กีฬาสาธิตสามัคคี

กีฬาสาธิตสามัคคี เป็นการแข่งขันมหกรรมกีฬาระหว่างโรงเรียนสาธิตในประเทศไทยที่อยู่ภายใต้มหาวิทยาลัยในสังกัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัย และนวัตกรรม โดยจะมีนักกีฬาจากโรงเรียนสมาชิกทั้ง 22 โรงเรียนเข้ามาแข่งขันในโรงเรียนเจ้าภาพในทุกปีการศึกษา กีฬาสาธิตสามัคคีถือเป็นหนึ่งกิจกรรมสำคัญในการกระชับมิตรระหว่างโรงเรียนสาธิตด้วยกัน และถือเป็นการแข่งขันกีฬาระหว่างโรงเรียนสาธิตที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทยตามจำนวนโรงเรียนที่เข้าร่วมและชนิดกีฬาที่แข่งขัน

กีฬาสาธิตสามัคคี
Satit Samakkee

คำขวัญ	กีฬาสาธิต ผูกมิตรสัมพันธ์ สามัคคีกัน ร่วม "ฉัททันต์เกมส์" (พ.ศ. 2566)
ก่อตั้ง	พ.ศ. 2518 (49 ปี)
จัดขึ้นทุก	1 ปี
ครั้งล่าสุด	กีฬาสาธิตสามัคคี ครั้งที่ 46 "ฉัททันต์เกมส์" ที่โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยเชียงใหม่
ครั้งต่อไป	กีฬาสาธิตสามัคคี ครั้งที่ 47 "เจ้ารามเกมส์" ที่โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยรามคำแหง
วัตถุประสงค์	การแข่งขันกีฬาหลายประเภทสำหรับโรงเรียนสาธิตในประเทศไทย
เว็บไซต์	เว็บไซต์การแข่งขันครั้งที่ 46

ตลอดการแข่งขันกีฬาสาธิตสามัคคี มีโรงเรียนเจ้าภาพจัดการแข่งขันแล้ว 13 โรงเรียน โดยมี 22 โรงเรียนเข้าร่วม สำหรับกีฬาสาธิตสามัคคีครั้งหลังสุดได้จัดขึ้นที่โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่ ระหว่างวันที่ 4 - 10 พฤศจิกายน พ.ศ. 2566 และการแข่งขันครั้งต่อไปจะจัดขึ้นระหว่างวันที่ 19-25 ธันวาคม พ.ศ. 2567 ที่โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยรามคำแหง กรุงเทพมหานคร

ประวัติ

กีฬาสาธิตสามัคคีมีจุดเริ่มต้นในปี พ.ศ. 2518 เมื่ออาจารย์พลศึกษาของโรงเรียนสาธิตแห่งมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, โรงเรียนสาธิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ประสานมิตร ฝ่ายประถมและโรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ปทุมวัน ซึ่งได้แก่ อาจารย์สุกรี รอดโพธิ์ทอง, อาจารย์อุดร รัตนภักดิ์, อาจารย์ศรีประภา สาระคุณ (แม้นสงวน), และอาจารย์ สุภารัตน์ วรทอง ได้มีการหารือกันในแนวคิดที่จะจัดการแข่งขันว่ายน้ำระหว่างโรงเรียนผ่านจุดประสงค์ในการเสริมสร้างสุขภาพ ทักษะ และความสัมพันธ์ระหว่างโรงเรียน จึงได้ร่วมกันจัดการแข่งขันว่ายน้ำในระดับโรงเรียนเรียกในชื่อ ว่ายน้ำสาธิต–สามัคคี โดยมีอาจารย์ใหญ่ของโรงเรียนสาธิตทั้ง 4 แห่ง ได้แก่ อาจารย์รุจิระ สุภรณ์ไพบูลย์ อาจารย์ใหญ่โรงเรียนสาธิตจุฬาฯ, ศาสตราจารย์ ดร.อุบล เรียงสุวรรณ อาจารย์ใหญ่โรงเรียนสาธิตเกษตรศาสตร์, ผศ.คุณหญิง สมจิตต์ ศรีธัญรัตน์ อาจารย์ใหญ่โรงเรียนสาธิตปทุมวัน, และอาจารย์ละออ การุณยะวนิช อาจารย์ใหญ่โรงเรียนสาธิตประสานมิตร ฝ่ายประถม ร่วมเป็นคณะกรรมการอำนวยการถาวร ผลัดเปลี่ยนหมุนเวียนกันเป็นเจ้าภาพจัดการแข่งขันทุกปี และจะมีการจัดตั้งคณะกรรมการอำนวยการแข่งขันและคณะกรรมการจัดการแข่งขันจากคณาจารย์ของโรงเรียนเพื่อทำงานร่วมกัน โดยมีอาจารย์จากโรงเรียนเจ้าภาพเป็นประธาน

