ตำบลเขือน้ำ

ตำบลในอำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี ประเทศไทย

ตำบลเขือน้ำ เป็นหนึ่งในสิบสามตำบลของอำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี มีทั้งหมด 14หมู่บ้าน ในอดีตมีพื้นที่ครอบคลุม ตำบลเขือน้ำ ตำบลคำบง และตำบลหนองหัวคู (อำเภอบ้านผือ) ทั้งพื้นที่ของตำบลเขือน้ำบริหารโดยองค์การบริหารส่วนตำบลเขือน้ำ โดยมีนายทวน ช่างแคน เป็นนายกองค์การบริหารส่วนตำบลเขือน้ำ

ตำบลเขือน้ำ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
 • อักษรโรมันTambon Khuea Nam
คำขวัญ: 
พระมหาธาตุเจดีย์เฉลิมพระบารมีพระนวมินทร์ ถิ่นผลิตภัณฑ์เครื่องจักสานอนุรักษ์ตำนานประเพณี ผ้ามัดหมี่ย้อมคราม ธรรมชาติงามหนองปลาซิว
ตำบลเขือน้ำตั้งอยู่ในจังหวัดอุดรธานี
ตำบลเขือน้ำ
ตำบลเขือน้ำ
ที่ตั้งของตำบลเขือน้ำ
ตำบลเขือน้ำตั้งอยู่ในประเทศไทย
ตำบลเขือน้ำ
ตำบลเขือน้ำ
ตำบลเขือน้ำ (ประเทศไทย)
พิกัด: 17°34′40″N 102°39′40″E / 17.57778°N 102.66111°E / 17.57778; 102.66111พิกัดภูมิศาสตร์: 17°34′40″N 102°39′40″E / 17.57778°N 102.66111°E / 17.57778; 102.66111
ประเทศไทย
จังหวัดอุดรธานี
อำเภอบ้านผือ
พื้นที่
 • ทั้งหมด85 ตร.กม. (33 ตร.ไมล์)
ประชากร
 (พ.ศ. 2562)[1]
 • ทั้งหมด9,628 คน
 • ความหนาแน่น112.09 คน/ตร.กม. (290.3 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์ 41160
รหัสภูมิศาสตร์411703
สารานุกรมประเทศไทย ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ประวัติ แก้

ประวัติตำบล แก้

ตำบลเขือน้ำตั้งเป็นตำบลเมื่อปี พ.ศ. 2447 โดยเป็นชื่อของไม้ยืนต้นชนิดหนึ่งตามความเชื่อของหมู่บ้านที่อพยพมาตั้งรกรากในหมู่บ้าน ต้นเขือน้ำมีลักษณะของใบมีลักษณะยาวเรียวโดยมีเส้นใบเลี้ยงยาวผ่ากลางตลอดใบ ผลจะกลม สีเขียวเมื่อสุกจะมีสีเหลืองมีรสหวานสามารถรับประทานได้ ชาวบ้านที่อพยพมาตั้งถิ่นฐานครั้งแรกมาจากหลายจังหวัด เช่น หนองคาย อุบลราชธานี ขอนแก่น และอำเภอกุดจับ จังหวัดอุดรธานี

  • วันที่ 5 สิงหาคม พ.ศ. 2512 ตั้งตำบลคำบง โดยแยกออกจากตำบลเขือน้ำ[2]
  • พ.ศ. 2539 ยกฐานะสภาตำบลเขือน้ำ เป็น องค์การบริหารส่วนตำบลเขือน้ำ
  • วันที่ 28 พฤศจิกายน พ.ศ. 2564 มีผู้ลงสมัครชิงตำแหน่งนายกองค์การบริหารส่วนตำบลเขือน้ำ 4 คน
  1. เบอร์ 1 นายคณิต วรรณรัตน์
  2. เบอร์ 2 นายถวา พันนารัตน์ (อดีตสมาชิกองค์การบริหารส่วนตำบลเขือน้ำ ม.8 บ้านงิ้ว)
  3. เบอร์ 3 นายทวน ช่างแคน (อดีตนายกองค์การบริหารส่วนตำบลเขือน้ำ)
  4. เบอร์ 4 นายธีระพงษ์ ชมภูวิเศษ

