดระยะปลายสายทางจากท่าอากาศยานสุวรรณภูมิเหลือเพียงแค่หัวหมาก
  • สายสีเหลือง ยกระดับจากเส้นทางสายรองให้กลายเป็นเส้นทางรถไฟฟ้าวงแหวนรอบนอก แบ่งออกเป็นทั้งหมดสีช่วง ดังนี้
    • ทิศตะวันออกเฉียงใต้ (YA) ได้แก่ช่วงสำโรง-พัฒนาการ เชื่อมต่อกับสายสีเขียวอ่อน แอร์พอร์ต เรล ลิงก์ และสายสีแดงอ่อน
    • ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ (YB) ได้แก่ช่วงพัฒนาการ-แคราย เชื่อมต่อกับสายสีแดงอ่อน สายสีส้ม สายสีน้ำตาล สายสีเขียวเข้ม และสายสีแดงเข้ม
    • ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ (YC) ได้แก่ช่วงแคราย-บางหว้า เชื่อมต่อกับสายสีแดงเข้ม สายสีม่วง สายสีแดงอ่อน สายสีน้ำเงิน และสายสีเขียวเข้ม
    • ทิศตะวันตกเฉียงใต้ (YD) ได้แก่ช่วงบางหว้า-สำโรง เชื่อมต่อกับสายสีเขียวเข้ม สายสีน้ำเงิน สายสีแดงเข้ม สายสีม่วง และสายสีแดงอ่อน

พ.ศ. 2553 : การปรับปรุงโครงข่ายระบบขนส่งมวลชนระยะที่หนึ่ง

ในปี พ.ศ. 2552 รัฐบาลได้มีมติให้มีการศึกษาโครงข่ายระบบขนส่งมวลชนใหม่อีกครั้ง โดยคำนึงถึงการขยายตัวของเมือง การกระจายความเจริญสู่พื้นที่ชานเมืองโดยอาศัยการชี้นำจากโครงการรถไฟฟ้า โดยแผนแม่บทฉบับนี้ได้มีการศึกษาเส้นทางรถไฟฟ้าไว้ทั้งหมด 12 สายทาง ระยะทางรวม 509 กิโลเมตร เป็นโครงข่ายสายหลัก 8 เส้นทาง โครงข่ายสายรอง 4 เส้นทาง ดังต่อไปนี้

โครงข่ายสายหลัก
  • สายสีแดงเข้ม (ธรรมศาสตร์-มหาชัย)
  • สายสีแดงอ่อน
    • ศาลายา-หัวหมาก เส้นทางสายนี้เกิดขึ้นจากการขยายปลายสายทางจากตลิ่งชันไปตามแนวทางรถไฟสายใต้เพื่อเข้าสู่ตัวเมืองจังหวัดนครปฐม
    • ตลิ่งชัน-มักกะสัน เส้นทางสายนี้เกิดขึ้นเนื่องจากการปรับเปลี่ยนเส้นทางสายสีส้มช่วงดินแดง-บางบำหรุ เพื่อให้มีระบบขนส่งมวลชนเชื่อมต่อ จึงได้เพิ่มสายทางช่วงตลิ่งชัน-มักกะสันเพิ่มขึ้นมา
  • แอร์พอร์ต เรล ลิงก์ (ดอนเมือง-สุวรรณภูมิ)
  • สายสีเขียวเข้ม (ลำลูกกา-บางปู)
  • สายสีเขียวอ่อน (ยศเส-บางหว้า)
  • สายสีน้ำเงิน (พุทธมณฑล-หัวลำโพง-บางซื่อ-ท่าพระ)
  • สายสีม่วง (บางใหญ่-ราษฎร์บูรณะ)
  • สายสีส้ม (ตลิ่งชัน-มีนบุรี) เส้นทางสายนี้เกิดขึ้นจากการปรับปรุงเส้นทางช่วงดินแดง-บางบำหรุ เป็นช่วงดินแดง-ตลิ่งชัน โดยให้รถไฟฟ้าวิ่งตามแนวถนนเพชรบุรีตัดใหม่แทน เนื่องจากแนวเส้นทางทับซ้อน และยังได้รวมเอาเส้นทางสายสีน้ำตาล (บางกะปิ-มีนบุรี) เข้าเป็นเส้นเดียวกัน
โครงข่ายสายรอง
  • สายสีชมพู (แคราย-มีนบุรี)
  • สายสีเหลือง (ลาดพร้าว-สำโรง) เส้นทางสายนี้เกิดขึ้นจากการลดระดับของโครงการรถไฟฟ้าวงแหวนรอบนอก เหลือเพียงเส้นทางสายสีเหลืองตามแผนแม่บท 10 สายทาง
  • สายสีเทา (วัชรพล-สะพานพระราม 9) เส้นทางสายนี้เกิดขึ้นจากการนำเส้นทางระบบขนส่งมวลชนรอง ช่วงวัชรพล-ประชาอุทิศ ในแผนแม่บท CTMP มาขยายเส้นทางเพิ่มเติมให้ไปสิ้นสุดที่บริเวณสะพานพระราม 9
  • สายสีฟ้า (ดินแดง-สาทร) เส้นทางสายนี้เป็นเส้นทางเกิดขึ้นใหม่เพื่อรองรับการเปิดใช้งานศาลาว่าการกรุงเทพมหานครแห่งใหม่ และเพื่อเป็นการเสริมเส้นทางในย่านธุรกิจ