การแข่งขันครั้งแรกเริ่มต้นขึ้นในเดือนมกราคม พ.ศ. 2519 ณ สระว่ายน้ำจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โดยมีโรงเรียนสาธิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยเป็นเจ้าภาพการแข่งขันจะมีเพียงสี่โรงเรียนเริ่มแรกที่ร่วมแข่งขันเท่านั้น จนกระทั่งในการแข่งขันครั้งที่ 6 เมื่อวันที่ 16 มกราคม พ.ศ. 2525 ที่ได้มีการเชิญโรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยเชียงใหม่และโรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยรามคำแหงเข้าร่วมการแข่งขันด้วย ต่อมาในการแข่งขันครั้งที่ 10 ได้มีการเพิ่มชนิดกีฬาเปลี่ยนชื่อการแข่งขันเป็น "กีฬาสาธิตสามัคคี ให้มีการครอบคลุมกีฬาที่เพิ่มขึ้น คือ กรีฑา ฟุตบอล บาสเกตบอล วอลเลย์บอล เทนนิส ปิงปอง ตะกร้อ และแบดมินตัน เป็น 9 ชนิด

การจัดการแข่งขัน

สถานที่จัดการแข่งขัน

บทความหลัก: รายชื่อเจ้าภาพแข่งขันกีฬาสาธิตสามัคคี

นับตั้งแต่การแข่งขันครั้งแรกในปี พ.ศ. 2519 มีการจัดแข่งขันกีฬาสาธิตสามัคคีดังนี้:

