แม่นางเทพสุดาสร้อยดาว

อัครมเหสีเมาะตะมะ

แม่นางสร้อยดาว (มอญ: မေဏင်သောဲဍာ; พม่า: မေနှင်းသွယ်တာ, ออกเสียง: [mè n̥ɪ́ɰ̃ θwɛ̀.dà] เมนี่น-ตแวดา; หรือ မည်နှင်းသွယ်ဒါ, มีนี่น-ตแวดา) ในวรรณคดีเรื่อง "ราชาธิราช" เรียกว่า นางเทพสุดาสร้อยดาว[1] ส่วนคำให้การชาวกรุงเก่าเรียก นางสุวรรณเทวี[2] เป็นพระราชธิดาของพ่อขุนรามคำแหงมหาราชแห่งกรุงสุโขทัย ต่อมาได้เป็นสมเด็จพระอัครมเหสีในพระเจ้าฟ้ารั่ว ปฐมกษัตริย์แห่งเมืองเมาะตมะ

นางเทพสุดาสร้อยดาว
พระอัครมเหสีแห่งเมาะตะมะ
ดำรงพระยศ30 มกราคม พ.ศ. 1830 – ป. 14 มกราคม พ.ศ 1850
ราชาภิเษก5 เมษายน พ.ศ. 1830
ก่อนหน้าปฐมอัครมเหสี
ประสูติป. พ.ศ. 1790s
อาณาจักรสุโขทัย
สวรรคตเมาะตะมะ อาณาจักรมอญ
คู่อภิเษกพระเจ้าฟ้ารั่ว
พระราชบุตรแม่นางสินทยา
ราชวงศ์พระร่วง
พระราชบิดาพ่อขุนรามคำแหงมหาราช
พระราชมารดาไม่ทราบ
ศาสนาพุทธ นิกายเถรวาท

ในระหว่างที่พระเจ้าฟ้ารั่ว (พระนามเดิม มะกะโท) รับราชการเป็นขุนวังที่สุโขทัย พระองค์ได้พาแม่นางเทพสุดาสร้อยดาวหนีออกจากสุโขทัย[3]ไปยังเมาะตะมะ เมื่อมะกะโทสามารถสังหารอลิมามาง เจ้าเมืองเมาะตะ พร้อมกับสถาปนาตนเป็นพระเจ้าฟ้ารั่ว ได้ตั้งนางเทพสุดาสร้อยดาวขึ้นเป็นพระอัครมเหสี และได้ประกาศอิรภาพจากอาณาจักรพุกามของชาวพม่า โดยได้รับการสนับสนุนจากพ่อขุนรามคำแหง[4] การปฏิวัติประสบความสำเร็จ พระเจ้าฟ้ารั่วสามารถรวบรวมดินแดนของผู้ที่พูดภาษามอญและตั้งเป็นอาณาจักรหงสาวดี เมื่อประมาณ พ.ศ. 1830[5]

พระเจ้าฟ้ารั่วและแม่นางสร้อยดาวมีพระราชธิดาเพียงพระองค์เดียวคือแม่นางสินทยา ซึ่งต่อมาได้อภิเษกสมรสกับพระเจ้าตราพระยาแห่งหงสาวดี[6]

พงศาวลี

แก้

อ้างอิง

แก้
เชิงอรรถ
  1. ราชาธิราช, หน้า 21
  2. คำให้การชาวกรุงเก่า, พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม) และเอกสารอื่น. นนทบุรี : ศรีปัญญา, 2553, หน้า 475
  3. ราชาธิราช, หน้า 22
  4. Pan Hla 2005: 24–25
  5. Pan Hla 2005: 33–34
  6. ราชาธิราช, หน้า 38
บรรณานุกรม
  • เจ้าพระยาพระคลัง (หน). วรรณกรรมสมัยรัตนโกสินทร์ หมวดบันเทิงคดี เรื่อง ราชาธิราช. กรุงเทพฯ : สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์, 2546. 500 หน้า. หน้า 21-38.
  • Pan Hla, Nai (1968). Razadarit Ayedawbon (ภาษาพม่า) (8th printing, 2005 ed.). Yangon: Armanthit Sarpay.