อำเภอแวงใหญ่

อำเภอในจังหวัดขอนแก่น ประเทศไทย

แวงใหญ่ เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดขอนแก่น

อำเภอแวงใหญ่
การถอดเสียงอักษรโรมัน
 • อักษรโรมันAmphoe Waeng Yai
คำขวัญ: 
แวงใหญ่หม่อนไหมดี สตรีสวย ร่ำรวยน้ำใจ วิสัยทัศน์กว้าง ห่างไกลยาเสพติด ธุรกิจผ้าไหม ช่วยไทยรุ่งเรือง
แผนที่จังหวัดขอนแก่น เน้นอำเภอแวงใหญ่
แผนที่จังหวัดขอนแก่น เน้นอำเภอแวงใหญ่
พิกัด: 15°57′34″N 102°32′52″E / 15.95944°N 102.54778°E / 15.95944; 102.54778
ประเทศ ไทย
จังหวัดขอนแก่น
พื้นที่
 • ทั้งหมด189.069 ตร.กม. (73.000 ตร.ไมล์)
ประชากร
 (2565)
 • ทั้งหมด29,193 คน
 • ความหนาแน่น154.40 คน/ตร.กม. (399.9 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์ 40330
รหัสภูมิศาสตร์4013
ที่ตั้งที่ว่าการที่ว่าการอำเภอแวงใหญ่ เลขที่ 100/1 หมู่ที่ 7 ถนนสุขาภิบาล ตำบลแวงใหญ่ อำเภอแวงใหญ่ จังหวัดขอนแก่น 40330
สารานุกรมประเทศไทย ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ที่ตั้งและอาณาเขต

แก้

อำเภอแวงใหญ่ มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

ประวัติ

แก้

"แวงใหญ่" เป็นการบอกเล่าต่อกันมาว่า บริเวณที่ตั้งหมู่บ้านแวงใหญ่ในปัจจุบันมีหนองน้ำขนาดใหญ่ ชื่อหนองแวงมีประชากรกลุ่มแรกอพยพมาจากจังหวัดนครปฐม จังหวัดชัยภูมิ จังหวัดอุดรธานี จังหวัดชลบุรี และจังหวัดนครราชสีมา เป็นต้น ซึ่งครอบครัวไทยที่อพยพเข้ามาอยู่ในบ้านแวงใหญ่ เข้าใจว่าเป็นประชาชนที่อพยพหนีสงครามเมื่อปี พ.ศ. 2321 สมัยสงครามพระเจ้ากรุงธนบุรี ให้แม่ทัพไปตีกรุงเวียงจันทน์ ได้ยกทัพผ่านมาเห็นพื้นที่บริเวณหนองแวงเป็นทำเลที่เหมาะสม มีแหล่งน้ำอุดมสมบูรณ์ มีป่าไม้สัตว์ป่าชุกชุม เมื่อเสร็จศึกแล้ว บางส่วนมีความพอใจจึงตั้งเป็นที่อยู่อาศัยทำมาหากิน และเรียกชื่อว่า "บ้านแวงใหญ่" ในเขตของตำบลคอนฉิม มีผู้สันนิษฐานว่า เดิมเคยเป็นที่อยู่อาศัยของชนชาวมอญ สมัยโบราณ เนื่องจากมีการขุดพบพัทธสีมาเก่าแก่มากอยู่บริเวณหนองโบสถ์ และพบโครงกระดูกมนุษย์โบราณ พบเศษอิฐ เศษกระเบื้องดินเผา สมัยโบราณเป็นจำนวนมากที่บ้านดอนบาลไทในปัจจุบัน

ตำบลคอนฉิมเป็นตำบลที่มีขนาดใหญ่ ในปี พ.ศ. 2492 จึงแยก 7 หมู่บ้านของตำบลคอนฉิมรวมกับ 4 หมู่บ้านของตำบลแวงน้อย ตั้งเป็น ตำบลโนนทอง[1] และในปี พ.ศ. 2511 ได้แยก 8 หมู่บ้านของตำบลคอนฉิม จัดตั้งเป็นตำบลอีกครั้งโดยตั้งเป็น ตำบลใหม่นาเพียง[2] ในวันที่ 28 ธันวาคม พ.ศ. 2519 ทางราชการเห็นว่าพื้นที่ทั้ง 3 ตำบลเป็นพื้นที่ห่างไกลจากอำเภอพล จึงได้แยกตำบลคอนฉิม ตำบลโนนทอง ตำบลใหม่นาเพียง ตั้งขึ้นเป็น กิ่งอำเภอแวงใหญ่[3] โดยตั้งที่ว่าการกิ่งที่ตำบลคอนฉิม และได้แยกหมู่บ้านแวงใหญ่ รวมกับอีก 4 หมู่บ้านในตำบลคอนฉิม ตั้งเป็น ตำบลแวงใหญ่ ในปี พ.ศ. 2522[4]

