เจ้าสุริยะจางวาง

เจ้าสุริยะจางวาง เจ้าผู้ครองนครลำปาง องค์ที่ 11 ในระหว่างปี พ.ศ. 2430 ถึงปี พ.ศ. 2436 แต่ในเอกสารทางประวัติศาสตร์ของสยาม ไม่ได้กล่าวถึงเจ้าสุริยะจางวางเลยแม้แต่น้อย

เจ้าสุริยะจางวาง
เจ้าผู้ครองนครลำปาง (อ้างสิทธิ)
ครองราชย์	พ.ศ. 2430 - 2436
ก่อนหน้า	เจ้าพรหมาภิพงษธาดา
ถัดไป	เจ้านรนันทไชยชวลิต
ชายา	แม่เจ้าคำมวล แม่เจ้าคำบุ่ง แม่เจ้าฟองแก้ว
พระบุตร	เจ้าไชยสงคราม เจ้าแก้วเมืองเมา เจ้าบุรีรัตน์ (บุญฤทธิ์) เจ้าน้อยเมือง เจ้าน้อยน้อง เจ้าหญิงน้อง เจ้าราชบุตร (แก้วเมืองมูล)
ราชวงศ์	ทิพย์จักร
ราชสกุล	ณ ลำปาง
พระบิดา	เจ้าวรญาณรังษี
พระมารดา	เจ้าสุวันไล

พระประวัติ

เจ้าสุริยะจางวาง มีพระนามเดิมว่า "เจ้าคำป้อ" เป็นราชบุตรของเจ้าวรญาณรังษี กับแม่เจ้าสุวันไล ณ ลำปาง ได้ครองนครลำปางสืบต่อจากเจ้าพรหมาภิพงษธาดา เมื่อคราวที่เจ้าหลวงพรหมาภิพงษธาดา ชราภาพตั้งแต่ปี พ.ศ. 2425 เป็นต้นมา จนกระทั่งในปี พ.ศ. 2429 เจ้าหลวงพรหมาภิพงษธาดา ถึงแก่พิราลัย เจ้าสุริยะจึงได้เป็นผู้รักษาราชการเมืองนครลำปาง โดยในเอกสารบันทึกของครูบาอาโนธรรมชัย วัดปงสนุก ได้กล่าวไว้ในบันทึกประวัติวัดปงสนุกเหนือว่า "ในปี พ.ศ. 2430 ได้มีการบูรณะปฏิสังขรณ์วัดปงสนุกเหนือครั้งใหญ่ มีโยอุปัฐากคือ พระองค์ตนเป็นเจ้าหลวงสุริยะจางวาง และ พระองค์ตนเป็นเจ้านรนันท์ชัยชวลิต

แต่ในขณะนั้นรัฐบาลทางกรุงเทพฯ พยายามที่จะปลดเจ้าสุริยะจางวาง ออกจากการเป็นเจ้าผู้ครองนครลำปาง แต่ทว่าเจ้าสุริยะไม่ยอมรับอำนาจการจัดการของรัฐบาลกรุงเทพ และยึดถือตราประจำตำแหน่งไว้ครอบครอง

กระนั้นรัฐบาลทางกรุงเทพ ก็พยายามสนับสนุนเจ้าอุปราช (นรนันท์ไชย) ให้เป็นเจ้าหลวงอีกพระองค์หนึ่งในเวลาเดียวกัน นับได้ว่าช่วงเวลาดังกล่าวนครลำปาง มีเจ้าหลวง 2 พระองค์ แต่ในบางตำราประวัติศาสตร์กล่าวว่าเจ้าหลวงสุริยะ ลาออกจากตำแหน่งเจ้าผู้ครองนครลำปางในปี พ.ศ. 2430

ครั้นเมื่อปี พ.ศ. 2436 รัฐบาลได้ส่งพระยาทรงสุรเดชขึ้นมาเป็นข้าหลวงมณฑลลาวเฉียง และพระยาทรงสุรเดช ได้เจรจากับเจ้าสุริยะจางวางจนสำเร็จและยอมสละอำนาจดังกล่าว และกับการได้รับเงินปี 3,000-4,000 รูปี

เจ้าสุริยะจางวาง มีชายาคือ

1. แม่เจ้าคำมวล พิราลัยปีพ.ศ. 2430 มีราชโอรสคือ
   • เจ้าไชยสงคราม (ไม่ทราบนามเดิม) พิราลัย พ.ศ. 2421
2. แม่เจ้าคำบุ่ง มีราชโอรสธิดาคือ
   • เจ้าแก้วเมืองเมา
   • เจ้าบุรีรัตน์ (บุญฤทธิ์)
   • เจ้าน้อยเมือง
   • เจ้าน้อยน้อง
   • เจ้าหญิงน้อง
3. แม่เจ้าฟองแก้ว มีราชโอรสคือ
   • เจ้าราชบุตร (แก้วเมืองมูล) เจ้าราชบุตรเมืองพะเยา สมรสกับเจ้าบุษรา (หรือเจ้าบุษย์) ธิดาเจ้าหลวงพุทธวงศ์ เมืองพะเยา (หรือธิดาเจ้าหลวงอินต๊ะชมพู เมืองพะเยา)

ราชตระกูล

พงศาวลีของเจ้าสุริยะจางวาง
16. พระยาไชยสงคราม (ทิพย์ช้าง)               8. เจ้าฟ้าสิงหาราชธานีเจ้าฟ้าหลวงชายแก้ว                       17. แม่เจ้าพิมพา               4. พระยาคำโสม                             9. แม่เจ้าจันทาราชเทวี                       2. เจ้าวรญาณรังษี                                   1. เจ้าพรหมาภิพงษธาดา                                         3. เจ้าสุวันไล

อ้างอิง

ก่อนหน้า		เจ้าสุริยะจางวาง		ถัดไป
เจ้าพรหมาภิพงษธาดา		เจ้าผู้ครองนครลำปาง (พ.ศ. 2430 - พ.ศ. 2436)		เจ้านรนันทไชยชวลิต