อำเภอรัตนบุรี

รัตนบุรี เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดสุรินทร์ที่มีประชากรส่วนใหญ่พูดภาษาลาวมากกว่า เขมร กูย และมีเจ้าเมืองคนแรกคือ พระศรีนครเตาท้าวเธอ (เชียงสีหรือตากะอาม)ซึ่งเป็นชาวกูยและเมืองรัตนบุรียังมีประวัติศาสตร์และประเพณียาวนานกว่า 300 ปี

อำเภอรัตนบุรี
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Rattanaburi
คำขวัญ:  รัตนบุรี เมืองพ่อศรีนครเตา พระเจ้าใหญ่วัดเหนือ งามเหลือพระโพธิ์ศรีธาตุ ใสสะอาดห้วยแก้ว เพริดแพร้วผ้าไหม ขนมจีนถูกใจ บุญบั้งไฟตระการตา ชาวประชาน้ำใจงาม
แผนที่จังหวัดสุรินทร์ เน้นอำเภอรัตนบุรี
พิกัด: 15°19′13″N 103°51′25″E
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	สุรินทร์
พื้นที่
• ทั้งหมด	383.812 ตร.กม. (148.191 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2564)
• ทั้งหมด	92,202 คน
• ความหนาแน่น	240.23 คน/ตร.กม. (622.2 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	32130
รหัสภูมิศาสตร์	3207
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอรัตนบุรี ถนนศรีนคร ตำบลรัตนบุรี อำเภอรัตนบุรี จังหวัดสุรินทร์ 32130
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอรัตนบุรีตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอสุวรรณภูมิ อำเภอโพนทราย (จังหวัดร้อยเอ็ด) และอำเภอราษีไศล (จังหวัดศรีสะเกษ)
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอราษีไศล อำเภอบึงบูรพ์ และอำเภอโพธิ์ศรีสุวรรณ (จังหวัดศรีสะเกษ)
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอเมืองจันทร์ (จังหวัดศรีสะเกษ) อำเภอโนนนารายณ์ และอำเภอสนม
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอท่าตูม

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอรัตนบุรีแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 12 ตำบล 163 หมู่บ้าน.

1.

รัตนบุรี

(Rattanaburi)

17 หมู่บ้าน

7.

ไผ่

(Phai)

14 หมู่บ้าน

2.

ธาตุ

(That)

14 หมู่บ้าน

8.

เบิด

(Boet)

17 หมู่บ้าน

3.

แก

(Kae)

15 หมู่บ้าน

9.

น้ำเขียว

(Nam Khiao)

13 หมู่บ้าน

4.

ดอนแรด

(Don Raet)

16 หมู่บ้าน

10.

กุดขาคีม

(Kut Kha Khim)

11 หมู่บ้าน

5.

หนองบัวทอง

(Nong Bua Thong)

10 หมู่บ้าน

11.

ยางสว่าง

(Yang Sawang)

11 หมู่บ้าน

6.

หนองบัวบาน

(Nong Bua Ban)

15 หมู่บ้าน

12.

ทับใหญ่

(Thap Yai)

10 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอรัตนบุรีประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 13 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลรัตนบุรี ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลรัตนบุรีและบางส่วนของตำบลไผ่
• องค์การบริหารส่วนตำบลรัตนบุรี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลรัตนบุรี (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลรัตนบุรี)
• องค์การบริหารส่วนตำบลธาตุ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลธาตุทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลแก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลแกทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลดอนแรด ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดอนแรดทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองบัวทอง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองบัวทองทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองบัวบาน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองบัวบานทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลไผ่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลไผ่ (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลรัตนบุรี)
• องค์การบริหารส่วนตำบลเบิด ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเบิดทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลน้ำเขียว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลน้ำเขียวทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลกุดขาคีม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกุดขาคีมทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลยางสว่าง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลยางสว่างทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลทับใหญ่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลทับใหญ่ทั้งตำบล

บุคคลที่มีชื่อเสียง

ในประวัติศาสตร์

• พระศรีนครเตาท้าวเธอ เจ้าเมืองรัตนบุรีคนแรก

พระภิกษุ

• พระธรรมโสภณ (โกศล สิรินฺธโร) ที่ปรึกษาเจ้าคณะภาค 8 (ธรรมยุต), เจ้าอาวาสวัดสุทธจินดาวรวิหาร จังหวัดนครราชสีมา
• พระครูปลัดวชิรโสภณญาณ (ศิลา สิริจนฺโท) ธรรมอุทยานหลวงปู่ศิลา สิริจนฺโท ป.(เปรียญ) อำเภอเมืองกาฬสินธุ์ จังหวัดกาฬสินธุ์

ศิลปินแห่งชาติ

• สุรชัย จันทิมาธร (หงา คาราวาน)

