อำเภอพบพระ

อำเภอในจังหวัดตาก ประเทศไทย
(เปลี่ยนทางจาก อ.พบพระ)

พบพระ เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดตาก เดิมเป็นส่วนหนึ่งของตำบลช่องแคบ อำเภอแม่สอด อำเภอพบพระเป็นอำเภอที่เป็นต้นกำเนิดของแม่น้ำเมย แม่น้ำพรมแดนสายสำคัญระหว่างไทยกับพม่า

อำเภอพบพระ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
 • อักษรโรมันAmphoe Phop Phra
คำขวัญ: 
เมืองสนสองใบ ศิวิไลซ์น้ำตก
พืชผลดกการเกษตร งามเนตรบ่อน้ำร้อน
น่าพักผ่อนอากาศดี มากมีชาวเขา
แผนที่จังหวัดตาก เน้นอำเภอพบพระ
แผนที่จังหวัดตาก เน้นอำเภอพบพระ
พิกัด: 16°23′10″N 98°41′25″E / 16.38611°N 98.69028°E / 16.38611; 98.69028
ประเทศ ไทย
จังหวัดตาก
พื้นที่
 • ทั้งหมด1,006.5 ตร.กม. (388.6 ตร.ไมล์)
ประชากร
 (2564)
 • ทั้งหมด91,742 คน
 • ความหนาแน่น91.15 คน/ตร.กม. (236.1 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์ 63160
รหัสภูมิศาสตร์6307
ที่ตั้งที่ว่าการที่ว่าการอำเภอพบพระ หมู่ที่ 3
ถนนดอนเจดีย์-วาเล่ย์ ตำบลพบพระ อำเภอพบพระ จังหวัดตาก 63160
สารานุกรมประเทศไทย ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ที่ตั้งและอาณาเขต แก้

อำเภอพบพระตั้งอยู่ทางตอนกลางของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตปกครองข้างเคียง ดังนี้

ประวัติ แก้

อำเภอพบพระ เดิมตั้งอยู่ในเขตปกครองของตำบลช่องแคบ อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก จากคำบอกเล่าของนายสูน อดีตผู้ใหญ่บ้านคนที่สองของบ้านเพอะพะ ทราบว่าคำว่า “พบพระ” เป็นคำที่เพี้ยนมาจากคำว่า “เพอะพะ” โดยเล่ารายละเอียดว่า เมื่อตนเองอายุประมาณ 12 ปี บิดาพร้อมญาติ พี่น้องจากบ้านแม่ตาว อำเภอแม่สอด จำนวน 4 ครอบครัว ได้มาตั้งบ้านเรือนอยู่บริเวณที่เป็นที่ตั้งของโรงพยาบาลพบพระ ในปัจจุบัน ซึ่งในอดีตท้องที่นี้มีความอุดมสมบูรณ์มาก มีลักษณะพื้นที่เป็น ป่าหวาย ป่าเตย และป่าแขม มีบริเวณแหล่งน้ำผุดหลายแห่งทั่วบริเวณ ทำให้มีน้ำท่วมขังและเฉอะแฉะ จึงเรียกบริเวณนี้ว่า “เพอะพะ” ซึ่งเป็นภาษาพื้นเมืองภาคเหนือ แปลว่า บริเวณที่มีน้ำขังเป็นแอ่งกระจัดกระจายเปรอะเฉอะแฉะไปทั่วนั้น

เนื่องจากตำบลพบพระมีพื้นที่กว้างขวาง มีอุปสรรคต่อการปกครองดูแลราษฎรที่อยู่ในพื้นที่ห่างไกล และการบริหารจัดการพื้นที่ของหน่วยงานราชการต่าง ๆ เป็นไปด้วยความยากลำบาก โดยเฉพาะพื้นที่ตำบลช่องแคบและตำบลพบพระ ที่มีผู้ก่อการร้ายคอมมิวนิสต์แทรกซึมอยู่ทั่วพื้นที่จึงได้ขอแยกตำบลคีรีราษฎร์เป็นออกจากตำบลช่องแคบอีกตำบลหนึ่ง และได้ขอเสนอตั้งกิ่งอำเภอใหม่ ต่อมาเมื่อ พ.ศ. 2520 ได้มีการตั้งกิ่งอำเภอใหม่ เรียกว่า “กิ่งอำเภอพบพระ” มี 3 ตำบล ประกอบด้วยตำบลพบพระ ตำบลช่องแคบ และตำบลคีรีราษฎร์ และเมื่อวันที่ 12 สิงหาคม 2530 กระทรวงมหาดไทยได้ประกาศให้  “กิ่งอำเภอพบพระ” ตั้งเป็นอำเภอพบพระ

