แอฟริกาใต้สะฮารา

แอฟริกาใต้สะฮารา (อังกฤษ: Sub-Saharan Africa) เป็นภูมิภาคที่มีพื้นที่อยู่ในทวีปแอฟริกาและอยู่ใต้ทะเลทรายสะฮารา โดยมีประเทศในภูมิภาค 54 ประเทศ มีประชากรรวมกันมากถึง 574 ล้านคน[1] ภูมิภาคนี้มีพื้นที่ประมาณ 16 % ของพื้นดินของโลก โดยสภาพพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นป่าทึบ และบางส่วนเป็นทะเลทราย[2]

  แอฟริกาใต้สะฮารา (กำหนดโดยสหประชาชาติ)
  ประเทศที่สหประชาชาติจัดเป็นแอฟริกาเหนือ

ภูมิประเทศ แก้

ภูมิภาคแอฟริกาใต้สะฮารามีสภาพส่วนใหญ่เป็นป่าทึบ เช่น บริเวณลุ่มน้ำคองโก และบางส่วนเป็นทะเลทราย เช่น ทะเลทรายคาลาฮารี บางส่วนเป็นกึ่งทะเลทราย บางส่วนที่เป็นที่ราบสูง เช่น ที่ราบสูงประเทศเอธิโอเปีย[2]

รายชื่อประเทศในภูมิภาค แก้

 
เขตของภูมิภาคแอฟริกาใต้สะฮารา
 
แผนที่แสดงภูมิภาคของแอฟริกาใต้สะฮารา

แอฟริกาใต้สะฮาราแบ่งออกเป็น 4 ภูมิภาค และ 49 ประเทศ ตามการกำหนดของสหประชาชาติจัดไว้ ดังนี้

ประเทศ ชื่อในภาษาท้องถิ่น ประชากร (คน) พื้นที่ (ตร.กม.)
แอฟริกากลาง
  กาบอง Gabonaise 1,384,000 267,668
  แคเมอรูน Cameroun 16,322,000 475,440
  ชาด± Tchad 10,146,000 1,284,000
  เซาตูแมอีปริงซีป São Tomé e Príncipe 157,000 1,001
  สาธารณรัฐคองโก République du Congo 3,686,000 342,000
  สาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก République Démocratique du Congo 70,916,439 2,344,858
  สาธารณรัฐแอฟริกากลาง Ködörösêse tî Bêafrîka 4,216,666 622,984
  อิเควทอเรียลกินี Guinea Ecuatorial 504,000 28,051
  แองโกลา Angola 18,498,000 1,246,700
แอฟริกาตะวันออก
  คอโมโรส Komori 798,000 2,235
  เคนยา Kenya 34,707,817 582,650
  จิบูตี جيبوتي 496,374[3] 23,200
  ซิมบับเว Zimbabwe 13,349,000 390,757
  ซูดาน* ± السودان 38,114,160 2,505,810
  ซูดานใต้* South Sudan 8,260,490[4] 619,745
  เซเชลส์ Sesel 80,654 455
  แซมเบีย Zambia 11,668,000 752,618
  โซมาเลีย Soomaaliya 9,118,773 637,661
  แทนซาเนีย Tanzania 46,318,486 945,090
  บุรุนดี Burundi 6,054,714 27,830
  มอริเชียส Mauritius 1,245,000 2,040
  มาดากัสการ์ Madagasikara 18,606,000 587,041
  มาลาวี Malaŵi 12,884,000 118,484
  โมซัมบิก Moçambique 19,792,000 801,590
  ยูกันดา Uganda 27,616,000 236,040
  รวันดา Rwanda 9,038,000 26,338
  เอธิโอเปีย ኢትዮጵያ 82,101,998 1,127,127
  เอริเทรีย ኤርትራ 4,786,994 117,600
แอฟริกาตะวันตก
  กานา Ghana 23,837,000 239,460
  กินี Guinée 7,466,200 245,857
  กินี-บิสเซา Guiné-Bissau 1,586,000 36,125
  แกมเบีย The Gambia 1,641,564 10,380
  โกตดิวัวร์ Côte d'Ivoire 18,154,000 322,460
  กาบูเวร์ดี Cabo Verde 507,000 4,033
  เซเนกัล Sénégal 11,658,000 196,722
  เซียร์ราลีโอน Sierra Leone 6,005,250 71,740
  โตโก Togo 6,619,000 56,785
  ไนจีเรีย Nigeria 128,771,988 923,768
  ไนเจอร์± Niger 15,306,252 1,267,000
  บูร์กินาฟาโซ Burkina Faso 15,730,977 274,200
  เบนิน Bénin 9,598,787 112,620
  มอริเตเนีย± موريتانيا 3,086,859 1,030,700
  มาลี± Mali 14,517,176 1,240,278
  ไลบีเรีย Liberia 3,489,072 111,369
แอฟริกาใต้
  นามิเบีย Namibia 2,031,000 825,418
  บอตสวานา Botswana 1,639,833 600,370
  เลโซโท Lesotho 1,795,000 30,355
  เอสวาตินี eSwatini 1,032,000 17,364
  แอฟริกาใต้ South Africa 44,344,136 1,219,912
* : ประเทศที่สหประชาชาติจัดเป็นแอฟริกาเหนือ
± : มีพื้นที่บ้างส่วนอยู่ในทะเลทรายสะฮารา