แผนแม่บทฉบับนี้เป็นแผนแม่บทที่มีการนำมาใช้พัฒนาโครงการจริงตั้งแต่ปี พ.ศ. 2554 เป็นต้นมา ปัจจุบันการพัฒนาเสร็จสิ้นไปได้กว่า 70% ของแผนแม่บท แต่อย่างไรก็ตามด้วยระยะเวลาที่ผ่านไปและความไม่เหมาะสมของเส้นทาง จึงได้มีการปรับปรุงแผนแม่บทฉบับนี้อีกครั้ง โดยการปรับปรุงครั้งนี้ได้มีการยกเลิก ปรับปรุง รวมถึงพักการดำเนินการห้าสายทาง ได้แก่ สายสีแดงเข้ม ช่วงตลิ่งชัน-มักกะสัน ให้พักการดำเนินการไม่มีกำหนด แต่ให้ดำเนินการช่วงตลิ่งชัน-ศิริราชแทน แอร์พอร์ต เรล ลิงก์ ให้ยกระดับเป็นรถไฟความเร็วสูง แต่ยังคงเส้นทางช่วงดอนเมือง-พญาไท ตามเดิม สายสีส้มให้ลดระยะสถานีปลายทางเหลือเพียงสถานีบางขุนนนท์ เนื่องจากแนวเส้นทางทับซ้อน สายสีเทาและสายสีฟ้าให้ยกเลิกโครงการเนื่องจากไม่อยู่ในแผนเร่งรัด 4 ปี ทำให้โครงข่ายระบบขนส่งมวลชนในกรุงเทพมหานครและพื้นที่ต่อเนื่องมีโครงข่ายสายทางทั้งหมด 10 สายมาจนถึงปัจจุบัน

พ.ศ. 2561 : โครงข่ายระบบขนส่งมวลชนระยะที่สอง (M-MAP 2)

เพื่อเป็นการรองรับการขยายตัวของเมืองออกสู่เขตปริมณฑลมากขึ้น ในเดือนมีนาคม พ.ศ. 2560 คณะรัฐมนตรีได้มอบหมายให้กระทรวงคมนาคมและสำนักงานนโยบายและแผนการขนส่งและแผนการจราจรดำเนินการศึกษาเส้นทางรถไฟฟ้าเพิ่มขึ้นอีก 10 สายทาง เพื่อบรรจุลงใน "แผนแม่บทการขนส่งมวลชนระบบรางในเขตกรุงเทพมหานครและพื้นที่ต่อเนื่อง ระยะที่สอง" หรือ M-Map Phase 2 โดยให้ดำเนินการศึกษาร่วมกับองค์การความร่วมมือระหว่างประเทศแห่งญี่ปุ่น หรือไจก้า เพื่อวางแผนสนับสนุนงบประมาณในการลงทุนหากมีความจำเป็นที่จะต้องกู้เงินจากต่างประเทศเพื่อดำเนินโครงการ

โครงข่ายระบบขนส่งมวลชนในระยะที่สอง จะเน้นการพัฒนาเส้นทางสายรองเพื่อรองรับการขยายตัวของเมืองและป้อนผู้โดยสารสู่เส้นทางสายหลักของกรุงเทพมหานครทั้ง 7 เส้นทาง ได้แก่ รถไฟฟ้าบีทีเอส สายสุขุมวิท, สายสีลม, รถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคล, สายฉลองรัชธรรม, รถไฟฟ้าชานเมือง สายสีแดงอ่อน, สายสีแดงเข้ม และรถไฟฟ้าเชื่อมท่าอากาศยาน โดยเบื้องต้นสำนักงานนโยบายและแผนการขนส่งและแผนการจราจรได้พิจารณานำเส้นทางที่ยังไม่ได้ดำเนินการ และ/หรือยังอยู่ในระหว่างการศึกษา และ/หรือเป็นแผนงานนอกแผนแม่บท และ/หรือถูกยกเลิกจากแผนแม่บทฉบับเดิม จำนวน 4 สายทางมาบรรจุเป็นเส้นทางนำร่อง รวมถึงการรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทยยังได้เตรียมที่จะเสนอรถไฟฟ้าอีก 8 สายทางเพื่อบรรจุลงในแผนแม่บท ทำให้มีเส้นทางรวมเป็น 11 สายทางในแผนระยะต้น ดังต่อไปนี้

