สางห่า (สกุล)
สางห่า หรือ จิ้งเหลนน้อยหางยาว เป็นสกุลของสัตว์เลื้อยคลานในวงศ์ Lacertidae หรือ สางห่า ใช้ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Takydromus ซึ่งมาจากภาษากรีกคำว่า ταχυδρόμος (takhudromos), "วิ่งเร็ว"[1][2] และ ταχύς (takhus), "เร็ว"[3] + δρόμος (dromos), "สนามแข่ง, แข่งขัน"[4]
| สกุลสางห่า | |
|---|---|
| |
| Takydromus tachydromoides | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ 
| |
| โดเมน: | ยูแคริโอตา |
| อาณาจักร: | สัตว์ |
| ไฟลัม: | สัตว์มีแกนสันหลัง |
| ชั้น: | สัตว์เลื้อยคลาน |
| อันดับ: | กิ้งก่าและงู |
| วงศ์: | วงศ์จิ้งเหลนน้อยหางยาว |
| วงศ์ย่อย: | Lacertinae |
| สกุล: | สางห่า (สกุล) Daudin, 1802 |
มีลักษณะทั่วไปมีลำตัวเรียวยาวและเพรียวผอม มีลักษณะเด่น คือ มีส่วนหางที่มีความยาวมากกว่าความยาวลำตัวตั้งแต่ปลายจมูกจรดรูทวาร 2–5 เท่า สามารถปล่อยหางให้หลุดจากลำตัวได้เพื่อหลบหลีกศัตรูตามธรรมชาติ โดยตำแหน่งที่ปล่อยหางอยู่ทางด้านหน้าของก้านกระดูกทางด้านข้างของกระดูกสันหลังส่วนหางทุกปล้อง มีเล็บนิ้วตีนทุกเล็บยาวและงุ้มลงด้านล่าง
เป็นสัตว์ที่หากินในเวลากลางวัน โดยมักหากินตามพื้นดินหรือไม่ก็ไม้พุ่มหรือต้นไม้เตี้ย ๆ มีความรวดเร็วในการเคลื่อนไหวมาก จึงมักไม่พบเห็นตัวง่าย ๆ กระจายพันธุ์ในหลายประเทศของทวีปเอเชีย สำหรับในประเทศไทยพบเพียงชนิดเดียว[5]
ชนิด แก้
สกุลสางห่าที่อยู่ในวงศ์ย่อย Lacertinae เผ่า Lacertini แบ่งออกเป็นดังนี้:[6]
- Takydromus albomaculosus Y. Wang, Gong, Liu & X. Wang, 2017
- Takydromus amurensis (W. Peters, 1881) – Amur grass lizard
- Takydromus dorsalis Stejneger, 1904 – Sakishima grass lizard
- Takydromus formosanus (Boulenger, 1894) – Formosa grass lizard
- Takydromus hani Chou, Truong & Pauwels, 2001 – southeast Asian green grass lizard
- Takydromus haughtonianus (Jerdon, 1870) – Goalpara grass lizard
- Takydromus hsuehshanensis J. Lin & Cheng, 1981
- Takydromus intermedius Stejneger, 1924
- Takydromus khasiensis (Boulenger, 1917) – Java grass lizard, Khasi Hills long-tailed lizard
- Takydromus kuehnei Van Denburgh, 1909
- Takydromus luyeanus Lue & S. Lin, 2008
- Takydromus madaensis Bobrov, 2013 – Ma Da grass lizard
- Takydromus sauteri Van Denburgh, 1909 – Koshun grass lizard
- Takydromus septentrionalis (Günther, 1864) – China grass lizard
- Takydromus sexlineatus Daudin, 1802 – Asian grass lizard, six-striped long-tailed grass lizard, long-tailed grass lizard
- Takydromus sikkimensis (Günther, 1888) – Sikkim grass lizard
- Takydromus smaragdinus (Boulenger, 1887) – green grass lizard
- Takydromus stejnegeri Van Denburgh, 1912
- Takydromus sylvaticus (Pope, 1928) – Chung-an ground lizard
- Takydromus tachydromoides (Schlegel, 1838) – Japanese grass lizard
- Takydromus toyamai Takeda & Ota, 1996 – Miyako grass lizard
- Takydromus viridipunctatus Lue & S. Lin, 2008
- Takydromus wolteri (Fischer, 1885) – mountain grass lizard
- Takydromus yunkaiensis J. Wang, Lyu & Y. Wang, 2019 – Yunkai grass lizard
อ้างอิง แก้
- ↑ Takydromus เก็บถาวร 2011-12-23 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, A Guide to the lizards of Borneo
- ↑ ταχυδρόμος, Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, on Perseus
- ↑ ταχύς, Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, on Perseus
- ↑ δρόμος, Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, on Perseus
- ↑ วีรยุทธ์ เลาหะจินดา (2552). วิทยาสัตว์เลื้อยคลานและสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก. โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. ISBN 978-616-556-016-0.
- ↑ แม่แบบ:EMBL genus www.reptile-database.org.
แหล่งข้อมูลอื่น แก้
- Daudin FM (1802). Histoire Naturelle, Générale et Particulière des Reptiles; Ouvrage faisant suite à l'Histoire Naturelle générale et particulière, composée par Leclerc Buffon; et rédigée par C.S. Sonnini, membre de plusieurs sociétés savantes. Tome troisième [Volume 3]. Paris: F. Dufart. 452 pp. (Takydromus, new genus, pp. 251–252). (in French).
- Lin S-M, Chen CA, Lue K-Y (2002). Molecular Phylogeny and Biogeography of the Grass Lizard Genus Takydromus (Reptilia: Lacertidae) of East Asia. Molecular Phylogenetics and Evolution 22 (2): 276–288. Erratum, 26 (2): 333.
- Smith MA (1935). The Fauna of British India, Including Ceylon and Burma. Reptilia and Amphibia. Vol. II.—Sauria. London: Secretary of State for India in Council. (Taylor and Francis, printers). xiii + 440 pp. + Plate I + 2 maps. (Genus Takydromus, p. 365).