ผลปรากฏว่า นายทวน ช่างแคน ได้รับชัยชนะ สามารถป้องกันแชมป์ได้

ประวัติหมู่บ้าน แก้

  • บ้านเขือน้ำ ผู้ก่อตั้งบ้านเขือน้ำคือ นายพา ไม่ทราบนามสกุล ได้อพยพมาจากเมืองหนองคาย และในพื้นที่นี้มีความอุดมสมบูรณ์มีต้นเขือน้ำชุกชุม มีลำห้วยขี้นาค ห้วยอีด่าง ห้วยเชียง ห้วยนาง และหนองปลาซิว จึงได้ยึดบริเวณนี้ตั้งเป็นหมู่บ้าน เมื่อปี พ.ศ. ๒๔๐๐ และเมื่อปี พ.ศ. ๒๔๔๗ ได้ยกฐานะขึ้นเป็นตำบล
  • บ้านหลุมข้าว เมื่อประมาณ ปี พ.ศ. ๒๔๕๐ ได้มีชาวบ้านอพยพมาจาก จังหวัดอุบลราชธานี คือ ครอบครัวนายอั้น มูลหาร และครอบครัวนายขุ่ย บุญสะอาดไม่ทราบที่มา โดยทั้ง ๒ ครอบครัวได้ย้ายมาอยู่ที่บ้านท่อน แต่ก่อนหน้านี้ก็มีผู้คนมาอาศัยอยู่ที่บ้านท่อนอยู่ก่อนแล้ว และปัจจุบันคือพื้นที่บ้านหนองแกต่อมา มีชาวบ้านได้ออกไปตักน้ำเพื่อนำมาดื่มได้พบลิง ๑ ตัว จึงได้มาเล่าให้ฟัง เมื่อชาวบ้านได้ยินเช่นนั้นจึงได้ไล่ล่าลิงตัวนั้น ปรากฏว่าได้ลิงตัวนั้นมาทำอาหารกินและได้นำมาแจกจ่ายคนหมู่บ้านกิน ไม่นานจากนั้น ๑ สัปดาห์ ผู้คนที่ได้กินลิงตัวนั้นก็ล้มตายเป็นจำนวนถึง ๒๓ คน โดยไม่ทราบสาเหตุเมื่อครั้งสงครามโลกครั้งที่ ๒ นั้น ได้มีโจรผู้ร้ายมากมายขโมยข้าวของชาวบ้านทำให้ชาวบ้านต้องขุดอุโมงค์เพื่อเก็บข้าว เสบียงต่าง ๆ หลังจากที่สงครามสลบลง เมื่อปี พ.ศ. ๒๔๘๗ จึงได้ตั้งชื่อหมู่บ้านว่า “บ้านหลุมข้าว” เป็นต้นมา
  • บ้านเทื่อม บ้านเทื่อม ก่อตั้งเมื่อประมาณปี พ.ศ. ๒๔๐๖ ประมาณ ๑๐๐ กว่าปี มาแล้ว เดิมพื้นที่เป็นป่าละเมาะ มีต้นไม้หลากชนิดขึ้นหนาแน่น กลุ่มคนที่มาสร้างบ้านเรือนเป็นกลุ่มแรกคือ พ่อเหม็น พ่อเชียงบุค พ่ออ่อม พ่อสิมมา พ่อสอน และพ่อเชียงแอ่น โดยการอพยพมาจากบ้านพรานเหมือน บ้านดู่ บ้านสร้างแป้นและเมืองยศสุนทร จังหวัดยโสธร มาสมทบจากที่ได้อาศัยทำมาหากินได้ ๒ ปี จึงได้ตั้งชื่อหมู่บ้านว่า บ้านโนนทันจากนั้นได้มีโหรทำนายว่า บ้านโนนทันจะเป็นหมู่บ้านร้าง และต่อมาได้ตั้งชื่อหมู่บ้านเป็น “บ้านเทื่อม”ในอดีตบ้านเทื่อมตั้งอยู่ริมน้ำสวย และยังมีตลิ่งเป็นถ้ำใกล้บ้านมีปลาชุกชุม จึงเรียกชื่อตามถ้ำดังกล่าว แต่ปัจจุบัน ลำห้วย ปลา จระเข้ได้หมดไปแล้ว