  • วันที่ 31 มีนาคม 2507 ตั้งตำบลพบพระ แยกออกจากตำบลช่องแคบ[1]
  • วันที่ 1 กรกฎาคม 2512 ตั้งตำบลคีรีราษฎร์ แยกออกจากตำบลช่องแคบ[2]
  • วันที่ 29 มีนาคม 2520 แยกพื้นที่ตำบลพบพระ ตำบลช่องแคบ และตำบลคีรีราษฎร์ อำเภอแม่สอด มาจัดตั้งเป็น กิ่งอำเภอพบพระ[3] และให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอแม่สอด
  • วันที่ 5 เมษายน 2526 จัดตั้งสุขาภิบาลพบพระ ในท้องที่บางส่วนของตำบลพบพระ[4]
  • วันที่ 16 สิงหาคม 2526 ตั้งตำบลวาเล่ย์ แยกออกจากตำบลพบพระ[5]
  • วันที่ 12 สิงหาคม 2530 ยกฐานะกิ่งอำเภอพบพระ อำเภอแม่สอด เป็น อำเภอพบพระ[6]
  • วันที่ 27 ตุลาคม 2536 ตั้งตำบลรวมไทยพัฒนา แยกออกจากตำบลช่องแคบ และตำบลพบพระ[7]
  • วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลพบพระ เป็นเทศบาลตำบลพบพระ[8] ด้วยผลของกฎหมาย

การแบ่งเขตการปกครอง แก้

การปกครองส่วนภูมิภาค แก้

อำเภอพบพระแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 5 ตำบล 52 หมู่บ้าน ได้แก่

ลำดับ อักษรไทย อักษรโรมัน จำนวนหมู่บ้าน จำนวนประชากร
(ธันวาคม 2565)[9]
1. พบพระ Phop Phra
9
23,726
2. ช่องแคบ Chong Khaep
15
15,216
3. คีรีราษฎร์ Khiri Rat
11
26,106
4. วาเล่ย์ Wale
7
12,762
5. รวมไทยพัฒนา Ruam Thai Phatthana
11
16,277

การปกครองส่วนท้องถิ่น แก้

ท้องที่อำเภอพบพระประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 6 แห่ง ได้แก่

  • เทศบาลตำบลพบพระ ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลพบพระ
  • องค์การบริหารส่วนตำบลพบพระ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลพบพระ (นอกเขตเทศบาลตำบลพบพระ)
  • องค์การบริหารส่วนตำบลช่องแคบ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลช่องแคบทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลคีรีราษฎร์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคีรีราษฎร์ทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลวาเล่ย์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลวาเล่ย์ทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลรวมไทยพัฒนา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลรวมไทยพัฒนาทั้งตำบล

อ้างอิง แก้

  1. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอแม่สอด และอำเภอสามเงา จังหวัดตาก" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 81 (29 ง): 899–902. March 31, 1964.
  2. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 86 (60 ง): 2074–2076. July 1, 1969.
  3. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งท้องที่อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก ตั้งเป็นกิ่งอำเภอพบพระ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 94 (26 ง): 1315. March 29, 1977. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-05-10. สืบค้นเมื่อ 2021-05-05.
  4. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลพบพระ กิ่งอำเภอพบพระ อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 100 (54 ง): 1073–1075. April 5, 1983.
  5. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลภายในท้องที่กิ่งอำเภอพบพระ อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 100 (133 ง): 2860–2864. August 16, 1983.
  6. "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งอำเภอพญาเม็งราย อำเภอพบพระ อำเภอทับคล้อ อำเภอบ้านโคก และอำเภอโพธิ์ไทร พ.ศ. ๒๕๓๐" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 104 (156 ง): (ฉบับพิเศษ) 26-28. August 12, 1987. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-04-06. สืบค้นเมื่อ 2021-05-05.
  7. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอพบพระ จังหวัดตาก" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 110 (173 ง): (ฉบับพิเศษ) 53-57. October 27, 1993.
  8. "พระราชบัญญัติเปลี่ยนแปลงฐานะของสุขาภิบาลเป็นเทศบาล พ.ศ. ๒๕๔๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (9 ก): 1–4. February 24, 1999. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2008-04-09. สืบค้นเมื่อ 2021-05-05.
  9. "ระบบสารสนเทศเพื่อการบริหาร". stat.bora.dopa.go.th.