ครั้งที่	ปีแข่งขัน (พ.ศ.)	โรงเรียนเจ้าภาพ	วันเริ่ม	วันสิ้นสุด	โรงเรียนที่เข้าร่วม	ชนิดกีฬา	หมายเหตุ	อ้างอิง
1	2519	สาธิตจุฬาฯ	ช่วงเดือนมกราคม		4	1
2	2521	สาธิตเกษตร	14 มกราคม		4	1
3	2522	สาธิตประสานมิตรและสาธิตปทุมวัน	20 มกราคม		4	1
4	2523	สาธิตจุฬาฯ	26 มกราคม		4	1
5	2524	สาธิตเกษตร	17 มกราคม		4	1
6	2525	สาธิตประสานมิตรและสาธิตปทุมวัน	16 มกราคม		6	1
7	2526	สาธิตจุฬาฯ	29 มกราคม		6	1
8	2527	สาธิตเกษตร	28 มกราคม		8	1
9	2528	สาธิตประสานมิตร	19 มกราคม		8	1
10	2529	สาธิตปทุมวัน	17 มกราคม		9	9
11	2530	สาธิตจุฬาฯ	23 มกราคม	24 มกราคม	9	8
12	2530	สาธิตเกษตร	8 สิงหาคม	26 กันยายน	9	8	ครั้งแรกและครั้งเดียวที่จัดแข่งขันสองช่วง ช่วงละ 1 วัน
13	2531	สาธิตบูรพา	10 ตุลาคม	14 ตุลาคม	9	12
14	2532	สาธิตรามคำแหง	12 พฤศจิกายน	17 พฤศจิกายน	9	11
15	2533	สาธิตเชียงใหม่	12 ตุลาคม	17 ตุลาคม	10	11
16	2534	สาธิตประสานมิตร	3 พฤศจิกายน	8 พฤศจิกายน	10	11
17	2535	สาธิตปทุมวัน	24 ตุลาคม	29 ตุลาคม	10	12
18	2536	สาธิตขอนแก่น	19 ตุลาคม	25 ตุลาคม	10	13
19	2537	สาธิตจุฬาฯ	15 ตุลาคม	20 ตุลาคม	9	13
20	2538	สาธิตบูรพา	20 ตุลาคม	26 ตุลาคม	9	13
21	2539	สาธิตเกษตร	21 ตุลาคม	26 ตุลาคม	10	13
22	2540	สาธิตศิลปากร	14 ตุลาคม	28 ตุลาคม	13	13
23	2541	สาธิตรามคำแหง	15 พฤศจิกายน	21 พฤศจิกายน	14	13
24	2542	สาธิตเชียงใหม่	17 ตุลาคม	23 ตุลาคม	13	13
25	2543	สาธิตประสานมิตร	22 ตุลาคม	28 ตุลาคม	15	13
26	2544	สาธิตสงขลานครินทร์	17 ตุลาคม	23 ตุลาคม	15	8
27	2545	สาธิตปทุมวัน	20 ตุลาคม	26 ตุลาคม	15	13
28	2546	สาธิตขอนแก่น	15 ตุลาคม	21 ตุลาคม	15	14
29	2547	สาธิตจุฬาฯ	17 ตุลาคม	23 ตุลาคม	15	15
30	2548	สาธิตกำแพงแสน	15 ตุลาคม	21 ตุลาคม	15	16
31	2549	สาธิตเกษตร	15 ตุลาคม	21 ตุลาคม	15	16
32	2550	สาธิตเชียงใหม่	11 ตุลาคม	17 ตุลาคม	15	16
33	2551	สาธิตรามคำแหง	2 พฤศจิกายน	8 พฤศจิกายน	17	16
34	2552	สาธิตบูรพา	19 ตุลาคม	25 ตุลาคม	18	15
35	2553	สาธิตประสานมิตร	17 ตุลาคม	23 ตุลาคม	18	16
36	2554	สาธิตมหาสารคาม	16 ตุลาคม	22 ตุลาคม	18	16
37	2555	สาธิตปทุมวัน	21 ตุลาคม	27 ตุลาคม	19	16
38	2556	สาธิตศิลปากร	2 ตุลาคม	26 ตุลาคม	21	16
39	2557	สาธิตจุฬาฯ	21 ธันวาคม	27 ธันวาคม	21	16
40	2559	สาธิตขอนแก่น	6 มกราคม	13 มกราคม	21	16
41	2560	สาธิตเกษตร	6 มกราคม	12 มกราคม	21	17
42	2560	สาธิตกำแพงแสน	18 ธันวาคม	24 ธันวาคม	21	17
43	2561	สาธิตนเรศวร	3 ธันวาคม	9 ธันวาคม	21	17
44	2562	สาธิตประสานมิตร	22 ธันวาคม	28 ธันวาคม	21	17
45	2565	สาธิตบูรพา	3 พฤศจิกายน	9 พฤศจิกายน	22	17	การแข่งขันถูกเลื่อนเป็นเวลา 2 ปีจากการระบาดทั่วของโควิด-19
46	2566	สาธิตเชียงใหม่	4 พฤศจิกายน	10 พฤศจิกายน	22	18
47	2567	สาธิตรามคำแหง	19 ธันวาคม	25 ธันวาคม	รอประกาศ

พิธีสำคัญ

พิธีเปิดกีฬาสาธิตสามัคคีครั้งที่ 32 "จ๊างน้อยเกมส์"