กิ่งอำเภอแวงใหญ่เป็นกิ่งอำเภอมากกว่า 12 ปี ทางราชการเห็นว่าพื้นที่มีบ้านเรือนราษฎรตั้งอยู่เป็นปึกแผ่น มีการคมนาคมและการค้าขายเจริญขึ้นมาก จึงยกฐานะขึ้นเป็น อำเภอแวงใหญ่ ในวันที่ 25 พฤษภาคม พ.ศ. 2532[5] พร้อมทั้งจัดตั้งสุขาภิบาลแวงใหญ่[6]เพื่อการทะนุบำรุงท้องถิ่น และในปี พ.ศ. 2534 ได้แยกหมู่ 5 บ้านโนนสะอาด และอีก 6 หมู่บ้านของตำบลโนนทอง ตั้งเป็น ตำบลโนนสะอาด[7]เป็นตำบลลำดับที่ 5 จนถึงปัจจุบัน

การแบ่งเขตการปกครอง

แก้

การปกครองส่วนภูมิภาค

แก้

อำเภอแวงใหญ่แบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 5 ตำบล 52 หมู่บ้าน

1. คอนฉิม (Khon Chim) 9 หมู่บ้าน
2. ใหม่นาเพียง (Mai Na Phiang) 14 หมู่บ้าน
3. โนนทอง (Non Thong) 11 หมู่บ้าน
4. แวงใหญ่ (Waeng Yai) 7 หมู่บ้าน
5. โนนสะอาด (Non Sa-at) 11 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

แก้

ท้องที่อำเภอแวงใหญ่ประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 5 แห่ง ได้แก่

  • เทศบาลตำบลแวงใหญ่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลแวงใหญ่ทั้งตำบล (เขตสุขาภิบาลแวงใหญ่เดิม)[6][8][9]
  • องค์การบริหารส่วนตำบลคอนฉิม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคอนฉิมทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลใหม่นาเพียง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลใหม่นาเพียงทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลโนนทอง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโนนทองทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลโนนสะอาด ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโนนสะอาดทั้งตำบล

อ้างอิง

แก้
  1. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งตำบลและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอต่าง ๆ จังหวัดขอนแก่น" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 66 (28 ง): 2089–2096. วันที่ 17 พฤษภาคม พ.ศ. 2492
  2. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอพล อำเภอมัญจาคีรี อำเภอชนบท อำเภอหนองเรือ และอำเภอหนองสองห้อง จังหวัดขอนแก่น" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 85 (17 ง): 532–545. วันที่ 20 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2511
  3. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งท้องที่อำเภอพล จังหวัดขอนแก่น ตั้งเป็นกิ่งอำเภอแวงใหญ่" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 94 (6 ง): 191. วันที่ 18 มกราคม พ.ศ. 2520
  4. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอบ้านฝาง อำเภอชุมแพ อำเภอพล อำเภอหนองสองห้อง กิ่งอำเภอแวงใหญ่ อำเภอพล จังหวัดขอนแก่น" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 96 (167 ง): 3250–3261. วันที่ 25 กันยายน พ.ศ. 2522
  5. "พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอแวงใหญ่ อำเภอหนองบุนนาก อำเภอโพนทราย อำเภอท่าหลวง และอำเภอศรีรัตนะ พ.ศ. ๒๕๓๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 106 (83 ก): 249–251. วันที่ 25 พฤษภาคม พ.ศ. 2532
  6. 6.0 6.1 "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลแวงใหญ่ อำเภอแวงใหญ่ จังหวัดขอนแก่น" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 107 (222 ง): 9292–9293. วันที่ 6 พฤศจิกายน พ.ศ. 2533
  7. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอแวงใหญ่และอำเภอสีชมพู จังหวัดขอนแก่น" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 108 (92 ง): 4824–4831. วันที่ 23 พฤษภาคม พ.ศ. 2534
  8. "พระราชบัญญัติเปลี่ยนแปลงฐานะของสุขาภิบาลเป็นเทศบาล พ.ศ. ๒๕๔๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (9 ก): 1–4 – โดยทาง ให้บรรดาสุขาภิบาลตามกฎหมายว่าด้วยสุขาภิบาลที่มีอยู่ในวันที่พระราชบัญญัตินี้ประกาศในราชกิจจานุเบกษา มีฐานะเป็นเทศบาลตำบลตามกฎหมายว่าด้วยเทศบาลในพระราชบัญญัตินี้ใช้บังคับ. วันที่ 24 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2542
  9. "พระราชกฤษฎีกายุบรวมสภาตำบลแวงใหญ่กับเทศบาลตำบลแวงใหญ่ และกำหนดเขตเทศบาลตำบลแวงใหญ่ จังหวัดขอนแก่น พ.ศ. ๒๕๔๖" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 120 (80 ก): 1–4. วันที่ 26 สิงหาคม พ.ศ. 2546