  1. รถไฟฟ้าสายสีเทา ช่วงวัชรพล - พระราม 9
  2. รถไฟฟ้าสายสีทอง ช่วงสถานีกรุงธนบุรี - ประชาธิปก
  3. รถไฟฟ้าสายสีฟ้าอ่อน ช่วงเทพรัตน (บางนา) - ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ
  4. รถไฟฟ้าสายสีเหลือง ส่วนต่อขยายลาดพร้าว - ประชาชื่น
  5. รถไฟฟ้าสายสีเหลือง ส่วนต่อขยายสำโรง - ราษฎร์บูรณะ
  6. รถไฟฟ้าสายสีน้ำตาล ช่วงแคราย - ลำสาลี
  7. รถไฟฟ้าสายสีทอง ช่วงปากเกร็ด - กาญจนาภิเษก
  8. รถไฟฟ้าสายสีชมพู ส่วนต่อขยายมีนบุรี - สุวรรณภูมิ
  9. รถไฟฟ้ามหานคร สายสีเงิน ช่วงตลิ่งชัน - ชัยพฤกษ์
  10. รถไฟฟ้าสายวงแหวนฯ ช่วงบางใหญ่ - พระราม 2
  11. รถไฟฟ้าสายสีม่วง ส่วนต่อขยายบางใหญ่ - บางกรวย

ต่อมาสำนักงานนโยบายและแผนการขนส่งและแผนการจราจรได้เปิดเผยรายละเอียดร่างแผนแม่บทระบบขนส่งมวลชนระยะที่สองที่ผ่านความเห็นชอบร่วมกับไจก้า โดยกำหนดให้มีเส้นทางรถไฟฟ้าสายใหม่จำนวน 5 เส้นทาง 131 กิโลเมตร ทั้งต่อขยายจากเส้นทางเดิมและร่างเป็นเส้นทางสายใหม่ มีจุดมุ่งหมายเพื่อเชื่อมต่อโครงข่ายในส่วนเส้นทางหลักที่ขาดระบบขนส่งมวลชน (Missing Link) รองรับการขยายตัวของเมืองและจังหวัดข้างเคียง และพร้อมรองรับการเชื่อมต่อกับสถานีระบบขนส่งมวลชนหลักทั้งสามแห่งของกรุงเทพมหานครไม่ว่าจะเป็น สถานีกลางบางซื่อ ที่ยกระดับเป็นสถานีรถไฟกลางแห่งใหม่ของกรุงเทพมหานคร, สถานีมักกะสัน ที่ยกระดับเป็นเกตเวย์เชื่อมต่อกับระเบียงเศรษฐกิจภาคตะวันออก (EEC) และสถานีแม่น้ำ ที่จะพัฒนาและยกระดับเป็นจุดเชื่อมต่อที่สำคัญของระบบขนส่งมวลชนในประเทศไทย ซึ่งแต่ละสายทางมีดังต่อไปนี้