  • บ้านโนนสะอาด ในอดีตได้มีกองทัพจำนวน ๓ กอง คือ กองทัพหลวง กองทัพหนองทัพไทย กองทัพจากบ้านกล้วย ได้มาตั้งทับอยู่ที่บริเวณนี้ จากนั้นก็ได้มีผู้คนอพยพมาจากบ้านเชียงเพ็ง อำเภอกุดจับ นำโดยนายเพิ่ม ต้นคำฮัก เป็นหัวหน้า ครั้งนั้นมีจำนวนครอบครัว ๗ ครอบครัว ที่เข้ามาตั้งถิ่นฐาน และได้มีการขยายออกไปถึง ๑๗ ครอบครัว จึงมีความเห็นตรงกันว่าควรจะตั้งหมู่บ้าน โดยชื่อที่ใช้เมื่อครั้งนั้นใช้ชื่อว่า “บ้านสามขา” ต่อมาปี พ.ศ. ๒๔๗๙ ได้เปลี่ยนจาก “บ้านสามขา”เป็น “บ้านโนนสะอาด” ชื่อบ้านสามขาได้มีกองทัพ จำนวน ๓ กอง มารวมตัวตั้งทัพที่นี่ โดยตั้งชื่อหมู่บ้านว่า“บ้านสามขา” ขึ้น เมื่อปี พ.ศ. ๒๔๕๖ และเมื่อปีพ.ศ. ๒๔๗๙ ก็ได้เปลี่ยนชื่อเป็น “บ้านโนนสะอาด” เหตุที่เปลี่ยนมาใช้ชื่อนี้ก็เพราะเมื่อครั้งศึกษาธิการอำเภอบ้านผือ มาตรวจเยี่ยม พบว่าพื้นที่หมู่บ้านมีความสะอาดจึงได้เปลี่ยนมาใช้ชื่อนี้
  • บ้านโคกลาน ชาวบ้านโคกลานเกิดขึ้นด้วยการอพยพมาจากบ้านถ่อน เมื่อราวปี พ.ศ. ๒๔๗๐ เนื่องจากเกิดโรคระบาด นำโดยนายอิ่ม นายหยองและพวกเหตุที่ชื่อว่า “บ้านโคกลาน” บ้านโคกลานแบ่งออกเป็น ๒ ส่วนคือ ส่วนที่ ๑ นั้นมีสภาพพื้นที่เป็นป่าลาน อีกส่วนที่ ๒ คือมีสภาพพื้นที่เป็นป่าลาน ดังนั้นชาวบ้านจึงได้ตั้งชื่อหมู่บ้านว่า บ้านโคกลาน เมื่อปี พ.ศ. ๒๔๗๕ เป็นต้นมา
  • บ้านนาสี บ้านนาสี ตั้งเมื่อปี พ.ศ. ๒๔๘๖ เดิมชื่อ “บ้านสร้างหาแจ๋หรือดงบักรอด” ผู้คนที่เข้ามาตั้งหมู่บ้านมาจาก บ้านเทื่อม บ้านเชียงเพ็ง อำเภอกุดจับและบ้านหนองแปน อำเภอกุดจับ มีพ่อใหญ่สี พ่อใหญ่สง และคนอื่น ๆ เขามาอยู่อาศัยและเมื่อปี พ.ศ. ๒๕๓๕ ได้แยกออกมาเป็นหมู่ที่ ๑๔ และได้ตั้งชื่อหมู่บ้านว่า“บ้านนาสี” ชื่อบ้านนาสี สันนิษฐานว่า ใช้ชื่อ ที่นาของพ่อสีเป็นชื่อเรียกหมู่บ้าน