ราชบัณฑิตย์

• นิพนธ์ ทรายเพชร (นักดาราศาสตร์)

นักร้อง

• นุช วิลาวัลย์ (นักร้องลูกทุ่งหมอลำ)

สถานศึกษา

ประถมศึกษา,มัธยมศึกษา,ขยายโอกาสทางการศึกษา

• โรงเรียนรัตนบุรี
• ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอรัตนบุรี
• โรงเรียนอนุบาลรัตนบุรี
• โรงเรียนรัตนวิทยาคม
• โรงเรียนดอนแรดวิทยา
• โรงเรียนเบิดพิทยาสรรค์
• โรงเรียนธาตุศรีนคร
• โรงเรียนทับโพธิ์พัฒนวิทย์
• โรงเรียนแกศึกษาพัฒนา
• โรงเรียนเทศบาลรัตนบุรี

อุดมศึกษา,วิชาชีพ

• วิทยาลัยเทคนิครัตนบุรี
• วิทยาลัยเทคโนโลยีการจัดการรัตนบุรี
• โครงการจัดตั้ง "มหาวิทยาลัยรัตนบุรี" มหาวิทยาลัยชุมชนเพื่อการวิจัยและการพัฒนาเศรษฐกิจชุมชน
• โครงการจัดตั้ง "วิทยาลัยสงฆ์รัตนบุรี" มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

โรงเรียนพระปริยัติธรรม

• โรงเรียนพระปริยัติธรรมรัตโนภาสวิมลศึกษาวัดกลาง ตำบลรัตนบุรี อำเภอรัตนบุรี จังหวัดสุรินทร์
• ศูนย์การศึกษาภาษาบาลี ประจำอำเภอรัตนบุรี วัดบ้านผือ หมู่11 ตำบลรัตนบุรี อำเภอรัตนบุรี จังหวัดสุรินทร์

หน่วยงานราชการ

• สำนักงานอัยการจังหวัดรัตนบุรี
• สำนักงานขนส่งสุรินทร์ สาขาอำเภอรัตนบุรี
• ศาลจังหวัดรัตนบุรี
• สำนักงานบังคับคดี
• โรงพยาบาลรัตนบุรี
• สำนักงานที่ดินสุรินทร์ สาขาอำเภอรัตนบุรี
• ประมง
• เรือนจำ
• สำนักงานปศุสัตว์
• สำนักงานสรรพากร
• ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์
• สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุรินทร์ เขต 2
• สำนักงานส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น
• สถานีตำรวจภูธรรัตนบุรี
• สถานีตำรวจภูธรดอนแรด
• สักนักงานเกษตรอำเภอรัตนบุรี
• เทศบาลตำบลรัตนบุรี
• ที่ว่าการอำเภอรัตนบุรี

แหล่งท่องเที่ยว

• ท่าหาดยาว
• วัดโพธิ์ศรีธาตุ
• อ่างเก็บน้ำห้วยแก้ว
• ป่าดงหินล้ม
• ลอยกระทงวัดสว่างบ้านผือ
• สวนศรีนครเตาท้าวเธอ
• หาดสีหราช
• วัดใต้บูรพาราม
• วัดสระคูบ้านม่วงบุญมี
• ศาลหลักเมืองรัตนบุรี
• หลวงพ่อใหญ่ วัดสว่างลำเพิญ
• หลวงพ่อใหญ่ วันเหนือ
• ล่องแพห้วยทับทัน บ้านแข้ด่อน ตำบลเบิด
• ศูนย์วัฒนธรรมอำเภอรัตนบุรี (นิทรรศการถาวรเกี่ยวกับอำเภอรัตนบุรี)

เทศกาลการท่องเที่ยว

• งานนมัสการพระธาตุเจดีย์ศรีมหาโพธิ์ วัดโพธิ์ศรีธาตุ
• ประเพณีบุญบั้งไฟประจำปี เมืองรัตนบุรี
• งานไหว้ศาลหลักเมืองรัตนบุรี
• งานรำบวงสรวงหลวงศรีนครเตาท้าวเธอ เจ้าเมืองรัตนบุรี

มรดกทางวัฒนธรรมของท้องถิ่น

บุญบั้งไฟ อำเภอรัตนบุรี เป็นงานบุญบั้งไฟที่จัดขึ่นอย่างยิ่งใหญ่ของชาวอำเภอรัตนบุรี และยิ่งใหญ่มากที่สุดในจังหวัดสุรินทร์

แหล่งข้อมูลอื่น

• เว็บไซต์เทศบาลตำบลรัตนบุรี เก็บถาวร 2009-02-13 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• เว็บไซต์องค์การบริหารส่วนตำบลหนองบัวทอง เก็บถาวร 2013-05-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• เว็บไซต์องค์การบริหารส่วนตำบลไผ่ เก็บถาวร 2009-05-31 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• เว็ปไซต์ตำบลแก