  1. สายแม่น้ำ - เทพรัตน - สุวรรณภูมิ ระยะทาง 33 กิโลเมตร เป็นเส้นทางที่ปรับเปลี่ยนจากแนวเส้นทางของรถไฟฟ้ารางเบาสายสีฟ้าอ่อน ให้ไปเชื่อมต่อกับรถไฟฟ้าชานเมือง สายสีแดงอ่อน ที่สถานีแม่น้ำ จากเดิมที่กรุงเทพมหานครศึกษาสถานีปลายทางที่บริเวณแยกสรรพาวุธ ด้านหน้าศาลจังหวัดพระโขนง และยกเลิกแผนการขยายเส้นทางแยกไปวัดศรีวารีน้อย ให้แนวเส้นทางเลี้ยวไปสิ้นสุดที่ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ มีจุดประสงค์เพื่อลดความแออัดของรถไฟฟ้าเชื่อมท่าอากาศยานสุวรรณภูมิที่จะเปลี่ยนเป็นรถไฟความเร็วสูง รองรับการขยายตัวของเมืองในฝั่งอำเภอบางพลี จังหวัดสมุทรปราการ และเพิ่มศักยภาพให้กับสถานีแม่น้ำ
  2. สายทองหล่อ - รามอินทรา - ลำลูกกา ระยะทาง 30 กิโลเมตร ประกอบด้วยเส้นทางศึกษาเดิมของรถไฟฟ้าสายสีเทาที่ถูกยกเลิกคือช่วงทองหล่อ - วัชรพล ระยะทาง 16 กิโลเมตร และแนวเส้นทางศึกษาเพิ่มเติม ช่วงวัชรพล - ลำลูกกา 14 กิโลเมตร โดยศึกษาให้ขยายปลายทางสายฝั่งวัชรพลไปสิ้นสุดและเชื่อมต่อกับรถไฟฟ้าบีทีเอส สายสุขุมวิทที่ย่านลำลูกกา มีจุดประสงค์เพื่อรองรับการขยายตัวของเมืองในอำเภอลำลูกกา จังหวัดปทุมธานี
  3. สายรังสิต - ธัญบุรี ระยะทาง 12 กิโลเมตร เป็นเส้นทางศึกษาใหม่เพื่อเชื่อมต่อรถไฟฟ้าชานเมืองสายสีแดงเข้มเข้าพื้นที่รังสิตและอำเภอธัญบุรี จังหวัดปทุมธานี ซึ่งเป็นที่ตั้งของมหาวิทยาลัยจำนวน 4 แห่ง คือมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี มหาวิทยาลัยกรุงเทพ และมหาวิทยาลัยรังสิต
  4. สายบรมราชชนนี - หลักสี่ ระยะทาง 30 กิโลเมตร เป็นเส้นทางศึกษาใหม่เพื่อเชื่อมต่อโครงข่ายระบบขนส่งมวลชนเข้าสู่เส้นทางหลักที่ขาดระบบขนส่งมวลชน
  5. สายบางหว้า - นนทบุรี - บางกะปิ ระยะทาง 42 กิโลเมตร เป็นเส้นทางศึกษาต่อเนื่องจากแผนการศึกษาส่วนต่อขยายบางหว้า - ตลิ่งชัน ของรถไฟฟ้าบีทีเอส สายสีลม และเส้นทางศึกษาของรถไฟฟ้าสายสีน้ำตาล ให้กลายเป็นเส้นทางวงแหวนเพื่อเชื่อมต่อสองจังหวัดคือกรุงเทพมหานครและนนทบุรี และเชื่อมต่อไปยังพื้นที่ที่ยังไม่มีระบบขนส่งมวลชนเข้าถึง ซึ่งแต่เดิมแนวเส้นทางดังกล่าวเป็นแนวเส้นทางศึกษาของรถไฟฟ้าสายสีเหลืองที่จะเป็นรถไฟฟ้าวงแหวนรอบนอกกรุงเทพมหานคร

ทั้งนี้กระทรวงคมนาคมมีแผนนำเสนอร่างแผนแม่บทโครงข่ายระบบขนส่งมวลชนในเขตกรุงเทพมหานครและพื้นที่ต่อเนื่องต่อองค์การความร่วมมือระหว่างประเทศแห่งญี่ปุ่น หรือไจก้า ภายในเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2561 ก่อนจะประกาศใช้เป็นแผนแม่บทเพื่อดำเนินการโครงการต่อไป

