อำเภอม่วงสามสิบ

ม่วงสามสิบ เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดอุบลราชธานี  เดิมคือ "บ้านที" พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯให้ยกฐานะขึ้นเป็นเมือง "เกษมสีมา" ขึ้นตรงต่อเมืองอุบลราชธานี ตั้งแต่ปี พ.ศ.2425 จนถึงคราวปรับปรุงการปกครองครั้งใหญ่ระหว่างปี พ.ศ.2443-2445 เมืองเกษมสีมาถูกลดฐานะลงเป็นอำเภอ ต่อมาปี พ.ศ.2452 ทางราชการได้รวมอำเภอเกษมสีมากับอำเภออุตรูปลนิคม (ซึ่งอยู่ใกล้เคียง) เข้าด้วยกัน เรียกชื่อใหม่ว่า "อำเภออุตรอุบล" แต่ต่อมาได้เปลี่ยนชื่อเป็นอำเภอ "ม่วงสามสิบ" ตามชื่อของหมู่บ้านดั้งเดิมจนถึงปัจจุบัน  ที่มาของคำว่า "ม่วงสามสิบ" มีเรื่องเล่าขานกันมา 3-4 ประการ คือ 1. พ่อค้าวัวได้ต้อนวัวมาพักอยู่ที่หมู่บ้านที่มีต้นมะม่วงและผลมะม่วงสุกหล่นเกลื่อนอยู่ใต้ต้น วัวจึงอาศัยมะม่วงสุกกินแทนหญ้าหมดไป 30 ผล บ้านนี้จึงได้ชื่อว่า "บ้านม่วงสามสิบ" 2. ที่หมู่บ้านนี้เคยมีการจัดการแข่งขันกินมะม่วงคนที่ชนะเลิศกินได้ถึง 30 ผล จึงได้ตั้งชื่อบ้านนี้ว่า "ม่วงสามสิบ" 3. พ่อค้าวัวต้อนวัวมาค้างแรมที่หมู่บ้านนี้แล้วได้ถ่ายมูลไว้ ต่อมามูลวัวได้งอกออกเป็นต้นมะม่วง 30 ต้น บ้านนี้จึงได้ชื่อว่า "ม่วงสามสิบ" 4. ในปี พ.ศ.2459 นายอำเภอเกษมสีมา ได้อพยพหาแหล่งที่ตั้งอำเภอใหม่ และได้มาพบบริเวณที่ร่มรื่นอุดมสมบูรณ์ โดยเฉพาะมีต้นมะม่วงขึ้นรวมอยู่ถึง 30 ต้น จึงได้ตั้งชื่อหมู่บ้านขึ้นโดยให้ชื่อว่า "บ้านม่วงสามสิบ"

อำเภอม่วงสามสิบ
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Muang Sam Sip
คำขวัญ:  ถิ่นคนดี ศรีธนญชัยสระโบราณ แหล่งกำเนิดมะขามหวาน พระโรจน์ไผ่ใหญ่ กราบไหว้หลวงพ่อเกษมสีมา ชมวัดป่าวิเวก อเนกค่าคุณธรรม
แผนที่จังหวัดอุบลราชธานี เน้นอำเภอม่วงสามสิบ
พิกัด: 15°30′36″N 104°43′36″E
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	อุบลราชธานี
พื้นที่
• ทั้งหมด	917.5 ตร.กม. (354.2 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2564)
• ทั้งหมด	84,594 คน
• ความหนาแน่น	92.20 คน/ตร.กม. (238.8 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	34140
รหัสภูมิศาสตร์	3414
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอม่วงสามสิบ หมู่ที่ 5 ถนนชยางกูร ตำบลม่วงสามสิบ อำเภอม่วงสามสิบ จังหวัดอุบลราชธานี 34140
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอม่วงสามสิบตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอข้างเคียง ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอหัวตะพาน อำเภอลืออำนาจ และอำเภอพนา (จังหวัดอำนาจเจริญ)
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอพนา (จังหวัดอำนาจเจริญ) และอำเภอเหล่าเสือโก้ก
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอเมืองอุบลราชธานีและอำเภอเขื่องใน
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอหัวตะพาน (จังหวัดอำนาจเจริญ) และอำเภอเขื่องใน

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอม่วงสามสิบแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 14 ตำบล 158 หมู่บ้าน ได้แก่

1.

ม่วงสามสิบ

(Muang Sam Sip)

12 หมู่บ้าน

8.

หนองไข่นก

(Nong Khai Nok)

8 หมู่บ้าน

2.

เหล่าบก

(Lao Bok)

12 หมู่บ้าน

9.

หนองเหล่า

(Nong Lao)

15 หมู่บ้าน

3.

ดุมใหญ่

(Dum Yai)

13 หมู่บ้าน

10.

หนองฮาง

(Nong Hang)

9 หมู่บ้าน

4.

หนองช้างใหญ่

(Nong Chang Yai)

8 หมู่บ้าน

11.

ยางโยภาพ

(Yang Yo Phap)

13 หมู่บ้าน

5.

หนองเมือง

(Nong Mueang)

14 หมู่บ้าน

12.

ไผ่ใหญ่

(Phai Yai)

12 หมู่บ้าน

6.

เตย

(Toei)

12 หมู่บ้าน

13.

นาเลิง

(Na Loeng)

9 หมู่บ้าน

7.

ยางสักกระโพหลุ่ม

(Yang Sak Krapho Lum)

11 หมู่บ้าน

14.

โพนแพง

(Phon Phaeng)

10 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอม่วงสามสิบประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 15 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลม่วงสามสิบ ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลม่วงสามสิบ
• องค์การบริหารส่วนตำบลม่วงสามสิบ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลม่วงสามสิบ (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลม่วงสามสิบ)
• องค์การบริหารส่วนตำบลเหล่าบก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเหล่าบกทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลดุมใหญ่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดุมใหญ่ทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองช้างใหญ่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองช้างใหญ่ทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองเมือง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองเมืองทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลเตย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเตยทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลยางสักกระโพหลุ่ม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลยางสักกระโพหลุ่มทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองไข่นก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองไข่นกทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองเหล่า ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองเหล่าทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองฮาง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองฮางทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลยางโยภาพ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลยางโยภาพทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลไผ่ใหญ่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลไผ่ใหญ่ทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลนาเลิง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนาเลิงทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลโพนแพง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโพนแพงทั้งตำบล

โรงเรียนในอำเภอ

• วิทยาลัยเทคโนโลยีธัญลักษณ์
• โรงเรียนเบญจธัญพิทยา
• โรงเรียนกวดวิชาลีนวัฒน์วิทยา
• โรงเรียนม่วงสามสิบ (อำนวยปัญญา)
• โรงเรียนดงยางวิทยาคม
• โรงเรียนไผ่ใหญ่ศึกษา
• โรงเรียนม่วงสามสิบอัมพวันวิทยา
• โรงเรียนบ้านพิณโท