สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ

สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ (อังกฤษ: National Office of Buddhism) เป็นส่วนราชการที่อยู่ในบังคับบัญชาขึ้นตรงต่อนายกรัฐมนตรี เป็นหน่วยงานที่ไม่สังกัดกระทรวง ทบวงใด จัดตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 3 ตุลาคม พ.ศ. 2545 มีภารกิจเกี่ยวกับการดำเนินงานสนองงานคณะสงฆ์และรัฐโดยการทำนุบำรุง ส่งเสริมกิจการพระพุทธศาสนา ให้การอุปถัมภ์ คุ้มครองและส่งเสริมพัฒนางานพระพุทธศาสนา ดูแล รักษา จัดการศาสนาสมบัติ พัฒนาพุทธมณฑลให้เป็นศูนย์กลางทางพระพุทธศาสนา รวมทั้งให้การสนับสนุนส่งเสริม พัฒนาบุคลากรทางศาสนา

สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ

National Office of Buddhism
สัญลักษณ์สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ
ภาพรวมสำนักงาน
ก่อตั้ง	3 ตุลาคม พ.ศ. 2545 (2545-10-03)
ประเภท	ส่วนราชการ
เขตอำนาจ	ทั่วราชอาณาจักร
สำนักงานใหญ่	อาคารหอสมุดพระพุทธศาสนามหาสิรินาถ พุทธมณฑล 25/25 หมู่ 6 ตำบลศาลายา อำเภอพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม 73170
บุคลากร	1,149 คน (พ.ศ. 2565)
งบประมาณต่อปี	5,460,104,700 บาท (พ.ศ. 2568)
ฝ่ายบริหารสำนักงาน	อินทพร จั่นเอี่ยม, ผู้อำนวยการ ชุติญา แก้วมณี, รองผู้อำนวยการ กณิกนันต์ ล้อสีทอง, รองผู้อำนวยการ บุญเชิด กิตติธรางกูร, รองผู้อำนวยการ
ต้นสังกัดสำนักงาน	นายกรัฐมนตรี
เว็บไซต์	เว็บไซต์ของสำนักงาน

นอกจากนั้น สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ ยังมีบทบาทในการติดตามและตรวจสอบข้อเท็จจริง กรณีที่มีข่าวฉาวสร้างความเสื่อมเสียทางพระพุทธศาสนา ทั้งทางวิทยุ โทรทัศน์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งทางโซเชียลมีเดีย รวมทั้งทำหน้าที่เป็นฝ่ายเลขาธิการของมหาเถรสมาคม

ประวัติ

ในอดีตที่ผ่านมาการศาสนา และการศึกษา จะดำเนินควบคู่กันมาโดยตลอด ซึ่งในอดีตนั้นงานด้านการศาสนา จะอยู่ภายใต้การกำกับดูแลของ "กระทรวงธรรมการ" ซึ่งต่อมาในปี พ.ศ. 2484 ได้มีการประกาศพระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรม จึงเปลี่ยนชื่อกระทรวงธรรมการ เป็น "กระทรวงศึกษาธิการ" และมีการจัดตั้ง "กรมการศาสนา" ขึ้น

จนกระทั่งปี พ.ศ. 2545 ได้มีการปรับปรุงโครงสร้างกระทรวง ทบวง กรมอีกครั้งหนึ่ง จึงมีการแบ่งส่วนราชการของกรมการศาสนาเดิม ออกเป็น 2 ส่วน คือ กรมการศาสนา สังกัดกระทรวงวัฒนธรรม และสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ เป็นหน่วยงานขึ้นตรงต่อนายกรัฐมนตรี

รายนามผู้อำนวยการ

รายนาม	วาระการดำรงตำแหน่ง
สุทธิวงศ์ ตันตยาพิศาลสุทธิ์	3 ตุลาคม 2545 - 30 กันยายน 2546
พลตำรวจโท อุดม เจริญ	1 ตุลาคม 2546 - 30 กันยายน 2547
จักรธรรม ธรรมศักดิ์	1 ตุลาคม 2547 - 17 ตุลาคม 2548
ถวิล สมัครรัฐกิจ	23 พฤษภาคม 2549 - 30 กันยายน 2549
จุฬารัตน์ บุณยากร	1 ตุลาคม 2549 - 30 กันยายน 2553
นพรัตน์ เบญจวัฒนานันท์	1 ตุลาคม 2553 - 30 กันยายน 2557
พนม ศรศิลป์	1 ตุลาคม 2557 - 24 กุมภาพันธ์ 2560
พันตำรวจโท พงศ์พร พราหมณ์เสน่ห์	1 ตุลาคม 2560 - 30 กันยายน 2562
ณรงค์ ทรงอารมณ์	18 กุมภาพันธ์ 2563 - 30 กันยายน 2564
สิปป์บวร แก้วงาม	23 กุมภาพันธ์ 2565 - 30 กันยายน 2565
อินทพร  จั่นเอี่ยม	29 มกราคม 2567 - ปัจจุบัน

หน่วยงานราชการในสังกัด

สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ แบ่งหน่วยราชการภายในออกเป็น 12 หน่วยงาน ได้แก่

กลุ่มงานขึ้นตรงต่อ ผู้อำนวยการสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ

• กลุ่มงานพัฒนาระบบบริหาร
• กลุ่มงานตรวจสอบภายใน
• กลุ่มป้องกันและปราบปรามการทุจริต
• กลุ่มคุ้มครองและส่งเสริมจริยธรรม

สำนัก/กอง

• สำนักงานเลขานุการกรม
• กองพุทธศาสนศึกษา
• กองพุทธศาสนสถาน
• สำนักงานพุทธมณฑล

• สำนักงานศาสนสมบัติ
• สำนักเลขาธิการมหาเถรสมาคม
• สถาบันพระสังฆาธิการ
• กองส่งเสริมงานเผยแผ่พระพุทธศาสนา

หน่วยงานส่วนภูมิภาค

• สำนักงานพระพุทธศาสนาจังหวัด 76 จังหวัด

หน่วยงานทางคณะสงฆ์ที่ได้รับเงินงบประมาณจัดสรร

หน่วยงานทางคณะสงฆ์ที่ได้รับเงินงบประมาณจัดสรรจากสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ

หน่วยงานทางการปกครองคณะสงฆ์

• สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก
• มหาเถรสมาคม
• เจ้าคณะใหญ่
• เจ้าคณะภาค
• เจ้าคณะจังหวัด,เจ้าคณะกรุงเทพมหานคร
• เจ้าคณะอำเภอ,เจ้าคณะเขต
• เจ้าคณะตำบล,เจ้าคณะแขวง
• เจ้าอาวาส
• พระราชาคณะ
• พระครูสัญญาบัตร
• พระครูปลัดของพระราชาคณะชั้นธรรมขึ้นไป
• พระพิธีธรรม
• เลขานุการเจ้าคณะตำบลขึ้นไป

หน่วยงานทางการปกครองคณะสงฆ์อื่น

• คณะสงฆ์จีนนิกาย
• คณะสงฆ์อนัมนิกาย

หน่วยงานทางการศึกษาของคณะสงฆ์

• คณะกรรมการการศึกษาพระปริยัติธรรม (กศป.)
• สำนักงานแม่กองบาลีสนามหลวง
• สำนักงานแม่กองธรรมสนามหลวง
• สำนักงานการศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกสามัญศึกษา
• ศูนย์พระปริยัตินิเทศก์แห่งคณะสงฆ์

ดูเพิ่ม

• กรมการศาสนา
• ศาสนาพุทธในประเทศไทย

แหล่งข้อมูลอื่น

• เว็บทางการ