สรุปแผนพัฒนาในปัจจุบัน

สาย รูปแบบ ช่วงกว้างราง ยาว (กม.) จำนวนสถานี สถานะ และ แผนพัฒนา เจ้าของโครงการ
  สีแดงเข้ม รถไฟฟ้าชานเมือง Meter Gauge (1.000 m.) 80.8
บ้านภาชี – ธรรมศาสตร์รังสิต 28.00 ? ภายในปี พ.ศ. 2572 รฟท.
ธรรมศาสตร์รังสิต – รังสิต 10.30 4 กำหนดเปิดให้บริการเฉพาะช่วง รังสิต-บางซื่อ พ.ศ. 2564
รังสิต – บางซื่อ 26.00 10
บางซื่อ – หัวลำโพง 6.50 6
หัวลำโพง – มหาชัย 36.000 17 ภายในปี พ.ศ. 2572
มหาชัย – ปากท่อ 56.000 17 ภายในปี พ.ศ. 2572
  สีแดงอ่อน รถไฟฟ้าชานเมือง Meter Gauge (1.000 m.) 58.5
ศาลายา – ตลิ่งชัน 14.0 4 กำหนดเปิดให้บริการเฉพาะช่วง ตลิ่งชัน-บางซื่อ พ.ศ. 2564
ตลิ่งชัน – บางซื่อ 15.0 5
บางซื่อ – พญาไท – มักกะสัน 9.0 5
มักกะสัน – หัวหมาก 10.0 3
ตลิ่งชัน – ศิริราช 5.7 3
  แอร์พอร์ตเรลลิงก์ (เชื่อม 3 สนามบิน) รถไฟฟ้าชานเมือง
รถไฟความเร็วสูง 		Standard Gauge (1.435 m.) 49.5
ท่าอากาศยานอู่ตะเภา – สุวรรณภูมิ 171.9 5 ภายในปี พ.ศ. 2567
สุวรรณภูมิ – พญาไท 28.6 8 เปิดให้บริการ เมื่อ 23 สิงหาคม พ.ศ. 2553
พญาไท – บางซื่อ – ดอนเมือง 7.8 1 ภายในปี พ.ศ. 2568
  สีเขียวอ่อน (สุขุมวิท) ระบบขนส่งมวลชนเร็วยกระดับ Standard Gauge (1.435 m.) 66.5
วงแหวนรอบนอกตะวันออก – คูคต 6.5 4 ภายใน พ.ศ. 2575 กทม.
คูคต – หมอชิต 18.4 16 เปิดให้บริการ ครบทั้งเส้นทางเมื่อ 16 ธันวาคม พ.ศ. 2563
หมอชิต – อ่อนนุช 16.5 17 เปิดให้บริการ เมื่อ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2542
อ่อนนุช – แบริ่ง 5.3 5 เปิดให้บริการ เมื่อ 12 สิงหาคม พ.ศ. 2554
แบริ่ง – เคหะฯ 12.8 9 เปิดให้บริการ ครบทั้งเส้นทางเมื่อ 6 ธันวาคม พ.ศ. 2561
เคหะฯ – บางปู 7.0 4 ภายใน พ.ศ. 2575
  สีเขียวเข้ม (สีลม) ระบบขนส่งมวลชนเร็วยกระดับ Standard Gauge (1.435 m.) 22.5
ตลิ่งชัน – บางหว้า 7 6 ภายใน พ.ศ. 2572 กทม.
บางหว้า – วงเวียนใหญ่ 5.3 4 เปิดให้บริการ ครบทั้งเส้นทางเมื่อ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2556
วงเวียนใหญ่ – สะพานตากสิน 2.2 2 เปิดให้บริการ เมื่อ 15 พฤษภาคม พ.ศ. 2552
สะพานตากสิน – สนามกีฬาแห่งชาติ 7.0 7 เปิดให้บริการ เมื่อ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2542
สนามกีฬาแห่งชาติ – ยศเส 1.0 1 ภายใน พ.ศ. 2572
  สีน้ำเงิน ระบบขนส่งมวลชนเร็วใต้ดินและยกระดับ Standard Gauge (1.435 m.) 55.0
ท่าพระ – บางซื่อ 11.1 10 เปิดให้บริการ ครบทั้งเส้นทางเมื่อ 23 ธันวาคม พ.ศ. 2562 รฟม.
บางซื่อ – หัวลำโพง 20.0 18 เปิดให้บริการ เมื่อ 3 กรกฎาคม พ.ศ. 2547
หัวลำโพง – ท่าพระ – หลักสอง 15.9 10 เปิดให้บริการ ครบทั้งเส้นทางเมื่อ 21 กันยายน พ.ศ. 2562
หลักสอง – พุทธมณฑลสาย 4 8.0 4 กำหนดเปิดให้บริการ ครบทั้งเส้นทาง พ.ศ. 2572 รฟม.
  สีม่วง ระบบขนส่งมวลชนเร็วใต้ดินและยกระดับ Standard Gauge (1.435 m.) 42.8
คลองบางไผ่ – เตาปูน 23.0 16 เปิดให้บริการ เมื่อ 6 สิงหาคม พ.ศ. 2559 รฟม.
เตาปูน – ครุใน 19.8 16 ภายในปี พ.ศ. 2570 รฟม.
  สีส้ม ระบบขนส่งมวลชนเร็วใต้ดินและยกระดับ Standard Gauge (1.435 m.) 35.4
บางขุนนนท์ – ศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย 13 13 กำหนดเปิดให้บริการ พ.ศ. 2570 รฟม.
ศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย – แยกร่มเกล้า 22 17 รฟม.
  สีชมพู โมโนเรล 36 30
ศูนย์ราชการนนทบุรี – เมืองทองธานี 11.0 10 กำหนดเปิดให้บริการครบทั้งเส้นทาง พ.ศ. 2566 รฟม.
เมืองทองธานี – ทะเลสาบเมืองทองธานี 3.1 2
เมืองทองธานี – หลักสี่ 4.2 4
หลักสี่ – มีนบุรี 18 16
มีนบุรี – ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ ~15 อยู่ระหว่างการออกแบบเส้นทาง
  สีเหลือง โมโนเรล 30.4 23
ลาดพร้าว – พัฒนาการ 12.6 11 กำหนดเปิดให้บริการครบทั้งเส้นทาง พ.ศ. 2566 รฟม.
พัฒนาการ – สำโรง 17.8 12
  สีเทา โมโนเรล 26.0 รออนุมัติเข้าแผนแม่บท
ลำลูกกา – วัชรพล 14 ภายในปี พ.ศ. 2575 กทม.
วัชรพล – ทองหล่อ 16.2 15 ภายในปี พ.ศ. 2568
พระโขนง – พระราม 3 12.1 15 ภายในปี พ.ศ. 2572
พระราม 3 – ท่าพระ 11.48 9 ภายในปี พ.ศ. 2572
  สีน้ำตาล โมโนเรล 21 รออนุมัติเข้าแผนแม่บท
ศูนย์ราชการนนทบุรี – ลำสาลี 21 23 ภายในปี พ.ศ. 2572 รฟม.
  สีเงิน รถไฟฟ้ารางเบายกระดับ Standard Gauge (1.435 m.) 30 รออนุมัติเข้าแผนแม่บท
แม่น้ำ – สรรพาวุธ ~8 ภายในปี พ.ศ. 2575 กทม.
สรรพาวุธ – บางนา 1.9 ภายในปี พ.ศ. 2572
บางนา – ธนาซิตี้ 15.1 12 ภายในปี พ.ศ. 2572
ธนาซิตี้ – ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ 6 2 รอการก่อสร้างอาคารผู้โดยสารฝั่งใต้
  สีทอง ระบบขนส่งผู้โดยสารอัตโนมัติ 2.7 รออนุมัติเข้าแผนแม่บท
กรุงธนบุรี – ประชาธิปก 2.7 4 เปิดให้บริการ เมื่อ 16 ธันวาคม พ.ศ. 2563
(ยกเว้นสถานีประชาธิปก)		 กทม.
ประชาธิปก – อิสรภาพ กำหนดเปิดให้บริการ พ.ศ. 2566
กรุงธนบุรี – เจริญนคร 60 กำหนดเปิดให้บริการ พ.ศ. 2568

