หน่วยบัญชาการรักษาดินแดน
หน่วยบัญชาการรักษาดินแดน หรือ หน่วยบัญชาการกำลังสำรอง เป็นหน่วยงานขึ้นในสังกัดกองทัพบก เดิมใช้ชื่อว่า กรมการรักษาดินแดน (ร.ด.) ก่อตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2491[1] มีภารกิจหลัก คือ เตรียมกำลังสำรองให้แก่กองทัพ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการฝึกอบรมเยาวชนของชาติ อันได้แก่ นักศึกษาวิชาทหาร (นศท.)[2]
กรมการรักษาดินแดน (2491 – 2544) หน่วยบัญชาการกำลังสำรอง (2544 – 2552) หน่วยบัญชาการรักษาดินแดน (2552 – ปัจจุบัน) | |
---|---|
![]() เครื่องหมายราชการ | |
ประจำการ | พ.ศ. 2491 – ปัจจุบัน |
ประเทศ | ![]() |
เหล่า | ![]() |
ขึ้นกับ | กองทัพบกไทย |
กองบัญชาการ | ถนนเจริญกรุง แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร |
เว็บไซต์ | https://www.tdc.mi.th/index.html |
ผู้บังคับบัญชา | |
ผู้บัญชาการปัจจุบัน | พลโท วสุ เจียมสุข |
ปัจจุบัน มีที่ทำการตั้งอยู่ ณ เลขที่ 2 ถนนเจริญกรุง แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร ตัวอาคารสร้างขึ้นด้วยสถาปัตยกรรมแบบปัลลาดีโอ[3] มีความสวยงาม ตั้งแต่ พ.ศ. 2466 โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ในที่ที่เคยเป็นสวนเจ้าเชตุ และวังท้ายหับเผย ถือเป็นอาคารอนุรักษ์แห่งหนึ่ง[2] โดยเมื่อแรกสร้างนั้นใช้เป็นที่ตั้งของ กรมทหารมหาดเล็กรักษาพระองค์[4] (ปัจจุบันหน่วยทหารดังกล่าวคือกรมทหารราบที่ 1 มหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์)
ในวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2564 พลโท วสุ เจียมสุข[5]ดำรงตำแหน่งผู้บัญชาการหน่วยบัญชาการรักษาดินแดน
สัญลักษณ์แก้ไข
เมื่อแรกสถาปนากรมการรักษาดินแดนในปี พ.ศ. 2491 กรมการรักษาดินแดนได้กำหนดให้ใช้เครื่องหมายราชการ "เป็นรูปพระมหามงกุฎคร่อมอุณาโลมและดาบไขว้" โดยได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษาอย่างเป็นทางการเมื่อ พ.ศ. 2494 ตามประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง กำหนดภาพเครื่องหมายราชการ ตามพระราชบัญญัติเครื่องหมายราชการ พุทธศักราช 2482 (ฉบับที่ 22) ลงวันที่ 5 มกราคม พ.ศ. 2494[6] ต่อมาจึงได้มีแก้ไขปรับปรุงดวงตรา โดยเพิ่มรัศมีที่ยอดพระมหามงกุฎและเพิ่มช่อชัยพฤกษ์โอบรอบเบื้องล่างของดวงตรา โดยไม่ปรากฏหลักฐานว่ามีการปรับปรุงแก้ไขเพิ่มเติมเมื่อใด
ในปี พ.ศ. 2549 หลังจากการแปรสภาพกรมการรักษาดินแดนและกรมการกำลังสำรองมาเป็นหน่วยบัญชาการกำลังสำรองได้ 5 ปี จึงได้มีการประกาศใช้เครื่องหมายราชการของหน่วยบัญชาการกำลังสำรองอย่างเป็นทางการ ตามประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง กำหนดภาพเครื่องหมายราชการ ตามพระราชบัญญัติเครื่องหมายราชการ พุทธศักราช 2482 (ฉบับที่ 233) ลงวันที่ 5 กันยายน พ.ศ. 2549 ซึ่งกำหนดลักษณะของเครื่องหมายราชการดังกล่าวไว้ว่า "เป็นรูปพระมาตุลีเป่าแตรงอน ถืออินทรโองการ ประทับบนบัลลังก์เมฆสีขาวเหนือดาบโบราณไขว้กัน รองรับด้วยช่อชัยพฤกษ์ภายใต้อุณาโลมและพระมหามงกุฎรัศมีสีทอง เบื้องล่างมีแพรแถบปลายสะบัดขึ้นทั้ง 2 ข้าง กลางแพรแถบมีคำว่า “หน่วยบัญชาการกำลังสำรอง” ทั้งหมดบรรจุอยู่ภายในกรอบรูปวงรี (ไม่จำกัดขนาด)"[7]
