วิกิพีเดีย

อักษรสิทธัม

อักษรสิทธัม (สันสกฤต: सिद्धं สิทธํ หมายถึง ทำให้สำเร็จหรือสมบูรณ์แล้ว, อังกฤษ: Siddham script, ทิเบต: སིད་དྷཾ།; จีน: 悉曇文字; พินอิน: Xītán wénzi; ญี่ปุ่น: 梵字, บนจิ) เป็นชื่ออักษรแบบหนึ่งของอินเดียตอนเหนือ ที่นิยมใช้เขียนภาษาสันสกฤต มีที่มาจากอักษรพราหมี โดยผ่านการพัฒนาจากอักษรคุปตะ ซึ่งก่อให้เกิดเป็นอักษรเทวนาครีในเวลาต่อมา และเกิดเป็นอักษรอื่นๆ จำนวนมากในเอเชีย เช่น อักษรทิเบต เป็นต้น อักษรสิทธัมเผยแพร่พร้อมคัมภีร์ทางพระพุทธศาสนาจากอินเดียเข้าไปสู่จีนและญี่ปุ่นตามลำดับ ตั้งแต่ พ.ศ. 1349 โดยคูไก (空海) ผู้เรียนภาษาสันสกฤตและศาสนาพุทธจากจีน ในญี่ปุ่นเรียกอักษรนี้ว่า "บนจิ" เขียนจากซ้ายไปขวา แนวนอน ปัจจุบันอักษรสิทธัมยังคงใช้ในการประกอบพิธีกรรมของนิกายชิงงง (真言宗, มนตรยาน) ในประเทศญี่ปุ่น

อักษรสิทธัม
คำว่า สิทฺธํ ในอักษรสิทธัม
ชนิดอักษรสระประกอบ
ภาษาพูดสันสกฤต
ช่วงยุคป. ปลายคริสต์ศตวรรษที่ 6[1] – ป. ค.ศ. 1200[หมายเหตุ 1]
ระบบแม่
ระบบลูก
ระบบพี่น้องอักษรศารทา,[2][3][5] อักษรทิเบต[4]
ช่วงยูนิโคดU+11580–U+115FF

Final Accepted Script Proposal

Variant Forms
ISO 15924Sidd
  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 ต้นกำเนิดเซมิติกของอักษรพราหมียังไม่เป็นที่ยอมรับ

สระ แก้

รูปสระลอย อักษรสิทธัม เทียบอักษรไทย เทียบอักษรโรมัน รูปสระจม ประสมกับ
พยัญชนะ กฺย ( )		 รูปสระลอย อักษรสิทธัม เทียบอักษรไทย เทียบอักษรโรมัน รูปสระจม ประสมกับ
พยัญชนะ กฺย ( )
  𑖀 อ a     𑖁 อา ā  
  𑖂 อิ i     𑖃 อี ī  
  𑖄 อุ u     𑖅 อู ū  
  𑖊 เอ e     𑖋 ไอ ai  
  𑖌 โอ o     𑖍 เอา au  
  𑖀𑖽 อํ aṃ     𑖀𑖾 อะห์ aḥ  
รูปสระลอย อักษรสิทธัม เทียบอักษรไทย เทียบอักษรโรมัน รูปสระจม ประสมกับ
พยัญชนะ กฺย ( )		 รูปสระลอย อักษรสิทธัม เทียบอักษรไทย เทียบอักษรโรมัน รูปสระจม ประสมกับ
พยัญชนะ กฺย ( )
  𑖆 ฤ ṛ     𑖇 ฤๅ ṝ
  𑖈 ฦ ḷ   𑖉 ฦๅ ḹ
Alternative forms
 
𑖀𑖲 อา ā 		 
𑗘 อิ i 		 
อิ i 		 
𑗚 อี ī 		 
อี ī 		 
𑗛 อุ u 		 
อู ū 		 
โอ o 		 
เอา au 		 
𑖀𑖼 อํ aṃ

