เหตุเครื่องบินชนกันกลางอากาศที่ดนีปรอดแซร์ฌึนสก์ พ.ศ. 2522

เหตุเครื่องบินชนกันกลางอากาศที่ดนีปรอดแซร์ฌึนสก์ พ.ศ. 2522 เป็นอุบัติเหตุทางอากาศที่เกิดขึ้นเมื่อวันที่ 11 สิงหาคม พ.ศ. 2522 เมื่อเครื่องบินสองลำของสายการบินแอโรฟลอตชนกันใกล้กับเมืองดนีปรอดแซร์ฌึนสก์ สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตยูเครน (เมืองกามิยันสแก ประเทศยูเครนในปัจจุบัน) โดยมีสาเหตุจากความผิดพลาดของเจ้าหน้าที่ควบคุมจราจรทางอากาศ[1] มีผู้เสียชีวิตจากอากาศยานทั้งสองลำรวม 178 คน ซึ่งในจำนวนนี้มีผู้เล่นและเจ้าหน้าที่ 17 คนของสโมสรฟุตบอลปัคทาคอร์ ทาชเคนต์ที่กำลังเดินทางไปแข่งขันฟุตบอลที่เมืองมินสค์ สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตเบียโลรัสเซีย

เหตุเครื่องบินชนกันกลางอากาศที่ดนีปรอดแซร์ฌึนสก์ พ.ศ. 2522
เครื่องบินตูโปเลฟ ตู-134เอรุ่นเดียวกับเครื่องบินลำที่เกิดเหตุขณะลงจอดที่ท่าอากาศยานยูโรแอร์พอร์ต พ.ศ. 2520
สรุปอุบัติเหตุ
วันที่11 สิงหาคม พ.ศ. 2522
สรุปชนกลางอากาศเนื่องจากความผิดพลาดของเจ้าหน้าที่ควบคุมการจราจร
จุดเกิดเหตุใกล้เมืองดนีปรอดแซร์ฌึนสก์ สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตยูเครน
48°35′17.5″N 34°39′21.5″E / 48.588194°N 34.655972°E / 48.588194; 34.655972
เสียชีวิต178
รอดชีวิต0
อากาศยานลำแรก
ประเภทตูโปเลฟ ตู-134เอ
ดําเนินการโดยแอโรฟลอต – สาธารณรัฐมอลเดเวีย
ทะเบียนСССР-65816
ต้นทางท่าอากาศยานเชเลียบินสค์
เชเลียบินสค์ สหพันธ์สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตรัสเซีย
จุดพักท่าอากาศยานนานาชาติโวโรเนจ
โวโรเนจ สหพันธ์สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตรัสเซีย
ปลายทางท่าอากาศยานนานาชาติคีชีเนา
คีชีเนา สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตมอลเดเวีย
ผู้โดยสาร88
ลูกเรือ6
เสียชีวิต94
รอดชีวิต0
อากาศยานลำที่สอง
ประเภทตูโปเลฟ ตู-134เอเค
ดำเนินการโดยแอโรฟลอต
ทะเบียนСССР-65735
ต้นทางท่าอากาศยานนานาชาติทาชเคนต์
ทาชเคนต์ สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตอุซเบก
จุดพักท่าอากาศยานนานาชาติดอแนตสก์
ดอแนตสก์ สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตยูเครน
ปลายทางท่าอากาศยานมินสค์-1
มินสค์ สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตเบียโลรัสเซีย
ผู้โดยสาร77
ลูกเรือ7
เสียชีวิต84
รอดชีวิต0

เที่ยวบิน แก้

แผนที่สหภาพโซเวียตฝั่งยุโรปแสดงต้นทาง จุดพัก ปลายทางของเครื่องบินทั้งสองลำ (  เที่ยวบินที่ 7628   เที่ยวบินที่ 7880) และจุดเกิดเหตุ กรุงทาชเคนต์ซึ่งเป็นต้นทางของเที่ยวบินที่ 7880 ไม่แสดงในแผนที่

แอโรฟลอต เที่ยวบินที่ 7628 แก้

แอโรฟลอต เที่ยวบินที่ 7628 ใช้เครื่องบินตูโปเลฟ ตู-134เอหมายเลขทะเบียน CCCP-65816 ลำดับการผลิตที่ 4352210 ผลิตที่โรงงานผลิตเครื่องบินคาร์กิวใน พ.ศ. 2517 และเริ่มบินเที่ยวบินแรกในวันที่ 24 มีนาคม ปีเดียวกัน เครื่องบินลำดังกล่าวประจำฝูงบินของแอโรฟลอตสาขามอลเดเวีย โดยขณะเกิดเหตุเครื่องบินลำดังกล่าวใช้งานมาแล้ว 12,739 ชั่วโมงและบินขึ้น-ลงจอดจำนวน 7683 รอบ[2] เที่ยวบินที่ 7628 มีต้นทางจากเชเลียบินสค์ จอดพักที่โวโรเนจ และมีปลายทางที่คีชีเนาในสาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตมอลเดเวีย ขณะเกิดเหตุมีผู้โดยสาร 88 คนและลูกเรือ 6 คน[2] ในจำนวนนี้มีเด็กอยู่ด้วย 18 คน[1]

แอโรฟลอต เที่ยวบินที่ 7880 แก้

แอโรฟลอต เที่ยวบินที่ 7880 ใช้เครื่องบินตูโปเลฟ ตู-134เอเคหมายเลขทะเบียน CCCP-65735 ลำดับการผลิตที่ 1351405 ผลิตที่โรงงานผลิตเครื่องบินคาร์กิวในวันที่ 5 พฤศจิกายน พ.ศ. 2514 และเริ่มบินเที่ยวแรกในปลายปีเดียวกัน แต่เดิมจัดที่นั่งแบบ "เค" โดยมีที่นั่งชั้นหนึ่งก่อนจะดัดแปลงมาเป็นที่นั่งแบบมาตรฐาน 78 ที่นั่ง[3] ขณะเกิดเหตุเครื่องบินใช้งานมาแล้ว 10,753 ชั่วโมงและบินขึ้น-ลงจอดจำนวน 7075 รอบ[4] เที่ยวบินที่ 7880 มีต้นทางจากทาชเคนต์ จอดพักที่ดอแนตสก์ และมีปลายทางที่มินสค์ในสาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตเบียโลรัสเซีย ขณะเกิดเหตุมีผู้โดยสาร 77 คนและลูกเรือ 7 คน ซึ่งรวมถึงผู้เล่นและเจ้าหน้าที่สโมสรฟุตบอลปัคทาคอร์ ทาชเคนต์[4] ในจำนวนนี้มีเด็กอยู่ด้วย 17 คน[1]

การควบคุมจราจรทางอากาศ แก้

บริเวณที่เกิดเหตุอยู่ในพื้นที่ของศูนย์ควบคุมจราจรทางอากาศในเมืองคาร์กิวซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีการจราจรหนาแน่นและบางครั้งเจ้าหน้าที่ต้องควบคุมเครื่องบินมากกว่าสิบลำในเวลาเดียวกัน ซึ่งปัญหาดังกล่าวเป็นมาเกือบสิบปีแล้วและยังไม่มีการแก้ไข พื้นที่ตะวันตกเฉียงใต้ซึ่งครอบคลุมน่านฟ้าทางด้านตะวันตกเฉียงใต้ตั้งแต่ 180°–255° ตามเข็มนาฬิกาจากทิศเหนือนั้นมีการจราจรซับซ้อนและคาดเดาได้ยาก[5][6]

