อำเภอเก้าเลี้ยว
เก้าเลี้ยว เป็นอำเภอในจังหวัดนครสวรรค์
อำเภอเก้าเลี้ยว | |
|---|---|
| การถอดเสียงอักษรโรมัน | |
| • อักษรโรมัน | Amphoe Kao Liao |
 ที่ว่าการอำเภอเก้าเลี้ยว | |
| คำขวัญ: เก้าคุ้งคดเคี้ยว เก้าเลี้ยวเลื่องลือ มะลิ ฝรั่งขึ้นชื่อ นับถือหลวงพ่อเฮง | |
 แผนที่จังหวัดนครสวรรค์ เน้นอำเภอเก้าเลี้ยว | |
| พิกัด: 15°51′1″N 100°4′43″E / 15.85028°N 100.07861°E | |
| ประเทศ |  ไทย |
| จังหวัด | นครสวรรค์ |
| พื้นที่ | |
| • ทั้งหมด | 256.7 ตร.กม. (99.1 ตร.ไมล์) |
| ประชากร (2564) | |
| • ทั้งหมด | 34,186 คน |
| • ความหนาแน่น | 133.18 คน/ตร.กม. (344.9 คน/ตร.ไมล์) |
| รหัสไปรษณีย์ | 60230 |
| รหัสภูมิศาสตร์ | 6006 |
| ที่ตั้งที่ว่าการ | ที่ว่าการอำเภอเก้าเลี้ยว หมู่ที่ 1 ตำบลเก้าเลี้ยว อำเภอเก้าเลี้ยว จังหวัดนครสวรรค์ 60230 |
 ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย | |
ที่ตั้งและอาณาเขต
แก้อำเภอเก้าเลี้ยว มีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอข้างเคียง ดังนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอบรรพตพิสัย และอำเภอโพทะเล (จังหวัดพิจิตร)
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอชุมแสง
- ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอเมืองนครสวรรค์
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอบรรพตพิสัย
ชื่อ
แก้ชื่อ "เก้าเลี้ยว" สันนิษฐานกัน 2 ประการคือ อาจเพี้ยนมาจากคำว่า "เก๋าเหลี่ยว" หรือ "เก๋าเลี่ยว" ที่แปลว่า "ถึงแล้ว" เป็นคำที่พ่อค้าจีนในอดีตตะโกนบอกนายท้ายเรือว่ามาถึงแล้ว (มาถึงตลาดแล้ว คือตลาดเก้าเลี้ยวในปัจจุบัน) หรือ อาจมาจากความคดเคี้ยวของเส้นทางเดินเรือ โดยเส้นทางแม่น้ำปิงสมัยก่อนนั้น เดินทางออกจากนครสวรรค์ไปได้ 9 โค้ง หรือ 9 เลี้ยว ก็จะมาถึงชุมชนแห่งนี้[1][2]
ประวัติ
แก้เก้าเลี้ยว เดิมเป็นตำบลของอำเภอบรรพตพิสัย ปี พ.ศ. 2501 กระทรวงมหาดไทยได้จัดตั้งองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นประเภทองค์การบริหารส่วนตำบลขึ้นครึ้งแรก[3] ซึ่งมี 1 ใน 5 ตำบล (ไผ่สิงห์, เก้าเลี้ยว, จันเสน, ท่าน้ำอ้อย และบางประมุง) ที่ได้จัดตั้งเป็นองค์การบริหารส่วนตำบลแรกในจังหวัดนครสวรรค์ เพื่อบำรุงและดูแลท้องที่ เนื่องจากมีการขยายตัวของชุมชน และเป็นที่ตั้งของตลาดเก้าเลี้ยวมีอายุมากกว่า 100 ปี ก่อนที่ปีพ.ศ. 2511 องค์การบริหารส่วนตำบลเก้าเลี้ยวได้ยุบและจัดตั้งเป็นสุขาภิบาลเก้าเลี้ยว[4] ตามภาระงานและความเหมาะสมของการจัดเก็บรายได้
ต่อมาผู้ว่าราชการจังหวัดนครสวรรค์ พิจารณาพื้นที่ตำบลเก้าเลี้ยว เป็นที่ตั้งของสถานีตำรวจ ตลาด อยู่ห่างไกลจากอำเภอต้นสังกัด จึงร่วมกับนายอำเภอบรรพตพิสัย และทางกำนัน ผู้ใหญ่บ้านของ 5 ตำบล ได้แก่ ตำบลเก้าเลี้ยว ตำบลหัวดง ตำบลเขาดิน ตำบลมหาโพธิ และตำบลหนองเต่า เริ่มเปิดใช้ที่ว่าการกิ่งอำเภอวันที่ 1 ตุลาคม โดยอาศัยห้องแถวในตลาดเก้าเลี้ยวเป็นที่ทำการชั่วคราว และตั้งเป็น กิ่งอำเภอเก้าเลี้ยว[5] ในวันที่ 19 กันยายน พ.ศ. 2512 โดยได้รับอนุมัติจัดตั้งจาก พลเอก ป. จารุเสถียร รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย ต่อมาใน พ.ศ. 2516 ได้ยกฐานะเป็น อำเภอเก้าเลี้ยว[6]