หลังจากการแปรสภาพหน่วยบัญชาการกำลังสำรองเป็นหน่วยบัญชาการรักษาดินแดนในปี พ.ศ. 2552 จึงได้มีการปรับปรุงแบบภาพเครื่องหมายราชการอีกครั้ง และกำหนดรายละเอียดต่าง ๆ ให้ชัดเจนยิ่งขึ้น ตามความในประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง กำหนดภาพเครื่องหมายราชการ ตามพระราชบัญญัติเครื่องหมายราชการ พุทธศักราช 2482 (ฉบับที่ 269) ลงวันที่ 6 สิงหาคม พ.ศ. 2555 ดังนี้
เครื่องหมายราชการหน่วยบัญชาการรักษาดินแดน เป็นรูปพระมาตุลีเป่าแตรงอนสีขาว ถือพระขรรค์ ประทับบนบัลลังก์เมฆสีขาวเหนือดาบโบราณไขว้กันสีเงิน ภายใต้อุณาโลมและพระมหามงกุฎรัศมีสีทอง ทั้งหมดบรรจุอยู่ภายในกรอบรูปวงรีสีน้ำเงิน (ไม่จำกัดขนาด) เบื้องล่างมีแพรแถบปลายสะบัดขึ้นทั้ง 2 ข้างสีน้ำเงิน กลางแพรแถบมีชื่อหน่วยเป็นตัวอักษรภาษาไทยสีขาวคำว่า "หน่วยบัญชาการรักษาดินแดน"[8]
หน่วยงานในสังกัดแก้ไข
- โรงเรียนการกําลังสํารอง ศูนย์การกำลังสำรอง
- โรงเรียนรักษาดินแดน ศูนย์การนักศึกษาวิชาทหาร
- กองพันทหารราบ หน่วยบัญชาการรักษาดินแดน[9]
- ค่ายฝึกนักศึกษาวิชาทหารเขาชนไก่
- ศูนย์การนักศึกษาวิชาทหาร
- ศูนย์การกำลังสำรอง[10]
รายนามผู้บัญชาการหน่วยบัญชาการรักษาดินแดนแก้ไข
เจ้ากรมการรักษาดินแดนแก้ไข
- พลเอก สุทธิ สุทธิสารณกร (พ.ศ. 2491 - 2491)
- พลโท ขุนศิลป์ศรชัย (พ.ศ. 2491 - 2492), (พ.ศ. 2494 - 2495)
- พลตรี จำรัส จำรัสโรมรัน (พ.ศ. 2492 - 2494)
- พลโท สุรใจ พูลทรัพย์ (พ.ศ. 2495 - 2506)
- พลโท พิศิษฐ์ ฉายเหมือนวงศ์ (พ.ศ. 2506 - 2507)
- พลโท บุญชัย บำรุงพงศ์ (พ.ศ. 2507 - 2508)
- พลโท ยุทธ สมบูรณ์ (พ.ศ. 2508 - 2513)
- พลโท อุทัย ฉายแสงจันทร์ (พ.ศ. 2513 - 2515)
- พลโท พนม โชติพิมาย (พ.ศ. 2515 - 2517)
- พลโท แสวง ขมะสุนทร (พ.ศ. 2517 - 2519)
- พลโท เอื้อม จิระพงศ์ (พ.ศ. 2519 - 2522)
- พลโท ณรงค์ฤทธิ์ มหารักขะกะ (พ.ศ. 2522 - 2523)
- พลโท เทียนชัย สิริสัมพันธ์ (พ.ศ. 2523 - 2525)
- พลโท จารุ จาติกานนท์ (พ.ศ. 2525 - 2528)
- พลโท วิจิตร สุขมาก (พ.ศ. 2528 - 2530)
- พลโท วิโรจน์ แสงสนิท (พ.ศ. 2530 - 2531)
- พลโท วชิรพล พลเวียง (พ.ศ. 2531 - 2533)
- พลโท อารียะ อุโฆษกิจ (พ.ศ. 2533 - 2534)
- พลโท อานุภาพ ทรงสุนทร (พ.ศ. 2534 - 2535)
- พลโท ยุทธพันธุ์ มกรมณี (พ.ศ. 2535 - 2536)
- พลโท ประยูร มีเดช (พ.ศ. 2536 - 2538)
- พลโท การุญ ฉายเหมือนวงศ์ (พ.ศ. 2538 - 2540)
- พลโท พนม จีนะวิจารณะ (พ.ศ. 2540 - 2542)
- พลโท หาญ เพไทย (พ.ศ. 2542 - 2543)
- พลโท เกรียงไกร เจริญศิริ (พ.ศ. 2543 - 2544)
- พลโท จำลอง บุญกระพือ (พ.ศ. 2544)
เจ้ากรมการกำลังสำรองทหารบกแก้ไข
- พลตรี เหรียญ ดิษฐบรรจง (พ.ศ. 2513 - 2519)
- พลตรี จิตต์กวี เกษะโกมล (พ.ศ. 2519 - 2521)
- พลตรี มานะ รัตนโกเศศ (พ.ศ. 2521 - 2524)