  • บ้านค้อ เริ่มก่อตั้งในปี พ.ศ. ๒๔๕๕ เมื่อประมาณ ๙๐ ปี มาแล้วคนกลุ่มแรกที่มาตั้งบ้านค้อ โดยมีผู้นำได้แก่ นายสิงห์ ทองกลม ตู้ขัน บุญตู้ และตู้เทียน เกาะแก้ว ด้วยการอพยพมาจากบ้านเทื่อมและบ้านถ่อน ปัจจุบันบ้านถ่อน ปัจจุบันบ้านถ่อนไม่มีแล้ว สาเหตุของการย้ายถิ่นฐานก็เนื่องจากต้องการจับจองที่ทำกิน ชื่อ“บ้านค้อ” ตั้งขึ้นตามสภาพพื้นที่บริเวณมีต้นค้อขึ้นอยู่ มากมายทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือของหมู่บ้าน ปัจจุบันเกือบจะไม่มีต้นค้อแล้ว
  • บ้านงิ้ว บ้านงิ้ว แยกออกจากบ้านเขือน้ า เมื่อราว พ.ศ. ๒๔๐๐ โดยผู้นำในการอพยพ คือ นางจูม ชมหอม นางคุ่ม พุทธแสง สาเหตุที่เข้ามาตั้งถิ่นฐานนั้น เพื่อการจับจองที่ทำกินเมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๘ที่มาของชื่อบ้านงิ้ว แต่เดิมทางด้านทิศตะวันออกของหมู่บ้านมีต้นงิ้วป่าขนาดใหญ่อยู่ชาวบ้านจึงตั้งชื่อเรียกบ้านว่า “บ้านงิ้ว” แต่ในปัจจุบันต้นงิ้วเหล่านั้นได้ตายไปหมดแล้ว
  • บ้านหนองปลาซิว บ้านหนองปลาซิว เดิมชาวบ้านอพยพมาจากบ้านเขือน้ำ โดยมีนายบุพผา นายพก นายจันดา แก้วชิน เป็นพี่น้องกัน พี่น้อง ๓ คนนี้ ได้แต่งงานแล้วแยกครอบครัวออกมาอยู่เป็นกลุ่มแรก เมื่อปี พ.ศ. ๒๔๘๐ และมีลูกหลานมากมายขยายครอบครัวออกไปเรื่อยๆ จึงตั้งขึ้นเป็นหมู่บ้าน อย่างเป็นทางการ เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๐๙ ในเขตพื้นที่บ้านหนองปลาซิวมีหนองน้ำขนาดใหญ่ทางทิศใต้ของหมู่บ้าน ซึ่งในหนองน้ำแห่งนั้น ส่วนมากแล้วมีปลาจำพวกปลาซิวเป็นจำนวนมาก จึงตั้งชื่อหมู่บ้านว่า “บ้านหนองปลาซิว”
  • บ้านหนองแก ชาวบ้านหนองแก เดิมอพยพมาจากบ้านถ่อน จากนั้นจึงย้ายมาอยู่บ้านหลุมข้าว และยังได้ย้ายมาอยู่บ้านหนองแก เมื่อปี พ.ศ. ๒๔๗๐ ผู้นำคือ พ่อใหญ่สิม บุตลี พ่อใหญ่ทอง จันชื้น เหตุที่ต้องย้ายมาจากบ้านถ่อนเพราะที่นั่นข้าวเกิดระบาด“บ้านหนองแก” เมื่อก่อนมีหนองน้ำขนาดใหญ่ อยู่ทางบริเวณด้านทิศใต้ เรียกว่า หนองแกและอีกฝั่งตรงข้ามของหนองน้ำแห่งนั้นก็ต้นแกขึ้นหนาแน่น จึงเรียกตามนั้นว่า “บ้านหนองแก”