การแบ่งเขตการปกครอง
แก้การปกครองส่วนภูมิภาค
แก้อำเภอเก้าเลี้ยวแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 5 ตำบล 44 หมู่บ้าน ได้แก่
| 1. | มหาโพธิ | (Maha Phot) | 5 หมู่บ้าน | |||||
| 2. | เก้าเลี้ยว | (Kao Liao) | 5 หมู่บ้าน | |||||
| 3. | หนองเต่า | (Nong Tao) | 10 หมู่บ้าน | |||||
| 4. | เขาดิน | (Khao Din) | 11 หมู่บ้าน | |||||
| 5. | หัวดง | (Hua Dong) | 12 หมู่บ้าน |
การปกครองส่วนท้องถิ่น
แก้ท้องที่อำเภอเก้าเลี้ยวประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 5 แห่ง ได้แก่
- เทศบาลตำบลเก้าเลี้ยว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเก้าเลี้ยวทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลมหาโพธิ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลมหาโพธิทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลหนองเต่า ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองเต่าทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลเขาดิน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเขาดินทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลหัวดง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหัวดงทั้งตำบล
อ้างอิง
แก้- ↑ ประวัติอำเภอเก้าเลี้ยว เก็บถาวร 2021-02-16 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน จากเว็บไซต์สำนักงานพัฒนาชุมชนอำเภอเก้าเลี้ยว จังหวัดนครสวรรค์ กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย
- ↑ ข้อมูลอำเภอเก้าเลี้ยว เก็บถาวร 2021-02-16 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน จากเว็บไซต์สำนักงานเกษตรอำเภอเก้าเลี้ยว
- ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การจัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบล [จำนวน ๕๙ แห่ง]" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 75 (18 ง): (ฉบับพิเศษ) 2-6. วันที่ 1 มีนาคม พ.ศ. 2501
- ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ยุบองค์การบริหารส่วนตำบลเก้าเลี้ยว อำเภอบรรพตพิสัย จังหวัดนครสวรรค์ และจัดตั้งสุขาภิบาลเก้าเลี้ยว อำเภอบรรพตพิสัย จังหวัดนครสวรรค์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 85 (17 ง): 512–513. วันที่ 20 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2511
- ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งท้องที่ตั้งเป็นกิ่งอำเภอ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 86 (87 ง): 3020. วันที่ 7 ตุลาคม พ.ศ. 2512
- ↑ "พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอเขาพนม อำเภอสนามชัยเขต อำเภอแม่อาย อำเภอขามสะแกแสง อำเภอเก้าเลี้ยว อำเภอโพธิ์ประทับช้าง อำเภอหนองพอก อำเภอละอุ่น อำเภอทุ่งหว้า และอำเภอศรีธาตุ พ.ศ. ๒๕๑๖" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 90 (75 ก): (ฉบับพิเศษ) 32-36. สืบค้นเมื่อ 2022-05-24. วันที่ 28 มิถุนายน พ.ศ. 2516
แหล่งข้อมูลอื่น
แก้
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ อำเภอเก้าเลี้ยว