ข้อมูลทางเทคนิค

ระบบปฏิบัติการเดินรถ

ระบบรถไฟฟ้าในกรุงเทพมหานครและปริมณฑลทุกสาย ใช้ระบบการเดินรถแบบอัตโนมัติซึ่งถูกควบคุมจากศูนย์ควบคุมกลางที่ตั้งอยู่บริเวณเดียวกับศูนย์ซ่อมบำรุงของแต่ละโครงการ ระบบการเดินรถของแต่ละสายจะถูกดำเนินการแยกจากกันโดยไม่มีการรบกวนกันระหว่างสาย ยกเว้น รถไฟฟ้าบีทีเอส สายสุขุมวิท กับรถไฟฟ้าบีทีเอส สายสีลม และ รถไฟฟ้าชานเมือง สายธานีรัถยา กับรถไฟฟ้าชานเมือง สายนครวิถี ที่ใช้ระบบควบคุมจากศูนย์ควบคุมกลางแห่งเดียวกัน เนื่องจากรถไฟฟ้าบีทีเอสและรถไฟฟ้าชานเมืองทั้งสองสายใช้ศูนย์ซ่อมบำรุงร่วมกัน และมีการติดตั้งรางหลีกในบางช่วงของเส้นทาง ทำให้สามารถป้อนหรือถอนขบวนรถระหว่างสายออกจากระบบได้

ระบบปฏิบัติการเดินรถในปัจจุบันถูกแยกออกเป็นสามประเภทหลักตามจุดประสงค์ในการใช้งาน โดยระบบที่ได้รับความนิยมในปัจจุบันคือ ระบบควบคุมรถไฟมาตรฐานยุโรป (European Train Control System หรือ ETCS) ซึ่งเป็นระบบมาตรฐานกลางที่ใช้กันภายในสหภาพยุโรป และในหลาย ๆ ประเทศ ด้วยความสามารถในการรองรับระบบรถไฟจากทุกผู้ผลิตในโลก และระบบควบคุมคุณภาพมาตรฐานเดียวกันทั่วโลก ทำให้ระบบมีประสิทธิภาพและพร้อมรองรับการขยายโครงข่ายได้อย่างสมบูรณ์

ปัจจุบันระบบรถไฟฟ้าในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล ได้มีการเลือกใช้ระบบปฏิบัติการเดินรถไฟฟ้าดังต่อไปนี้

