เอกอัครสมณทูต [1] (อังกฤษ: nuncio; apostolic nuncio) เรียกโดยย่อว่าพระสมณทูต [2][3] เป็นตำแหน่งตามลำดับชั้นทางทูตในศาสนจักร คำว่า "nuncio" มาจากคำว่า nuntius ในภาษาละตินโบราณ ซึ่งแปลว่า "ผู้แทนทางทูต" (envoy) ซึ่งแสดงถึงฐานันดรศักดิ์ในตำแหน่งทูตตามโครงสร้างองค์กรคริสตจักรโรมันคาทอลิก

ประวัติ

แก้

เอกอัครสมณทูต (Papal Nuncio; Apostolic Nuncio) ในทางทูตคือผู้แทนถาวร (หัวหน้าคณะทูต) ของสันตะสำนักประจำรัฐเอกราชหรือองค์การระหว่างประเทศ (เช่น สันนิบาตอาหรับ) มีลำดับชั้นเสมอเอกอัครราชทูตวิสามัญผู้มีอำนาจเต็ม ในทางศาสนจักรพระสมณทูตจะได้รับสมณศักดิ์เป็นอัครมุขนายกเกียรตินามด้วย นอกจากนี้ตามอนุสัญญากรุงเวียนนาว่าด้วยความสัมพันธ์ทางทูตปี 1961 ยังถือว่าเอกอัครสมณทูตมีสถานะเป็นเอกอัครราชทูตเช่นเดียวกับประเทศอื่น ๆ แต่อนุสัญญาดังกล่าวก็อนุญาตหากบางรัฐจะยกสถานะให้สูงกว่าเอกอัครราชทูตอื่น ๆ ในประเทศและมอบตำแหน่งประธานคณะทูตานุทูตแก่พระสมณทูตนั้นโดยมิต้องคำนึงถึงความอาวุโส [4]

นอกจากนี้พระสมณทูตยังต้องเป็นผู้ประสานงานระหว่างสันตะสำนักกับคณะมุขนายกคาทอลิกในชาติหรือภูมิภาคที่ตนประจำการ คณะมุขนายกระดับชาติหรือภูมิภาคดังกล่าวตามปกติจะมีสภามุขนายกปกครองอยู่ ซึ่งมีมุขนายกหรืออัครมุขนายกที่มีสมณศักดิ์สูงสุดในประเทศนั้นเป็นประธาน

นับตั้งแต่ประเทศไทยสถาปนาความสัมพันธ์ทางทูตกับนครรัฐวาติกันก็มีการแลกเปลี่ยนเอกอัครราชทูต โดยมีอาร์ชบิชอป ฌ็อง ฌาโด (Archbishop Jean Jadot) เป็นเอกอัครสมณทูตวาติกันท่านแรก (ขณะนั้นยังเรียกว่าเอกอัคราชทูตวาติกัน หรือ Pro-Nuncio) มาประจำประเทศไทยเมื่อวันที่ 16 ตุลาคม พ.ศ. 2512 [2] โดยต้องรับผิดชอบรวมถึงมาเลเซียและลาวด้วย [5]

นับแต่นั้นมาจนปัจจุบัน ประเทศไทยมีเอกอัครสมณทูตมาประจำแล้วทั้งสิ้น 11 คน [3] ได้แก่

ลำดับ รายนาม เริ่มวาระ สิ้นสุดวาระ
1 อาร์ชบิชอป ฌ็อง ฌาโด ค.ศ. 1968 ค.ศ. 1971
2 อาร์ชบิชอป โจวันนี โมเรตี ค.ศ. 1971 ค.ศ. 1978
3 อาร์ชบิชอป ซิลวีโอ ลูโอนี ค.ศ. 1978 ค.ศ. 1980
4 อาร์ชบิชอป เรนาโต ราฟาแอล มาร์ตีโน ค.ศ. 1980 ค.ศ. 1986
5 อาร์ชบิชอป อัลแบร์โต ตรีการีโก ค.ศ. 1987 ค.ศ. 1993
6 อาร์ชบิชอป ลุยจี แบรสซาน ค.ศ. 1993 ค.ศ. 1999
7 อาร์ชบิชอป อาดรีอาโน แบร์นาร์ดีนี ค.ศ. 1999 ค.ศ. 2003
8 อาร์ชบิชอป ซัลวาตอเร เปนนักคีโอ ค.ศ. 2003 ค.ศ. 2010
9 อาร์ชบิชอป โจวันนี ดานีเอลโล ค.ศ. 2010 ค.ศ. 2012
10 อาร์ชบิชอป เปาโล ชัง อิน-นัม ค.ศ. 2012 ค.ศ. 2022
11 อาร์ชบิชอป ปีเตอร์ ไบรอัน เวลส์ ค.ศ. 2023 อยู่ในตำแหน่ง [6]
  • หมายเหตุ พระสมณทูตลำดับที่ 1-5 มีตำแหน่งเป็น Pro-Nuncio ส่วนลำดับที่ 6 เป็นต้นมา มีตำแหน่งเป็น Nuncio [7]

อ้างอิง

แก้
  1. "ศัพท์บัญญัติราชบัณฑิตยสถาน". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-07-15. สืบค้นเมื่อ 2011-05-13.
  2. 2.0 2.1 สมณทูตวาติกัน เก็บถาวร 2012-03-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. หอจดหมายเหตุ มิสซังคาทอลิกกรุงเทพฯ
  3. 3.0 3.1 พระสมณทูตประจำประเทศไทย เก็บถาวร 2011-08-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. หอจดหมายเหตุ มิสซังคาทอลิกกรุงเทพฯ
  4. United Nations Conference on Diplomatic Intercourse and Immunities (1961-04-18), Vienna Convention on Diplomatic Relations, Article 16, United Nations
  5. "พระอัครสังฆราช ยัง ยาโดต์". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-03-05. สืบค้นเมื่อ 2011-05-13.
  6. "ต้อนรับพระอัครสังฆราชปีเตอร์ ไบรอัน เวลส์ เอกอัครสมณทูตวาติกันประจำประเทศไทย - สภาพระสังฆราชคาทอลิกแห่งประเทศไทย". 2023-04-04.
  7. "Apostolic Nunciature to Thailand", Wikipedia (ภาษาอังกฤษ), 2023-02-08, สืบค้นเมื่อ 2023-07-30