อำเภอเรณูนคร
เรณูนคร เป็นอำเภอหนึ่งในจังหวัดนครพนม เดิมเป็นท้องที่ของอำเภอธาตุพนม ประกาศจัดตั้งเป็นกิ่งอำเภอ โดยแยกตำบลเรณู ตำบลโพนทอง และตำบลท่าลาด จากอำเภอธาตุพนมในวันที่ 5 พฤษภาคม พ.ศ. 2513[1]
อำเภอเรณูนคร | |
---|---|
การถอดเสียงอักษรโรมัน | |
• อักษรโรมัน | Amphoe Renu Nakhon |
คำขวัญ: เรณูนคร ดอนดินถิ่นผู้ไทย สาวสวยรวยน้ำใจ เลิศวิไลในวัฒนธรรม | |
แผนที่จังหวัดนครพนม เน้นอำเภอเรณูนคร | |
พิกัด: 17°3′22″N 104°40′47″E / 17.05611°N 104.67972°E | |
ประเทศ | ไทย |
จังหวัด | นครพนม |
พื้นที่ | |
• ทั้งหมด | 254.765 ตร.กม. (98.365 ตร.ไมล์) |
ประชากร (2564) | |
• ทั้งหมด | 46,018 คน |
• ความหนาแน่น | 180.63 คน/ตร.กม. (467.8 คน/ตร.ไมล์) |
รหัสไปรษณีย์ | 48170 |
รหัสภูมิศาสตร์ | 4806 |
ที่ตั้งที่ว่าการ | ที่ว่าการอำเภอเรณูนคร เลขที่ 104 หมู่ที่ 9 ตำบลโพนทอง อำเภอเรณูนคร จังหวัดนครพนม 48170 |
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย |
แต่ยังไม่สามารถจัดตั้งเป็นอำเภอใหม่ได้ เนื่องจากไม่เข้าหลักเกณฑ์ในการจัดตั้งอำเภอใหม่ คือ ต้องมี 4 ตำบลขึ้นไป จึงได้แยกการปกครองออกดังนี้
- แยก 9 หมู่บ้านของตำบลเรณู และจัดตั้งเป็น ตำบลโคกหินแฮ่
- แยก 5 หมู่บ้านของตำบลนาถ่อน และจัดตั้งเป็น ตำบลโพนแพง
- แยก 7 หมู่บ้านของตำบลบ้านค้อ อำเภอคำชะอี (จังหวัดมุกดาหารปัจจุบัน) และจัดตั้งเป็น ตำบลโพนงาม รวมทั้งโอนพื้นที่ไปยังการปกครองของกิ่งอำเภอเรณูนคร
ซึ่งต่อมาได้ยกฐานะเป็นอำเภอในวันที่ 21 สิงหาคม 2518[2]
ต่อมาในปี พ.ศ. 2531 บ้านหนองย่างชิ้น หมู่ที่ 15 และอีก 7 หมู่บ้านได้ขอแยกตั้งตำบลใหม่ เป็นตำบลหนองย่างชิ้น
พ.ศ.2532 ตำบลเรณูได้แยกการปกครองของ 9 หมู่บ้าน และจัดตั้งเป็น ตำบลเรณูใต้ และบ้านนาขาม หมู่ที่ 2 และอีก 8 หมู่บ้านได้ขอแยกการปกครองออกจากตำบลท่าลาด โดยตั้งเป็นตำบลนาขาม ทำให้อำเภอเรณูนครมีการปกครอง 8 ตำบลจนถึงปัจจุบันนี้
ภายหลังได้มีการกำหนดการปกครองใหม่ในปี พ.ศ. 2540 โดยที่
- ตำบลเรณู มี 13 หมู่บ้าน
- ตำบลโพนทอง มี 10 หมู่บ้าน
- ตำบลนางาม มี 14 หมู่บ้าน
- ตำบลโคกหินแฮ่ มี 15 หมู่บ้าน
- ตำบลท่าลาด มี 8 หมู่บ้าน
- ตำบลหนองย่างชิ้น มี 8 หมู่บ้าน
- ตำบลเรณูใต้ มี 13 หมู่บ้าน
- ตำบลนาขาม มี 9 หมู่บ้าน
ประวัติศาสตร์
แก้เมื่อ พ.ศ. 2369 (ก่อนสงครามเจ้าอนุวงศ์) ตรงกับในสมัยรัชกาลที่ 3 ที่เมืองวังมีความวุ่นวาย เกิดขัดแย้งภายในของกลุ่มผู้ไท ที่มีเมืองวังเป็นเมืองหลัก ได้มีไทครัวผู้ไทกลุ่มหนึ่งอพยพมาตั้งบ้านเรือนในฝั่งขวาแม่น้ำโขง มีนายไพร่ รวม 2,648 คน ต่อมาได้ตั้งบ้านเรือนอยู่ที่บ้านบุ่งหวาย ในปี พ.ศ. 2373 พระสุนทรราชวงษา เจ้าเมืองยโสธร ว่าราชการอยู่เมืองนครพนมได้มีใบบอกขอตั้งบ้านดงหวายเป็นเมือง "เรณูนคร" ต่อมา ร.3 ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ยกบ้านบุ่งหวาย ขึ้นเป็นเมืองเรณูนคร และตั้งให้ ท้าวสาย หัวหน้าไทครัวผู้ไทเป็น "พระแก้วโกมล" เจ้าเมืองเรณูนคร คนแรก ขึ้นเมืองนครพนม(ในปี พ.ศ. 2387) ซึ่งคือท้องที่ อำเภอเรณูนคร จังหวัดนครพนมในปัจจุบันนั่นเอง (จากเอกสาร ร.3 จ.ศ.1206 เลขที่ 58 หอสมุดแห่งชาติ) ชาวผู้ไทเรณูนคร จึงเป็นชาวผู้ไทกลุ่มแรกที่อพยพมาอยู่ในเขตฝั่งขวาแม่น้ำโขง(หมายถึงผู้ไทที่เป็นบรรพบุรุษของคนผู้ไทในอิสานปัจจุบัน)
