รายพระนามเจ้าผู้ครองนครลำพูน
ในปี พ.ศ. 2324 ภายหลังจากที่พระเจ้ากาวิละ ขึ้นครองราชย์เป็นพระเจ้านครเชียงใหม่ ขณะนั้นนครลำพูนยังคงเป็นเมืองร้าง ไม่มีผู้คนอาศัยอยู่ ความทราบถึงพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ 2 ในปี พ.ศ. 2357 จึงได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สถาปนาพระยาคำฟั่น พระอนุชาในพระเจ้ากาวิละไปสร้างนครลำพูนขึ้นใหม่ และครองราชย์เป็นพระยานครลำพูนไชย เป็นพระยานครลำพูนองค์แรก นับแต่ พ.ศ. 2357 จนถึง พ.ศ. 2475 (การเปลี่ยนแปลงการปกครอง) นครลำพูนมีเจ้าหลวงครองนคร จำนวน 10 พระองค์ [1] ได้แก่
เจ้าผู้ครอง แห่งนครลำพูน | |
---|---|
ราชาธิปไตยในอดีต | |
![]() | |
เจ้าจักรคำขจรศักดิ์ เจ้าผู้ครองนครพระองค์สุดท้าย | |
| |
ปฐมกษัตริย์ | พระยาคำฟั่น |
องค์สุดท้าย | เจ้าจักรคำขจรศักดิ์ |
อิสริยยศ | พระเจ้านครลำพูน เจ้านครลำพูน พระยาลำพูน |
สถานพำนัก | คุ้มหลวง |
ผู้แต่งตั้ง | กษัตริย์สยาม |
เริ่มระบอบ | พ.ศ. 2357 |
สิ้นสุดระบอบ | 5 พฤศจิกายน พ.ศ. 2486 |
ผู้อ้างสิทธิ์ | เจ้าวัฒนัน ณ ลำพูน |
ประวัติ
แก้ในปี พ.ศ. 2357 ในรัชสมัย พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย พระมหากษัตริย์ไทย รัชกาลที่ 2 แห่งราชวงศ์จักรี ทรงมีพระราชดำริห์ปฤกษาด้วยท่านอรรคมหาเสนาบดีว่า เมืองลำพูนไชย ยังร้างว่างอยู่ หามีผู้คนรักษาบ้านเมืองไม่ จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ตั้งตำแหน่ง เจ้าเมือง, อุปราช, ราชวงษ์ ขึ้นรักษาเมืองลำพูนไชย ให้เป็นเมืองสืบต่อไป จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ส่งตราศุภอักษรขึ้นไปหา พระยาเชียงใหม่กาวิละ พระยาราชวงษ์คำฟั่น ให้ลงมาเข้าเฝ้าทูลลอองธุลีพระบาท
ครั้นถึงวันที่ 18 กันยายน พ.ศ. 2357 พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย พระมหากษัตริย์ไทย รัชกาลที่ 2 แห่งราชวงศ์จักรี จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ตั้ง พระยาราชวงษ์คำฟั่นเมืองเชียงใหม่ (พระอนุชาในพระเจ้ากาวิละ) ขึ้นเป็น "พระยาลำพูนคำฟั่น เจ้าเมืองลำพูนไชย" ทรงเป็นเจ้าผู้ครองนครลำพูนองค์แรกแห่งราชวงศ์ทิพย์จักร
รายพระนามเจ้าผู้ครองนครลำพูน
แก้รายพระนามเจ้าผู้ครองนครลำพูน 10 องค์ แห่งราชวงศ์ทิพย์จักร มีรายพระนามตามลำดับ ดังนี้
ลำดับ | พระฉายาลักษณ์ | รายพระนาม | ครองราชย์ | ||
---|---|---|---|---|---|
เริ่มต้น | สิ้นสุด | ระยะเวลา | |||
1 | พระยาคำฟั่น | 18 กันยายน พ.ศ. 2357 | 26 พฤษภาคม พ.ศ. 2359 | 2 ปี | |
2 | พระเจ้าบุญมา | 26 พฤษภาคม พ.ศ. 2359 | 25 มีนาคม พ.ศ. 2370 | 10 ปี | |
3 | พระยาน้อยอินท์ | พ.ศ. 2370 | พ.ศ. 2381 | 11 ปี | |
4 | พระยาคำตัน | พ.ศ. 2381 | พ.ศ. 2384 | 3 ปี | |
5 | พระยาน้อยลังกา | พ.ศ. 2384 | พ.ศ. 2386 | 2 ปี | |
6 | เจ้าไชยลังกาพิศาลโสภาคย์คุณ | พ.ศ. 2386 | พ.ศ. 2414 | 28 ปี | |
7 | เจ้าดาราดิเรกรัตนไพโรจน์ | 8 กรกฎาคม พ.ศ. 2418 | 17 กันยายน พ.ศ. 2434 | 17 ปี | |
8 | เจ้าเหมพินธุไพจิตร | 21 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2437 | 5 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2439[2] | 2 ปี | |
9 | เจ้าอินทยงยศโชติ | 3 มกราคม พ.ศ. 2440 | 18 มีนาคม พ.ศ. 2454[3] | 16 ปี | |
10 | เจ้าจักรคำขจรศักดิ์ | 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2454 | 5 พฤศจิกายน พ.ศ. 2486 | 32 ปี |
รายนามผู้สืบราชสกุลหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครอง
แก้ลำดับ | ภาพ | รายนาม | เริ่ม | สิ้นสุด | รวมระยะเวลา | หมายเหตุ |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | เจ้าพงศ์ธาดา ณ ลำพูน | พ.ศ. 2486 | 21 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2538 | 52 ปี | ราชบุตรในเจ้าจักรคำขจรศักดิ์ | |
2 | เจ้าวัฒนัน ณ ลำพูน | 21 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2538 | ปัจจุบัน | บุตรชายเจ้าพงศ์ธาดา ณ ลำพูน |
ดูเพิ่ม
แก้อ้างอิง
แก้- ↑ นครลำพูนมีเจ้าหลวงครองนคร จำนวน 10 พระองค์[ลิงก์เสีย]
- ↑ ข่าวพิลาไลย (เจ้าเหมพินธุไพจิตร เจ้านครลำพูน)
- ↑ ข่าวพิราไลยราชกิจจานุเบกษา เล่ม 27 วันที่ 26 มีนาคม ร.ศ. 129 หน้า 3124