เรือหลวงธนบุรี
เรือหลวงธนบุรี เป็นเรือรบประเภทเรือปืนยามฝั่งของกองทัพเรือไทย ซึ่งมีบทบาทสำคัญในช่วงกรณีพิพาทอินโดจีน ก่อนที่ไทยเข้าร่วมสงครามโลกครั้งที่สองอย่างเต็มตัวในปี พ.ศ. 2484
เรือหลวงธนบุรี
| |
ประวัติ | |
---|---|
ประเทศไทย | |
ชนิด | :เรือปืนยามฝั่ง |
ชื่อ | เรือหลวงธนบุรึ (HTMS Thonburi) |
ตั้งชื่อตาม | กรุงธนบุรี |
รางวัล | เหรียญกล้าหาญ |
อู่เรือ | คะวะซะกิ เมืองโคเบะ ประเทศญี่ปุ่น |
ปล่อยเรือ | 12 มกราคม พ.ศ. 2479 |
เดินเรือแรก | 31 กรกฎาคม พ.ศ. 2480 |
เข้าประจำการ | 5 ตุลาคม พ.ศ. 2481 |
ปลดระวาง | 26 กันยายน พ.ศ. 2484 |
Stricken | 19 มิถุนายน พ.ศ. 2502 |
ความเป็นไป | จัดเป็นอนุสรณ์สถาน ณ โรงเรียนนายเรือ จังหวัดสมุทรปราการ (เฉพาะป้อมปืนหน้าและหอบังคับการ) |
ลักษณะเฉพาะ | |
ประเภท: | เรือปืนยามฝั่ง |
ขนาด (ระวางขับน้ำ): |
มาตรฐาน:2301 ตัน เต็มที่:2265 ตัน |
ความยาว: | 77.01 เมตร |
ความกว้าง: | 14.43 เมตร |
กินน้ำลึก: | 4.19 เมตร |
ระบบขับเคลื่อน: | เครื่องยนต์ดีเซล 2 เครื่อง กำลัง 5,200 แรงม้าต่อเครื่อง |
ความเร็ว: |
|
ลูกเรือ: | 234 นาย |
ยุทโธปกรณ์: | หมู่ปืนใหญ่ 8 นิ้ว (203 มม.) Naval Gun Type 3 ป้อมละ 2 กระบอก จำนวน 2 ป้อม และปืนอเนกประสงค์ 75 มม. Type 51 จำนวน 4 กระบอก ปืนกลอากาศ 20 มม. แท่นคู่ จำนวน 2 แท่น |
สิ่งป้องกัน: |
ด้านข้างเรือ 63.5 มม. (2 นิ้ว) ดาดฟ้าเรือ 38+25 มม. (1.5+1) ป้อมปืน 100 มม. (4 นิ้ว) หอบังคับการ 102 มม. (4 นิ้ว) |
อากาศยาน: | ไม่มี |
ประวัติ
เรือหลวงธนบุรีเป็นเรือรบประเภทเรือปืนยามฝั่ง จัดอยู่ในชั้นเรือเดียวกันกับเรือหลวงศรีอยุธยา ต่อขึ้นที่อู่ต่อเรือกาวาซากิ เมืองโกเบ ประเทศญี่ปุ่น เมื่อปี พ.ศ. 2479 เป็นขุมกำลังสำคัญของกองทัพเรือไทยในช่วงกรณีพิพาทระหว่างไทย - อินโดจีนฝรั่งเศส โดยเรือหลวงธนบุรีได้เข้าทำการรบอย่างกล้าหาญในยุทธนาวีเกาะช้างเมื่อวันที่ 17 มกราคม พ.ศ. 2484 จนสามารถขับไล่ข้าศึกได้สำเร็จ แต่เรือได้รับความเสียหายอย่างหนักมาก เรือหลวงช้างจึงลากจูงให้มาเกยตื้นในเย็นวันเดียวกันที่แหลมงอบ จังหวัดตราด
ภายหลังเมื่อมีการกู้เรือหลวงธนบุรีแล้ว กองทัพเรือได้ลากจูงเรือมาทำการซ่อมใหญ่ในวันที่ 26 กันยายน พ.ศ. 2484 แต่เมื่อตรวจสอบแล้วพบว่าเสียหายหนักเกินกว่าจะซ่อมแซมได้ จึงปลดระวางจากการเป็นเรือรบ และใช้เป็นกองบังคับการลอยน้ำของกองเรือตรวจอ่าว กองเรือยุทธการ จนปลดระวางประจำการเมื่อวันที่ 19 มิถุนายน พ.ศ. 2502 ทางราชการจึงได้นำส่วนป้อมปืนเรือและหอบังคับการของเรือหลวงธนบุรีมาจัดตั้งเป็นอนุสรณ์สถานเรือหลวงธนบุรี เพื่อรำลึกถึงเหตุการณ์ยุทธนาวีเกาะช้าง ซึ่งปัจจุบันตั้งอยู่ภายในโรงเรียนนายเรือ จังหวัดสมุทรปราการ
ชื่อของเรือหลวงธนบุรีได้มาจากนาม "กรุงธนบุรีศรีมหาสมุทร" อันเป็นนามของราชธานีไทยในรัชสมัยสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช (พ.ศ. 2310 – 2325)