ที่ตั้งและอาณาเขต
แก้อำเภอเรณูนครมีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอปลาปาก อำเภอเมืองนครพนม และอำเภอธาตุพนม
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอธาตุพนม
- ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอธาตุพนม และอำเภอนาแก
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอนาแก และอำเภอปลาปาก
การแบ่งเขตการปกครอง
แก้การปกครองส่วนภูมิภาค
แก้อำเภอเรณูนครแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 8 ตำบล 91 หมู่บ้าน ได้แก่
ลำดับ | อักษรไทย | อักษรโรมัน | จำนวนหมู่บ้าน | จำนวนประชากร (ธันวาคม 2565)[3] |
---|---|---|---|---|
1. | เรณู | Renu | 14
|
7,847
|
2. | โพนทอง | Phon Thong | 10
|
5,669
|
3. | ท่าลาด | Tha Lat | 8
|
3,109
|
4. | นางาม | Na Ngam | 14
|
8,889
|
5. | โคกหินแฮ่ | Khok Hin Hae | 15
|
7,170
|
6. | หนองย่างชิ้น | Nong Yang Chin | 8
|
4,381
|
7. | เรณูใต้ | Renu Tai | 13
|
5,002
|
8. | นาขาม | Na Kham | 9
|
3,926
|
การปกครองส่วนท้องถิ่น
แก้ท้องที่อำเภอเรณูนครประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 9 แห่ง ได้แก่
- เทศบาลตำบลเรณูนคร ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลเรณูและตำบลโพนทอง
- องค์การบริหารส่วนตำบลเรณู ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเรณู (นอกเขตเทศบาลตำบลเรณูนคร)
- องค์การบริหารส่วนตำบลโพนทอง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโพนทอง (นอกเขตเทศบาลตำบลเรณูนคร)
- องค์การบริหารส่วนตำบลท่าลาด ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าลาดทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลนางาม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนางามทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลโคกหินแฮ่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโคกหินแฮ่ทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลหนองย่างชิ้น ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองย่างชิ้นทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลเรณูใต้ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเรณูใต้ทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลนาขาม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนาขามทั้งตำบล
อ้างอิง
แก้- ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งท้องที่ตั้งเป็นกิ่งอำเภอ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 87 (40 ง): 1600. May 5, 1970. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-03-24. สืบค้นเมื่อ 2021-03-23.
- ↑ "พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอแวงน้อย อำเภอป่าแดด อำเภอเรณูนคร อำเภอคูเมือง อำเภอคุระบุรี อำเภอแม่ลาน้อย อำเภอเสริมงาม อำเภอไพรบึง และอำเภหนองโดน พ.ศ. ๒๕๑๘" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 92 (166 ก): (ฉบับพิเศษ) 1-4. August 21, 1975. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2007-09-30. สืบค้นเมื่อ 2021-03-23.
- ↑ "ระบบสารสนเทศเพื่อการบริหาร". stat.bora.dopa.go.th.