ในวันที่ 11 สิงหาคม พ.ศ. 2522 เวลา 07:50 น. ตามเวลามอสโก (UTC+03:00) เป็นช่วงเปลี่ยนกะของเจ้าหน้าที่ควบคุมจราจรทางอากาศ หัวหน้าเจ้าหน้าที่ชุดใหม่ ("หัวหน้า") มอบหมายให้เจ้าหน้าที่ชั้นสาม ("เจ้าหน้าที่") ที่ยังไม่มีประสบการณ์มากนักเป็นผู้ดูแล โดยมีเจ้าหน้าที่ชั้นหนึ่งเป็นพี่เลี้ยงควบคุม ("พี่เลี้ยง")[6][7] ซึ่งในวันเดียวกันนั้นเลโอนิด เบรจเนฟ ผู้นำสหภาพโซเวียตก็กำลังจะเดินทางไปยังไครเมียเช่นเดียวกัน ทางการของสหภาพโซเวียตนั้นต้องการให้เส้นทางบินของผู้นำสะดวกที่สุด ซึ่งนั่นทำให้ส่งผลกระทบต่อเที่ยวบินอื่น ๆ ที่ดำเนินการในพื้นที่ใกล้เคียง[8]

ลำดับเหตุการณ์ก่อนเกิดเหตุ แก้

เที่ยวบินที่ 7628 บินขึ้นจากท่าอากาศยานโวโรเนจเวลา 12:54 น. มุ่งหน้าไปยังคีชีเนา[5] ส่วนเที่ยวบินที่ 7880 บินขึ้นจากท่าอากาศยานดอแนตสก์เวลา 13:11 น. มุ่งหน้าไปยังมินสก์[1]

เวลา 13:17:15 น. เที่ยวบินที่ 7628 แจ้งต่อหอบังคับการว่าอยู่ที่ระดับความสูง 8400 เมตร ขอไต่ระดับขึ้นไปที่ 9600 เมตร จะถึงจุดนำทางคาร์กิวเวลา 13:22 น. และถึงจุดนำทางกรัสนอครัดเวลา 13:28 น. แต่ "เจ้าหน้าที่" บันทึกเวลาผิดเป็น 13:19 น. และ 13:26 น. ตามลำดับ ทำให้เที่ยวบินที่ 7628 ปรากฏเร็วกว่าที่กำหนด

เวลา 13:21:43 น. เที่ยวบินที่ 7628 แจ้งหอบังคับการอีกครั้งเพื่อขอไต่ระดับขึ้นไปที่ 9600 เมตรอีกครั้งแต่ "เจ้าหน้าที่" ปฏิเสธ[9]

เวลา 13:25:48 น. เที่ยวบินที่ 7880 แจ้งหอบังคับการบินว่าพวกเขาออกจากดอแนตสก์ 14 นาทีก่อนหน้านี้ อยู่ที่ระดับความสูง 5700 เมตร จะมาถึงจุดนำทางดนีปรอแปตร็อวสก์เวลา 13:34 น. และถึงจุดนำทางเกรเมนชุกเวลา 13:44 น. "เจ้าหน้าที่" รับทราบตำแหน่งและสั่งให้ไต่ระดับขึ้นไปที่ 7200 เมตร[1]

เวลา 13:27:50 น. เที่ยวบินที่ 7628 แจ้งหอบังคับการบินว่าพวกเขามาถึงกรัสนอครัดที่ระดับความสูง 8400 เมตร ขอทราบความเร็วพื้นของเที่ยวบิน 7628 และความเร็วพื้นของเครื่องบินตู-134เอ อีกลำหนึ่งหมายเลขทะเบียน 65132 ซึ่งอยู่ที่ระดับความสูง 9600 เมตร[5] เที่ยวบินที่ 7628 ใช้ความเร็ว 830 กิโลเมตรต่อชั่วโมงและเครื่องบิน 65132 ใช้ความเร็ว 750 กิโลเมตรต่อชั่วโมง เนื่องจากความเร็วของเครื่องบินทั้งสองลำไม่เท่ากันเจ้าหน้าที่จราจรจึงยังไม่ให้เที่ยวบินที่ 7628 ไต่ระดับไปที่ 9600 เมตร เที่ยวบินที่ 7628 รับทราบ แต่ตอบกลับไปด้วยว่าพวกเขาชะลอเครื่องได้หลังจากไต่ระดับขึ้นไปแล้ว นี่คือข้อความสุดท้ายจากเที่ยวบินที่ 7628[5]