ทำเนียบผู้บริหาร แก้

นายกองค์การบริหารส่วนตำบลเขือน้ำ

ลำดับ ชื่อ เริ่มวาระ สิ้นสุดวาระ
1 ทวน ช่วงแคน พ.ศ. 2547 พ.ศ. 2551
2 ไพรินทร์ จิตตะพันธุ์ พ.ศ. 2551 พ.ศ. 2555
1 ทวน ช่างแคน พ.ศ. 2555 28 กันยายน พ.ศ. 2564
1 ทวน ช่างแคน 28 พฤศจิกายน พ.ศ. 2564 ปัจจุบัน

อาณาเขต แก้

ตำบลเขือน้ำติดต่อกับตำบลอื่น ดังนี้

หมู่บ้านของตำบลเขือน้ำที่ติดต่อกับตำบลอื่น มีดังนี้

หมู่บ้าน แก้

หมู่บ้านในปัจจุบัน

ตำบลเขือน้ำ อำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี แบ่งการปกครองออกเป็น 15 หมู่บ้านได้แก่

  • 1. บ้านเขือน้ำ
  • 2. บ้านหลุมข้าว
  • 3. บ้านเทื่อม
  • 4. บ้านโนนสะอาด
  • 5. บ้านโคกลาน
  • 6. บ้านนาสี
  • 7. บ้านค้อ
  • 8. บ้านงิ้ว
  • 9. บ้านหนองปลาซิว
  • 10. บ้านหนองแก
  • 11. บ้านเทื่อม
  • 12. บ้านนาสี
  • 13. บ้านเทื่อม
  • 14. บ้านนาสี
  • 15. บ้านโนนสะอาด
หมู่บ้านในอดีต
  • หมู่ 1 บ้านเขือน้ำ (ปัจจุบันคือ หมู่ 1 ในตำบลเขือน้ำ)
  • หมู่ 2 บ้านหลุมข้าว (ปัจจุบันคือ หมู่ 2 ตำบลเขือน้ำ)
  • หมู่ 3 บ้านกุดเม็ก (ปัจจุบันคือ หมู่ 6 ตำบลหนองหัวคู)
  • หมู่ 4 บ้านโพธิ์ (ปัจจุบันคือ หมู่ 4 ตำบลหนองหัวคู)
  • หมู่ 5 บ้านเทื่อม (ปัจจุบันคือ หมู่ 3 ตำบลเขือน้ำ)
  • หมู่ 6 บ้านโนนสะอาด (ปัจจุบันคือ หมู่ 4 ตำบลเขือน้ำ)
  • หมู่ 7 บ้านโคกลาน (ปัจจุบันคือ หมู่ 5 ตำบลเขือน้ำ)
  • หมู่ 8 บ้านคำบง (ปัจจุบันคือ หมู่ 1 ตำบลคำบง)
  • หมู่ 9 บ้านนาสี (ปัจจุบันคือ หมู่ 6 ตำบลเขือน้ำ)
  • หมู่ 10 บ้านสะคุ (ปัจจุบันคือ หมู่ 2 ตำบลหนองหัวคู)
  • หมู่ 11 บ้านเจริญสุข (ปัจจุบันคือ หมู่ 2 ตำบลคำบง)
  • หมู่ 12 บ้านค้อ (ปัจจุบันคือ หมู่ 7 ตำบลเขือน้ำ)
  • หมู่ 13 บ้านหนองหัวคู (ปัจจุบันคือ หมู่ 1 ตำบลหนองหัวคู)
  • หมู่ 14 บ้านยางโกน (ปัจจุบันคือ หมู่ 5 ตำบลหนองหัวคู)
  • หมู่ 15 บ้านดงหมู (ปัจจุบันคือ หมู่ 3 ตำบลคำบง)
  • หมู่ 16 บ้านชัยเจริญ (ปัจจุบันคือ หมู่ 4 ตำบลคำบง)
  • หมู่ 17 บ้านงิ้ว (ปัจจุบันคือ หมู่ 8 ตำบลเขือน้ำ)
  • หมู่ 18 บ้านหนองปลาซิว (ปัจจุบันคือ หมู่ 9 ตำบลเขือน้ำ)
  • หมู่ 19 บ้านหนองแก (ปัจจุบันคือ หมู่ 10 ตำบลเขือน้ำ)
  • หมู่ 20 บ้านนาล้อม (ปัจจุบันคือ หมู่ 5 ตำบลคำบง)
หมู่บ้านที่แยกมาภายหลัง
  • บ้านเทื่อม หมู่ 11 12 13 แยกจาก หมู่ 3
  • บ้านนาสี หมู่ 14 แยกจาก หมู่ 6
  • บ้านโนนสะอาด หมู่ 15 แยกจาก หมู่ 4