เส้นทาง ผู้พัฒนา โซลูชัน รูปแบบ [atpnote 1] ปีที่ติดตั้ง ระดับการควบคุม[atpnote 2] หมายเหตุ
 สายสุขุมวิท  บอมบาร์ดิเอร์ Cityflo 450 Moving Block CBTC พ.ศ. 2554 STO เปลี่ยนทั้งระบบจากระบบเดิมเมื่อ พ.ศ. 2552 - พ.ศ. 2554 เพื่อรองรับเส้นทางส่วนต่อขยาย และขบวนรถรุ่นใหม่ [atpnote 3]
 สายสีลม  พ.ศ. 2552
 สายเฉลิมรัชมงคล  ซีเมนส์ Trainguard LZB 700M Fixed Block พ.ศ. 2562 STO ติดตั้งเพิ่มในเส้นทางส่วนต่อขยาย และรื้อติดตั้งใหม่ทั้งหมดในเส้นทางเดิม
 สายซิตี้  ซีเมนส์ Trainguard LZB700M Fixed Block-Speed Coded พ.ศ. 2552 STO
 สายฉลองรัชธรรม  บอมบาร์ดิเอร์ Cityflo 650 Moving Block CBTC พ.ศ. 2559 STO
 สายสีทอง  บอมบาร์ดิเอร์ Cityflo 650 Moving Block CBTC พ.ศ. 2563 DTO
 สายนครวิถี  ทาเลส AlTrac for ERTMS Fixed ETCS Level 1 พ.ศ. 2563 STO
 สายธานีรัถยา 
 สายสีเหลือง  อัลสตอม Cityflo 650 Moving Block CBTC พ.ศ. 2564 DTO
 สายสีชมพู  อัลสตอม Cityflo 650 Moving Block CBTC พ.ศ. 2564 DTO
หมายเหตุ
  1. ↑ Fixed Block = Conventional Fixed Block using Line of Sight. Fixed Block-Speed Coded = Fixed Block using Coded Track Circuits. DTG-TC = Fixed Block-Distance to Go using Track Circuits. DTG-R = Fixed-Block-Distance-to-Go using Radio. Moving Block TBTC = Moving Block using Induction Loops. Moving Block CBTC = Moving Block using Radio. ETCS = European Train Control System.
  2. ↑ UTO = ระบบควบคุมแบบใช้คนควบคุม. DTO = ระบบควบคุมอัตโนมัติ. STO = ระบบควบคุมแบบกึ่งอัตโนมัติ
  3. ↑ บีทีเอสซี ได้ดำเนินการเปลี่ยนระบบเพื่อรองรับเส้นทางส่วนต่อขยายสายสีลมช่วงสะพานตากสิน-วงเวียนใหญ่ จำนวนสองสถานี และส่วนต่อขยายสายสุขุมวิทช่วงอ่อนนุช-แบริ่ง จำนวนสี่สถานี รองรับขบวนรถรุ่นซีเอ็นอาร์ บอมบาร์ดิเอร์ ที่จะเข้ามาให้บริการ ใน พ.ศ. 2553-2554 และลดระยะความถี่ลงเหลือ 1-2 นาทีในช่วงเวลาเร่งด่วน โดยเริ่มเปลี่ยนในเส้นทางสายสีลมและสายสุขุมวิท ช่วงหมอชิต-สยาม เมื่อ พ.ศ. 2552 และ สายสุขุมวิท ช่วงสยาม-อ่อนนุช เมื่อ พ.ศ. 2554 ส่วนเส้นทางส่วนต่อขยาย กรุงเทพธนาคม เป็นผู้ดำเนินการติดตั้งระบบเอง

ขบวนรถ

เส้นทาง รุ่น ผู้ผลิต ผลิตใน ปีที่นำเข้าครั้งแรก จำนวน (ขบวน / ตู้ต่อขบวน) ภาพ
 สายสุขุมวิท  และ  สายสีลม  ซีเมนส์ โมดูลาร์ เมโทร ซีเมนส์   ออสเตรีย
  เยอรมนี		 พ.ศ. 2542 35 / 4  
ซีเมนส์ โบซันคายา   ตุรกี พ.ศ. 2561 22 / 4  
ซีเอ็นอาร์ ฉางชุน ซีอาร์อาร์ซี   จีน พ.ศ. 2553 17 / 4  
ซีอาร์อาร์ซี ฉางฉุน พ.ศ. 2562[29] 24 / 4  
 สายเฉลิมรัชมงคล  ซีเมนส์ โมดูลาร์ เมโทร ซีเมนส์   เยอรมนี พ.ศ. 2547 19 / 3  
ซีเมนส์ โบซันคายา   ออสเตรีย พ.ศ. 2562[30] 35 / 3  
 สายซิตี้  ซีเมนส์ เดซิโร คลาส 360/2 ซีเมนส์   เยอรมนี พ.ศ. 2550 5 / 3
4 / 4		  
 สายฉลองรัชธรรม  เจเทรค ซัสติน่า S24 มารุเบนิ / โตชิบา   ญี่ปุ่น พ.ศ. 2558[31] 21 / 3  
 สายธานีรัถยา  เอ-ซีรีส์ 1000 ฮิตาชิ พ.ศ. 2562[32] 15/6  
 สายนครวิถี  เอ-ซีรีส์ 2000 10/4
 สายสีชมพู  อินโนเวีย โมโนเรล 300 อัลสตอม /
ซีอาร์อาร์ซี หนันจิง ผู่เจิ้น		   จีน พ.ศ. 2564 42 / 4  
 สายสีเหลือง  30 / 4  
 สายสีทอง  อินโนเวีย เอพีเอ็ม 300 3 / 2  
 สายสีส้ม  ยังไม่เปิดเผย ยังไม่เปิดเผย ยังไม่เปิดเผย ยังไม่เปิดเผย

แผนที่

รถไฟฟ้าสายที่เปิดให้บริการแล้ว

 

รถไฟฟ้าสายที่เปิดให้บริการแล้วและที่กำลังก่อสร้าง

 

แผนที่แบบอื่น ๆ

  • แผนที่แสดงที่ตั้งโครงการฯ แบบแยกเป็นสถานี จาก สนข.