เวลา 13:30:40 น. เที่ยวบินที่ 7880 แจ้งหอบังคับการบินว่าพวกเขาอยู่ที่ระดับความสูง 7200 เมตร ห่างจากจุดนำทางดนีปรอแปตร็อวสก์ 25 กิโลเมตร "เจ้าหน้าที่" รับทราบและสั่งให้ไต่ระดับขึ้นไปที่ 8400 เมตร

เวลา 13:33:52 น. เที่ยวบินที่ 7880 แจ้งว่าไต่ระดับถึง 8400 เมตร แล้ว และอยู่ที่จุดนำทางดนีปรอแปตร็อวสก์ "เจ้าหน้าที่" ระบุเครื่องบินดังกล่าวผิดก่อนจะระบุถูกต้องภายหลังว่าเที่ยวบินที่ 7880 อาจจะชนกับเครื่องบินอีกลำหนึ่ง (อิลยูชิน อิล-62 หมายเลขทะเบียน CCCP-86676 ที่ระดับความสูง 9000 เมตร[10]) และสั่งให้เที่ยวบินที่ 7880 รักษาระดับที่ 8400 เมตร เที่ยวบินที่ 7880 รับทราบ[1]

เที่ยวบินที่ 7628 บินตามแอร์เวย์ 50 (มัคดาลินีวกา–ดนีปรอดแซร์ฌึนสก์ มุ่งหน้า 201°) ส่วนเที่ยวบินที่ 7880 บินตามแอร์เวย์ 147 (ดนีปรอแปตร็อวสก์–เกรเมนชุก มุ่งหน้า 300°) ซึ่งเส้นทางบินทั้งสองจะพบกันทำมุม 99° ทางตะวันออกเฉียงเหนือของดนีปรอดแซร์ฌึนสก์ "พี่เลี้ยง" ที่ดูแล "เจ้าหน้าที่" ได้ยินข้อความที่พูดคุยทางวิทยุและเห็นบนจอเรดาร์ว่าเครื่องบินสองลำกำลังมุ่งหน้าชนกันและพยายามแก้ไข เวลา 13:34:07 น. "พี่เลี้ยง" สั่งให้เครื่องบินทะเบียน 86676 ไต่ระดับขึ้นจาก 9000 เมตรไปยัง 9600 เมตร หลังจากนั้นเวลา 13:34:21 "พี่เลี้ยง" ทวนคำสั่งอีกครั้งและสั่งให้เที่ยวบินที่ 7880 ไต่ระดับขึ้นจาก 8400 เมตรไปยัง 9000 เมตร[1][11] ข้อความระหว่างนักบินและเจ้าหน้าที่ทั้งสองในช่วงท้ายไม่ชัดเจน แต่ "พี่เลี้ยง" คาดเดาว่าเครื่องบินอยู่ห่างกันมากพอแล้วและเดินออกไป[1][2]

เวลา 13:35:38 น. เครื่องบินทั้งสองลำหายไปจากจอเรดาร์ "เจ้าหน้าที่" พยายามติดต่อเครื่องบินทั้งสองลำแต่ไม่สำเร็จ

อุบัติเหตุ แก้

 
ทิศทางของเครื่องบินทั้งสองลำขณะเข้าชนกัน เครื่องบินหมายเลขทะเบียน 65816 คือเที่ยวบินที่ 7628 และเครื่องบินหมายเลขทะเบียน 65735 คือเที่ยวบินที่ 7880