ประชากร แก้

 
ชาวคอยซานที่อาศัยอยู่ในภูมิภาคแอฟริกาใต้สะฮารา

ประชากรในภูมิภาคแอฟริกาใต้สะฮารา มีอาชีพหลักของกลุ่มชนในภูมิภาคนี้ส่วนใหญ่เป็นการทำป่าไม้ การเกษตรเพื่อยังชีพหรือเกษตรกรรมพอเพียง มีการล่าสัตว์และหาของป่า บางส่วนเลี้ยงสัตว์แบบอยู่กับที่และเลี้ยงสัตว์แบบเร่ร่อนตามทุ่งหญ้าสะวันนา มีเพียงส่วนน้อยที่ทำการเกษตรและเลี้ยงสัตว์เพื่อการค้าทรัพยากรธรรมชาติที่มีถูกตักตวงไปโดยประเทศล่าอาณานิคมในอดีตและการสู้รบเนื่องจากความขัดแย้งระหว่างเผ่าพันธุ์ จึงเป็นผลให้ประชากรส่วนใหญ่ยากจน ผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศของประเทศเหล่านี้รวมกันได้เพียงประมาณ 1 % ของโลก (ประชาชนมีรายได้ยังชีพน้อยกว่า 1 ดอลลาร์สหรัฐต่อวัน)[2][5]

ศาสนา แก้

ประชากรได้นับศาสนาตามกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆโดยมีเชื่อเรื่องวิญญาณ ศาสนาอิสลาม และศาสนาคริสต์ ซึ่งได้รับอิทธิพลมาจากเมื่อครั้งยังมีการค้าขายและการล่าอาณานิคมของชาวยุโรป[2] โดยในปัจจุบันประเทศในภูมิภาคนี้มีประเทศที่มีศาสนาประจำชาติประเทศเดียว คือ ประเทศมอริเตเนีย โดยนับถือศาสนาอิสลามเป็นศาสนาประจำชาติ (ประชาชนนับถือศาสนานี้ 99.90 %) ส่วนที่เหลือไม่มีศาสนาประจำชาติ