พิธีเปิด

ก่อนการแข่งขันทุกครั้ง เจ้าภาพจัดแข่งขันจะต้องจัดการแสดงเปิดงาน โดยจะมีการแสดงโชว์เชียร์จากโรงเรียนเจ้าภาพและโรงเรียนอื่น ๆ (ถ้ามี) และการแสดงเปิดงานจากเจ้าภาพ โดยอาจมีหลายชุดได้ จากนั้นจะมีการเคลื่อนขบวนพาเหรดนักกีฬาของแต่ละสถาบันเข้าสู่สนาม ประธานคณะอำนวยการจัดการแข่งขันจึงจะกล่าวเปิดงาน เชิญธงการแข่งขันขึ้นสู่ยอดเสา และจะมีการแสดงอัญเชิญคบเพลิงและจุดไฟเป็นอันเสร็จพิธี ทั้งนี้พิธีเปิดในแต่ละครั้งจะขึ้นอยู่กับเจ้าภาพในการจัดพิธี

พิธีปิด

หลังจากการแข่งขันรายการสุดท้ายเสร็จสิ้นลงแล้ว ผู้ร่วมงานจะเข้าชมการแสดงปิดการแข่งขันคล้ายกับการแสดงเปิดงาน จากนั้นจะมีการเคลื่อนขบวนพาเหรดนักกีฬาของแต่ละสถาบันเข้าสู่สนาม และจะมอบรางวัลชนะเลิศรวมในแต่ละหมวดกีฬา และจะทำการมอบถ้วยเกียรติยศและธงการแข่งขันให้แก่เจ้าภาพจัดการแข่งขันครั้งต่อไป ประธานคณะอำนวยการกล่าวปิดการแข่งขันเป็นอันเสร็จพิธี เช่นเดียวกัยพิธีเปิด พิธีปิดในแต่ละครั้งจะขึ้นอยู่กับเจ้าภาพในการจัดพิธี

ในช่วงแรกที่ยังเป็นการแข่งขันว่ายน้ำสาธิต–สามัคคี เจ้าภาพครั้งปัจจุบันจะทำการมอบถ้วยเกียรติยศให้เจ้าภาพครั้งต่อไปพร้อมธงการแข่งขันว่ายน้ำ “สาธิต – สามัคคี” สีฟ้าหม่น

อัตลักษณ์การแข่งขัน

เพลงประจำการแข่งขัน

ในช่วงแรก มีการสร้างเพลงมาร์ชประจำการกีฬาสาธิตสามัคคี ในชื่อ มาร์ชสาธิตสามัคคี ซึ่งได้มีอาจารย์ระลึก สัทธาพงศ์ (ตำแหน่ง ณ ขณะนั้น) เป็นผู้แต่งเนื้อร้องและทำนอง โดยมีต้นแบบทำนองมาจากเพลงพื้นบ้านอเมริกัน I’ve been working on the rail road และมีคุณพิมพ์ปฏิภา พึ่งธรรมจิตต์ เรียบเรียงเสียงประสาน เพลงมาร์ชเริ่มใช้ในการแข่งขันครั้งที่ 2 ในปี พ.ศ. 2521 ณ สระว่ายน้ำจุฬาภรณวลัยลักษณ์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ที่โรงเรียนสาธิตเกษตรเป็นเจ้าภาพ ในครั้งนั้นได้เชิญคุณนิทัศน์ ละอองศรี, คุณศรีสุดา เริงใจ และนักร้องวงจิตราทัศน์ มาขับร้องหมู่และบรรเลง

ปัจจุบันในการแข่งขันแต่ละครั้ง โรงเรียนเจ้าภาพจะสร้างสรรค์เพลงประจำการแข่งขันครั้งนั้น ๆ ควบคู่กับเพลงมาร์ชสาธิตสามัคคี ซึ่งเริ่มครั้งแรกในการแข่งขันครั้งที่ 39 กับเพลงดอกแก้วเกมส์ โดยตั้งแต่การแข่งขันครั้งที่ 44 จะมีการทำมิวสิกวิดีโอประกอบเพลงนั้น ๆ

