อำเภอเกาะกูด

เกาะกูด เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดตราด มีพื้นที่ครอบคลุมเกาะกูด เกาะหมาก และเกาะเล็ก ๆ ข้างเคียง และเป็นอำเภอที่มีประชากรน้อยที่สุดในประเทศไทย

อำเภอเกาะกูด
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Ko Kut
คำขวัญ:  ฟ้าใส ทะเลสวย รวยธรรมชาติ หาดทรายสะอาด ดาษดื่นปะการัง
แผนที่จังหวัดตราด เน้นอำเภอเกาะกูด
พิกัด: 11°39′30″N 102°32′32″E
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	ตราด
พื้นที่
• ทั้งหมด	131.450 ตร.กม. (50.753 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2566)
• ทั้งหมด	2,737 คน
• ความหนาแน่น	20.82 คน/ตร.กม. (53.9 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	23000 (ไปรษณีย์ตราด - เฉพาะเกาะกูด), 23120 (ไปรษณีย์แหลมงอบ - เฉพาะตำบลเกาะหมาก)
รหัสภูมิศาสตร์	2306
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอเกาะกูด หมู่ที่ 1 ตำบลเกาะกูด อำเภอเกาะกูด จังหวัดตราด 23000
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอเกาะกูดมีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอและจังหวัดข้างเคียง ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับน่านน้ำของอำเภอเกาะช้าง
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับน่านน้ำของอำเภอคลองใหญ่
• ทิศใต้ ติดต่อกับอ่าวไทย
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอ่าวไทย

ประวัติ

เกาะกูดเริ่มปรากฏหลักฐานตั้งแต่รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช เมื่อองเชียงสือ เจ้าเมืองญวนที่เข้ามาพึ่งพระบรมโพธิสมภารของพระองค์ หนีออกจากกรุงเทพมหานครมาลงเรือที่เกาะสีชัง จากนั้นแล่นเรือชักใบในอ่าวไทยมา 7 วันจึงถึงเกาะกูดที่ไม่มีคนอยู่เลย

ชนพื้นถิ่นดั้งเดิมของเกาะกูดส่วนใหญ่เป็นคนไทยที่อพยพมาจากเมืองปัจจันตคีรีเขตร์ (เกาะกง) ที่ตกเป็นเมืองขึ้นของฝรั่งเศสเมื่อปี พ.ศ. 2447 มีหมู่บ้านคลองมาดเป็นหมู่บ้านที่เก่าแก่ที่สุด

เดิมเกาะกูดเป็นหมู่บ้านขึ้นกับตำบลเกาะหมาก อำเภอแหลมงอบ ต่อมาได้ยกฐานะขึ้นเป็นตำบลเกาะกูด ในปี พ.ศ. 2523 ตัวเกาะกูดมีระยะทางห่างจากอำเภอคลองใหญ่ประมาณ 40 กิโลเมตร ประชาชนชาวเกาะกูดมีความยากลำบากในการเดินทางไปติดต่อราชการ ประกอบกับเกาะกูดอยู่ใกล้ดินแดนประเทศกัมพูชาด้านเกาะกงมากกว่าฝั่งไทย ทางราชการจึงมีนโยบายเพื่อความมั่นคงและอำนวยความสะดวกแก่ประชาชน โดยได้ยกฐานะเกาะกูดและเกาะข้างเคียงขึ้นเป็น กิ่งอำเภอเกาะกูด ตามประกาศกระทรวงมหาดไทยลงวันที่ 19 มกราคม พ.ศ. 2533 โดยมีผลบังคับตั้งแต่วันที่ 1 เมษายน ปีเดียวกัน และต่อมาได้มีพระราชกฤษฎีกาลงวันที่ 24 สิงหาคม พ.ศ. 2550 ยกฐานะขึ้นเป็น อำเภอเกาะกูด โดยมีผลบังคับตั้งแต่วันที่ 8 กันยายน ปีเดียวกัน

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

การปกครองของอำเภอเกาะกูดมี 2 ตำบล 8 หมู่บ้าน ได้แก่

ลำดับ	อักษรไทย	อักษรโรมัน	จำนวนหมู่บ้าน	จำนวนประชากร (ตุลาคม 2567)
1.	เกาะหมาก	Ko Mak	2	764
2.	เกาะกูด	Ko Kut	6	2,184

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอเกาะกูดประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 2 แห่ง ได้แก่

• องค์การบริหารส่วนตำบลเกาะหมาก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเกาะหมากทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลเกาะกูด ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเกาะกูดทั้งตำบล

รายชื่อเกาะในเขตอำเภอเกาะกูด

ดูเพิ่ม: รายชื่อเกาะในจังหวัดตราด

อำเภอเกาะกูด มีเกาะหลักคือ เกาะกูด ซึ่งเป็นเกาะขนาดใหญ่อันดับหกของประเทศไทย รองลงมาจากเกาะภูเก็ต เกาะสมุย เกาะช้าง เกาะตะรุเตา เกาะพะงัน มีเนื้อที่ประมาณ 111 ตารางกิโลเมตร และเกาะเล็ก ๆ อีก 20 เกาะ ซึ่งอยู่ในความดูแลของอุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้าง ส่วนเกาะกูดอยู่ในความดูแลขององค์การบริหารส่วนตำบลเกาะกูด ทุกเกาะมีพื้นที่รวม 131.450 ตารางกิโลเมตร

ลำดับที่		ชื่อเกาะ		ตำบล		พื้นที่ (ตร.กม.)		หน่วยงาน
1		กูด		เกาะกูด		111.894		องค์การบริหารส่วนตำบลเกาะกูด
2		แรด		เกาะกูด		0.121		อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้าง
3		ไม้ซี้		เกาะกูด		1.602		อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้าง
4		รัง		เกาะหมาก		0.004		อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้าง
5		กระ		เกาะหมาก		0.005		อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้าง
6		เทียน		เกาะหมาก		0.005		อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้าง
7		ลอม		เกาะหมาก		0.005		อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้าง
8		นกนอก		เกาะหมาก		0.009		อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้าง
9		นกใน		เกาะหมาก		0.011		อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้าง
10		ทองหลาง		เกาะหมาก		0.013		อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้าง
11		มะปริง		เกาะหมาก		0.016		อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้าง
12		เทียน		เกาะหมาก		0.026		อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้าง
13		กลาง		เกาะหมาก		0.026		อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้าง
14		มะปริง		เกาะหมาก		0.046		อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้าง
15		ขาม		เกาะหมาก		0.112		อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้าง
16		ระยั้งใน		เกาะหมาก		0.133		อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้าง
17		ระยั้งนอก		เกาะหมาก		0.142		อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้าง
18		ตุ้น		เกาะหมาก		0.346		อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้าง
19		กระดาด		เกาะหมาก		1.937		อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้าง
20		รัง		เกาะหมาก		2.599		อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้าง
21		หมาก		เกาะหมาก		12.398		อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้าง

การคมนาคม

ทางอากาศ สามารถเดินทางโดยใช้สนามบินเกาะไม้ซี้ อยู่ห่างจากเกาะกูดเล็กน้อย สนามบินดังกล่าวมีความยาวทางวิ่ง 800 เมตร ก่อสร้างเมื่อปี พ.ศ. 2551