  • แผนที่แสดงที่ตั้งโครงการฯ จาก สนข.

  • แผนที่แผนแบบเก่า

  • แผนที่แสดงเส้นทางและตำแหน่งสถานีรถไฟฟ้าทั้งหมด ทั้งที่เปิดให้บริการแล้ว ที่กำลังก่อสร้าง และแผนในอนาคตที่มีข้อมูลโครงการแล้ว โดยสร้างบนพื้นแผนที่กรุงเทพและปริมณฑล ของสำนักผังเมือง

ดูเพิ่ม

อ้างอิง

  1. ↑ https://www.prachachat.net/general/news-852702
  2. ↑ https://www.mrta.co.th/th/history/141 ประวัติ รฟม.
  3. ↑ จุดเริ่มต้นของโครงการโฮปเวลล์
  4. ↑ https://www.skyscrapercity.com/threads/history-of-thailands-infrastructure.410940/#post-10520617
  5. ↑ https://www.nationtv.tv/news/378708253
  6. ↑ พระราชบัญญัติองค์การรถไฟฟ้ามหานคร พ.ศ. 2535
  7. ↑ การบอกเลิกสัญญาโฮปเวลล์
  8. ↑ สัญญาสัมปทานระบบขนส่งมวลชน กทม.
  9. ↑ ประวัติความเป็นมา
  10. ↑ พระราชบัญญัติการรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย พ.ศ. 2543
  11. ↑ การเปิดเดินรถไฟฟ้าใต้ดินสายแรก
  12. ↑ กรมรางลุย M-MAP 2 ปรับแผนแม่บทรถไฟฟ้า อัปเดตข้อมูล 14 สายเติมโครงข่ายเชื่อมรอยต่อ
  13. ↑ http://www.ryt9.com/s/iq05/2689993
  14. ↑ mgronline (13 November 2018). กทม.ยันเปิดเดินรถไฟฟ้าเส้นแบริ่ง-สมุทรปราการ แน่ 6 ธ.ค.นี้ นำ 3 ขบวนใหม่ร่วมวิ่งด้วย. สืบค้นเมื่อ 13 November 2018.
  15. ↑ https://www.mrta.co.th/th/news/information/test_run_bluelineextension/
  16. ↑ BEM.MRT
  17. ↑ รัฐบาลเร่งเปิดรถไฟฟ้า 3 สายใหม่ ดีเดย์ 16 ธ.ค. “ประยุทธ์” กดปุ่มเปิดสีเขียว
  18. ↑ รถไฟฟ้า 'สายสีทอง' จะเปิดแล้ว 16 ธ.ค.นี้ ให้นั่งฟรี 1 เดือน!
  19. ↑ เปิดใช้วันแรก “สถานีเซนต์หลุยส์” รถไฟฟ้าบีทีเอส ไปโรงพยาบาลเซนต์หลุยส์ลงสถานีนี้
  20. ↑ นับถอยหลัง...รถไฟฟ้าสายสีแดง เตรียมเปิดอย่างเป็นทางการ ค่าโดยสารเริ่มต้น 12 บาท
  21. ↑ https://www.prachachat.net/property/news-466851
  22. ↑ prachachat.net. ครึ่งทางเมกะโปรเจ็กต์ 2 ล้าน ล. ปี”62 ทุกโหมดเร่งสร้าง-เร่งเปิดใช้. สืบค้นเมื่อ 24 July 2018.
  23. ↑ https://www.prachachat.net/property/news-174784
  24. ↑ http://www.thansettakij.com/2016/05/17/52501
  25. ↑ http://www.thansettakij.com/content/207876?ts
  26. ↑ https://www.youtube.com/watch?v=iegLJd64zQw
  27. ↑ http://www.srtet.co.th/index.php/th/news-activity/contents/1601
  28. ↑ อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ moneychannel
  29. ↑ มาแล้วรถไฟฟ้าบีทีเอสใหม่จากจีน ขบวนแรก จาก 24 ขบวน
  30. ↑ “ไพรินทร์” สปีดรถไฟฟ้าสายสีน้ำเงินส่วนต่อขยายเปิดหวูดหัวลำโพง-บางแค ก.ย.62
  31. ↑ http://www.thairath.co.th/content/534260
  32. ↑ ญี่ปุ่นจ่อลงทุนส่วนขยายรถไฟสีแดง

แหล่งข้อมูลอื่น

เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=รถไฟฟ้าในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล&oldid=10614730"