สัญลักษณ์การแข่งขัน

ในช่วงที่ยังเป็นการแข่งขันว่ายน้ำสาธิตสามัคคี จะมีสัญลักษณ์ปรากฏอยู่บนธงการแข่งขันว่ายน้ำ “สาธิต – สามัคคี” สีฟ้าหม่นทั้งสองด้าน โดยในด้านที่ 1 จะมีรูปสัญลักษณ์กีฬาว่ายน้ำกับตรามหาวิทยาลัยต้นสังกัดของโรงเรียนสาธิต ผู้ร่วมริเริ่มจัดการแข่งขันเรียงลำดับสัญลักษณ์มหาวิทยาลัยเป็น มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เพื่อสื่อถึงประวัติของการแข่งขันฯ ซึ่งทั้งหมดจะอยู่ในวงกลมสองวงซ้อนกัน ในด้านที่ 2 ประดับด้วย “พระวชิระ” ตราประจำทบวงมหาวิทยาลัย กับห้าห่วงสัมพันธ์

ปัจจุบันในการแข่งขันแต่ละครั้ง โรงเรียนเจ้าภาพจะออกแบบสัญลักษณ์ประจำการแข่งขันและสัญลักษณ์นำโชคประจำการแข่งขันครั้งนั้น ๆ เองด้วย โดยมักจะมีสองตัวละครที่สื่อถึงธรรมชาติ ความเป็นมา ประวัติ หรือวัฒนธรรมของพื้นที่นั้นๆ

เหรียญรางวัล

กีฬาสาธิตสามัคคีจะแบ่งเหรียญรางวัลออกเป็น 3 ระดับตามมาตรฐานของกีฬาโอลิมปิก ได้แก่ เหรียญทอง เหรียญเงิน และเหรียญทองแดง ซึ่งจะมอบให้ผู้ชนะเลิศ รองชนะเลิศอันดับหนึ่ง และรองชนะเลิศอันดับที่สองตามลำดับ ในปัจจุบันเจ้าภาพจะออกแบบและจัดทำเหรียญรางวัลใหม่ ซึ่งจะแตกต่างกันไปตามการแข่งขันในแต่ละครั้ง

โรงเรียนที่เข้าร่วม

ในการแข่งขันครั้งล่าสุด มีโรงเรียนที่เข้าร่วมการแข่งขันทั้งหมด 22 โรงเรียน ดังนี้:

กีฬาที่จัดแข่งขัน

ตลอดระยะเวลาที่มีการแข่งขันสาธิตสามัคคี ปรากฏว่ามีการแข่งขันกีฬาทั้งหมด 18 ชนิด ดังตารางต่อไปนี้:

กีฬา	ปีที่แข่งขัน (พ.ศ.)
ว่ายน้ำ	ตั้งแต่ 2519
กรีฑา	ตั้งแต่ 2529
ฟุตบอล	ตั้งแต่ 2529
บาสเกตบอล	ตั้งแต่ 2529
วอลเลย์บอล	ตั้งแต่ 2529
เทนนิส	2529-2543, ตั้งแต่ 2545
เทเบิลเทนนิส	ตั้งแต่ 2529
เซปักตะกร้อ	2529, ตั้งแต่ 2531
แบดมินตัน	2530-2543, ตั้งแต่ 2545
แฮนด์บอล	2531, 2535-2543, ตั้งแต่ 2545
หมากกระดาน	2531-2543, ตั้งแต่ 2545
เปตอง	ตั้งแต่ 2531
กอล์ฟ	2536-2543, ตั้งแต่ 2545
ซอฟต์บอล	ตั้งแต่ 2546
ฮอกกี	2547-2551, ตั้งแต่ 2553
ลีลาศ	ตั้งแต่ 2548
ฟุตซอล	ตั้งแต่ 2560
เทคบอล	ตั้งแต่ 2566

ดูเพิ่ม

• โรงเรียนสาธิต

บรรณานุกรม

• มนเฑียร อยู่เย็น. (2549) พัฒนาการการแข่งขันกีฬาสาธิตสามัคคี /. มหาวิทยาลัยรามคำแหง,:ม.ป.ท.