เกียรติยศ
หลังสิ้นสุดกรณีพิพาทอินโดจีน เรือหลวงธนบุรีได้รับพระราชทานเหรียญกล้าหาญเป็นเครื่องเชิดชูเกียรติจากการปฏิบัติหน้าที่ในยุทธนาวีเกาะช้าง ปรากฏหลักฐานในแจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญกล้าหาญ ลงวันที่ 26 สิงหาคม พ.ศ. 2484 ตีพิมพ์ในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 57 หน้า 2810 ลงวันที่ 2 กันยายน พ.ศ. 2484 ทั้งนี้ มีกำลังพลของกองทัพเรือที่ได้รับพระราชทานเหรียญกล้าหาญพร้อมกัน จำนวน 18 นาย ในจำนวนนี้เป็นกำลังพลของเรือหลวงธนบุรี 14 นาย ซึ่งได้แก่ [1]
- นาวาเอก หลวงพร้อมวีระพันธ์ (พร้อม วีระพันธ์) (เสียชีวิตในการรบ)
- นายเรือเอก เฉลิม สถิระถาวร
- นายเรือโท ขัน วงศ์กนก (เสียชีวิตในการรบ)
- นายเรือตรี พรม รักษ์กิจ (เสียชีวิตในการรบ)
- นายเรือตรี สมัย จำปาสุต (เสียชีวิตในการรบ)
- พันจ่าเอก ทองอยู่ เงี้ยวพ่าย
- พันจ่าเอก เอี้ยว อึ้งหลี (เสียชีวิตในการรบ)
- พันจ่าเอก นวล เสี่ยงบุญ (เสียชีวิตในการรบ)
- พันจ่าเอก ลบ นุดนา (เสียชีวิตในการรบ)
- พันจ่าเอก ลำดวน ทัพพะเกตุ (เสียชีวิตในการรบ)
- พันจ่าเอก ยู่เล้ง อาจสาคร (เสียชีวิตในการรบ)
- พันจ่าเอก เพื่อน สุดสงวน
- พันจ่าเอก ชุน แซ่ฉั่ว
- พันจ่าเอก เอ่ง แซ่ลิ้ม
ส่วนเกี่ยวข้อง
- ก่อนหน้าที่จะมีการจัดซื้อเรือหลวงธนบุรีนั้น ชื่อของเรือนี้ได้ปรากฏอยู่ในบทละครพูดเรื่อง ร.ต.ล. นนทรี ซึ่งเป็นบทพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ตีพิมพ์ครั้งแรกในวารสารสมุทรสาร ประจำเดือนมิถุนายน พ.ศ. 2459
- การถ่ายถอดชื่อเรือหลวงธนบุรีเป็นอักษรโรมันมีหลากหลายรูปแบบ เช่น Dhonburi, Dornbury สำหรับกองทัพเรือไทยใช้ว่า Thonburi[2]
ระเบียงภาพ
-
เรือหลวงธนบุรี ก่อนเข้าร่วมยุทธนาวีเกาะช้าง 4 วัน
-
ไฟกำลังไหม้บนเรือหลวงธนบุรี ภายหลังทำการรบในยุทธนาวีเกาะช้างแล้ว (ถ่ายภาพจากเรือหลวงช้างที่เข้ามาช่วยดับไฟ)
-
ธงฉานเรือหลวงธนบุรีได้รับการประดับแพรแถบเหรียญกล้าหาญภายหลังสิ้นสุดกรณีพิพาทอินโดจีน
-
ป้อมปืนและหอบังคับการเรือหลวงธนบุรี ซึ่งอยู่ที่โรงเรียนนายเรือ จังหวัดสมุทรปราการในปัจจุบัน
อ้างอิง
- ↑ "แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญกล้าหาญ. 26 สิงหาคม 2484" ราชกิจจานุเบกษา. 58 (2 กันยายน 2484) : 2810-2811.
- ↑ เรือรบในรัชสมัย ร.8 - บทความชุด วันจักรี ของเว็บไซต์กองทัพเรือไทย
แหล่งข้อมูลอื่น
- วีรกรรมของ ร.ล. ธนบุรี แห่งราชนาวีไทย เก็บถาวร 2007-02-17 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน จากเว็บไซต์ กองทัพเรือไทย
- การรบที่เกาะช้าง เก็บถาวร 2007-09-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน จากหอมรดกไทย กระทรวงกลาโหม
- Walk Around ร.ล.ธนบุรี...
- พิพิธภัณฑ์ทหารเรือ เก็บถาวร 2008-06-08 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน