อันชลุส
อันชลุส (เยอรมัน: Anschluss, Anschluß) หรือคำเต็มคือ อันชลุสเอิสเตอร์ไรช์ (Anschluß Österreichs) แปลว่า การผนวกออสเตรีย เป็นคำที่ใช้เรียกเหตุการณ์ที่เยอรมนีภายใต้อดอล์ฟ ฮิตเลอร์ ทำการผนวกสหพันธรัฐออสเตรียเข้าเป็นส่วนหนึ่งของไรช์เยอรมัน
เหตุการณ์อันชลุส
แก้หลังสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง สนธิสัญญาแวร์ซายและสนธิสัญญาแซ็ง-แฌร์แม็ง-อ็อง-แล ห้ามมิให้เยอรมนีและออสเตรียทำการรวมประเทศ (ด้วยออสเตรียกับเยอรมนีพูดภาษาเดียวกัน) เพื่อป้องกันการฟื้นตัวของชนชาติเยอรมัน อย่างไรก็ตาม แนวคิดชาตินิยมเยอรมันยังคงแพร่หลายในออสเตรีย โดยเฉพาะในหมู่พวกนิยมฟาสซิสต์และพวกนาซีออสเตรียที่ต้องการรวมเข้ากับเยอรมนี
ในต้นปี 1938 ฮิตเลอร์กดดันรัฐบาลออสเตรียอย่างหนักให้แต่งตั้งอาร์ทัวร์ ไซส์-อินควาร์ท เป็นรัฐมนตรีมหาดไทยและความมั่นคงของออสเตรีย นายกรัฐมนตรีควร์ท ชุชนิค พยายามหลีกเลี่ยงความขัดแย้งโดยเสนอให้มีการลงประชามติ แต่นี่กลับทำให้ฮิตเลอร์ไม่พอใจ ฮิตเลอร์ยื่นคำขาดให้ชุชนิคลาออก และเสนอชื่ออาร์ทัวร์ ไซส์-อินควาร์ท เป็นนายกรัฐมนตรีคนใหม่ ชุชนิคยินยอมตามนั้น แต่มันสายไปเสียแล้ว วันรุ่งขึ้นในเช้าวันที่ 12 มีนาคม 1938 กองทัพที่ 8 ของเยอรมนีได้ข้ามพรมแดนเข้าสู่ออสเตรีย ทหารได้รับการต้อนรับจากชาวออสเตรียที่ส่งเสียงเชียร์ ชูคำนับนาซี โบกธงสวัสติกะ และโปรยดอกไม้ให้ การรุกรานที่ไม่มีการยิงปืนสักนัดครั้งนี้จึงถูกเรียกขานว่า “สงครามดอกไม้” (Blumenkrieg)
การรุกรานครั้งนี้นับเป็นบททดสอบใหญ่ครั้งแรกของของกองทัพเยอรมัน (แวร์มัคท์) แม้กองกำลังที่บุกเข้าไปจะค่อนข้างไร้ระเบียบ และมีการประสานงานระหว่างหน่วยที่ย่ำแย่ แต่นั่นก็ไม่มีความสำคัญมากนัก เพราะรัฐบาลออสเตรียได้สั่งกองทัพออสเตรียไม่ให้ต่อต้านโดยเด็ดขาด ฮิตเลอร์เดินทางโดยรถยนต์เข้าออสเตรียในวันถัดมา มุ่งหน้าสู่เวียนนา การเดินทางของฮิตเลอร์ในออสเตรียกลายเป็นการแสดงชัยชนะอันยิ่งใหญ่ ขบวนรถของฮิตเลอร์ถึงเวียนนาในวันที่ 15 มีนาคม1938 โดยมีชาวออสเตรียราว 200,000 คนมารวมตัวกันที่จัตุรัสเฮลเดินเพื่อฟังฮิตเลอร์ปราศรัยว่า:
ดังนั้นในยามนี้ ข้าพเจ้าสามารถป่าวประกาศครั้งยิ่งใหญ่ที่สุดในชีวิตต่อประชาชนชาวเยอรมันดังนี้: ในฐานะฟือเรอร์และนายกรัฐมนตรีแห่งชนชาติและแห่งไรช์เยอรมัน ข้าพเจ้าขอประกาศเป็นประวัติศาสตร์ว่า บ้านเกิดของข้าพเจ้าได้รวมเข้ากับไรช์เยอรมันแล้ว![1]
— อดอล์ฟ ฮิตเลอร์, 15 มีนาคม 1938 ที่เวียนนา
ออสเตรียถูกลดสถานะเป็นจังหวัดหนึ่งของไรช์ที่เรียกว่าโอสท์มาคท์ (Ostmark) ฮิตเลอร์แต่งตั้งไซส์-อินควาร์ทเป็นผู้ว่าการโอสท์มาคท์
หลังการอันชลุส
แก้