- พลตรี ศิริชัย ลักษณียนาวิน (พ.ศ. 2524 - 2526)
- พลตรี ปัญญา ขวัญอยู่ (พ.ศ. 2526 - 2528)
- พลตรี ปราโมทย์ ระงับภัย (พ.ศ. 2528 - 2531)
- พลตรี อุทัย ชุณหเพสย์ (พ.ศ. 2531 - 2534)
- พลตรี สุพจน์ เกิดชูชื่น (พ.ศ. 2534 - 2537)
- พลตรี บรรจบ จูภาวิง (พ.ศ. 2537 - 2541)
- พลตรี ศักดิ์สิน ทิพย์เกษร (พ.ศ. 2541 - 2544)
ผู้บัญชาการหน่วยบัญชาการกำลังสำรองแก้ไข
- พลโท จำลอง บุญกระพือ (พ.ศ. 2544 - 2545)
- พลโท ชาญวิช ศรีธรรมวุฒิ (พ.ศ. 2545 - 2546)
- พลโท ศักดิ์สิน ทิพย์เกษร (พ.ศ. 2546 - 2547)
- พลโท วิชญ ไขรัศมี (พ.ศ. 2547 - 2548)
- พลโท อาทร โลหิตกุล (พ.ศ. 2548 - 2549)
- พลโท มนตรี สังขทรัพย์ (พ.ศ. 2549 - 2549)
- พลโท สมเกียรติ สุทธิไวยกิจ (พ.ศ. 2549 - 2551)
- พลโท สิงห์ศึก สิงห์ไพร (พ.ศ. 2551 - 2552)
ผู้บัญชาการหน่วยบัญชาการรักษาดินแดนแก้ไข
- พลโท สิงห์ศึก สิงห์ไพร (พ.ศ. 2552 - 2552)
- พลโท ธนดล เผ่าจินดา (พ.ศ. 2552 - 2554)
- พลโท ชูเกียรติ เธียรสุนทร (พ.ศ. 2554 - 2555)
- พลโท วิชิต ศรีประเสริฐ (พ.ศ. 2555 - 2556)
- พลโท ยศนันท์ หร่ายเจริญ (พ.ศ. 2556 - 2557)
- พลโท ทลวงรณ วรชาติ (พ.ศ. 2557 - 2558)
- พลโท วีรชัย อินทุโศภณ (พ.ศ. 2558 - 2560)
- พลโท วิโรจน์ วิจิตรโท (พ.ศ. 2560 - 2561)
- พลโท ปราการ ปทะวานิช (พ.ศ. 2561 - 2564)
- พลโท วสุ เจียมสุข (พ.ศ. 2564 - ปัจจุบัน)
อ้างอิงแก้ไข
- ↑ "นรด.จัดงานวันสถาปนา ครบรอบ 71 ปี". ข่าวสด. 4 February 2019. สืบค้นเมื่อ 1 February 2021.
- ↑ 2.0 2.1 "หน่วยบัญชาการกำลังสำรอง : ความสำคัญ". หน่วยบัญชาการรักษาดินแดน. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-03-04. สืบค้นเมื่อ 2018-03-06.
- ↑ "เจริญกรุง แรกมีความศิวิไลซ์ในสยาม". พินิจนคร. 2009-02-02.
- ↑ "กรมการรักษาดินแดน". ข้อมูลเกาะรัตนโกสินทร์. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-10-01. สืบค้นเมื่อ 2018-03-06.
- ↑ ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง ให้นายทหารรับราชการ ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 138 ตอน 218 ง พิเศษ หน้า 20 วันที่ 14 กันยายน 2564
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 68 ตอนที่ 7 วันที่ 23 มกราคม พ.ศ. 2494 หน้า 94-95
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 123 ตอนที่ 106 ง วันที่ 12 ตุลาคม พ.ศ. 2549 หน้า 3
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 129 ตอนที่ 128 ง วันที่ 7 กันยายน พ.ศ. 2555 หน้า 20-21
- ↑ "กองพันทหารราบ หน่วยบัญชาการรักษาดินแดน". www.facebook.com.
- ↑ "หน้าแรก". ศูนย์การกำลังสำรอง.
แหล่งข้อมูลอื่นแก้ไข
คอมมอนส์ มีภาพและสื่อเกี่ยวกับ: หน่วยบัญชาการรักษาดินแดน |
พิกัดภูมิศาสตร์: 13°44′49″N 100°29′42″E / 13.74694°N 100.49500°E
บทความเกี่ยวกับทหาร การทหาร หรืออาวุธนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล ดูเพิ่มที่ สถานีย่อย:การทหาร |