เครื่องบินทั้งสองลำชนกันในก้อนเมฆที่ระดับความสูง 8400 เมตร ปีกขวาของเที่ยวบินที่ 7880 ชนเข้ากับลำตัวส่วนหน้าของเที่ยวบินที่ 7628 ชื้นส่วนปีกของเที่ยวบินที่ 7880 ปลิวเข้าไปในเครื่องยนต์ด้านขวาของเที่ยวบินที่ 7880[12] เที่ยวบินที่ 7628 หมุนไปด้านขวาทำให้ส่วนหางของเครื่องบินทั้งสองลำชนกัน เครื่องยนต์ด้านซ้ายของเที่ยวบินที่ 7628 ชนกับส่วนท้องของเที่ยวบินที่ 7880 ในขณะที่ปีกขวาของเที่ยวบินที่ 7628 ถูกฉีกออกจากลำตัว เที่ยวบินที่ 7628 เบี่ยงออกไปทางซ้ายประมาณ 4 กิโลเมตรจากแอร์เวย์เดิม ส่วนเที่ยวบินที่ 7880 เบี่ยงไปทางซ้ายประมาณ 0.5 กิโลเมตรจากแอร์เวย์เดิม[1] เที่ยวบินที่ 7628 สูญเสียการควบคุม หมุนวนและแตกกระจายออก[1][5] ในขณะที่เที่ยวบินที่ 7880 ส่วนแพนหางหายไปเกือบทั้งหมด เครื่องยนต์หายไปหนึ่งตัวและปีกด้านขวาหายไปบางส่วน นักบินพยายามนำเครื่องลงจอดแต่สูญเสียการควบคุมขณะลงมาถึงระดับความสูง 4000 เมตร เวลา 13:37 น. นักบินของเครื่องบินอานโตนอฟ อาน-2 หมายเลขทะเบียน CCCP-91734 จากแชร์กาซือ (ยูเครน: Черка́си) ไปยังดอแนตสก์แจ้งว่ามีบางสิ่งตกจากฟ้า[7] เวลา 13:40 น. นักบินคนเดียวกันแจ้งว่าเห็นชิ้นส่วนเครื่องบินใกล้เมืองดนีปรอดแซร์ฌึนสก์[1][7][5][1][5][6] ชื้นส่วนของเครื่องบินทั้งสองลำกระจายในพื้นที่หมู่บ้านสามแห่งใกล้กับดนีปรอดแซร์ฌึนสก์ได้แก่กูรือลิวกา (ยูเครน: Курилівка) มือกอลายิวกา (ยูเครน: Миколаївка) และแยลือซาแวติวกา (ยูเครน: Єлизаветівка)[1]

อ้างอิง แก้

  1. 1.00 1.01 1.02 1.03 1.04 1.05 1.06 1.07 1.08 1.09 1.10 1.11 1.12 "Accidents, incidents and plane crashes in the USSR and Russia". Airdisaster.ru. สืบค้นเมื่อ 18 December 2016.
  2. 2.0 2.1 2.2 "Accident description". aviation-safety.net. Aviation Safety Network (ASN). สืบค้นเมื่อ 13 December 2016.
  3. "Tupolev Tu-134AK Trip number: USSR-65735". russianplanes.net. Aviation Safety Network (ASN). สืบค้นเมื่อ 13 December 2016.
  4. 4.0 4.1 "Accident description". aviation-safety.net. Aviation Safety Network (ASN). สืบค้นเมื่อ 13 December 2016.
  5. 5.0 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 "Accidents, incidents and plane crashes in the USSR and Russia". airdisaster.ru. สืบค้นเมื่อ 18 December 2016.
  6. 6.0 6.1 6.2 "Remaining in heaven". www.ua-football.com. สืบค้นเมื่อ 18 December 2016.
  7. 7.0 7.1 7.2 Muromov, Igor (2003). 100 great plane crashes. Veche. p. 528. ISBN 5-9533-0029-8.
  8. James Appell (15 September 2011). "The day Uzbek football died". The Football Ramble.com. The Football Ramble Ltd. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 24 December 2016. สืบค้นเมื่อ 12 December 2016.
  9. "Туполев Ту-134А-3". russianplanes.net. สืบค้นเมื่อ 18 December 2016.
  10. "Ilyushin Il-62 Trip number: USSR-86676". russianplanes.net. สืบค้นเมื่อ 18 December 2016.
  11. "МИСТИЧЕСКИЕ СОВПАДЕНИЯ ПРЕСЛЕДУЮТ РОССИЙСКУЮ АВИАЦИЮ". www.webcitation.org. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 24 June 2013. สืบค้นเมื่อ 12 December 2016.
  12. "Tupolev Tu-134A Trip number: USSR-65816". russianplanes.net. สืบค้นเมื่อ 18 December 2016.