แม้ว่าการรวมประเทศระหว่างออสเตรียและเยอรมนีถือเป็นการละเมิดสนธิสัญญาแวร์ซายและสนธิสัญญาแซ็ง-แฌร์แม็ง-อ็อง-แลอย่างโจ่งครึม แต่ปฏิกิริยาของมหาอำนาจอย่างสหราชอาณาจักรและฝรั่งเศสกลับแสดงออกซึ่งความลังเลและไม่ตอบโต้อย่างจริงจัง นายกรัฐมนตรีอังกฤษอย่างเนวิล เชมเบอร์ลิน ยังคงยึดถือนโยบายจำยอมสละ (appeasement) อังกฤษออกแถลงการณ์แสดงความเสียใจแต่ไม่มีการคว่ำบาตรหรือการคัดค้านใดๆอย่างเป็นทางการ ฝรั่งเศสไม่ต้องการเข้าสู่สงครามโดยไม่มีการสนับสนุนจากอังกฤษ และจึงเลือกที่จะนิ่งเฉยและรับสภาพ ด้วยเหตุนี้ ฮิตเลอร์จึงมั่นใจว่าประเทศตะวันตกจะไม่ขัดขวางหากเขารุกคืบไปยังพื้นที่อื่น
อันชลุสเป็นก้าวสำคัญแรก ๆ ในการสร้างไรช์เยอรมันใหญ่ของฮิตเลอร์เพื่อให้รวมชาติพันธุ์เยอรมันทั้งหมดและที่ดินและดินแดนทั้งหมดที่จักรวรรดิเยอรมันเสียในสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง แม้ออสเตรียไม่เคยเป็นส่วนหนึ่งของประเทศเยอรมนีคริสต์ศตวรรษที่ 20 (การสร้างเอกภาพเยอรมนีในคริสต์ศตวรรษที่ 19 สร้างรัฐชาติที่ปรัสเซียครอบงำใน ค.ศ. 1871 เหลือออสเตรียนอก "เลสเซอร์เยอรมนี") แต่ออสเตรียเป็นเป้าหมายถัดไปตามเหตุผล ก่อนหน้าการบุกครองออสเตรียใน ค.ศ. 1938 ไรช์ที่สามส่งทหารกลับเข้าประจำไรน์แลนด์ และเขตซาร์ถูกคืนให้เยอรมนีหลังการยึดครอง 15 ปีโดยการลงประชามติ หลังอันชลุส ฮิตเลอร์มุ่งเป้าไปเชโกสโลวาเกีย ทำให้เกิดวิกฤตการณ์ระหว่างประเทศซึ่งนำไปสู่ความตกลงมิวนิกในเดือนกันยายน ค.ศ. 1938 ทำให้ไรช์ที่สามควบคุมซูเดเทินลันด์ซึ่งเป็นอุตสาหกรรมและมีประชากรชาติพันธุ์เยอรมันครอบงำอยู่ ในเดือนมีนาคม ค.ศ. 1939 จากนั้นฮิตเลอร์รื้อถอนเชโกสโลวาเกียโดยรับรองเอกราชของสโลวาเกียแล้วทำให้ชาติส่วนที่เหลือเป็นรัฐในอารักขา ในปีเดียวกัน ลิทัวเนียคืนเมเมิลลันด์ให้เยอรมนี
ด้วยอันชลุส สาธารณรัฐออสเตรียที่พูดภาษาเยอรมันไม่เป็นรัฐเอกราชอีกต่อไป เมื่อสงครามโลกครั้งที่สอง พวกอนุรักษนิยม ประชาธิปไตยสังคม และคอมมิวนิสต์ตั้งรัฐบาลออสเตรียชั่วคราวภายใต้การนำของคาร์ล เรนเนอร์เมื่อวันที่ 27 เมษายน ค.ศ. 1945 (เมื่อเวียนนาถูกกองทัพแดงยึดครองแล้ว) รัฐบาลยกเลิกอันชลุสในวันเดียวกันและฝ่ายสัมพันธมิตรรับรองตามกฎหมายในหลายเดือนถัดมา ใน ค.ศ. 1955 สนธิสัญญารัฐออสเตรียสถาปนาออสเตรียเป็นรัฐเอกราชอีกครั้ง
อ้างอิง
แก้- ↑ ข้อความต้นฉบับ: "Ich kann somit in dieser Stunde dem deutschen Volke die größte Vollzugsmeldung meines Lebens abstatten: Als Führer und Kanzler der deutschen Nation und des Reichs melde ich vor der Geschichte nunmehr den Eintritt meiner Heimat in das Deutsche Reich!"