การคมนาคม แก้

สถานที่สำคัญ แก้

โรงเรียน
  • โรงเรียนบ้านเขือน้ำ
  • โรงเรียนบ้านหลุมข้าว
  • โรงเรียนบ้านเทื่อม
  • โรงเรียนบ้านโนนสะอาด
  • โรงเรียนบ้านนาสี
  • โรงเรียนบ้านค้อ
วัด
  • วัดลำดวน ตั้งอยู่ที่บ้านเขือน้ำ หมู่ 1
  • วัดอุดมมหาวัน ตั้งอยู่บ้านเขือน้ำ หมู่ 1
  • วัดศรีสูงเนิน ตั้งอยู่ที่บ้านหลุมข้าว หมู่ 2
  • วัดทุ่งสว่าง ตั้งอยู่ที่บ้านเทื่อม หมู่ 3
  • วัดศรีสุนทริกาวาส ตั้งอยู่ที่บ้านโนนสะอาด หมู่ 4
  • วัดสว่างลำดวน ตั้งอยู่ที่บ้านโคกลาน หมู่ 5
  • วัดป่าบ้านค้อ ตั้งอยู่ที่บ้านค้อ หมู่ 7
  • วัดศรีมงคล ตั้งอยู่ที่บ้านค้อ หมู่ 7
  • วัดฉิมลี (วัดสิมมะลิ) ตั้งอยู่ที่บ้างงิ้ว หมู่ 8
  • วัดบ้านหนองปลาซิว ตั้งอยู่ที่บ้านหนองปลาซิว หมู่ 9
  • วัดโพธิ์ชัย ตั้งอยู่ที่บ้านหนองแก หมู่ 10
  • สำนกสงฆ์วัดป่าดงบ้านดูน ตั้งอยู่ที่บ้านเทื่อม หมู่ 11
  • วัดป่าโนนวิเวก ตั้งอยู่ที่บ้านเทื่อม หมู่ 12
  • สำนักสงฆ์วัดป่าบ้านเทื่อม ตั้งอยู่ที่บ้านเทื่อม หมู่ 13
  • วัดศรีสมพร ตั้งอยู่ที่บ้านนาสี หมู่ 14

อ้างอิง แก้

  1. ศูนย์สารสนเทศเพื่อการบริหารและงานปกครอง. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ข้อมูลการปกครอง." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: [1] [ม.ป.ป.]. สืบค้น 3 กุมภาพันธ์ 2563.
  2. ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอกุมภวาปี อำเภอบ้านผือ และอำเภอนากลาง จังหวัดอุดรธานี