สุขภาพ แก้

การดูแลสุขภาพภายใต้พื้นที่ในชนบทกว่าครึ่งหนึ่งของกลุ่มประเทศที่ตั้งอยู่แอฟริกาใต้สะฮารา นั้นต้องแบกรับภาระของผู้ที่ติดเชื้อเอชไอวี และผู้ที่เป็นโรคเอดส์อย่างยากลำบาก โดยได้มีการวิจัยเรื่องของการดำเนินชีวิตและคุณภาพของการรองรับเครือข่ายการสนับสนุนสำหรับผู้ป่วยโรคเอดส์และผู้ดูแลในพื้นที่ชนบทของแอฟริกาใต้ โดยการสัมภาษณ์ 45 ราย และเฝ้าติดตาม 13 กลุ่ม พบว่าพื้นฐานของเชื้อเอชไอวีและโรคเอดส์นั้นโยงใยกับบรรดานักแสดงและกลุ่มในหน่วยงานท้องถิ่นในภาคประชาสังคมประชาชนและภาคเอกชน โดยการสนับสนุนนี้ถูกมองข้าม จะมีแต่กลุ่มที่ให้การสนับสนุนช่วยเหลือเพียงบางส่วน ซึ่งมากที่สุด คือ ครอบครัวและเพื่อนบ้าน กลุ่มของอาสาสมัครด้านสุขภาพ และนักเผยแผ่ศาสนา[6]

นอกจากโรคเอดส์แล้ว ยังมีโรคอื่นๆ หลายโรคมีมีการแพร่ระบาดเยอะ เช่น โรคไข้กาฬหลังแอ่น ซึ่งมีทั้งหมด 21 ประเทศที่มีการแพร่ระบาด เช่น ประเทศชาด ประเทศไนเจอร์ และประเทศไนจีเรีย เป็นต้น โดยรวมเรียกพื้นที่เหล่านี้ว่าเป็นเขต "African meningitis belt" ซึ่งเชื้อที่เป็นสาเหตุหลักคือ ชนิดย่อย A ส่วนการระบาดครั้งใหญ่สุดเกิดขึ้นในปี พ.ศ. 2539 - พ.ศ. 2540 โดยพบผู้ป่วยมากถึง 300,000 กว่าราย และมีผู้เสียชีวิตประมาณ 30,000 ราย[7] ซึ่งในภาพรวมของสุขภาพประชากรแล้ว อยู่ในระดับต่ำ โดยวัดได้จากดัชนีการพัฒนามนุษย์ในปี พ.ศ. 2554 ซึ่งที่แย่ไปกว่านั้นคือบางประเทศไม่มีข้อมูลในเรื่องนี้ เช่น ประเทศโซมาเลีย ทำให้ประเทศเหล่านี้ไม่มีค่าดัชนีการพัฒนามนุษย์

อ้างอิง แก้

  1. ความร่วมมือทางเศรษฐกิจและการค้าที่สำคัญในแถบ Sub-Saharan Africa. อาร์วายทีไนน์
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 แอฟริกาทางตอนใต้ของทะเลทรายซาฮาร่า. บ้านจอมยุทธ
  3. "Djibouti". World Factbook. Central Intelligence Agency. 2007-09-06. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (HTML)เมื่อ 2020-05-04. สืบค้นเมื่อ 2007-09-18.
  4. "Discontent over Sudan census". News24.com. AFP. 21 May 2009. สืบค้นเมื่อ 2011-07-14.[ลิงก์เสีย]
  5. Foreign Weekly Movement. Sub-Saharan Africa…เศรษฐกิจขยายตัวสูงสุดในรอบ 8 ปี เก็บถาวร 2016-03-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. 28 กรกฎาคม 2548. ส่วนเศรษฐกิจต่างประเทศ ฝ่ายวิชาการ ธนาคารเพื่อการส่งออกและนำเข้าแห่งประเทศไทย
  6. Campbell C, Nair Y, Maimane S, Sibiya Z. Supporting people with AIDS and their carers in rural South Africa: possibilities and challenges. 14 กันยายน 2008. National Center for Biotechnology Information
  7. แพทย์หญิง สลิล ศิริอุดมภาส. ไข้กาฬหลังแอ่น (Meningococcal disease) เก็บถาวร 2013-08-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. หาหมอ.com