พยัญชนะ แก้

เสียงพยัญชนะหยุด เสียงพยัญชนะเปิด เสียงพยัญชนะเสียดแทรก
อโฆษะ สิถิล อโฆษะ ธนิต โฆษะ สิถิล โฆษะ ธนิต นาสิก
กัณฐชะ   𑖮 ห h
Velar   𑖎 ก k   𑖏 ข kh   𑖐 ค g   𑖑 ฆ gh   𑖒 ง ṅ
ตาลุชะ   𑖓 จ c   𑖔 ฉ ch   𑖕 ช j   𑖖 ฌ jh   𑖗 ญ ñ   𑖧 ย y   𑖫 ศ ś
มุทธชะ   𑖘 ฏ ṭ   𑖙 ฐ ṭh   𑖚 ฑ ḍ   𑖛 ฒ ḍh   𑖜 ณ ṇ   𑖨 ร r   𑖬 ษ ṣ
ทันตชะ   𑖝 ต t   𑖞 ถ th   𑖟 ท d   𑖠 ธ dh   𑖡 น n   𑖩 ล l   𑖭 ส s
โอฏฐชะ   𑖢 ป p   𑖣 ผ ph   𑖤 พ b   𑖥 ภ bh   𑖦 ม m
ทันโตฏฐชะ   𑖪 ว v
Conjuncts in alphabet
  𑖎𑖿𑖬 kṣ   𑖩𑖿𑖩𑖽 llaṃ
Alternative forms
 
ฉ ch 		 
ช j 		 
ญ ñ 		 
ฏ ṭ 		 
ฐ ṭh 		 
ฒ ḍh 		 
ฒ ḍh 		 
ณ ṇ 		 
ณ ṇ 		 
ถ th 		 
ถ th 		 
ธ dh 		 
น n 		 
ม m 		 
ศ ś 		 
ศ ś 		 
ว v

ระเบียงภาพ แก้

หมายเหตุ แก้

  1. ↑ ยังคงมีผู้ใช้งานเชิงพิธีกรรมในญี่ปุ่นและเกาหลี

อ้างอิง แก้

  1. ↑ Singh, Upinder (2008). A History of Ancient and Early Medieval India: From the Stone Age to the 12th Century. Delhi: Pearson. p. 43. ISBN 9788131716779.
  2. ↑ 2.0 2.1 https://archive.org/details/epigraphyindianepigraphyrichardsalmonoup_908_D/mode/2up,p39-41[ลิงก์เสีย]
  3. ↑ 3.0 3.1 Malatesha Joshi, R.; McBride, Catherine (11 June 2019). Handbook of Literacy in Akshara Orthography. ISBN 9783030059774.
  4. ↑ 4.0 4.1 Daniels, P.T. (January 2008). "Writing systems of major and minor languages". {{cite journal}}: Cite journal ต้องการ |journal= (help)
  5. ↑ 5.0 5.1 5.2 Masica, Colin (1993). The Indo-Aryan languages. p. 143.
  6. ↑ Handbook of Literacy in Akshara Orthography, R. Malatesha Joshi, Catherine McBride (2019), p. 27.

ข้อมูล แก้

  • Bonji Taikan (梵字大鑑). (Tōkyō: Meicho Fukyūkai, 1983)
  • Chaudhuri, Saroj Kumar (1998). Siddham in China and Japan, Sino-Platonic papers No. 88
  • e-Museum, National Treasures & Important Cultural Properties of National Museums, Japan (2018), "Sanskrit Version of Heart Sutra and Viyaya Dharani", e-Museum, คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-11-22, สืบค้นเมื่อ 2022-10-07
  • Stevens, John. Sacred Calligraphy of the East. (Boston, MA: Shambala, 1995.)
  • Van Gulik, R.H. Siddham: An Essay on the History of Sanskrit Studies in China and Japan (New Delhi, Jayyed Press, 1981).
  • Yamasaki, Taikō. Shingon: Japanese Esoteric Buddhism. (Fresno: Shingon Buddhist International Institute, 1988.)

แหล่งข้อมูลอื่น แก้

 
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ อักษรสิทธัม
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=อักษรสิทธัม&oldid=10415318"